رویش روان شناسی

رویش روان شناسی

رویش روان شناسی سال نهم خرداد 1399 شماره 3 (پیاپی 48) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نقش علوم رفتاری در مقابله با ویروس کرونا (COVID-19): یک مطالعه مروری نقلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویروس کرونا علوم رفتاری مرور نقلی مداخلات سیاست گذاری عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 349 تعداد دانلود : 553
در این مطالعه مروری نقلی، شواهد مفیدی از نقش علوم رفتاری در مبارزه با شیوع ویروس کرونا ارائه می شود. ما در این مقاله جامع و میان رشته ای، پنج موضوع را بررسی کرده ایم: شستن دست ها، دست زدن به صورت، قرنطینه کردن خود، همکاری با دیگران در اجرای یک رفتار جمعی و واکنش به اطلاع رسانی در مورد بحران. در این زمینه، بیش از 100 مقاله مرتبط مورد تحلیل واقع شدند. نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات رفتاری در تقویت شست وشوی دست ها موثر هستند اما در کاهش میزان دست زدن به صورت تاثیری ندارند؛ حمایت های اجتماعی و برنامه های رفتاری، اثرات روانی منفی قرنطینه را کاهش می دهند، و به این ترتیب، عدم تمایل مردم به قرنطینه شدن را کم می کنند؛ گفت وگوی زیاد در مورد «بهترین چیز برای همه»، هویت گروهی قوی و نیز پذیرش اجتماعی انطباق با شرایط جدید در تقویت رفتار کمک به دیگران نقش دارند؛ مولفه های ارتباطات و اطلاع رسانی موثر بحران عبارتند از سرعت، صداقت، اعتبار، همدلی و ترویج رفتارهای فردی مفید؛ و در نهایت، بهترین راه برای بیان میزان خطر این است که طیفی از آمار و ارقام را ارائه دهیم و با اطمینان کامل آمار را بیان نکنیم (زیرا مشخص کردن یک بازه حداکثری ممکن است ادراک عمومی را دچار سوءتعبیر کند). یافته های این مطالعه نه تنها برای دولت و مسئولان بهداشت عمومی، بلکه برای سازمان ها و جوامع نیز مفید خواهد بود.
۲.

اثربخشی هنردرمانی بیانگر گروهی بر مشکلات درونی سازی شده و نیمرخ هیجانی - کارکردی کودکان بی سرپرست و بد سرپرست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هنر درمانی گروهی بیانگر نیمرخ هیجانی - کارکردی مشکلات درون سازی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 55 تعداد دانلود : 355
هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثربخشی هنردرمانی گروهی بیانگر بر مشکلات درونی سازی شده و نیمرخ هیجانی- کارکردی کودکان بی سرپرست و بد سرپرست بود. طرح این پژوهش از نوع شبه آزمایشی به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و مداخله نما بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پسران بی سرپرست و بدسرپرست 3 تا 5 ساله ساکن در یکی از مراکز وابسته به گلستان علی شهر مشهد بود. بدین منظور از این جامعه تعداد 30 پسر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی و برابر در سه گروه مداخله، گروه مداخله نما و گروه کنترل جایگزین شدند (هر گروه 10 نفر). گروه آزمایش، مداخله هنردرمانی گروهی را در طی یازده جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند، درحالی که گروه مداخله نما در یازده جلسه کلاس 90 دقیقه ای آموزش کار با کامپیوتر شرکت کردند. گروه کنترل نیز مداخله ای را دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیره استفاده شد. ابزارهای تحقیق حاضر شامل پرسشنامه نیمرخ هیجانی -کارکردی گرینسپن و پرسش نامه فهرست رفتاری کودکان ( CBCL ) بود. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره بر روی نمرات پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که در متغیر نیمرخ هیجانی- کارکردی (05/0> P ) و متغیر مشکلات درونی سازی شده (05/0> P ) بین گروه مداخله و دو گروه دیگر تفاوت معناداری وجود دارد. بدین صورت که میانگین نمرات نیمرخ هیجانی کارکردی در گروه مداخله پس از دریافت درمان نسبت به گروه کنترل به صورت معناداری افزایش و نمرات مشکلات درونی سازی شده در مقایسه با گروه کنترل به صورت معناداری کاهش یافت. همچنین میزان بهبود در نمرات نیمرخ هیجانی کارکردی و مشکلات درون سازی شده گروه مداخله بیشتر از گروه مداخله نما (آموزش کامپیوتر) بود. باتوجه به نتایج، می توان روش هنردرمانی گروهی بیانگر را به عنوان درمان مناسبی برای بهبود مشکلات درون سازی شده و نیمرخ هیجانی کارکردی این کودکان در نظر گرفت.
۳.

