پژوهش در آموزش ابتدایی

پژوهش در آموزش ابتدایی

پژوهش در آموزش ابتدایی سال اول پاییز و زمستان 1398 شماره 2

مقالات

۱.

فهم پدیدارشناسانه تجربه زیسته مادران دانش آموزان دوره ابتدایی شهر تهران از پیک نوروزی

کلید واژه ها: پیک نوروزی تکلیف شب پدیدارشناسی تجربهزیستهمادران دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 717 تعداد دانلود : 31
هدف پژهش حاضر، فهم پدیدارشناسانه تجربه زیسته مادران دانش آموزان دوره ابتدایی شهرتهران از پیک نوروزی بود. پژوهش از نوع کیفی و به روش پدیدارشناسانه انجام شد. شرکت کنندگان تعدادی از مادرانِ دانش آموزان دوره اول ودوم ابتدایی شهرتهران بودند که مصاحبه ای  نیمه ساختارمند با آنان انجام شد. تحلیل مصاحبه ها با روش تحلیل مضمون و تحلیل مقایسه ای صورت پذیرفت. اطلاعات پس از انجام گفت وگو با 8 نفر از مادران دانش آموزان به اشباع رسید. پس ازکدگذاری باز و تقلیل و ادغام کدهای مشابه، سه مقولهء اصلی و هفت مقولهء فرعی استخراج گردید. مقوله اول عدم تاثیرگذاری مطلوب تکالیف نوروزی بر یادگیری، مقوله ء دوم، نکات مثبت و منفی حذف پیک نوروزی برای دانش آموز و والدین و مقوله سوم، نیاز به بازبینی تکلیف جایگزین بود. مادران دانش آموزان بر این باورند که تکالیف نوروزی کارایی و تاثیرگذاری کافی در یادگیری ندارند. نتایج نشان داد که والدین به تاثیر نامطلوب تکالیف نوروزی بر یادگیری معتقد بوده و به پدیده حذف پیک نوروزی از دو جنبه مثبت و منفی (دوربودن ازمطالب درسی درایام عید/ آسودگی والدین ودانش آموزان) نگاه می کنند.
۲.

نقش درس افزار آموزش مهارت طناورزی بر عملکرد روانی- حرکتی دانش آموزان

کلید واژه ها: درس افزار طناورزی مهارت های روانی - حرکتی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 693 تعداد دانلود : 346
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درس افزار آموزش مهارت طناورزی و نقش آن بر عملکرد روانی- حرکتی فراگیران بود. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعهء آماری،  شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه چهارم ابتدایی شهرستان کرمانشاه در سال تحصیلی 96- 1395 بود. برای انتخاب نمونهء آماری با استفاده از روش خوشه ای تصادفی، 70 نفر از دانش آموزان انتخاب شدند که 35 نفر در گروه آزمایش و 35 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامهء محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن را متخصصان تأیید کردند و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمد. ابتدا از گروه های آزمایش و گواه پیش آزمون گرفته شد، سپس درس افزار آموزش طناورزی به مدت 10 جلسه 45 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجراشد، اما گروه گواه با روش سنتی آموزش دیدند و پس از پایان دورهء آموزشی، از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. یافته های پژوهش نشان داد که بین عملکرد فراگیران آموزش دیده، بر اساس درس افزار آموزش مهارت طناورزی و طرح رایج، تفاوت معنی دار وجود دارد.
۳.

