اقتصاد و مدیریت شهری

یکی از موضوعات مهم و قابل توجه وضعیت حمل ونقل شهری، مسئله پارکینگ خودروهای سیار در فضای شهر می باشد. ضرورت توجه به این امر باعث شده که در دهه های اخیر، راهکارهای متعددی برای ساماندهی و مدیریت وضعیت پارک خوردوها در فضاهای درون شهری ارائه گردد که در این میان، توجه به تکنولوژی های روز و نقش و جایگاه آنها در مدیریت این فضاها روز به روز در حال افزایش می باشد. در این ارتباط شاید یکی از به روزترین پارکینگ های هوشمند در سطح دنیا، پارکینگ های دوربین محور می باشد که ظرفیت قابل توجهی را هم از نظر مدیریت حمل ونقل شهری و هم از نظر درآمدزایی، برای مدیریت شهری فراهم نموده است. این تحقیق با هدف بررسی نقش و اهمیت پارکینگ های هوشمند دوربین محور در فضاهای شهری و استخراج زمینه ها و راهبردهای لازم برای استفاده مدیریت شهری در بهره برداری بهتر از این نوع پارکینگ ها، انجام شده است. از این رو با ۱۵ نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی در حوزه های مربوط به مدیریت و حمل ونقل شهری مصاحبه انجام شد و سپس با استفاده از روش تحلیل مضمون، شش کد محوری به عنوان زمینه های اصلی راه اندازی این نوع پارکینگ ها شناسایی گردید. در گام بعدی با استفاده از روش تحلیل SWOT به تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدات مربوط به استفاده از دوربین های هوشمند در مکان یابی جای پارک در سطح شهر پرداخته شده و مهم ترین راهبردهای لازم جهت استفاده مدیران شهری از پارکینگ های دوربین محور استخراج گردیده است. در نهایت با استفاده از ماتریس برنامه ریزی کمی QSPM ، راهبردهای کلیدی انتخابی، اولویت بندی شدند.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر شاخص های غیرمالی بر پیش بینی وقوع درماندگی مالی در بانک شهر از دیدگاه مدیران شهری با استفاده از رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را ۵۳ نفر از مدیران سطح ارشد و میانی شهرداری تهران و بانک شهر تشکیل دادند. به منظور جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. روش تجزیه وتحلیل داده های تحقیق، روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار Smart PLS بود. نتایج نشان دادند که از دیدگاه مدیران شهری شاخص های حاکمیت شرکتی، توانایی مدیریت و رقابت پذیری، شاخص هایی با ماهیت غیرمالی هستند که می توانند در پیش بینی وقوع درماندگی مالی بسیار مؤثر باشند؛ به طوری که حاکمیت شرکتی ۶۵ درصد، توانایی مدیریت ۴۷ درصد و شاخص رقابت پذیر ی ۵۶ درصد تغییرات مربوط به متغیر پیش بینی وقوع درماندگی مالی را به طور مستقیم تبیین می کنند. همچنین بررسی نهایی نتایج نشان می دهد که بین شاخص های غیرمالی و پیش بینی وقوع درماندگی مالی، همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد.

بازار سرمایه، نقش بسزایی در شکوفایی اقتصادی هر کشور دارد؛ از این رو شناخت عوامل مؤثر بر بازار سرمایه، اهمیت بسیار زیادی دارد. برنامه شرکت ها برای حداکثر کردن واکنش مثبت بازار اوراق بهادار به عملکرد خوب شرکت ها و حداقل کردن واکنش نامناسب به عملکرد منفی، در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از استراتژی ها برای منحرف کردن توجه بازار از عملکرد ضعیف شرکت ها، ارائه گزارش های عملکرد، پس از ساعات کار بازار یا در روزهای تعطیلی بازار می باشد. فرضیه این است که مدیران فرصت طلب به این دلیل، اخبار منفی را در ایام تعطیل منتشر می کنند تا در این زمان ها، کمتر مورد توجه رسانه ها قرار گیرند و تأثیر اخبار بد را از بازار پنهان کنند. در این مقاله، به آزمون مشاهداتی می پردازیم که زمان اعلان سودهایشان را از بین روزهای کاری هفته به ایام تعطیل، تغییر داده اند. نتایج آزمون فرضیه ها، نشان می دهد که مدیران شرکت های پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران به طور راهبردی اقدام به زمان بندی اعلان سودهایشان نمی کنند ولی یافته های پژوهش، حاکی از وجود رابطه ای مثبت و معنادار بین اخبار منفی از پیش بینی سود و زمان اعلام آن در ایام تعطیل، همچنین یک رابطه مثبت و معنادار بین اخبار مثبت از پیش بینی سود و زمان اعلام آن در ایام کاری بورس بوده است. از این رو، سود انباشته غیرعادی، پیامد اقتصادی دارد؛ بنابراین می تواند به عنوان یک معیار، بر تصمیم گیری سرمایه گذاران تأثیر بگذارد.