مقایسه اثربخشی دو روش آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و تمرینات حافظه کاری بر عملکرد خواندن دانش آموزان با اختلال خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال یادگیری اختلال خواندن تنظیم هیجانی حافظه کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 80 تعداد دانلود : 276
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی دو روش آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و تمرینات حافظه کاری بر عملکرد خواندن دانش آموزان با اختلال خواندن انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری مورد مطالعه، شامل تمامی دانش آموزان دبستانی با اختلال خواندن بودند که در بهار 96 به مراکز مشاوره اداره آموزش و پرورش شهر تهران مراجعه کرده بودند. سپس این دانش آموزان در سه گروه 15 نفری (یک گروه کنترل و دو گروه آزمایش) به طور تصادفی جایگزین شدند و برنامه مداخله ای آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و تمرینات حافظه کاری بر روی گروه های آزمایش در طی 10 جلسه اجرا شد. نمونه گیری به روش تصادفی ساده و در دسترس انجام گرفت و جهت سنجش مشکلات خواندن نیز از مقیاس تجدید نظر شده هوشی وکسلر برای کودکان ویرایش سوم و آزمون خواندن و نارساخوانی (نما) استفاده شد. داده های بدست آمده با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و تمرینات حافظه کاری هر دو در سطح (01/0 ˂ p )، در کاهش مشکلات خواندن دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خواندن موثر بوده اند. اما میزان اثربخشی روش تمرینات حافظه کاری در مقایسه با روش مهارتهای تنظیم هیجانی بیشتر بوده و این تفاوت از نظر آماری معنادار بوده است. هر دو شیوه آموزشی و مداخله ای در رفع مشکلات خواندن دانش آموزان دبستانی دارای اختلال یادگیری خواندن اثربخش و سودمند هستند.
۴.

مقایسه کارکردهای اجرایی بازداری، به روزرسانی و انتقال در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و دانش آموزان مبتلا به اختلال کندگامی شناختی (SCT)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی اختلال کندگامی شناختی بازداری به روزرسانی و انتقال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 586 تعداد دانلود : 963
پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی مقایسه کارکردهای اجرایی بازداری، به روزرسانی و انتقال در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی ( ADHD ) و دانش آموزان مبتلا به اختلال کندگامی شناختی ( SCT ) انجام گرفت. این پژوهش به صورت علی مقایسه ای صورت پذیرفت. شرکت کنندگان در این پژوهش 60 نفر (30 نفر ADHD و 30 نفر SCT ) از کودکان پسر مقطع ابتدایی شهرستان تبریز در سال تحصیلی 1398-1399 بودند که به شیوه غربالگری و با استفاده از مقیاس درجه بندی رفتار کودکان ( SNAP-IV ) و مقیاس SCT به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس هر گروه تحت 3 آزمون استروپ، آزمون نگه داری رد و آزمون جمع و تفریق قرار گرفت. در تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل واریانس تک متغیره استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد دانش آموزان مبتلا به ADHD و SCT در ترکیب خطی کارکردهای اجرایی (بازداری، به روزرسانی و انتقال) تفاوت معنادار دارند. همچنین نتایج تحلیل واریانس تک متغیره و مقایسه میانگین های دو گروه نشان داد دانش آموزان مبتلا به SCT در به روزرسانی و تغییر (انتقال) و دانش آموزان مبتلا به ADHD در بازداری مشکل دارند. با توجه به یافته های پژوهش چنین به نظر می رسد که اختلال SCT با فعالیت غیرطبیعی نواحی ارتباطی خلفی که مسئول تغییر و انتقال توجه و به روزرسانی می باشند در ارتباط است درحالی که اختلال ADHD بیشتر با فعالیت غیرطبیعی نواحی ارتباطی آهیانه ای- پیشانی که مسئول بازداری می باشند مرتبط است.
۵.

