رویکردی نو در علوم تربیتی

رویکردی نو در علوم تربیتی

رویکردی نو در علوم تربیتی سال دوم تابستان 1399 شماره 2

مقالات

۱.

مطالعه کیفیت خدمات راهبران آموزشی و تربیتی از دیدگاه معلمان مدارس چندپایه

کلید واژه ها: کیفیت خدمات راهبران آموزشی و تربیتی معلمان مدارس چندپایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 622 تعداد دانلود : 27
پژوهش حاضر، با هدف مطالعه کیفیت خدمات راهبران آموزشی و تربیتی از دیدگاه مدیرآموزگاران و معلمان مدارس چندپایه شهرستان تالش انجام شد، روش تحقیق توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مدیرآموزگاران و معلمان مدارس چندپایه شهرستان تالش به تعداد 214 نفر (45 نفر زن و 169 نفر مرد) تشکیل دادند و نمونه آماری شامل 134 نفر (28 نفر زن و 106 نفر مرد) است که به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته با 28 گویه استفاده شد. پایایی سوال ها به روش محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 89% محاسبه گردید نتایج با استفاده از روش های آمار توصیفی چون جداول فراوانی، درصد میانگین و آزمون t تک نمونه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که کیفیت خدمات راهبران آموزشی و تربیتی از دیدگاه مدیرآموزگاران و معلمان مدارس چندپایه در مقوله های برقراری رواب ط ان سانی (5/30)، رشد صلاحیت های حرفه ای معلمان (2/28)، نظارت و راهنمایی (6/26) بالاتر از حد متوسط می باشد و در مقوله برنامه ریزی آموزشی و درسی (3/19) پایین تر از حد متوسط (21) است.
۲.

تأثیر هیجان خواهی و باورهای غیرمنطقی برسازگاری زناشوئی معلمان متأهل مقطع دبیرستان شهرستان اصفهان

کلید واژه ها: رابطه بین باورهای غیر منطقی هیجان خواهی سازگاری زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 176 تعداد دانلود : 911
هدف این پژوهش،تعیین رابطه بین باورهای غیرمنطقی وهیجان خواهی باسازگاری زناشوئی بود.پژوهش حاضرازنوع علی-مقایسه ای یاپس رویدادی است. تعداد121 نفر از دبیران متأهل شهرستان اصفهان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های باورهای غیرمنطقی جونز (IBT)،پرسشنامه زاکرمن(1978)وپرسشنامه اسپانیر(1976)پاسخ دادند. داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون،آزمون tدوگروه مستقل وتحلیل واریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که باورهای غیرمنطقی و هیجان خواهی تأثیرتعاملی برسازگاری زناشوئی ندارند. همچنین، ارتباط مثبت معناداری بین باورهای غیرمنطقی و سازگاری زناشوئی وجود ندارد. علاوه براین، ارتباط مثبت معناداری میان هیجانخواهی وسازگاری زناشوئی وجوددارد در حالیکه بین باورهای غیرمنطقی زنان ومردان تفاوتی وجودندارد.
۳.

بررسی تأثیر بازی درمانی کوتاه مدت ساختاری بر کاهش علائم اختلال (ADHD) و اختلالات رفتاری در دانش آموزان با اختلال کاستی توجه-بیش فعالی در شهرستان لاران

