مطالعات راهبردی

مطالعات راهبردی

مطالعات راهبردی 1383 شماره 25

مقالات

۱.

مرزهای گفتمانی نظریه اسلامی امنیت؛ گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی

نویسنده:

کلید واژه ها: مکتب اسلام جاهلیت تحلیل گفتمانی گفتمان امنیتی امنیت انسانی رویکرد ایجابی رویکرد سلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 296 تعداد دانلود : 384
نگارنده در مقاله حاضر تلاش دارد از رهگذر شناخت بنیادهای گفتمانی جاهلیت در موضوع امنیت و استفاده از آن به مثابه یک غیر ، به تصویر روشن ترین از گفتمان امنیتی اسلام دست یابد. برای این منظور ، چهار رکن اصلی گفتمان جاهلی - یعنی تعدد خدایان ، تعدی ، تجارت و تعصب - شناسایی و متناسب با آنها ، تلقی سلبی از امنیت که مد نظر اعراب جاهلی بود ، معرفی شده است . در ادامه نویسنده با استناد به ایات الهی و از طریق تحلیل جهان بینی اسلامی ، چهار رکن بدیل برای ارکان جاهلی که در مکتب اسلام مورد توجه قرار گرفتند - یعنی توحید ، ایمان ، ولایت و سعادت - را معرفی و بازخوانی امنیتی می نماید.
۲.

درآمدی بر مبانی نظری «ضد - دولت»

کلید واژه ها: هویت دولت ضد دولت پدیده سپتامبر دیالیتیک قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 535
مقصود این مقاله بیان این نکته است که کسب قدرت برای انسان تنها از طریق میل دایم او به اقتدار و تاسیس دولت بر آورده نشده بلکه روی به طور طبیعی به نابودسازی اقتدارهای محیط و مسلط دولت های بیگانه و نابیگانه روی می آورد. طبیعت انسان صرفا در ساختن دولت ها نیست ، بلکه کوششی برای شناخت راه های دیگر وحدت سیاسی گروه هایی از انسان هاست که تن به دولت شهرنمی دهند. مقصود این نوشته تبیین جدایی منافع سیاسی دولت ها از هویت های نابود کننده درونی بیرونی آنهاست...
۳.

طرح خاورمیانه بزرگ و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران امنیت ملی خاورمیانه بزرگ دموکراتیک سازی راهبرد خاورمیانه ای آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 767 تعداد دانلود : 316
هدف این مقاله توضیح مفاد و محتوا و تجزیه و تحلیل علل ، انگیزه ها و اهداف طرح خاورمیانه بزرگ ، باهدف واکادی تاثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. به عبارت دیگر ، منظور پاسخگویی به این سوالات اصلی و فرعی است : دلایل انگیزه ها و اهداف ایالات متحده از ارایه این طرح چیست؟ این طرح ، چه جایگاهی در راهبرد امنیت ملی ، سیاست خاورمیانه ای و نقش ملی آمریکا دارد؟ چرا فرایند دموکراتیک سازی خاورمیانه در شرایط بین المللی پس از 11 سپتامبر 2001 آغاز و تعقیب می گردد؟...
۴.

منطقه گرایی، ایران و آسیای مرکزی

کلید واژه ها: منطقه گرایی آسیای مرکزی اکو سیاست خارجی جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 791 تعداد دانلود : 551
به زعم نویسنده این مقاله ، جمهوری اسلامی بعد از دوره ای از انکار و طرد سارمان های بین المللی ، بر اساس تحولات جدید و درک نوین از منافع ، دریافت که این سازمانها ، اولا می توانند ابزاری برای حفاظت از حقوق و امنیت کشور باشند ، ثانیا به خروج ایران از انزوا کمک کنند و ثالثا درمقابل خطرات تک قطبی شدن جهان از جمهوری اسلامی حمایت و حراست کنند. در این راستا ایران ضمن روی آوردن به سازمان های غیر غربی همچون عدم تعهد و سازمان کنفرانس اسلامی ، دست به ابتکار و طرح ایجاد سازمان های جدید منطقه ای زد...
۵.

تحلیل امنیت در پارادایم های حاکم بر روابط بین الملل

کلید واژه ها: هویت امنیت جنگ منافع ملی قدرت نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 888 تعداد دانلود : 952
دیدگاههای نظری گوناگونی درباره جنگ ، قدرت نظامی و امنیت وجود دارند که از منظری خاص و متفاوت به این مقوله می پردارند. و هیچ یک به تنهایی پاسخ مناسبی به پرسش های مطروحه نمی دهند. در این نوشتار امنیت ، جنگ و قدرت نظامی از دیدگاه نظریات کلان روابط بین الملل یعنی رئالیسم ، لیبرالیسم و نظریه نظام جهانی بررسی شده و در کنار آنها دیدگاه سازه انگاران به عنوان نظریه پردازان مناظره چهارم در روابط بین الملل نیز شرح داده شده است. در این چارچوب رئالیست ها به قدرت سخت افزاری نظامی توجه می کنند و جنگ را نظم طبیعی امور می دانند.
۶.

عربستان سعودی و سیستم جدید قدرت در خلیج فارس

نویسنده:

کلید واژه ها: موازنه قدرت امنیت خلیج فارس سیستم قدرت منطقه ای نقش منطقه ای عربستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 325 تعداد دانلود : 351
رویداد یازده سپتامبر و متعاقب آن اشغال عراق از سوی ایالات متحده سیستم قدرت در خلیج فارس را که تا زمان بر اتحاد شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه آمریکا و در مقابل ایران و عراق به عنوان اعضای جدا و برکنار از سیستم بود ، متحول کرد و این منطقه را وارد دوران جدیدی از تعاملات قدرت ساخت. بر این اساس منطقه خلیج فارس هم اکنون در دوره انتقالی قرار دارد و سیستم جدید قدرت هنوز کاملا شکل و استقرار نیافته است. بر مبنای شرایط جدید ، نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که سیستم جدید قدرت در خلیج فارس شامل چه مولفه ای است؟...

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۸