رابطه احساس پیوستگی و توانمندی ایگو با اضطراب مرگ سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: احساس پیوستگی توانمندی ایگو اضطراب مرگ سالمندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 202
سالمندان از تغییرات جسمانی، میزان بالاتر بیماری، معلولیت و از دست دادن خویشاوندان و دوستان شواهد بیشتری برای مرگ به دست می آورند. تجربه کردن مقداری اضطراب درباره مرگ طبیعی است؛ امّا، مانند سایر ترس ها چنانچه خیلی شدید باشد سازگاری و کارآمدی را تضعیف می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه احساس پیوستگی و توانمندی ایگو با اضطراب مرگ سالمندان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه سالمندان غیر ساکن خانه سالمندان دارای سن بالای 60 سال در شهر تهران بود. از میان آن ها نمونه ای به حجم 200 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (1970)، پرسشنامه توانمندی ایگو ماکستروم و همکاران (1997) و پرسشنامه احساس پیوستگی آنتونوسکی (1987) استفاده شد. در نهایت بعد از جمع آوری اطلاعات، داده های حاصل با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری به روش همزمان تحلیل شد. نتایج نشان داد، بین توانمندی ایگو و اضطراب مرگ سالمندان رابطه منفی معنی داری وجود داشت (22/0- r= ، 01/0 P < ). همچنین بین احساس پیوستگی و اضطراب مرگ سالمندان رابطه منفی معنی داری وجود داشت (18/0- r= ، 01/0 P < ). توانمندی ایگو و احساس پیوستگی به طور منفی و معناداری اضطراب مرگ را پیش بینی نمودند. در نهایت با توجه به نتایج مطالعه می توان نتیجه گرفت که احساس پیوستگی و توانمندی ایگو در زمره متغیرهای مرتبط با اضطراب مرگ سالمندان بوده و توانایی پیش بینی آن را دارند.
۶.

مقایسه انطباق پذیری و خشونت خانوادگی در خانواده های مبتلا به فرزندان بیمار روانی مزمن و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انطباق پذیری خانوادگی خشونت خانوادگی بیماری روانی مزمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 552 تعداد دانلود : 769
پژوهش حاضر با هدف مقایسه انطباق پذیری و خشونت خانگی در خانواده های دارای فرزند مبتلا به بیماری روانی مزمن وعادی شهر بروجن انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه خانواده های دارای فرزند بیمار روانی مزمن بستری شده در مراکز نگهداری شبانه روزی (دختر و پسر) و خانواده های عادی شهر بروجن است . روش پژوهش، علی مقایسه ای بود. حجم نمونه شامل 30 خانواده دارای فرزند بیمار روانی مزمن دختر و 30 خانواده دارای فرزند بیمار روانی مزمن پسر و 60 خانواده عادی (30 دختر و 30 پسر) شهر بروجن می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه خشونت خانگی (مهدی زادگان و آتش پور 1391) و پرسشنامه انطباق پذیری و انسجام خانوادگی IV) - FACE ؛ السون، 2006) بود. پس از جمع آوری پرسشنامه ها و استخراج داده های خام، تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این پژوهش توسط نرم افزار SPSS ویرایش 23 صورت گرفت. یافته ها نشان داد که تفاوت گروه ها در انسجام بی قید و بند، انطباق پذیری متوازن و خشونت در دو گروه دارای فرزند بیمار روانی مزمن و زوجین دارای فرزند سالم معنادار است. همچنین میانگین بعد انسجام بی قید و بند و خشونت در زوجین دارای فرزند سالم بیشتر از زوجین دارای فرزند بیمار روانی مزمن است. میانگین بعد انطباق پذیری متوازن زوجین دارای فرزند بیمارروانی مزمن بیشتر از زوجین دارای فرزند سالم است. این پژوهش نشان داد که انطباق پذیری در خانواده های دارای فرزند مبتلا به بیماری روانی بیشتر و خشونت خانگی در بین این خانواده ها کمتر است.
۷.