کلید واژه ها: اختلال نقص توجه - بیش فعالی بازی درمانی کوتاه مدت ساختاری بازی درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 638 تعداد دانلود : 113
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر بازی درمانی کوتاه مدت ساختاری بر کاهش علائم اختلال (ADHD) در کودکان با اختلال کاستی توجه- بیش فعالی است. بدین منظور آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون از بین دانش آموزان پسر پایه های اول تا ششم ابتدایی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کانرز والدین – اختلال بیش فعالی ، پرسشنامه اختلالات رفتاری راتر و مصاحبه ی بالینی استفاده شد. قبل از شروع برنامه، پرسشنامه ها برای هر دو گروه به عنوان پیش آزمون اجرا شد. پس از برنامه آموزشی، ابزار اندازه گیری مجدداً برای هر دو گروه به عنوان پس آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که آموزش بازی درمانی کوتاه مدت ساختاری در کاهش علائم اختلال دانش آموزان مؤثر بوده است و تکانشگری و بیش فعالی، اضطراب و افسردگی، ناسازگاری اجتماعی، رفتارهای ضد اجتماعی کودکان بیش فعال را کاهش داده و توجه و تمرکز را بهبود بخشیده است. با توجه به داده های به دست آمده، استفاده از بازی های ساختاریافته به عنوان درمان انتخابی در کاهش علائم اختلال در کودکان با نقص توجه-بیش فعالی پیشنهاد می شود.
۴.

بررسی نقش درس پژوهی در توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی از نظر معلمان شهرستان تالش

کلید واژه ها: درس پژوهی توسعه حرفه‌ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 793 تعداد دانلود : 236
مقاله حاضر به بررسی رابطه بین درس پژوهی با توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی شهرستان تالش می پردازد. این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان تالش، به تعداد 768 نفر بود. لذا یک گروه 74 نفری از معلمان به صورت تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه در بین آنها توزیع شد. در انتخاب معلمان از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم استفاده گردید. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته توسعه حرفه ای در 23 سؤال در قالب پنج مؤلفه (مدیریت کلاسداری، توانایی برقراری ارتباط با دانش آموزان، برنامه ریزی درسی،تعهد سازمانی و فاوای آموزشی) با مقیاس پنج درجه ای لیکرت (کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم) استفاده شد. ضریب پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 89/0= α برآورد گردید که معنادار بود. جهت سنجش روایی پرسشنامه ها از روایی محتوایی استفاده گردید. تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از این پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری Spss در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها نشان بین درس پژوهی و مؤلفه های توسعه حرفه ای، رابطه مثبت و معناداری وجود داشت.
۵.

رابطه ارتباط با مدرسه و بهزیستی تحصیلی با هیجانات تحصیلی با نقش میانجیگیری سرزندگی تحصیلی

کلید واژه ها: ارتباط با مدرسه بهزیستی تحصیلی سرزندگی تحصیلی هیجانات تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 425 تعداد دانلود : 575
روش پژوهش حاضر تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مدارس شهرستان مشکین شهر بود که 200 نفر نمونه انتخاب شد و سپس جهت انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی استفاده شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ارتباط با مدرسه پناغی، پرسشنامه بهزیستی تحصیلی پیترینن و همکاران، پرسشنامه هیجانات تحصیلی پکران و همکاران و پرسشنامه تاب آوری تحصیلی ساموئلز استفاده شد و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسونو رگرسیون چند گانه با نرم افزار spss و مدل معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل و ایموس استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین ارتباط با مدرسه، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی با هیجانات تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که ارتباط با مدرسه، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی 4/41 درصد کل واریانس متغیر هیجانات تحصیلی را تبیین می کنند و از بین متغیرها، متغیر بهزیستی تحصیلی با مقدار بتای 696/. بیش از سایر متغیرها قدرت تبیین کنندگی متغیر هیجانات تحصیلی را دارد اما ارتباط با مدرسه و سرزندگی تحصیلی قدرت پیش بینی هیجانات تحصیلی دانش آموزان را ندارند. مدل معادلات ساختاری نیز معنادار بود و برازش مطلوبی داشت.
۶.

