تربیت دینی

نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۲٬۲۰۱ مورد.

۱۴۱.

روزه، عامل رشد معنوی و بستر خودسازی

نویسنده: محمدامین جوان پور

منبع: حبل المتین سال دوم تابستان ۱۳۹۲ ویژه نامه پنجره ای به سوی ملکوت (ویژه ماه مبارک رمضان)

کلید واژه ها: اسلام خودسازی روزه رمضان رشد معنوی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه عبادات فردی روزه

تعداد بازدید : 916 تعداد دانلود : 229

اسلام برای رساندن انسان به اوج خوشبختی و کمال سعادت برنامه های زیادی دارد؛ در این میان روزه عبادتی است که با آثار و برکات معنوی و انسان ساز خود، در ره پویی بشر به سوی کمال و تعالی نقش به سزایی دارد. روزه داری در قرآن و سنت و نیز در اقوال بزرگان بسیار مورد تأکید واقع شده است و آثار و فوائد زیادی برای آن حصر گردیده است؛ که از مهم ترین آن می توان به پرورش اراده و خودسازی، یادآوری محرومان و درماندگان، رشد معنویت و تقویت روحیه صبر و استقامت اشاره نمود. علاوه بر موارد فوق، روزه داری می-تواند در سلامت جسم و روان انسان نیز نقش آفرین باشد. در این مقاله برآنیم تا گوشه هایی از آثار سزنده روزه بر زندگی انسان را در بعد معنوی و خودسازی بررسی کنیم.

۱۴۲.

چالش تربیت اسلامی (در باب تقابل جدید، اما وثیق اسلام و مدرنیته)

نویسنده: محمدحسین کیانی

منبع: پژوهشنامه تربیت تبلیغی سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: مدرنیته تربیت دینی تعالی انسان دین ستیزی چالش بنیادین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 368 تعداد دانلود : 440

تربیت اسلامی مجموعه ای از اصول، مبانی نظری و روش های کاربردی - تربیتی است که از قرآن، سنت و نظرات فقها، فلاسفه و متفکران مسلمان گرفته شده است. چنین مجموعه ای موجب رشد و شکوفایی ابعاد مختلف فکری، عاطفی، فیزیکی و اجتماعی شخصیت انسان و تنظیم رفتار انسانی در زمینه های گوناگون زندگی می شود. طبعاً مراد از چالش تربیت اسلامی، ظهور بحران و آسیب اساسی برای تحقق عملی و اجتماعی تربیت اسلامی است. نگارنده در این مقاله می کوشد تا ماهیت تئوریک مدرنیته را به مثابه چالش بنیادین تربیت اسلامی قلمداد کند. البته جهت تحقق تربیت اسلامی در جامعه ایرانی با آسیب های دیگری نیز مواجه خواهیم شد و مدرنیته به واسطه عمق و ژرفای تقابلی که با اساس مؤلفه های تربیت اسلامی دارد در تضاد آشکار با تحقق تربیت اسلامی است. این نکته مهم را می توان در پس تشریح اصول، مبانی و اهداف «تربیت اسلامی» و «مدرنیته» روشن ساخت؛ چرا که تربیت اسلامی مهم ترین دغدغه ما است که بر مبنای ایده «تعالی و صیرورت» بنا شده است و مدرنیته بی محابا به فرهنگ اسلامی – ایرانی هجوم برده و مبتنی بر ایده «حلولی و این جهانی» است.

۱۴۳.

مروری بر شاخص های سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین خطیبی ابوالفضل ساجدی

منبع: معرفت سال بیست و دوم اردیبهشت ۱۳۹۲ شماره ۱۸۵ «ویژه سبک زندگی»

کلید واژه ها: معنای زندگی حیات انسانی حیات طیبه فلسفه زندگی سبک زندگی قرآنی حیات عقلانی شاخص های سبک فردی و سلوک اجتماعی اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 918 تعداد دانلود : 570

