شیوا کیوان پناه

به طور معمول از سؤال های چندگزینه ای برای سنجش دانش زبانی استفاده می شود. اما از آنجا که در رویکرد نظام مند طراحی سؤال، که جدیداً مطرح شده است (شین، 2012)، استفاده از صورت های متنوع برای طراحی سؤال مطلوب است، همچنین به دلیل اینکه تحقیقات بسیار اندکی در مورد امکان استفاده از سؤال های ترجمه ای برای تنوع بخشیدن به سؤال های آزمون وجود دارد، پژوهش حاضر با هدف مقایسه دو کمیت پایایی و دشواری در صورت سؤال ترجمه ای و چندگزینه ای برای سنجش دانش دستوری طراحی شده است. ابتدا، سند مشخصات آزمون دارای دو بخش ترجمه ای و چندگزینه ای را هشت مدرس زبان با تحصیلات کارشناسی ارشد و دکتری بررسی کردند. بر اساس بازخورد آن ها، آزمون مورد استفاده در این پژوهش تهیه و با 158 فراگیر زبان انگلیسی با توانش های مختلف برگزار شد. داده های آزمون در چارچوب نظریه کلاسیک آزمون و نیز مدل راش تحلیل شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هر دو صورت سؤال دارای پایایی خوب بود (884/0 = آلفای کرونباخ بخش ترجمه ای و 845/0= آلفای کرونباخ بخش چندگزینه). براساس مدل راش، تمامی سؤال ها از نظر شاخصه های برازش، مطلوب ارزیابی شد. به علاوه، آزمون تی مستقل تفاوتی میان دشواری این دو صورت سؤال نشان نداد (696/1=t، ۵۸= df، ۰۹۵/0= P آزمون دو دامنه). بنابراین، به نظر می رسد بتوان از صورت ترجمه ای در کنار صورت متداول چندگزینه ای در رویکردی نظام مند برای طراحی سؤال های دانش دستوری استفاده کرد.  

باوجود حجم زیاد مطالعات انجام شده در زمینۀ بازخورد مقابله­ای، محققان معدودی به بررسی نگرش زبان­آموزان به این نوع بازخورد پرداخته­اند و همین مطالعات اندک نیز نتایج مختلف و گاه متضادی دربرداشته است. در عین حال، هیچ پژوهشی برای یافتن عوامل موثر بر شکل­گیری این نگرش­ها انجام نگرفته است. مطالعۀ حاضر به بررسی نگرش زبان­آموزان ایرانی به دریافت بازخورد از معلم و همکلاسی­ها و همچنین نقش سن در نگرش آن­ها پرداخت. بدین منظور، پرسشنامه­ای میان 136 زبان­آموز توزیع شد. نتایج حاکی از نگرش مثبت زبان­آموزان ایرانی نسبت به دریافت بازخورد از همکلاسی­ها و همچنین وجود رابطۀ معنادار میان سن زبان­آموزان و نگرش آن­ها نسبت به دریافت بازخورد از همکلاسی­ها و معلمان و همچنین دریافت انواع بازخورد شفاهی بود. برخلاف نوجوانان که در مقایسه با بزرگسالان بیشتر به دریافت بازخورد از همکلاسی­های خود متمایل بودند، زبان­آموزان بزرگسال بیشتر خواهان دریافت بازخورد از معلم خود بودند. علاوه بر آن، از میان انواع بازخورد، بزرگسالان بازخوردهای تلویحی را ترجیح می­دادند، در صورتی که زبان­آموزان نوجوان مایل به دریافت بازخورد واضح بودند. نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت آگاهی مدرسان زبان نسبت به نگرش زبان­آموزان و عوامل موثر بر شکل­گیری این نگرش­ها دلالت دارد.

بسیاری از محققان معتقدند باز خورد شفاهی ، یکی از بهترین روش های دادن باز خورد به زبان آموزان در کلاس های نگارش زبان خارجی است. نتایج برخی تحقیقات اخیر نشان میدهند که استفاده از باز خورد شفاهی، فرایند عرضه باز خورد را آسان تر و کامل تر میکند؛ از این روی، در پژوهش حاضر کوشیده ایم تا تأثیر باز خورد شفاهی را در مقایسه با باز خورد نوشتاری در تقویت مهارت نگارش زبان آموزان بررسی کنیم؛ همچنین دیدگاه زبان آموزان را درباره باز خورد شفاهی بررسی کرده ایم. برای انجام دادن پژوهش، سی دانشجوی دختر و پسر داوطلب شرکت در آزمون آیلتس را برگزیدیم و آنها را به دو گروه تقسیم کردیم. با وجود شیوه یکسان آموزش، گروه اول، باز خورد شفاهی و گروه دوم، باز خورد نوشتاری دریافت کرد. نتایج این پژوهش، بیانگر آن است که گروه اول در مقایسه با گروه دوم، در مهارت نگارش، بیشتر پیش رفت کرده اند؛ همچنین تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج مصاحبه با دانشجویان نشان می دهد که در کل، آنها درباره باز خورد شفاهی، دیدگاهی مثبت دارند.

