اقتصاد و تجارت نوین

اقتصاد و تجارت نوین

اقتصاد و تجارت نوین تابستان و پاییز 1388 شماره 17 و 18

مقالات

۱.

اثر فناوری اطلاعات بر بهره وری نیروی کار در صنایع کارخانه ای ایران: 1381-1386

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات بهره وری نیروی کار صنایع تولیدکننده صنایع مصرف کننده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 244 تعداد دانلود : 590
اثرات فناوری اطلاعات بر بهره وری نیروی کار از دهه 1990 مورد توجه جدی اقتصاددانان بوده است. نتایج مطالعات تجربی در زمینه پیامدهای فاوا متفاوت می باشد. در این مقاله تاثیر فاوا بر رشد بهره وری 23 صنعت تولیدکننده و مصرف کننده فناوری اطلاعات در ایران به روش داده های تلفیقی در دوره زمانی 86-1381 ارزیابی می شود. نتایج نشان می دهد تاثیر فاوا بر رشد بهره وری در صنایع تولیدکننده و مصرف کننده فاوا از نظر آماری معنادار نیست ولی اثرات فاوا بر بهره وری نیروی کار در صنایع بیش فاوابر بیشتر از سایر صنایع است. کشش بهره وری نسبت به سرمایه فاوا در فاصله 0.095-0.03 قرار دارد. با لحاظ نمودن ویژگی های انفرادی صنایع و گذشت زمان، اثرگذاری فاوا به مقدار قابل توجه افزایش می یابد. بنابراین فاوا بر بهره وری صنایع تولیدی در ایران موثر بوده و تضاد بهره وری مشاهده نمی شود
۲.

مقایسه تصمیم گیری کارآفرینان و غیرکارآفرینان در شرایط عدم اطمینان

کلید واژه ها: سوگیری شناختی تصمیم گیری کارآفرین حسابداری ذهنی شرایط عدم اطمینان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 430 تعداد دانلود : 670
پژوهش حاضر به بررسی مقایسه قضاوت و تصمیم گیری کارآفرینان و غیر کارآفرینان از دیدگاه اثرات حسابداری ذهنی اختصاص دارد. به کارگیری اثرات حسابداری ذهنی در این تحقیق شرایطی را فراهم می کند که بتوان تصمیم گیری و قضاوت کارآفرینان را در شرایط عدم اطمینان مورد ارزیابی و موشکافی قرار داد و نیز آن را با تصمیم گیری و قضاوت غیرکارآفرینان مقایسه کرد. این پژوهش با به کارگیری انواع سوءگیری های شناختی در حسابداری ذهنی با موضوع های گوناگون (عمومی و خاص مسائل کارآفرینان)، قضاوت و تصمیم گیری کارآفرینان را به چالش کشیده است و یافته هایی ارزشمند را در مورد شهود کارآفرینانه ارائه می دهد. دو متغیر عمده این تحقیق اثرات حسابداری ذهنی به عنوان متغیر مستقل و تصمیم گیری و قضاوت کارآفرینان و غیر کارآفرینان به عنوان متغیر وابسته می باشد. اطلاعات لازم به وسیله روش تحقیق کمی از 120 نفر (60 نفر کارآفرین و 60 نفر غیرکارآفرین) گردآوری و تحلیل می شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد میزان تاثیر اثرات حسابداری ذهنی بر تصمیم کارآفرینان کم است. اثرات سوءگیری های شناختی؛ قالب وظیفه، بخشش و ادغام و تفکیک اطلاعات، نتوانسته بر تصمیم گیری کارآفرینان موثر باشد، در صورتی که در مورد غیرکارآفرینان اینگونه نیست. همچنین کارآفرینان تصمیم گیری و قضاوتی متاثر از سوءگیرهای شناختی اثر هزینه حاشیه و اضافه داشته اند. تفکر تحلیلی کارآفرینان، عامل اصلی عدم تاثیرپذیری قضاوت و تصمیم گیری آنها از سوءگیری های شناختی حسابداری ذهنی است که در شرایط عدم اطمینان توسط سایرین مورد استفاده قرار می گیرند
۳.