رسیدن به سبک زندگی مطلوب اسلام و ارزیابی سبک زندگی موجود در جوامع مسلمان در گرو دانستن شاخص های زندگی اسلامی است. این تحقیق با بهره گیری از شیوه کتابخانه ای و تحلیل محتوای داده های عقلی و نقلی، که منابع استخراج سبک زندگی اسلامی به شمار می روند، به تعیین شاخص های سبک زندگی فردی و اجتماعی می پردازد. بر اساس فلسفه زندگی برآمده از آیات و روایات، سبک زندگی اسلامی ریشه در شکوفایی ارزش های عقلی و فطری داشته، در حیات عقلانی تجلی می یابد. حیات طیبه اسلامی، رهاورد سبک فردی عقلانی و سلوک اجتماعی عاقلانه است. برخی مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در بُعد فردی عبارت اند از: برنامه ریزی نیکو و برنامه های نیکو، نیکوگفتاری و گفتارهای نیکو، نیکوخوری و خوراک نیکو و نیکوخوابی و رؤیاهای نیکو. مفاهیم دیگری همچون سلوک متواضعانه و در عین حال عزتمندانه و نیز سلوک متعبدانه، عادلانه، متعادلانه، صادقانه، مسئولانه و مجاهدانه از مؤلفه های سلوک اجتماعی عاقلانه شمرده می شوند. مجموعه این مؤلفه ها، حیات طیبه انسانی و سبک زندگی اسلامی را تشکیل می دهند. هدف این مقاله ارائه شاخص هایی به منظور سنجش میزان تحقق حیات عقلی است.

۱۴۴.

خشم در نگاه اسلام و روان شناسی؛ کظم غیظ چیست؟ سرکوب خشم یا مدیریت آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طاهره الهی الیاس بیگدلی صدیقه سلیمانی ابهری صدیقه اشتری

منبع: معرفت سال بیست و دوم آذر ۱۳۹۲ شماره ۱۹۲ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: اسلام خشم کظم غیظ

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 372 تعداد دانلود : 512

بازشناسی، تنظیم، کنترل و مقابله با هیجان ها از دیرباز در روان شناسی مورد بحث بوده است. اسلام نیز برای کنترل صحیح خشم، صفت «کظم غیظ» را به کار برده و افراد را به فرو خوردن و مدیریت آن دعوت نموده است. این مقاله با رویکرد تحلیلی توصیفی و با هدف بررسی تطبیقی دیدگاه روان شناسی و اسلام به بررسی مفهوم شناختی، مؤلفه ها و راه های مقابله با خشم و مقایسه کظم غیظ با روش های مواجهه و کنترل خشم در روان شناسی می پردازد و با تأمل در منابع روان شناختی و دینی، به این نتیجه رسید افرادی که کاظم غیظ هستند، از سرکوب هیجان خشم استفاده نمی کنند، بلکه با برخورداری از هوش هیجانی بالا به تنظیم و کنترل هشیارانه خشم خود می پردازند. کظم غیظ بهترین حالت کنترل هیجان است که سلامت جسمانی و روانی فرد را تضمین کرده و از بسیاری عواقب خطرناک خشم جلوگیری می کند. درصورتی که سرکوب خشم آثار منفی روان شناختی و فیزیولوژیکی فراوانی در پی دارد و فرد را مستعد ابتلا به اختلالات جسمانی و روانی گوناگون می سازد.

۱۴۵.

بررسی شاخصه ها و کارکردهای استقامت گفتاری (با تکیه بر آموزه های علوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد پوررستمی معصومه شفیعی پورمرجی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۲

کلید واژه ها: گفتار نهج البلاغه اخلاق اسلامی استقامت استقامت گفتاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 655 تعداد دانلود : 686

چالش جدّی بشریت معاصر بیش از آنکه وامدار ضعف قوانین یا فقدان تکنولوژی باشد، معلول عدم کاربست بایسته های اخلاقی و رفتاری است. یکی از این بایسته های مهم و پرنقش، عنصر استقامت گفتاری است که دارای بار معنا و مفهوم خاصی است و مقصود آن، اقامه زبان بر حق و مدیریت استمرار این حق محوری است. بسیاری از چالش های فردی و فرافردی بشریت امروز همچون آشفتگی های روحی و روانی، اختلافات و ازهم گسیختگی خانواده ها، نابسامانی های اجتماعی و نیز تخریب روابط در اثر لغزش های زبان و عدم استقامت گفتاری ایجاد شده و علاوه بر خسران معنوی و سوء عاقبت، لذت زندگی و آرامش درونی را از انسان سلب نموده است. ترسیم شاخصه های استقامت گفتاری در پرتو کلام علوی، نسخه مجرّبی را برای رفع و دفع چالش های اخلاقی بویژه در عرصه گفتار عرضه می نماید که این مقاله عهده دار بخشی از آن است.