رویکردهای آموزش مهارت نوشتاری فارسی به کودکان ابتدایی

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش خواندن رویکرد کلمه - محور رویکرد آوا - محور الفبا زبان فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 119 تعداد دانلود : 937
دو رویکرد عمده برای آموزش مهارت نوشتاری به کودکان وجود دارند: رویکرد آوا-محور و رویکرد واژه-محور. در روش آوا-محور یا همان الفبایی که  یکی از روش های قدیمی و شناخته شده است ، تدریس نوشتن خواندن،  با آموزش صداهای انفرادی به کودکان آغاز می شود. در مقابل، در روش واژه-محور، آموزش نظام نوشتاری با خواندن و نوشتن کلمه ها آغاز می شود.  این مقاله ضمن معرفی این دو رویکرد رایج برای آموزش مهارت نوشتاری (املا)، سعی می کند با ارائه شواهدی از زبانهای فارسی و انگلیسی  به مقایسه مزایا و معایب هر کدام بپردازد. طرفداران شیوه سنتی الفبایی یا همان آوا-محور معتقدند که این روش، آگاهی واج شناختی را برای زبان آموزان به ارمغان می آورد و این موضوع  به آنها کمک می کند تا کلمات بی معنی و جدید را بهتر بخوانند. طرفداران روش رقیب، یعنی روش کلمه -محور، بر این باورند که در تدریس خواندن تمرکز باید بر کل کلمه باشد، زیرا کل کلمه واحد معنایی است و هدف از خواندن نیز کشف معنی است. آنها ادعا می کنند که کودکان در این روش ارزش های آوایی حروف را بعدا می توانند از طریق فرایند خوداکتشافی کشف نمایند.  شواهد زبان انگلیسی و فارسی نشان می دهند که خوانندگان ماهر از رویکرد کلمه-محور استفاده می کنند.
۴.

بررسی رابطه بین رهبری زهراگین مدیران وسکوت سازمانی معلمان با میانجی گری فرهنگ سازمانی مدارس ابتدایی شهر خرم آباد

کلید واژه ها: رهبری زهراگین سکوت سازمانی فرهنگ سازمانی مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 748 تعداد دانلود : 339
این پژوهش،  با هدف بررسی رابطه بین رهبری زهرآگین مدیران و سکوت سازمانی معلمان، با میانجی گری فرهنگ سازمانی مدارس ابتدایی شهر خرم آباد انجام شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعهء آماری پژوهش، کلیه معلمان ابتدایی شهر خرم آباد( شامل1940نفر) بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 320 نفر به عنوان نمونهء آماری، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه رهبری زهرآگین اشمیت(2008)، پرسشنامه سکوت سازمانی ونداین (2003) و فرهنگ سازمانی هافستد( 1967 ) بود. نتایج نشان داد که بر اساس اطلاعات محاسبه شده برای شاخص GOF، برای تمام فرضیه های پژوهش، بین 1/0 تا 35/0 قرار داشت و حاکی از برازش متوسط مدل بود.  ضریب مسیر بین رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی (066/0) معنی دار نیست، چون مقدار محاسبه شده برای آماره t (434/0) در سطح خطای 05/0=α از مقدار t بحرانی(96/1) کمتر است. از طرفی اثر غیر مستقیم رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی با میانجی گری فرهنگ سازمانی(242/0=430/0×564/0) از اثر مستقیم رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی(066/0) بیش تر است. لذا چنین استنباط می شود که رهبری زهرآگین، برسکوت سازمانی، با میانجی گری فرهنگ سازمانی مدارس ابتدایی شهر خرم آباد تاثیر دارد.
۵.

بررسی رابطه خوش بینی تحصیلی معلمان و سلامت سازمانی با اثربخشی مدرسه در مدارس هیئت امنایی و عادی ابتدایی

کلید واژه ها: خوش بینی تحصیلی سلامت سازمانی اثربخشی مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 922 تعداد دانلود : 114
این پژوهش با هدف بررسی رابطه خوش بینی تحصیلی معلمان و سلامت سازمانی با اثربخشی مدرسه در مدارس هیئت امنایی و عادی ابتدایی شهر بانه در سال تحصیلی 97-1396 انجام شد. جامعهء آماری پژوهش حاضر کلیه معلمان مقطع ابتدایی شامل429 نفر که در سال تحصیلی 97-96 در مدارس ابتدایی این شهر مشغول به تدریس بودند. نمونه پژوهش با توجه به جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان برابر با 201 نفر بود. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیرهای خوش بینی تحصیلی معلمان و سلامت سازمانی با اثربخشی مدارس، همبستگی مثبت(01/0>P)، بین مؤلفه های خوش بینی تحصیلی با اثربخشی مدارس، همبستگی مثبت و معنادار(05/0>P) و بین مؤلفه های سلامت سازمانی با اثربخشی مدارس، همبستگی مثبت و معنادار وجود داشت (05/0>P). نتایج آزمون t نشان داد که بین مدارس عادی و هیئت امنایی تنها در متغیر اثربخشی مدرسه تفاوت وجود دارد. در نهایت نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که تنها سلامت سازمانی قادر است خوش بینی تحصیلی را در مدارس عادی و هیئت امنایی پیش بینی کند.
۶.