اثربخشی برنامه پویانمایی با رویکرد شناختی رفتاری بر علائم اضطراب کودکان: یک مطالعه موردی

کلید واژه ها: برنامه پویانمایی علائم اضطراب مطالعه موردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 392 تعداد دانلود : 579
اختلالات اضطرابی از شایع ترین اختلالات روانی و عاطفی در بین کودکان است و می تواند روند زندگی عادی و عملکرد تحصیلی و روابط دوستانه آنها را مختل نماید . هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه پویانمایی با رویکرد شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان 7 تا 8 سال بود. پژوهش حاضر یک مطالعه تک آزمودنی بود که در آن برای شرکت کنندگان از طرح A-B-A استفاده شده است. در این مطالعه 3 کودک دبستانی دارای علائم اضطراب شرکت داشتند. طرح درمانی شامل 12 جلسه اجرای برنامه پویانمایی بود که برای هریک از شرکت کنندگان به صورت انفرادی برگزار شد و اندازه گیری های چندگانه شامل پیش آزمون، پس آزمون و سه دوره پیگیری انجام شد. برای سنجش علائم اضطراب از مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (نسخه والدین) (1999) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با تجزیه و تحلیل نمودار تحلیل گردید. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که برنامه پویانمایی در کاهش علائم اضطراب کودکان موثر بوده است.
۷.

بررسی رابطه بین یادگیری خود راهبر با یادگیری الکترونیکی دانشجویان در دوران اپیدمی ویروس کرونا

کلید واژه ها: یادگیری خود راهبر یادگیری الکترونیکی دانشجویان ویروس کرونا یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 12 تعداد دانلود : 611
پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین یادگیری خود راهبر با یادگیری الکترونیکی دانشجویان در دوران اپیدمی ویروس کرونا انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور کرمانشاه می باشد که حجم نمونه در این پژوهش 226 نفر بوده و برای گزینش آن ها از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه یادگیری خودراهبر فیشر و همکاران (2001) و پرسشنامه استاندارد آمادگی یادگیری الکترونیکی واتنیز (2004) بودند. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی برای پی بردن به میزان مشارکت گروه های مختلف تحصیلی وزنان و مردان و آمار استنباطی ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی و تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین یادگیری خود راهبر و یادگیری الکترونیکی رابطه معنی داری وجود دارد. در ادامه نتایج پژوهش نشان داد که میزان یادگیری خود راهبر در میان گروه زنان و مردان و همچنین در گروه های مختلف تحصیلی جامعه ی ما تفاوت معنی داری ندارد.
۸.

رابطه دین داری با خودباوری دانشجویان دانشگاه آزاد واحد قم

کلید واژه ها: دین داری خودباوری دانشگاه آزاد اسلامی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 568 تعداد دانلود : 26
هدف بررسی رابطه دین داری با خودباوری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم بود و روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری 4830 نفر دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم و نمونه آماری 328 نفر بودند که بر اساس جدول مورگان و کرجسی به شیوه ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه ی استاندارد خودباوری سیوندی (1392) و دین داری کلارک و استارک (1965)، به ترتیب با پایایی 92/0 و 94/0 بر اساس آلفای کرونباخ برآورد شد. تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها در حد آزمون کولموگروف اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و آزمون z فیشر، در قالب نرم افزار spss نشان داد: بین دین داری با خودباوری به میزان (822/0)r = رابطه وجود دارد. بین دین داری با خودباوری دانشجویان ازنظر جنسیت و تأهل تفاوتی وجود ندارد؛ همچنین شدت همبستگی دین داری و خودباوری در بین رشته های مختلف متفاوت نیست. انجام تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد که بین مؤلفه های دین داری با خودباوری نیز رابطه وجود دارد و مؤلفه پیامدی و عاطفی بیشترین تأثیر را بر خودباوری دارند؛ بنابراین دین داری پیش بینی کننده مناسبی برای بالا بردن خودباوری دانشجویان است.
۹.