بررسی رابطه استفاده آسیب زا از تلفن همراه و اعتیاد به اینترنت با طلاق عاطفی معلمان شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: استفاده آسیب زا از تلفن همراه اعتیاد به اینترنت طلاق عاطفی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 966 تعداد دانلود : 40
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استفاده آسیب زا از تلفن همراه و اعتیاد به اینترنت با طلاق عاطفی معلمان زن شهر کرمانشاه انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ی معلمان زن متأهل شهر کرمانشاه در سال 97-1396 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 269 نفر بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه در نظر گرفته شد و به پرسشنامه های استفاده آسیب زا از تلفن همراه جنارو، اعتیاد به اینترنت کیمبرلی یانگ و طلاق عاطفی گاتمن پاسخ دادند. داده ها با استفاده ازضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند. برای پیش بینی طلاق عاطفی از تحلیل رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین و انحراف معیار متغیر استفاده آسیب زا از تلفن همراه 71/20 ± 74/57، اعتیاد به اینترنت 35/14 ± 28/40 و طلاق عاطفی 63/4 ± 69/9 بود. بین استفاده آسیب زا از تلفن همراه و اعتیاد به اینترنت با نمره کل طلاق عاطفی در سطح 001/0 < p همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و متغیرهای پیش بین با هم 35/0 واریانس طلاق عاطفی را تبیین می کنند. بنابراین با توجه به نتایج پژوهش حاضر طلاق عاطفی بر پایه استفاده آسیب زا از تلفن همراه و اعتیاد به اینترنت قابل پیش بینی است و می توان با شناسایی شرایط زمینه ساز و افراد در معرض خطر استفاده آسیب زا از تلفن همراه و اعتیاد به اینترنت، از طلاق عاطفی پیشگیری کرد.
۸.

رابطه ترجیح اجتماعی و شایستگی اجتماعی با قربانی شدن دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قربانی شدن شایستگی اجتماعی ترجیح اجتماعی پذیرش طرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 591 تعداد دانلود : 217
آزار و اذیت در مدرسه تأثیرات مستقیم قابل توجهی ازجمله آسیب روانشناختی کوتاه مدت و بلندمدت برای کودکان قربانی در پی دارد. بنابراین، شناسایی عوامل خطرزا و محافظتی در برابر این پدیده از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه شایستگی اجتماعی و ترجیح اجتماعی با قربانی شدن دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان 13 تا 15 ساله شهرستان کاشان (11910 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند که براساس فرمول کوکران از بین آن ها نمونه ای به حجم 414 نفر (202 دختر و 212 پسر) برآورد و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های شایستگی اجتماعی اسمارت و سان سون (2003) و مقیاس قلدری ایلی نویز (2001) و آزمون گروه سنجی استفاده شد. جهت تحلیل داده ها آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون هم زمان استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که شایستگی اجتماعی، پذیرش اجتماعی و طرد اجتماعی با قربانی شدن رابطه معناداری داشت. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد طرد اجتماعی بطور مستقیم و شایستگی اجتماعی به طور معکوس، به ترتیب بیشترین توانایی را در پیش بینی قربانی شدن رفتارهای قلدری دانش آموزان داشتند. با توجه به نتایج به دست آمده، انجام اقداماتی به منظور بهبود روابط بین فردی دانش آموزان و کمک به کسب جایگاه اجتماعی مطلوب و اجتناب از طرد شدن در میان همسالان و همچنین، افزایش شایستگی اجتماعی آنان می تواند قربانی شدن دانش آموزان را کاهش دهد.
۹.