ارائه مدل انتخاب راهبرد خروج از منظر صندوق های سرمایه گذار مخاطره پذیر حامی فناوری برتر

کلید واژه ها: ادغام راهبرد خروج سرمایه گذار مخاطره پذیر تصمیم سرمایه گذاری اکتساب و بازسازی ورشکستگی و حراج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 821 تعداد دانلود : 371
سرمایه گذاران مخاطره پذیر با تشخیص طرح های حوزه فناوری که قابلیت تجاری سازی و بازارگشایی دارند، اقدام به سرمایه گذاری از طریق تملک سهام و شراکت در مدیریت می نمایند. با این حال خروج از سرمایه گذاری و تبدیل به نقدکردن آن پایانی طبیعی برای بیشتر سرمایه گذاری ها است. سرمایه گذاران مخاطره پذیر در زمان مقتضی درصدد تصمیم گیری برای خروج و فروش سهام یا کاهش سهم خود از سرمایه گذاری هستند. هدف از پ ژوهش حاضر مدل سازی فرآیند تصمیم گیری این سرمایه گذاران جهت انتخاب راهبرد خروج است. مدل پایه این تحقیق از مرور پیشینه تحقیق حاصل شده است و با استفاده از روش «مصاحبه ساختاریافته» با خبرگان، کارشناسان و مدیران صندوق های سرمایه گذار مخاطره پذیر، بومی سازی شده است. مدل مزبور طی پنج دور توسط گروه داوران دلفی تصحیح گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد در رویکرد حمایتی، بهترین راهبرد خروج، فروش سهام سرمایه گذار مخاطره پذیر به تیم کارآفرین می باشد. در اولویت های بعدی به ترتیب «واگذاری سهام به سهامداران جدید»، «ادغام و اکتساب»، «سهامی عام کردن و عرضه عمومی سهام» و «روش های ترکیبی و نوآورانه» و «تعطیلی موقت» قرار دارند. خروجی نهایی تحقیق، فرآیند انتخاب راهبرد خروج را در قالب درخت تصمیم، مدل سازی نموده است.
۴.

ارائه چارچوبی جهت شناسایی رقبای راهبردی در حوزه کسب و کار

کلید واژه ها: رقیب چارچوب شناسایی رقیب رقابت راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 908 تعداد دانلود : 167
در حوزه کسب و کار، مقوله «شناسایی رقیب» عمدتا مفروض گرفته شده و پیرامون تحلیل آن بحث های فراوانی صورت می گیرد. این فرض برای محیط های ثابت و ساده می تواند صحیح باشد اما برای محیط های پویا و پیچیده که حتی در دوره های زمانی کوتاه نیز دایره رقبا با تغییرات اساسی روبرو می شود، صادق نمی باشد. در این تحقیق با بررسی بنیادی و عمیق پیرامون مفهوم رقیب و جمع بندی تعاریف و مدل های ارائه شده به ارائه چارچوبی جهت تشریح و دسته بندی انواع رقبا اقدام گردیده است. این چارچوب به سازمان ها امکان می دهد تا انواع رقبای خود را در حالات مختلف دسته بندی نمایند و چنانچه از یک چارچوب انتظار می رود می تواند مقدمه ای جهت طراحی روش شناسی کارآمد به منظور شناسایی رقبا باشد
۵.

تاثیر عوامل نهادی بر صادرات غیرنفتی کشورهای اسلامی عضو گروه D8

کلید واژه ها: سرمایه انسانی تحقیق و توسعه صادرات غیرنفتی گروه D8 عوامل نهادی سرریز تحقیق و توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 39 تعداد دانلود : 526
نظریه های جدید تجارت بین الملل، صادرات را تابعی از متغیرهای قیمتی شامل نرخ ارز، نرخ تورم و متغیر غیر قیمتی شامل هزینه های تحقیق و توسعه، سرمایه انسانی و متغیرهای نهادی می دانند. اخیرا بهبود روابط بین انسانها و کاهش احتمال بروز اختلافات در روابط انسانی مورد توجه اقتصاددانان نهادگرا قرار گرفته است، زیرا نهادها با ایجاد یک ساختار باثبات در روابط بشری منجر به کاهش نااطمینانی بازار، کاهش هزینه های مبادلات و معاملات تجاری، افزایش رقابت در بازار و افزایش صادرات می شوند. هدف تحقیق حاضر نیز بررسی تاثیر عوامل نهادی بر صادرات غیرنفتی کشورهای عضو گروه D8 با استفاده از روش های اقتصادسنجی پانل دیتا، برای دوره زمانی 2007-1995 است. نتایج بیانگر آن است که کشور های عضو گروه D8 همانند سایر کشورها از سازوکار درونزای صادرات غیرنفتی، سرمایه انسانی و انباشت تحقیق و توسعه برخوردار می باشند. همچنین عوامل نهادی نظیر؛ رعایت حق ثبت اختراع، محیط کسب و کار، منشا قانونی و کیفیت آموزش در افزایش اثرگذاری عوامل غیرقیمتی نظیر؛ انباشت تحقیق و توسعه داخلی و انباشت تحقیق و توسعه خارجی و سرمایه انسانی بر صادرات غیرنفتی کشورهای عضو گروه D8 موثر است
۶.