۱۴۶.

مراحل تربیت عبادی معنوی با تأکید بر نماز و روزه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی شکراللهی

منبع: معرفت سال بیست و دوم بهمن ۱۳۹۲ شماره ۱۹۴ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: آموزش نماز تربیت عبادی مراحل تربیت روزه و مستحبات

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی

تعداد بازدید : 718 تعداد دانلود : 931

بی شک هر سنی دارای ویژگی ها و اقتضائاتی است. نتیجه بخش بودن فرایند تربیت و آموزش در صورتی است که براساس مراحل رشد، تحول روانی و ویژگی های هر دوره، اقدام به برنامه ریزی نمود. مهم ترین عامل عدم موفقیت والدین در تربیت عبادی، اطلاع نداشتن از ویژگی ها، مراحل و شیوه آموزش وظایف و تکالیف عبادی است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی در پی آن است تا با استناد به روایات تربیتی و منابع دینی، مهم ترین مراحل تربیت عبادی را ترسیم نماید. حاصل تحقیق بیانگر این است که در بین فروع دین، نماز و روزه بیش از دیگر اعمال عبادی، ضرورت آموزشی به کودکان از دوران کودکی را دارند. شروع رسمی آموزش نماز از 7 سالگی و روزه از 9 سالگی تعیین شده است. با رشد جسمی و ذهنی کودک، به تدریج زمینه تعلیم احکام و شرایط عبادات و همچنین آموزش سایر واجبات و مستحبات، مهیا می گردد. این تحقیق به دنبال ارائه راهکار عملی برای آموزش وظایف و تکالیف عبادی است که برای آن دست کم شش مرحله قابل تصور است. تحقق کامل و صحیح تربیت عبادی زمانی خواهد بود که کودک به آخرین مرحله، به عنوان مهم ترین هدف این پژوهش، نایل گردد.

۱۴۷.

الگوی تقویت حیا در سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محبوبه جوکار

منبع: معرفت سال بیست و دوم خرداد ۱۳۹۲ شماره ۱۸۶ «ویژه سبک زندگی اسلامی»

کلید واژه ها: سبک زندگی عفاف تربیت جنسی اختلاط حیا تبرج مراقبت جنسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 411

حیا به عنوان موهبتی الهی، از مهم ترین عوامل حفظ و بقای عفت عمومی جامعه است که در همه ادیان آسمانی، مورد تأکید قرار گرفته است. هدف این پژوهش، بررسی این موضوع است که آموزه های اسلامی چه شیوه هایی را برای تقویت حیا در افراد توصیه نموده تا با محور قرار دادن آنها، جامعه اسلامی از مفاسد و انحرافات جنسی مصونیت یابد؟ روش این پژوهش، توصیفی تحلیلی است که سعی نموده با محور قرار دادن آیات و روایات موجود درباره حیا، عفاف و نیز حریم روابط زن و مرد نامحرم و تحلیل و بررسی آنها، به الگوی تقویت حیا در سبک زندگی اسلامی دست یابد. از نتایج مهم این تحقیق آن است که تقویت حیا به عنوان زیربنای عفاف و حجاب نیازمند دو رکن اساسی است: رکن اول آن، که اصلی تر و زیربنای رکن دیگر نیز هست، تربیت صحیح جنسی فرزندان در خانواده است و رکن دوم، رعایت حریم ها در جامعه و توجه به توصیه های دینی در این باب است که در متن مقاله به آنها اشاره خواهد شد.

۱۴۸.