تبیین تاثیر ضمیر ناخودآگاه در آشناپنداری مکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ناخودآگاه آشنا پنداری هویت معماری طرح واره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 50 تعداد دانلود : 334
فضای مصنوع و غیرمصنوع، همواره مورد ادراک و ارزیابی آدم ی قرار می گیرد. و نیاز به فضاهای آشنا و هویتمند از مهمترین شاخصه های کیفی زندگی انسان است. بر اساس مطالعات علوم مرتبط با روان، ناخودآگاه انسان، شامل خاطرات جمعی و فردی از اشکال و فرم های گذشته است. از این رو آدمی در برخورد با برخی فضاها، به سرعت احساس آشنایی و نزدیکی دارد. و در بعضی دیگر احساس غربت. در این نوشتار به دنبال ضرورت این موضوع در طرح فضا، این پرسش مطرح است که آیا با نگاهی به فرایند شکل گیری طرح واره های ذهنی از فضا در ناخودآگاه و نحوه انطباق داده های جدید با آن می توان به صورت عمیق به نحوه آشناپنداری (این همانی) و هویتمندی فضا پرداخت؟. در این تحقیق با نگاهی بین رشته ای، مروری بر مقوله ناخودآگاه در حوزه روان شناسی و معماری صورت پذیرفته. و سپس مکانیزم تأثیر آن بر نحوه شناخت فضای مصنوع مورد بررسی قرار می گیرد. روش تحقیق کیفی است، که در ابتدا مطالب به صورت کتابخانه ای و اسنادی در حوزه روان شناسی و شناخت ناخودآگاه و مراحل ادراک و شناخت توسط آن در ذهن انسان جمع آوری شده. و سپس به صورت تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه آنکه بررسی نحوه درک فضا توسط آدمی در ایجاد کیفیت هایی همانند "این همانی و هویتمندی" مؤثر می باشد و ناخودآگاه انسان به عنوان منبع اصلی خاطرات و تأثیر بر رفتار و انتخاب آدمی نیاز به توجه و بررسی بیشتری در نحوه طراحی آینده فضاهای معماری دارد.
۱۰.

مختصری بر تشخیص نشانه های اضطراب و افسردگی بر اساس امواج مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب افسردگی نقشه مغزی الکتروانسفالگرام کمی امواج مغزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 683 تعداد دانلود : 332
اضطراب و افسردگی از اختلالات روانشناختی رایج هستند و با توجه به شیوع بالای این اختلال ها، مطالعه ی حاضر به بررسی امواج مغزی در تشخیص و شناسائی اختلالات اضطرابی و افسردگی به طور غیرکلامی می پردازد. با توجه به پژوهش ها می توان گفت کاهش فعالیت موج آلفا در پیش بینی اختلالات اضطرابی و افزایش فعالیت موج های بتا و تتا در قسمت جلویی سر در پیش بینی کنندگی احتمال اختلالات اضطرابی و افسردگی بوده اند.
۱۱.

مقایسه اثربخشی درمان فراشناخت و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کارکرد خانواده های دارای کودک دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان فراشناختی پذیرش و تعهد کارکرد خانواده نقص توجه - بیش فعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 447 تعداد دانلود : 997
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان فراشناخت و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کارکرد خانواده های دارای کودک دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی است. روش پژوهش نیمه آزمایشی است و با به کارگیری طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل والدین دارای کودک دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی بود که طی سال 97 به مراکز مشاوره شهر اهواز مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش 60 نفر از این والدین بود که با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفری (10 زوجی) شامل دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه گمارده شدند. ابزار گرداوری داده های این پژوهش پرسشنامه سنجش خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاب (1983) بود. داده های پژوهش با به کارگیری روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که هر دو روش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراشناخت بر کارکرد خانواده ها مؤثر است ولی روش درمانی فراشناخت نسبت به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تأثیر بیشتری داشته است. این پژوهش یافته ها و علت تفاوت تأثیرات را موردبحث قرار داده است.
۱۲.