اندازه گیری و تحلیل حساسیت کارایی نسبی صادرات غیرنفتی ایران در مقایسه با کشورهای منتخب: رویکرد DEA

کلید واژه ها: مزیت رقابتی صادرات غیرنفتی تحلیل حساسیت مدل الماس گون پورتر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 226
در این تحقیق با برگزیدن نگرشی دوطرفه و توجه به حضور ورودی های هر کشور به محاسبه کارایی آنها پرداخته می شود. در این مسیر از مدل مزیت رقابتی پورتر و مدل ریاضی قوی تحلیل پوششی داده ها استفاده می گردد. در مدل الماس گون پورتر مزیت های رقابتی عبارتند از صادرات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی ورودی که در تحقیق به عنوان خروجی استفاده می شوند. محققین از مدل کمی که از تحقیقات قبلی استخراج شده برای جمع آوری داده ها طی سال های 2006-2000 از 112 کشور استفاده می کند. روش تحقیق مورد استفاده نیز توصیفی تحلیلی می باشد. نتیجه حاصل ایران را با کارایی 68.67 درصد در رتبه هفتاد قرار می دهد. ایران از میان شاخص های ورودی به ترتیب به شاخص های واردات کالای تولیدی، اثربخشی دولت و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص حساسیت دارد. حساس ترین شاخص های ورودی در کل کشورها، شاخص واردات کالای تولیدی، هزینه تحقیق و توسعه و اثربخشی دولت می باشد.
۷.

تبیین عوامل موثر بر گرایش کارآفرینانه دانشجویان

کلید واژه ها: نیات کارآفرینانه دانشجویان کارآفرینی نگرش های خوداشتغالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 603 تعداد دانلود : 277
به علت اهمیت کارآفرینی در فرآیند توسعه اقتصادی کشورها، مطالعه گرایش های کارآفرینانه از دهه های گذشته تاکنون همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. هدف این تحقیق شناسایی سطح گرایش های کارآفرینانه در بین دانشجویان و تبیین عوامل موثر بر آن است که بر مبنای پاردایم تحقیقات کمی صورت گرفته، از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات توصیفی، بر پایه راهبرد پیمایش است. جامعه آماری تحقیق حاضر، دانشجویان حضوری دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران در سال تحصیلی 1389-1388 می باشد که بر پایه جدول مورگان نمونه ای با حجم 132 نفر انتخاب گردید که بر مبنای روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده های تحقیق استفاده شد. اعتبار محتوایی و ظاهری گویه های پرسشنامه از طریق اعضای هیات علمی متخصص و قابلیت اعتماد آن نیز از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.86) تایید شد. نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد که شش عامل: ترجیحات شغلی، مطلوبیت فردی و خانوادگی، کارآمدی اجتماعی، کسب موقعیت اجتماعی، انگیزه اقتصادی و روحیه کارفرمایی توانسته اند 68.33 درصد از تغییرات گرایش کارآفرینانه دانشجویان را تبیین کنند
۸.