سبک زندگی اسلامی؛ ضرورت ها و کاستی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی مصباح

منبع: معرفت سال بیست و دوم اردیبهشت ۱۳۹۲ شماره ۱۸۵ «ویژه سبک زندگی»

کلید واژه ها: اسلام سبک زندگی ناسیونالیسم زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 687 تعداد دانلود : 133

سبک زندگی اسلامی، به مجموعه موضوعات و مسائل مورد قبول اسلام در عرصه زندگی اشاره دارد. برای فهم اینکه سبک زندگی ما، اسلامی است یا خیر، باید معیار سنجش داشته باشیم. اما پیش از این باید سبک زندگی اسلامی را به درستی بشناسیم. معیار رفتار ما در جامعه اسلامی باید مبتنی بر اسلام و آموزه های اسلامی باشد. خدامحوری، حاکمیت ارزش های اسلامی در زندگی از مهم ترین معیار اسلامی بودن سبک زندگی اسلامی است. باید زندگی فردی و اجتماعی ما مبتنی بر اسلام و رهنمودهای قرآنی باشد. در این صورت، می توان امیدوار بود که زندگی ما به سبک و شیوه اسلامی است.

۱۴۹.

سبک زندگی دینی؛ جامعه و انسان دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد فولادی

منبع: معرفت سال بیست و دوم خرداد ۱۳۹۲ شماره ۱۸۶ «ویژه سبک زندگی اسلامی»

کلید واژه ها: سبک زندگی جامعه دینی خدامحوری اخلاق مداری انسان دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 654 تعداد دانلود : 619

«سبک زندگی اسلامی» از جمله واژگانی است که اولین بار توسط رهبر فرزانه انقلاب وارد ادبیات ما شد و به سرعت به موضوع مهم، کلیدی و پربسامد تبدیل شد. اینکه رفتار ما برگرفته از بینش ها، باورها، جهان بینی، گرایش ها و نوع نگاه ما به جهان هستی است، و اینکه سبک و شیوه رفتار ما در حیات فردی و جمعی، متأثر از ارزش ها و هنجارهای حاکم بر محیط پیرامون و جامعه است، امری بدیهی است. اما در اسلام، جامعه دینی چه جامعه ای است؟ شاکله آن کدام است؟ دارای چه شاخصه هایی است؟ چه ارزش ها و هنجارهایی باید بر آن حاکم باشد؟ همچنین، انسان در این جامعه دینی دارای چه مشخصاتی است، چه نوع باور، اندیشه و رفتاری از او در جامعه اسلامی انتظار می رود؟ این مقاله، با رویکرد نظری و تحلیلی و کاوش در متون دینی، درصدد پاسخ به سؤالات فوق برآمده است. مهم ترین یافته این نوشتار این است که باید بپذیریم بسیاری از مشکلات زندگی ما، ناشی از دوری ما از سبک زندگی اسلامی و معارف ناب قرآن و اهل بیت علیهم السلام است و تنها راه رستن از مشکلات زندگی، تغییر نوع نگاه به زندگی است.

۱۵۰.

بررسی دو رویکرد حافظه محور و اندیشه محور؛ به روش های آموزش با تأکید بر روایات منقول از امام علی(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدجواد لیاقت دار فاخته ماهینی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: خرد دانش حافظه محوری اندیشه محوری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 817

امام علی(ع)، علم را بر دو نوع «مسموع» یعنی شنیده شده از خارج و «مطبوع» یعنی نشئت گرفته از عقل تقسیم می کند. بر این اساس، حافظه محوری و اندیشه محوری دو نگرش عمده حاکم بر روش های آموزش شمرده می شوند. هرچند امروزه بیشتر بر روش های اندیشه محوری تأکید می گردد، حافظه محوری نیز یکی از رویکردهای پرکاربرد به شمار می آید. نوشتار حاضر با هدف نشان دادن جایگاه و تفاوت های این دو رویکرد، با تأکید بر روایات منقول از امام علی(ع) به روش توصیفی ـ تحلیلی، نخست با تعریف دانش و خرد و رابطه میان آن دو، اهمیت آنها را در آموزش بررسی می کند، سپس به معرفی هریک از دو نگرش حاکم و روش های مورد حمایت آنها می پردازد. بررسی موضوع، اگرچه برتری به کارگیری تربیت عقلانی در آموزش را نشان می دهد، درعین حال، مشخص می کند که نباید روش تکرار و حافظه محوری را به طور کلی از نظر دور داشت.

۱۵۱.

