بازیابی دانش و نظام های معنایی (مطالعات دانش شناسی سابق)

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی سطح بلوغ و میزان آمادگی شهرداری تهران جهت استقرار مدیریت دانش و نیز بررسی وضعیت فرایندهای چرخه دانشی بر اساس مدل بهره وری آسیایی است. روش پژوهش، پیمایشی و نوع آن کاربردی می-باشد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد سازمان بهره وری آسیایی و نیز سوالات تکمیلی استفاده شد. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزارSPSS 23 و میزان ضریب آلفای 95/0 محاسبه گردید. جامعه آماری پژوهش 250 نفر از مدیران و کارمندان متخصص فعال در حوزه منابع انسانی سازمان بودند که حجم نمونه با استفاده ازفرمول کوکران 150 نفر انتخاب شد. نتایج حاکی از آن بود، شهرداری تهران با کسب 99.51 امتیازدر سطح دوم از پنج سطح بلوغ مدیریت دانش قرار دارد. این بدان معنا است که سازمان پس از آگاهی از مزایای مدیریت دانش بر بهبود فرآیندهای کسب و کار و بهره وری، نسبت به آن اطلاعاتی را جمع آوری و نسبت به اهمیت آن احساس نیاز نموده است. همچنین نتایج رتبه بندی گروه های معیار نشان داد که بالاترین و پایین ترین امتیاز به ترتیب مربوط به معیارهای"فناوری اطلاعات" و "فرایند دانشی" است. تمرکز بر زیر فرایندهای چرخه دانشی، نظیر به کارگیری، نگهداری، تسهیم و خلق دانش حاکی از آن بود که سازمان بایستی برای بهبود وضعیت موجود، نسبت به پیاده سازی راهکارهایی همچون ایجاد یک ساختار مشخص برای راهبری مدیریت دانش (حمایت و پشتیبانی از فرآیندهای مدیریت دانش، توسعه فرهنگ به تسهیم و بکارگیری دانش) از طریق تشکیل انجمن های خبرگی، توسعه مدیریت دانش پروژه، جاری سازی ابزارهایی نظیر مستندسازی تجارب خبرگان، کافه-های دانش و... اقدام نماید.

هدف این پژوهش تأثیر اکتساب دانش و جوسازمانی بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان رشت است. پژوهش حاضر، کاربردی و شیوه انجام گرفتن آن همبستگی است. جامعه آماری شامل کتابداران مشغول به کار کتابخانه های عمومی شهرستان رشت در سال 1398 بود. آزمودنی های این پژوهش 80 نفر بودند که از روش نمونه گیری در دسترس برای انتخاب استفاده شد. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته ی توصیف جوسازمانی، پرسشنامه اکتساب دانش و پرسشنامه عملکرد شغلی کارکنان بود که اعتبار آن ها با استفاده از روش روایی محتوا و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. رابطه بین متغیرها با ضریب همبستگی پیرسون و پیش بینی عملکرد شغلی کتابداران از طریق اکتساب دانش و جوسازمانی با محاسبه رگرسیون اندازه گیری شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که همبستگی مثبت و معنی داری بین اکتساب دانش با عملکرد شغلی (29/0=r و 01/0>P) و همچنین بین جوسازمانی با عملکرد شغلی (30/0=r و 01/0>P) وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای اکتساب دانش و جوسازمانی 9 درصد از تغییرات عملکرد شغلی را تبیین می نمایند. با توجه به یافته های به دست آمده، طراحی و برگزاری برنامه ها و کارگاه های آموزش برای آگاه سازی کتابداران در جهت آموزش انواع دانش ها، به وجود آوردن محیط شغلی و کاری مطلوب و تأثیر آن بر عملکرد شغلی بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان با ارتقا میزان دانش کتابداران کتابخانه ها، میزان عملکرد شغلی آن ها را بهبود بخشید.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان حضور و فعالیت اعضای هیات علمی دانشگاه الزهرا در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ گیت و تاثیر آن در پایگاه استنادی اسکوپوس و موتور جستجوی گوگل اسکولار بر اساس شاخص های دگرسنجی انجام شده است. روش: این پژوهش از منظر هدف کاربردی، از منظر نوع پیمایشی و از منظر روش شناسی علم سنجی با رویکرد دگرسنجی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه الزهرا می باشد که عضو شبکه اجتماعی علمی ریسرچ گیت هستند. برای تجزیه و تحلیل آماری نیز از دو آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. آمار توصیفی شامل فراوانی و میانگین هر یک از شاخص-های اندازه گیری شده در شبکه ریسرچ گیت، پایگاه استنادی اسکوپوس و موتور جستجوی گوگل اسکولار بود. از آمار استنباطی(آزمون-های همبستگی پیرسون، کروسکال والیس و من ویتنی) نیز جهت سنجش روابط و وجود و یا عدم وجود اختلاف بین متغیرهای مورد بررسی استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان دادند بیشترین میزان حضور و فعالیت مربوط به دانشکده فیزیک –شیمی می باشد. دانشکده های هنر و ادبیات با میانگین نمره آر.جی صفر، فعالیت جدی نداشتند. همچنین همبستگی مثبت معنادار میان شاخص های دگرسنجی در ریسرچ گیت با شاخص های استنادی گوگل اسکولار و اسکوپوس وجود دارد. بحث: با افزایش به اشتراک گذاری دانش و فعالیت پژوهشگران در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ گیت، رویت پذیری آثار علمی آنان افزایش می یابد و این به نوبه خود افزایش شاخص های استنادی در پایگاه های اسکوپوس و گوگل اسکولار را نیز به دنبال دارد.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر درک کاربر از کتابخانه های دیجیتالی با مطالعه موردی کتابخانه دیجیتالی دانشگاهی علامه طباطبایی می پردازد. روش پژوهش: روش انجام تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی بوده و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی تشکیل می دهند (18000 دانشجو) که از این بین 378 دانشجو با استفاده از جدول کرجسی و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای گردآوری اطلاعات با توجه به نبود پرسشنامه استاندارد در این زمینه از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که شامل 3 سوال جمعیت شناختی (جنسیت، تجربه استفاده از کتابخانه دیجیتالی و مقطع تحصیلی) و 8 مولفه با 25 سوال بسته عبارت از کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات، کیفیت خدمات، سودمندی، سهولت استفاده، وابستگی کتابخانه دیجیتالی، رضایت کاربر و وفاداری کاربر می باشد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تی تک نمونه ای، تی مستقل و تحلیل واریانس در سطح معناداری 05/0=α استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد تمامی مولفه های عوامل موثر بر درک دانشجویان از کتابخانه دیجیتالی تفاوت معناداری داشته اند. از لحاظ جنسیت و مقطع تحصیلی بر درک از کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علامه طباطبایی تفاوت معنی داری وجود ندارد. اما بین نگرش دانشجویان به درک از کتابخانه دیجیتالی و تجربه استفاده از کتابخانه دیجیتالی آنان تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی نشان دهنده تاثیر کلی خود متغیر درک دانشجویان از کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علامه طباطبایی می باشد و هر کدام از این مولفه های درک می تواند با توجه به مدل های مختلف در محیط های گوناگون تعریف شوند

هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن ارائه ی الگوی مفهومی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی به ارزیابی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان اهواز از دیدگاه کارکنان این کتابخانه ها بپردازد. روش پژوهش: این پژوهش که به صورت پیمایشی انجام شده، به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و تحلیلی بود. جامعه ی مورد مطالعه شامل کلیه ی کارکنان کتابخانه های دانشگاهی شهرستان اهواز (91 نفر) بودند. در نهایت 68 پرسشنامه گردآوری و تحلیل شد (نرخ بازگشت 72/74 درصد). یافته ها: الگوی مفهومی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی در 7 دسته (فردی- رفتاری؛ اجتماعی- ارتباطی؛ اخلاقی- ارزشی؛ سازمانی- مدیریتی؛ بینشی- ادراکی؛ نوآورانه- کارآفرینانه و تخصصی) شناسایی شد. شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاه های شهرستان اهواز از دیدگاه کارکنان این کتابخانه ها متوسط رو به بالا ارزیابی شده است. نتیجه گیری: با توجه به تحولات صورت گرفته ناشی از رشد فناوری های مختلف و حرکت بیش تر این کتابخانه ها به سمت دیجیتالی و الکترونیکی شدن، کتابخانه های دانشگاهی نیازمند مدیرانی هستند که علاوه بر دانش مدیریتی و تخصصی، از آخرین پیشرفت های فناوری آگاهی یابند و مهارت های سواد اطلاعاتی و سایر مهارت های نوآورانه و فناورانه را فراگیرند. اصالت اثر: عمده ترین مطالعات صورت گرفته برای مطالعه ی مدیران کتابخانه های دانشگاهی، به بررسی وضعیت عمکرد مدیریت این کتابخانه ها از ابعاد محدودی پرداخته شده است. این در حالی است که در پژوهش حاضر به ارزیابی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی اهواز از ابعاد مختلف پرداخته شده است. نتایج حاصل از این ارزیابی ها می تواند زمینه را برای برنامه ریزی در جهت رفع نقاط ضعف مدیران فراهم کند.

هدف: این مقاله با هدف درک عمیق از رفتار اشتراک دانش انجام شده است و سعی دارد با تحلیل نظریه های کاربردی در این حوزه به این موضوع بپردازد. روش: مقاله حاضر مروری نقلی است و با استفاده از روش کتابخانه ای به مطالعه انواع مقالاتی میپردازدکه در داخل و خارج ازکشور با اتکا به نظریه های مختلف به بررسی عوامل انگیزشی مؤثر بر رفتار اشتراک دانش پرداخته اند. یافته ها: عوامل انگیزشی مختلف که افراد را برای انجام رفتار اشتراک دانش تحت تاثیر قرار می دهند با تحلیل نظریه هایی از رشته های روانشناسی اجتماعی، اقتصاد، علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت که در مطالعات مربوط به این حوزه به کار رفته اند، مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد نظریه عمل منطقی، نظریه رفتار برنامه ریزی شده، نظریه تبادل اجتماعی، نظریه تعادل، نظریه خودمختاری، نظریه سیگنالینگ پرهزینه و نظریه تمرکز نظارتی از رشته روانشناسی اجتماعی، نظریه وابستگی به منابع از رشته اقتصاد، نظریه وضعیت ناهمگون دانش از رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و نظریه جو سازمانی از رشته مدیریت، در حوزه رفتار اشتراک دانش قابلیت کاربرد دارند. نتیجه گیری: به منظور تفسیر رفتار اشتراک دانش نیاز به تحلیل نظریه های کاربردی و اقتباس شده از سایر رشته ها در این حوزه بود که بتوان بینشی عمیق از قابلیت های روانی، اقتصادی، سازمانی و همچنین فردی که در نیت افراد در به اشتراک گذاری دانش تاثیر گذارند ایجاد نمود. اشتراک دانش می تواند بخش اعظم درک خود را از نظریه های روانشناسی اجتماعی به دست آورد. مفاهیمی مانند نگرش و قصد رفتاری ناشی از این نظریه ها در رفتار اشتراک دانش تاثیر می گذارد.