شناسایی عوامل موثر بر اجتناب از تبلیغات پیامکی

کلید واژه ها: عزت نفس اجتناب از تبلیغات تجربیات منفی قبلی قابلیت اعتماد به تبلیغات بدبینی نسبت به تبلیغات هنجارهای ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 746 تعداد دانلود : 428
با توجه به گسترش روز افزون کاربران تلفن همراه، اخیرا استفاده از پیامک به عنوان یک رسانه جدید تبلیغاتی به شدت افزایش یافته است. یکی از موانع اثربخشی این نوع تبلیغات، عدم توجه به پیامک های رسیده و اجتناب از آنهاست. به همین منظور در این تحقیق مدلی برای شناسایی عوامل موثر بر اجتناب از تبلیغات پیامکی طراحی و آزمون شد. داده های لازم با پرسشنامه ای 49 سوالی از 282 نفر گردآوری شد. برای آزمون مدل از روش حداقل مربعات جزیی و نرم افزار PLS-Graph استفاده شد. نتایج نشان داد که هنجارهای ذهنی، عزت نفس و تجربیات منفی قبلی بر بدبینی نسبت به تبلیغات پیامکی اثر دارد و نیز بدبینی نسبت به تبلیغات پیامکی، تجربیات منفی قبلی و عدم قابلیت اعتماد به این نوع تبلیغات، سبب اجتناب از تبلیغات پیامکی می شوند. تفکیک اثرات نشان داد که عوامل اجتناب از تبلیغات پیامکی به ترتیب عبارتند از: تجربیات منفی قبلی، عدم قابلیت اعتماد به تبلیغات و در انتها بدبینی نسبت به تبلیغات پیامکی.
۹.

ارزیابی آمادگی الکترونیکی شرکت های کوچک و متوسط به منظور ورود به عرصه تجارت الکترونیکی در شهرک صنعتی بزرگ شیراز

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات تجارت الکترونیکی کسب و کار الکترونیکی آمادگی الکترونیکی شرکت های کوچک و متوسط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 372 تعداد دانلود : 578
در جامعه اطلاعاتی، شرکت ها به توسعه مزیت های رقابتی مبنی بر استفاده مناسب و متمرکز از فناوری های اطلاعات و ارتباطات نیاز دارند، که عاملی حیاتی برای موفقیت در بازار امروزی است. این واقعیت به ویژه در رابطه با شرکت های کوچک و متوسط امری حیاتی است، زیرا فناوری های اطلاعات و ارتباطات، در توسعه مدل های سازمانی جدید، رقابت در بازارهای جدید یا ارتقا ارتباطات درونی و بیرونی به آنها یاری می رساند. به منظور اطمینان از پیاده سازی موثر و سودمند فناوری های اینترنت محوری چون تجارت الکترونیکی در روابط کسب و کار، گام نخست اندازه گیری آمادگی الکترونیکی شرکت ها برای پذیرش این فناوری های نوین می باشد. نتایج این پژوهش، سطوح آمادگی شرکت های یاد شده در حوزه تولید را در ابعاد ششگانه زیر ساخت فنی-مخابراتی، ارتباطات با محیط، آمادگی اطلاعاتی، مدیریت و خط مشی سازمانی، منابع انسانی و زیر ساخت فرهنگی، امنیت فناوری اطلاعات و محیط قانونی تبیین کرده و حاکی از آن است که به جز در ابعاد آمادگی اطلاعاتی و مدیریت و خط مشی سازمانی در بقیه ابعاد از آمادگی لازم برخوردار نمی باشند.
۱۰.

شناسایی مستمر الگوهای مصرفی کاربران اینترنت با استفاده از یک مدل داده کاوی تکاملی

کلید واژه ها: الگوی مصرفی اینترنت قواعد ارتباط شبکه ای مدل داده کاوی تکاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 582 تعداد دانلود : 937
شرکت های خدمات دهنده اینترنت به طور مداوم با حجم بسیار زیادی از داده های خام مربوط به نحوه استفاده کاربران روبرو هستند. از آنجایی که حجم این اطلاعات، بسیار زیاد می باشد بنابراین راهبردهای داده کاوی می توانند برای شناسایی الگوهای مصرفی پنهان کاربران در جهت اتخاذ راهبردهای مدیریتی مناسب بسیار مفید باشند. اما الگوهای مصرفی کاربران اینترنت در طول سال به دلیل شرایط مختلف محیطی تغییر می کند. از این رو در این مقاله، در چارچوب از یک مدل داده کاوی تکاملی، الگوهای مصرفی کاربران اینترنت، به طور پیوسته و در طول زمان با به کارگیری شاخص های مصرفی کاربران و با استفاده از تکنیک داده کاوی قواعد ارتباط شبکه ای، شناسایی می شود. جهت تشریح این مدل، داده های خام یک شرکت خدمات دهنده اینترنت مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد که این مدل داده کاوی با شناسایی الگوهای مصرفی کاربران اینترنت، می تواند سبب بهبود خدمات شرکت های خدمات دهنده اینترنت و کاهش هزینه های آنها شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۸