توکّل؛ لوازم و موانع آن در روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجمه حیدری خلیل مروج

منبع: معرفت سال بیست و دوم آبان ۱۳۹۲ شماره ۱۹۱ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: قرآن اعتماد به نفس موانع توکل حدیث لوازم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی

تعداد بازدید : 252 تعداد دانلود : 719

در این پژوهش پس از جست وجو در روایات پیرامون موضوع توکّل و جمع بندی، طبقه بندی، ویرایش اطلاعات و با استفاده از روش تحلیلی توصیفی این مطلب ثابت می شود که توکّل به خدا مسئله ای است که روایات بر آن مهر تأیید و تأکید زده اند. در روایات، تلاش و دوستی اهل بیت علیهم السلام به عنوان لوازم توکّل، و تعویذ و تطیّر به عنوان موانع تحقق این امر، مطرح شده است. در این پژوهش در کنار بررسی لوازم و موانع روایی توکّل، رابطه توکّل با مسئله اعتماد به نفس مورد بررسی و توجه قرار گرفته است. استفاده از تعویذهای شرعی و توکّل در کنار هم مورد تأکید است و می توان توکّل را جایگزین تطیّر نمود. لازمه توکّل، تلاش است و این دو مکمّل یکدیگرند. حب ائمه اطهار علیهم السلام از ملزومات توکّل می باشد. اعتماد به نفس در کنار اعتماد به خدا و بندگی او معنا پیدا می کند و در کنار توکّل قرار می گیرد.

۱۵۲.

درآمدی بر سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجتبی فیضی

منبع: معرفت سال بیست و دوم اردیبهشت ۱۳۹۲ شماره ۱۸۵ «ویژه سبک زندگی»

کلید واژه ها: دین فرهنگ اخلاق الگو سیره نیاز سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 533

سبک زندگی از مفاهیم جدید در فضای مدرنیته غربی است که به سرعت مورد اقبال قرار گرفت و خاصیت میان رشته ای یافت. هدف این تحقیق، استخراج الگوی سبک زندگی اسلامی در ابعاد اعتقادی و اخلاقی، با تأکید بر موضوع «نیاز» نسبت به این پدیده است. معادل این واژه در فرهنگ اسلامی، «سیره» می باشد. سبک زندگی برآمده از آموزه های اعتقادی و ارزشی است و بنیاد سبک زندگی اسلامی، علاوه بر اعتقادات که مشتمل بر روح توحید در تمامی شئون زندگی است، شامل امور ارزشی و اخلاقی ثابت است. تعالیم اسلام، دستورالعمل کلی به منظور وصول به سبک زندگی اسلامی را ارائه نموده است. بررسی تعامل دوسویه اجزای مثلث «نیاز، دین، سبک زندگی» نشان می دهد که میان این سه مقوله ترابط و پیوند گسست ناپذیری وجود دارد. روش تحقیق به شیوه توصیفی تحلیلی می باشد.

۱۵۳.

میانه روی و اعتدال شاخص وزین تعالیم اسلامی

نویسنده: حمزه خان بیگی

منبع: حبل المتین سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ و ۴

کلید واژه ها: جهان اسلام استکبار جهانی رژیم صهیونیستی بیداری اسلامی چالشهای بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 818 تعداد دانلود : 955

در تعالیم قرآن و حدیث نبوی از دین اسلام و مسلمانان، به عنوان دین اعتدال و «امت وسط» یاد شده؛ که این امر اهمیت اعتدال و میانهروی را در تمامی امورات جامعه اسلامی به منصه ظهور میرساند، امری که گاهی مورد غفلت واقع میشود. در این نوشتار؛ میانهروی و اعتدال از منظر قرآن و سنت نبوی به اختصار مورد بحث و بررسی واقع شده تا در ضمن بیان معنای لغوی و اصطلاحی و مفهوم آن، به استناد آیات کریمه قرآن و اشارات مستقیم رسول خدا (ص)؛ اهمیت و ارزش و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی و سیر تکاملی انسان در نیل به شخصیت مطلوب ایمانی مورد بررسی و کنکاش قرارگرفته تا نقش اعتدالگرایی در رسیدن به کمالات انسانی و شکوفایی تمدن و تداوم نعمتها تبیین شود.

۱۵۴.