بررسی وضعیت موجود و مطلوب برخورداری از مهارت های مرتبط با ساحتهای شش گانه سند تحول بنیادین در معلمان دوره ابتدایی

نویسنده:

کلید واژه ها: مهارت ها سند تحول ساحت های شش گانه معلمان دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 645 تعداد دانلود : 838
هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت موجود و مطلوب برخورداری از مهارت های مرتبط با ساحت های شش گانه در معلمان ابتدایی معلمان ناحیه های 1، 3 و 4 اصفهان بود. روش پژوهش توصیفی – پیمایشی بوده، جامعه آماری شامل 1969 نفر از معلمان ناحیه های 1، 3 و 4 اصفهان بود که تعداد 170 نفر به عنوان نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول حجم نمونه کرجسی و مورگان و به صورت نمونه گیری متناسب با حجم انتخاب شده اند.  ابزار جمع آوری اطلاعات یک پرسش نامه  محقق ساخته در مورد مهارت های مرتبط با ساحت های شش گانه که شامل شش خرده مقیاس : مهارت های مرتبط با ساحت های عبادی، اجتماعی، زیستی، علمی -فناوری، اقتصادی- حرفه ای و زیباشناسی (محقق ساخته) که با مقیاس پنج درجه ای لیکرت ساخته شده اند، استفاده شد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها  از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که بین وضعیت موجود و مطلوب برخورداری ازمهارت های مرتبط با ساحت های شش گانه تفاوت وجود دارد. در این راستا بهبود کیفیت مهارت های مرتبط با ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین زمینه بهبود مهارت های فراگیران را مهیا می سازد، بومی سازی و دانش افزایی تجربی زمینه تحقق شاخص های ساحتهای شش گانه را تسهیل می سازد.
۷.

بررسی ابعاد استقلال مدرسه (ایده مدرسه- محوری): واکاوی تجربیات و نظرات مدیران مدارس دوره ی ابتدایی

کلید واژه ها: استقلال مدرسه مدیریت مدرسه محوری مدیران دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 934 تعداد دانلود : 443
هدف تحقیق حاضر، بررسی ابعاد استقلال مدرسه (ایده مدرسه محوری)؛ بر اساس تجربیات و نظرات مدیران مدارس دورهء ابتدایی تحصیلی است. روش تحقیق از نوع کیفی است که به روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. جامعهء آماری، شامل کلیه مدیران (مرد و زن) دورهء ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه 2 شهر ارومیه است که از بین آن ها 16 نفر (7 مرد و 9 زن ) به روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی، به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از مصاحبهء نیمه ساختاریافته و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل تماتیک (مضمون محور) استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که از دیدگاه مدیران نمونهء آماری، ابعاد مدرسه محوری یا استقلال مدرسه را می توان در قالب هفت مضمون فرعی شامل (ساختار غیر متمرکز، مسئولیت پذیری، تصمیم گیری مشارکتی، خودکنترلی، تعهد سازمانی، فرهنگ سازمانی و انعطاف پذیری) در نظر گرفت که البته از بین ابعاد هفت گانه، بعد «ساختار غیر متمرکز» اهمیت زیادی دارد. همچنین، به اعتقاد مدیران، هیچ یک از ابعاد هفت گانه، به معنای واقعی کلمه، در مدارس دورهء ابتدایی محقق نشده است.