پیش بینی نشانه های وسواس فکری-عملی بر اساس حساسیت اضطرابی و حل مسئله اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وسواس فکری - عملی حساسیت اضطرابی حل مسئله اجتماعی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 697 تعداد دانلود : 842
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی نشانه های وسواس بر اساس حساسیت اضطرابی و حل مسئله اجتماعی انجام گرفت. روش این پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر رشت در سال 1397 بودند که از این بین 167 بیمار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های وسواس-اجباری مادزلی ( MOCI )، حساسیت اضطرابی ( ASR-R ) و حل مسئله اجتماعی ( SPSI )، استفاده شد. داده های پژوهش به روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که حساسیت اضطرابی و حل مسئله اجتماعی با نشانه های وسواس رابطه معناداری دارند (01/0> P ). حساسیت اضطرابی (47/0 ß= )، جهت گیری مثبت (25/0- ß= )، جهت گیری منفی (33/0 ß= )، حل مسئله اجتنابی (36/0 ß= )، حل مسئله تکانشی (69/0 ß= ) و حل مسئله منطقی (47/0- ß= ) قابلیت پیش بینی معنادار نشانه های وسواس را دارند (01/0> P ). نتایج پژوهش حاکی از آن است که هر چقدر میزان حساسیت اضطرابی کاهش و حل مسئله اجتماعی افزایش پیدا کند، به مقدار قابل توجهی نشانه های وسواس در بیماران کاهش پیدا می کند. بدین منظور لازم است درمانگران به ابعاد اضطرابی و اجتماعی بیماران مبتلا به وسواس فکری-عملی توجه بیشتری داشته باشند .
۱۳.

مرور و تحلیلی بر رابطه ی غنای محیطی خواندن در خانه با مهارت های خواندن کودکان عادی و نارساخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: غنای محیط نارساخوان تست نما مدرسه خواندن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 765
پژوهش حاضر با هدف مرور و تحلیل رابطه ی غنای محیطی خواندن و طبقه اجتماعی اقتصادی با مهارت های خواندن در کودکان بدون مشکل خواندن و نوشتن و کودکان با مشکل خواندن و نوشتن صورت گرفت. در تحقیقات متفاوت نشان داده شده است که غنای محیطی خواندن در خانه برای کودکان عادی و نارساخوان نیز با یکدیگر متفاوت بودند و اکثر مولفه ها مجددا متاثر از طبقه اجتماعی اقتصادی بودند. در گروه دانش آموزان عادی و نارساخوان همبستگی هایی میان مولفه های غنای محیطی و مهارت های خواندن دیده شد. هم چنین این متغیرها و ارتباطات مشاهده شده، متاثر از طیقه اجتماعی اقتصادی بوده اند. در این پژوهش مشاهده شده است که فاکتور ها و آموزش های مختلف محیط خانه در سنین پیش از دبستان هریک روی مهارت های خاصی از مهارت های خواندن در کودکان اثر می گذارد و این عوامل و علل آن در میان دانش آموزان عادی و نارساخوان متفاوت است. شناخت این عوامل موثر می تواند در بهبود محیطی آموزشی کودکان و در نتیجه افزایش توانمندی های خواندن در کودکان بدون و با مشکل خواندن و نوشتن برای خانواده ها و متولیان آموزشی راهگشا باشد.
۱۴.

تحلیل فیلم سینمایی «فروشنده» بر اساس مفاهیم روانی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل فیلم فروشنده روانی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 600 تعداد دانلود : 963
فیلم سینمایی به عنوان یک اثر هنری می تواند از جنبه های مختلف تحلیل شود و موجب گسترش فهم از فیلم شود. در ایران پژوهش های کمی در حوزه تحلیل فیلم های سینمایی توسط پژوهشگران روانشناسی انجام شده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل فیلم سینمایی «فروشنده» بر اساس مفاهیم روانی اجتماعی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و در زمره تحقیقات کیفی قرار دارد. به این منظور فیلم «فروشنده» با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. روش جمع آوری اطلاعات بدین ترتیب بود که ابتدا فیلم چندین بار با دقت در فواصل زمانی مختلف مورد مشاهده قرار گرفت و مفاهیم روانی اجتماعی موجود در آن استخراج شد، سپس بر اساس رویکردهای علمی و شواهد پژوهشی تحلیل شدند. همچنین مفاهیم استخراج شده توسط چهار متخصص رشته های علوم انسانی مطالعه شدند و نظرات تکمیلی آن ها در پژوهش حاضر اعمال گردید. یافته ها نشان داد که این فیلم شامل مفاهیم مرز، دگرگونی، هرزگی، تجاوز، بخشش، وسوسه، دروغ، علاقه اجتماعی، مهارت زناشویی، طلاق، خشونت و قضاوت است. مصداق های این مفاهیم در فیلم شرح و سپس تحلیل و تبیین شدند.
۱۵.