بررسی رابطه ابتکار شخصی و جهت گیری مذهبی با عملکرد شغلی بین دبیران مقطع متوسطه منطقه دشتیاری

کلید واژه ها: ابتکار شخصی جهت گیری مذهبی عملکرد شغلی دبیران دشتیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 838 تعداد دانلود : 193
نیروی انسانی، یکی از شاخصهای اساسی موفقیت، تداوم و محقق شدن اهداف و آرمانهای سازمانهاست. درنتیجه هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه ابتکار شخصی و جهت گیری مذهبی با عملکرد شغلی بین دبیران مقطع متوسطه منطقه دشتیاری بود.  روش تحقیق، توصیفی و طرح پژوهشی همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه دبیران مقطع متوسطه منطقه دشتیاری بود که  تعداد 200 نفر می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 131نفر به عنوان نمونه ی آماری انتخاب گردیده و پرسشنامه های پژوهش بین آنان توزیع شد. ابزار جمع آوری اطلاعات سه پرسشنامه ی ایتکار شخصی (چک،1998)، جهت گیری مذهبی (آلپورت،1968) و عملکرد شغلی (پترسون،1963) بود که بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت تدوین شدند. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS22 و از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین ابتکار شخصی با عملکرد شعلی در دبیران رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. بین  جهت گیری مذهبی درونی  با عملکرد شعلی در دبیران رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین مشخص شد که مولفه های ابتکار شخصی و جهت گیری مذهبی توان پیش بینی عملکرد شعلی در دبیران را دارند.
۱۰.

بررسی ویژگی های خلاقانه استادان دانشگاه فرهنگیان و میزان استفاده آنها از روش های تدریس خلاق

کلید واژه ها: ویژگی های خلاقانه روشهای تدریس خلاق آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 875 تعداد دانلود : 931
مقاله حاضر با هدف بررسی ویژگی های خلاقانه استادان دانشگاه فرهنگیان و میزان استفاده آنها از روش های تدریس خلاق از دیدگاه دانشجویان رشته آموزش ابتدایی انجام گرفت. این مطالعه یک بررسی توصیفی- پیمایشی است که روی جامعه آماری دانشجومعلمان کارشناسی پیوسته رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان استان فارس در نیمسال اول سال تحصیلی 99-1398 انجام گردید. نمونه آماری مورد مطالعه بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به تعداد 210 نفر از دانشجومعلمان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه اصول و ویژگیهای تدریس خلاق بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که: 1) از بین ویژگی های خلاقانه اساتید دانشگاه فرهنگیان، «توانایی برقراری ارتباط صمیمانه با دانشجویان» و «باور داشتن قابلیت علمی دانشجویان» به ترتیب بالاترین و پایین ترین رتبه را از دید دانشجومعلمان دارند، 2) میزان استفاده اساتید دانشگاه فرهنگیان از روش های تدریس خلاق به طور معنی داری در حد قابل قبول است اما با سطح مطلوب فاصله دارد، 3) بین ویژگی های خلاقانه اساتید دانشگاه فرهنگیان از دید دانشجومعلمان دختر و پسر تفاوت معنی داری وجود دارد.
۱۱.

تأثیر روش های تدریس مبتنی بر بازی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

کلید واژه ها: بازی روش تدریس پیشرفت تحصیلی دانش آموز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 817 تعداد دانلود : 355
 امروزه بازی کودکان پدیده ای است که به طور جدی توجه تعلیم و تربیت و متخصصین این رشته و روان شناسان ، مربیان و والدین را جلب کرده است.به شکلی که بخش عظیمی از تحقیقات و فعالیت های متخصصین بر روی بازی کودکان متمرکز است. از طرفی دست اندر کاران امر آموزش پیوسته به دنبال تولید و استفاده از روش های فعال و نوین تدریس بوده اند. در پژوهش حاضر تأثیر روش های تدریس مبتنی بر بازی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد مطالعه قرار میگیرد.که از روش توصیفی_تحلیلی استفاده شده است. اطلاعات موردنیاز برای تنظیم این پژوهش از طریق اسناد و مدارک کتاب خانه ها و گزارشات تحقیقی جمع آوری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که استفاده از بازی های متناسب با شرایط رشد شناختی کودک موجب پرورش روح همکاری و همیاری در میان کودکان، بروز فضایل اخلاقی سازنده در کودکان ،احساس استقلال و سربلندی،یادگیری بهتر مطالب درسی ،انجام تکالیف آموزشی،رشد جسمانی و عاطفی و ذهنی کودکان ،رشد خلاقیت کودکان و برقراری رابطه بهتر با دیگران،ثبات شخصیت،مسئولیت های کودکان در اجتماع آینده میگردد. لذا به مربیان و آموزگاران محترم توصیه میگردد از توجه به بازی های آموزشی غافل نشوند.
۱۲.