سرمایه گذاری در بخش مسکن، یکی از اجزای اصلی سرمایه گذاری است که نقش اساسی در تولید و اشتغال ایفا می کند. شواهد تجربی نشان می دهند که سرمایه گذاری در این بخش، واکنش قابل توجهی به شوک های اقتصاد کلان نشان می دهد. در این مقاله با استفاده از روش خودرگرسیونی برداری بیزین، تأثیرات شوک های اقتصاد کلان بر سرمایه گذاری در بخش مسکن ایران طی بازه زمانی ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۶ مطالعه شده است. چهار شوک اقتصاد کلان وارد مدل شده است که عبارتند از: شوک های پولی، مالی، درآمد نفتی و نرخ ارز. با توجه به آزمون های انجام شده، تابع پیشین سیمز-ژا (نرمال- ویشارت) نسبت به توابع پیشین بررسی شده، مناسب تر است. با توجه به نتایج حاصل از توابع واکنش آنی شوک پولی و شوک درآمد نفتی، به ترتیب بیشترین و کمترین اثر ماندگاری را بر سرمایه گذاری حقیقی در بخش مسکن ایران داشته اند. بیشترین نوسان سرمایه گذاری به ترتیب مربوط به شوک های مالی، پولی، نرخ ارز و درآمد نفتی بوده است؛ از این رو این تفاوت در اندازه و ماندگاری شوک ها باید مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد.

هسته تاریخی، بخشی از تمامیت شهر است که در روند توسعه شهرنشینی متناسب با نیازهای روز رشد نکرده و فرسوده شده اند. به منظور حل مشکلات ناشی از پدیده فرسودگی شهری، رهیافت های متعددی ارائه شده است که هیچ کدام به طور پایدار نتوانستند این پدیده را رفع یا کنترل کنند. در این میان رهیافت تجدید حیات شهری به عنوان راهکاری متفاوت با نگرشی همه جانبه و رویکردی منسجم و یکپارچه به منظور بازگرداندن روند رشد اقتصادی گذشته با در نظر گرفتن بعد پایداری، مورد توجه قرار گرفته است. از این رو هدف پژوهش حاضر، تبیین استراتژی های اجتماعی- اقتصادی تجدید حیات شهری در بافت های تاریخی شهر سمنان می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد و برای جمع آوری داده ها نیز از روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. نتایج مدل SWOT نشان داد که نمره نهایی نقاط قوت و ضعف، برابر با ۸۱/۲ شده است که این مقداری بزرگ تر از میانگین مورد نظر (۵/۲) می باشد. نتیجه آنکه بافت تاریخی سمنان از نظر عوامل داخلی دارای قوت می باشد؛ لذا می توان از توان بالقوه و بالفعل موجود در راستای تعدیل نقاط تهدید و ضعف در راستای تجدید حیات استفاده کرد. همچنین نتایج نشان دادند که مجموع نمره نهایی فرصت ها و تهدیدها، برابر با ۹۷/۲ شده است که این میزان مانند نمره نهایی قوت ها و ضعف ها مقداری بزرگ تر از میانگین مورد نظر (۵/۲) است. نتیجه آنکه فرصت ها در بافت تاریخی، بیشتر از تهدیدات می باشد و بنابراین برای تجدید حیات بافت تاریخی می توان از فرصت ها یا موقعیت ها، بهره برداری و از عواملی که موجب تهدید می شود دوری کرد. تجزیه و تحلیل عوامل درونی و عوامل بیرونی نشان داد که راهبرد تهاجمی (حداکثر- حداکثر) به عنوان مهم ترین راهبرد در سیاست تجدید حیات شهری در بافت تاریخی سمنان، اتخاذ شده است.