نقش ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام در امنیت فردی و تحلیل روان شناختی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد زارعی توپخانه

منبع: معرفت سال بیست و دوم آبان ۱۳۹۲ شماره ۱۹۱ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: امنیت فردی ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام آسیب ناپذیری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی

تعداد بازدید : 104 تعداد دانلود : 326

هدف این پژوهش، بررسی نقش ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام در تأمین امنیت فردی انسان مؤمن است. امنیت یکی از نیازهای پایه بشری است که در سایه آن، تحقق دیگر نیازها امکان پذیر می باشد. در این نوشتار، ابتدا اهمیت امنیت از دیدگاه دین و روان شناسی ذکر می گردد. منابع امنیت در روان شناسی، به طور مختصر، بیان می شود. سپس بر اساس متون دینی، آسیب های پیش روی انسان ذکر شده، ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام ازجمله عوامل امنیت آفرین، معرفی می گردد. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با تحلیلی روان شناختی، درصدد است چگونگی نقش «ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام» در «امنیت فردی» را مورد مطالعه قرار دهد. یافته های پژوهش، حکایت از آن دارد که آسیب ناپذیری از کارکردهای اساسی ولایت پذیری است که موجب شکل گیری امنیت فردی در ابعاد دنیوی (جسمانی، مالی، معنوی، روانی) و اخروی می گردد. چگونگی آسیب ناپذیری به وسیله شاخصه های زیر تحقق می یابد: شناخت منافع و آسیب ها، الگوپذیری، احساس نظارت، امید به حمایت گری، معناداری زندگی و امداد غیبی.

۱۵۵.

تأملی در معنای حب در قرآن و دلالتهای تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی شیروانی شیری بابک شمشیری محمد نجفی راحله نبوی زاده

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۸

کلید واژه ها: رابطه حب و تعلیم و تربیت اسلامی دلالت های قرآنی بر تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 48 تعداد دانلود : 172

این پژوهش در پی بررسی مفهوم حب در قرآن و استنتاج دلالتهای تربیتی آن است. سؤالهای پژوهش عبارت است از: 1ـ حب در قرآن بر چه معناهایی دلالت دارد؟ 2ـ دلالتهای تربیتی مفهوم حب چیست؟ برای پاسخگویی به این سؤالها از روش تحلیلی ـ استنتاجی استفاده شده است. این مطالعه از نوع مطالعات کیفی تلقی می شود. یافته ها نشان می دهد که مفهوم حب در قرآن بر معانی متعددی از قبیل محبت مال، جاه و مقام، محبت به دیگران، محبت به خود، اما بنیادی ترین نوع آن بر محبت بنده به خالق یکتا و محبت خداوند به بندگان، دلالت دارد که از این مبنا می توان برای تربیت در ابعاد گوناگون آن بهره جست.

۱۵۶.

تربیت زمینه ساز عصر ظهور؛ اصول و الزامات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: سید احمد رهنمایی

منبع: مشرق موعود سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 114 تعداد دانلود : 206

۱۵۷.

عوامل تربیت عاطفی فرزندان در خانواده؛ برگرفته از احادیث(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: علینقی فقیهی حسن نجفی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: خانواده فرزندان عوامل روان شناختی احادیث تربیت عاطفی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 718 تعداد دانلود : 303

روابط عاطفی میان والدین در خانواده، که مهم ترین نهاد تربیتی جامعه و نخستین آموزشگاه فرد شمرده می شود، اثر گذارترین عامل حرکت مطلوب فرزندان برای انتخاب سبک و شیوة زندگی اسلامی است. این پژوهش به بررسی تعدادی از عوامل عاطفی تربیت فرزندان در خانواده می پردازد. روش انجام پژوهش توصیفی تحلیلی است. به منظور گرد آوری داده های لازم برای دستیابی به اهداف پژوهش، متون حدیثی موجود و مرتبط با موضوع پژوهش با استفاده از فرم های فیش برداری از منابع، گردآوری شده، با شیوة کیفی به تحلیل آنها پرداخته است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که عواملی چون: همسویی بینش ها و باورهای مذهبی، اندیشة از خود دانستن وجود فرزند، انسان دوستی، محبت، خوش رویی، تکریم و احترام متقابل، حسن ظن (مثبت نگری)، عفو و بخشش، نیکی در برابر بدی ها، یار و غمخوار و مایة نشاط بودن، هدیه دادن، هماهنگی میان گفتار و رفتار، ابراز عواطف مثبت، توجه به امنیت روانی و الگو دهی، از جمله عوامل تربیت عاطفی فرزندان در نهاد خانواده اند که در آموزه های معصومان(ع) بر آنها تأکید شده است.