بررسی الگوهای تعاملی سالم و ناسالم خانواده ( دافعه ها و جاذبه ها ی ارتباطی) از دیدگاه آموزه های دین اسلام در مقایسه با رویکردهای علم روانشناسی

کلید واژه ها: الگوهای ارتباطی سالم و ناسالم رویکردهای روانشناسی آموزه های اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 395 تعداد دانلود : 273
جامعه، از خانواده ها تشکیل یافته است ؛ از این رو سرنوشت جامعه، با سرنوشت خانواده، در پیوند است. بدون شک اگر زوجین در روش های ارتباطی مهارت داشته باشند ، می توانند خیلی از مسائل زندگی را حل کنند و از زندگی لذت ببرند و سازگاری بیشتری داشته باشند. قرآن کتاب هدایت است و کارکرد اصلی اش هدایت مردمان به سوی کمال است. این کارکرد قرآن و نیز سایر آموزه های دین اسلام ویژه مومنان نیست ، زیرا قرآن و آموزه های اسلام برای هدایت عموم مردمان است. بنابراین در بهره گیری از آموزه های دینی و کتاب قرآن و اثر گذاری آن تفاوتی میان مسلمان و پرهیزگار و غیر مسلمان نیست. اسلام تمام جنبه های زندگی اجتماعی انسان را مورد بررسی دقیق قرار داده است و دستورات آن میتواند راهگشای مشکلات انسان در جوامع مدرن باشد. نظر به اهمیت روابط اجتماعی و آموزش مهارت های ارتباطی برای آماده سازی افراد جهت رویارویی با دیگران و موقعیت های دشوار خصوصاً در بطن خانواده ، بر آن شدیم تا با تدوین مقاله ی مروری و مطالعه تحقیقات صورت گرفته در مورد الگوهای ارتباطی سالم وناسالم در خانواده از رویکردهای روانشناسی بپردازیم.
۱۳.

مطالعه ی مروری الگوی شادمانی از منظر آموزه های دین مبین اسلام و رویکردهای روانشناسی

کلید واژه ها: الگوی شادی دین اسلام رویکردهای روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 612 تعداد دانلود : 936
امروزه شادی به عنوان یک معیار اصلی در تشخیص سلامت روانی محسوب می شودشادی و نشاط از مهمترین نیازهای روانی بشر و نیز عاملی برای رشد و موفقیت است و به دلیل تأثیرات عمده ای که بر زندگی افراد دارد، همواره مورد توجه بوده است.آدمی از دیرباز به دنبال این بوده که چگونه می تواند بهتر زندگی کند، چه چیزی بیشتر رضایتش را فراهم میکند و با چه سازوکارهایی می تواند از زندگی در این دنیا لذت ببرد(دیکی ، 1999).<br />علوم روانشناختی به عنوان یکی از شاخه های اصلی علوم انسانی در صورتی می تواند کارآیی خود را نشان دهد که بتواند با نظریه های فرهنگی و بومی به سوالات اساسی در رابطه با مسائل روانی مردم کشورمان پاسخ گوید و در رشد و ارتقای فرهنگی، معنوی و روانی مردم این مرزو بوم کارا و موثر باشد. مسائل روانشناختی مردم جدا از مسائل فرهنگی، وضعیت اقتصادی سیاسی، باورهای مذهبی آنان نمی تواند، مطالعه شود . با توجه به اینکه بومی سازی علوم روانشناختی و رفتاری یکی از اصول مهم در حوزه ی علم و دانش است ، تدوین گر این مقاله در صدد است تا مبانی و اصول نشاط و شادمانی را در آموزه های دین مبین اسلام را مرور کرده و خلاصه ای از آن را به رشته ی تحریر در آورد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۵