در سالهای اخیر شاهد نوزایی تحقیقات علمی در زمینه آزمون دانش واژگانیم (باکمن، 2000). اما توجه بیشتر محققان به بعدگستردگی واژگانی معطوف بوده است و دیگر جوانب این دانش مانند ژرفا، توان پذیرشی- فعال کمتر مورد توجه واقع شده است (رید،2007؛ نیشن، 2001؛ وشه و پریبخت، 1996) پژوهش حاضر به بررسی متغیرهای پیش بینی دانش واژگان بااستفاده از چارچوب سه بعدی هنریکسن (1999) یعنی: گستردگی، ژرفا و پذیرشی- فعال در دو سطح توانش زبانی ضعیف و قوی در بین فراگیران زبان انگلیسی می پردازد. 73 زبان آموز که در دانشگاه و مؤسسات آموزش زبان انگلیسی به تحصیل مشغول بودند، در این پژوهش شرکت کردند. با توجه به میانگین و انحراف معیار در آزمون تافل، آزمودنی ها به دو گروه ضعیف و قوی تقسیم شدند. بعد وسعت دانش واژگانی آزمودنی ها با سنجش اندازه واژگان (نیشن و بگلار 2007) و آزمون واژگان از بسامدهای مختلف (زروا 2005) و بعد پذیرشی– فعال به وسیله ابزاری نوین که برای این منظور طراحی شده بوده، اندازه گیری شد. بعد ژرفای دانش واژگان آزمودنی ها با آزمون سنجش ژرفای واژگان کایان (2002) اندازه گرفته شد. بررسی نتایج آزمون رگرسیون گام به گام، حاکی از آن است که بهترین مدل برای پیش بینی دانش کلی واژگان برای گروه ضعیف مدل تک پش بین اندازه واژگان و برای گروه قوی مدل تک پیش بین دانش افراد از واژه ها با از دسته های بسامدی مختلف است. پژوهش حاضر با بحث درباره یافته ها و پیشنهادهایی برای طراحی آزمون های واژگان خاتمه می یابد

مقاله حاضر به بررسی رابطه تغییرات ساختار نحوی متن، دانش نحوی، و دانش زبانی دانشجویان بر چگونگی عملکرد آنها در سه تست واژگان که تغییراتی در ساختار نحوی آنها ایجاد شده، می پردازد. تجزیه و تحلیل نتایج نشان دهنده تاثیر معنادار ساختار نحوی متن و سطح دانش زبانی دانشجویان بر توانایی آنها در یافتن واژه مناسب جهت تکمیل متن می باشد. همچنین رابطه دانش نحوی و عملکرد دانش جویان در تست واژگان در متن های کوتاه، ساده، و پیچیده مثبت می باشد. نتایج این مطالعه بیانگر تاثیر ساختار نحوی جمله بر معنای کلمه می باشد. بنابراین پیشنهاد می شود مدرسان زبان دانش نحوی دانش جویان را جهت کمک به آنها در استفاده از ساختار نحوی متن و درک بهتر معنای کلمات افزایش دهند.

دکترای زبان انگلیسی دانشکده زبان های خارجی دانشگاه تهران هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیری لغت توسط دانشجویان ایرانی می باشد. بدین منظور یک پرسشنامه لغت بر اساس پرسشنامه آکسفورد (1990) ‘وندن(1987)‘ و جانسون و گو(1996) تهیه شده وبه 231 دانشجوی رشته زبان انگلیسی و غیر انگلیسی داده شد. بررسی نتایج نشان داد که دانشجویان ایرانی درفرایند یادگیری لغت از راهبردهای شناختی و فراشناختی استفاده می کنند. نتایج همچنین نشان دهنده تاثیر رشته دانشگاهی دانشجویان بر انتخاب راهبردهای یادگیری می باشد. بر اساس یافته های پژوهش که حاکی از تاثیر مثبت استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در پیشرفت زبان آموزی می باشد‘ پیشنهاد می شود دانشجویان با راهبردهای یادگیری لغت بیشتر آشنا شده و به استفاده از آن ها تشویق شوند.