۱۵۸.

تأثیر شیوه آموزش ارزشهای دینی بر تربیت منش عفاف دردانش آموزان مبتنی بر دیدگاه منش پروری توماس لیکنا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی رضایی

منبع: پزوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلید واژه ها: ارزش های دینی برنامة درسی عفاف و فضیلت منش پروری توماس لیکنا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 577 تعداد دانلود : 242

این مقاله اثر شیوه آموزش ارزشهای دینی مبتنی بر دیدگاه منش پروری توماس لیکنا را در تربیت منش عفاف بررسی می کند. شیوه های آموزشی، روش تدریس و محتوی آموزسی مبتنی بر این دیدگاه برای گروه آزمایش و روش تدریس رایج برای گروه کنترل به کار رفته است. جامعه مورد مطالعه 100 نفر از دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان غیر انتفاعی جاویدان شهر قم بودند که نمونه آن 28 نفر در دو گروه 14 نفره آزمایش و کنترل مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از طریق ترسیم جدولهای توزیع فراوانی، نمودار درصدی (آمار توصیفی) و آزمون تی (آمار استنباطی) با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس به روش تحلیل واریانس یکراهه و همبستگی پیرسون انجام شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد میان برنامة درسی آموزش ارزشهای دینی مبتنی بر دیدگاه منش پروری و پرروش منش عفاف در دانش آموزان تفاوت معناداری وجود دارد که نشان از تغییر نگرش و طرز تلقی دانش آموزان نسبت به این ارزش در ابعاد اهمیت عفاف، عفت گفتاری، پوششی، دیداری، شنیداری و جنسی است.

۱۵۹.

فلسفه روزه در اسلام

نویسنده: هاشم صدیقی

منبع: حبل المتین سال اول تابستان ۱۳۹۱ «ویژه نامه ماه رمضان»

کلید واژه ها: فلسفه اسلام عبادت روزه رمضان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 234 تعداد دانلود : 976

روزه یکی از عبادت های مهم و از ارکان دین اسلام است، هم در آیات قرآن و هم در احادیث مأثور و روایات ائمه در کنار نماز و دیگر عبادات توجه بسیاری به آن شده است تا جایی که قضای آن را باید به جا آورد و هیچ کوتاهی در این مورد از کسی پذیرفته نیست. این مقاله بر آن است تا به طور مفصّل به تبیین فلسفه و فواید روزه، همچنین حکمت عملی عبادت از نظر اسلام، روزه و باور قیامت، غنیمت شمردن رمضان و برنامه های انسان سازی در این ماه بپردازد.

۱۶۰.

ارزش ها و شیوه های شکوفاسازی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا زارعی سمنگان سید رسول حسینی کوهستانی غلامعلی زارع محمدرضا قنبری

منبع: معرفت سال بیست و یکم آبان ۱۳۹۱ شماره ۱۷۹ «ویژه تعلیم و تربیت ارزش ها»

کلید واژه ها: تعلیم و تربیت ارزش ها شکوفاسازی ارزش ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی

تعداد بازدید : 726 تعداد دانلود : 624

شیوه شناسی شرط موفقیت در امور انسان است. سعادتمندی یکی از اموری که انسان خواستار آن است. از این رو، قرآن به عنوان کتاب هدایت به مقوله سعادتمندی انسان به عنوان یک خواسته اصلی توجه نموده، شرط تحقق آن را احیای ارزش های الهی می داند. برای تحقق سعادتمندی، ضمن معرفی ارزش ها، شیوه های شکوفاسازی ارزش ها را نیز معرفی می کند. ضروری است متولیان تعلیم و تربیت به این شیوه ها توجه ویژه ای نمایند. این مقاله با رویکرد بررسی اسنادی و با هدف شناخت برخی شیوه های قرآنی و روایی در شکوفاسازی ارزش ها تدوین یافته است. یافته های پژوهش حاضر عبارتند از: زمینه سازی پذیرش از طریق تخلیه افکار از ضدارزش ها؛ جایگزینی ارزش ها به جای ضدارزش ها؛ ارائه الگوهای ارزشی؛ تکرار ارزش ها؛ تشویق نیکوکاران.

درخت حوزه‌های تخصصی