در سال های اخیر، اهمیت تیم های کاری در حوزه عملکرد سازمانی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا نیاز به شناسایی و رتبه بندی شاخص های تأثیرگذار بر عملکرد تیمی در سازمان ها دیده می شود. دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یکی از بنگاه اقتصادی آموزشی نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه بندی شاخص ها و معیارهای تأثیرگذار بر عملکرد تیمی در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام شده است. به این منظور با استفاده از مطالعات میدانی، شاخص های تأثیرگذار بر عملکرد تیمی، شناسایی و در اختیار ۲۰ نفر از خبرگان قرار داده شد تا براساس قلمروی مکانی تحقیق امتیازدهی صورت گیرد. در گام بعد براساس نتایج استخراج شده، شش شاخص و زیرمعیارهای هر شاخص مشخص گردید. در ادامه تحقیق، رتبه بندی شاخص ها و معیارها براساس روش دیمتل و تحلیل سلسله مراتبی فازی انجام شد. نتایج تحقیق نشان دادند شاخص ترکیب تیم از نظر خبرگان بیشترین تأثیر را بر روی عملکرد تیمی در دانشکده مدیریت و اقتصاد دارد. همچنین معیار رویکرد فعالانه نیز بیشترین تأثیر را بر روی عملکرد تیمی خواهد گذاشت.

مناطق ناکارآمد شهری، با طیف گسترده ای از مسائل اقتصادی، اجتماعی و کالبدی درگیر هستند و نوسازی شهری، پاسخ مناسبی به وضعیت نامطلوب آنهاست. منطقه ده شهرداری تهران در محدوده مرکزی تهران واقع شده و ۵۵ درصد مساحت آن، بافت فرسوده است. با توجه به تنوع وظایف مدیریت شهری، بازیگران متعددی در فرایند نوسازی شهری، نقش دارند. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر ماهیت، تحلیلی و از نظر روش جمع آوری داده ها، پیمایشی است. این پژوهش، در پی پاسخگویی به این سؤال است که مهم ترین چالش های مدیریت نوسازی شهری در منطقه ده شهرداری تهران کدامند. برای پاسخ به این سؤال، پس از مطالعه متون نظری و تجربی مرتبط با موضوع و شناخت نمونه مطالعاتی پژوهش، چالش های مدیریت نوسازی بافت های ناکارآمد منطقه، با مصاحبه و استفاده از روش تحلیل محتوا، شناسایی شدند. سپس با کمک روش کدگذاری باز، چالش های شناسایی شده بر اساس دو حوزه قلمروهای فضایی و عملکردهای شهری، دسته بندی شدند. ترسیم شبکه روابط میان چالش های شناسایی شده، نشان داد که روابط قابل توجهی میان آنها وجود دارد. در گام بعدی، با کمک تحلیل PESTEL و فرایند تحلیل شبکه ای ( ANP ) مشخص شد که تضاد منافع میان سازمان نوسازی شهرداری تهران و شهرداری منطقه و همچنین برخوردار نبودن سازمان نوسازی شهرداری تهران از منابع مالی لازم، مهم ترین چالش های موجود در مدیریت نوسازی شهری در منطقه ده شهرداری تهران هستند.

مدل کسب وکار ، نحوه تولید ارزش، جذب مشتری، ساختار درآمد زایی و هزینه را تشریح می کند و همه کسب وکارها از طریق این ساختار، از هم جدا شده و هویت می یابند. امروزه طراحی مدل کسب وکار را در چهار سطح قابل اجرا دانسته اند: سطح محصول یا خدمات، سطح واحد تجاری، سطح شرکت و سطح صنعت . نظر به اینکه شهرها مراکز اصلی فعالیت های اقتصادی هستند ، تدوین مدل کسب وکار برای شهر نیز حائز اهمیت است. هدف این مطالعه، افزودن یک لایه جدید به نام لایه شهری به ادبیات موضوع مدل کسب وکار است. این تحقیق از نوع اکتشافی (کیفی) می باشد و داده های کیفی از روش پژوهش فراترکیب و با روش جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی و نیز مصاحبه عمیق کارشناسی، گردآوری شدند . ماهیت پژوهش استقرایی است و در آن اطلاعات به دست آمده با روش مرور نظام مند، تحلیل محتوا و تحلیل منطقی و از طریق نرم افزار MAXQDA مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان می دهند فضای پیچیده مدیریت شهری، ضرورت سیاست گذاری اقتصادی و تسهیل امور کسب وکارهای شهر، لزوم تدوین مدل کسب وکار برای شهرها را ضروری کرده است. در این تحقیق پس از بررسی و تحلیل های به عمل آمده، ابعاد مدل استخراج و روابط بین آنها تبیین گردید و در نهایت مدل کسب وکار شهری طراحی شد.