بررسی نظرات مردان همجنسگرا به امر مشاوره در ایران و تجربه زیسته آنان از مراجعه به مشاوره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: همجنسگرایی مراجعان همجنسگرا مشاوران پدیدار شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 653 تعداد دانلود : 66
مراجعه همجنس گرایان به مراکز مشاوره ای غیرقابل انکار است، اما اینکه میزان و دلیل رجوع چگونه است و چارچوب نظری و عملی متخصصان بهداشت روان با این مراجعان در ایران چگونه است، سؤال هایی است که هدف این پژوهش را مشخص می کند. این پژوهش به روش پدیدارشناسی با مشارکت 15 همجنس گرای مرد در تهران از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتایج نشان داد که 93% مشارکت کنندگان برای تغییر گرایش خود اقدام کرده، اما تنها 53% به متخصص رجوع کرده بودند، که به نظرشان، مشاوران چارچوب عملی صحیحی در این زمینه به کار نبستند. همچنین 25% مشاوران، همجنس گرایی را طبیعی و 75% آن را اختلال می دانستند. نتیجه اینکه اکثر مشارکت کنندگان خواهان تغییر گرایش بودند اما نه تنها اغلب مشارکت کنندگان مسیر اشتباهی برای تغییر گرایش اتخاذ کردند، بلکه متخصصان نیز رویکرد تخصصی بومی سازی شده ای به کار نگرفتند؛ که نتیجه هردو، بی ثمری و سردرگمی برای مراجع و مشاور است. لذا به نظر می رسد تا زمانی که متخصصان ایرانی به یک دیدگاه مشترک در این زمینه نرسند و از طریق رویکرد بومی سازی شده به این مسئله نگاه نکنند، نه تنها رضایت مراجعان افزایش نمی یابد بلکه هیچ خدمت روان شناختی مفیدی مورد توجه این مراجعان نخواهد بود.
۱۶.

همجنس گرایی، تربیت یا طبیعت؟ مروری بر زمینه های نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: همجنسگرایی سبب شناسی طبیعت تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 859 تعداد دانلود : 583
همجنس گرایی به کشش جنسی، عاطفی و رمانتیک شخص به همجنس خود گفته می شود. در برخی جوامع این گرایش قانونی و طبیعی و در برخی جرم و اختلال تلقی می شود؛ که می تواند به دید فلسفی و سبب شناختی این گرایش مربوط باشد و بر قوانین، سیاست و روانشناسی آن جامعه تأثیرگذار باشد. این مقاله به روش پژوهش مطالعات کتابخانه ای و یادداشت برداری و خواندن اسناد و جمع آوری مطالب علمی در مقالات بین المللی، درزمینه سبب شناسی همجنس گرایی و تربیتی یا سرشتی بودن آن در پایگاه های فارسی و انگلیسی زبان از سال های 1970 تا 2020 انجام گرفت. مرور یافته ها نشان داد که عوامل ژنتیکی، آناتومی مغز، هورمونی، محیطی، آموزشی و روانی بر سبب شناسی این گرایش دخیل هستند، اما توافقی بر سر آن ها وجود ندارد. چنانچه به نظر می رسد برای هر شخص همجنس گرا علت منحصربه فردی در سبب شناسی وجود دارد. دو دیدگاه کلی و متضاد وجود دارد. دیدگاه اول بیان می دارد که این گرایش بیشتر سرشتی است و لذا نباید جلوی گرایش طبیعی فرد را گرفت. دیدگاه دوم اذعان می دارد که این گرایش بیشتر تربیتی است اما اگر سرشتی نیز باشد، فرد باید رفتار جنسی خود را کنترل کند، به این معنا که فرد اختیار دارد که این رفتار را انجام دهد یا ندهد. امید است با شناخت این مباحث، خدمات روان شناختی مفید، حرفه ای و اخلاقی به مراجعان همجنس گرا ارائه شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۶