علی امیدی

علی امیدی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۶ مورد.
۴۱.

جنگ رسانه در بحران اکراین: چارچوب سازیِ تحولات سیاسی اکراین و کریمه (2013-2015) در شبکه های خبری سی ان ان (CNN) و راشاتودی (RT)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سی ان ان راشاتودی چارچوب سازی بحران اکراین کریمه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات سیاسی، بین الملل و توسعه ارتباطات سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی خبرگزاری ها
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۵۷۹
کشور اکراین از اواخر سال 2013 میلادی تاکنون صحنه اتفاقات و تحولات سیاسی-اجتماعی گوناگونی بوده است. در کنار ابعاد مختلف و ریشه های بحران اکراین، نقش و تاثیر رسانه های خبری گوناگون در تحولات این کشور از جهت شکل دهی به افکار عمومی و نیز چارچوب سازی رویدادها غیرقابل انکار است. دو شبکه خبری سی ان ان (شبکه خبری آمریکا) و راشا تودی (شبکه خبری روسیه) از جمله مهمترین این شبکه ها محسوب می شوند که در طول شکل گیری و در جریان تحولات سیاسی-اجتماعی اکراین سعی در چارچوب سازی و هدایت افکار عمومی مخاطبان خود در جهت سیاست های راهبردی خود داشته اند. مهمترین یافته تحقیق حاضر آن است که شبکه خبری سی ان ان مسکو را مسبب اصلی بحران اکراین قلمداد کرده و تحولات اکراین و کریمه را انقلاب مردمی و دمکراتیک دانسته و همه پرسی شبه جزیره کریمه و الحاق آن به کشور روسیه را به مثابه اشغال آن توسط مسکو و شبکه خبری راشا تودی آن را نوعی شورش تحریک شده از سوی غرب، الحاق کریمه به روسیه را دمکراتیک و نقش روسیه را بیطرفانه بازنمود کرده است. این پژوهش بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی از نوع جهت دار بر روی متون منتشره دو رسانه سی ان ان و راشاتودی در سال 2014 در قبال بحران اکراین و بر اساس معیار دوگانه سازی گفتمانی انجام گرفته است.
۴۲.

درآمدی بر یکسان انگاری جرم دزدی دریایی با تروریسم (با تأکید بر دزدی دریایی سواحل سومالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شورای امنیت تروریسم حقوق بین الملل کیفری دزدی دریایی سواحل سومالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۳۴۲۵
دزدی دریایی مدرن، امنیت دریانوردی و تجارت بین المللی را آنچنان به خطر انداخته که منجر به دخالت شورای امنیت شده است. یکی از چالش های مقابله با دزدی دریایی ناکارآمدی ابزارهای مقابله با آن، مندرج در کنوانسیون حقوق دریاهاست. در واقع دزدی دریایی، با استفاده از فناوری های نوین صورت گرفته ولی ابزار مقابله با آن قدیمی است. برای مبارزه جدی با دزدی دریایی نیاز به ابزارهایی فراتر از این کنوانسیون است. یکی از آن ها یکسان انگاری دزدی دریایی با تروریسم است؛ به عبارت دیگر به جهت همانندی های بین این دو، دزدی دریایی را باید هم ردیف جرائم تروریستی فرض کرد. از جمله این همانندی ها، وجود رفتار مجرمانه و موضوع جرم مشابه، سازمان یافته بودن، فراملی بودن و رشد هر دوی آن ها در مناطق بی قانون است. استفاده از کنوانسیون های ضد تروریستی برای مقابله با دزدی دریایی باعث برطرف شدن بسیاری از محدودیت های قوانین دزدی دریایی و مقابله موثرتر با آن خواهد شد.
۴۳.

هژمونی دلار در سده بیست و یکم: کاوشی در مؤلفه های تداوم یا زوال در چارچوب نظام پولی بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دلار امریکا اقتصاد سیاسی بین الملل هژمون ثبات هژمونیک برتن وودز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۲۲۷
تداوم یا زوال دلار امریکا به مثابه یک پول بین المللی فراگیر، یکی از مهم ترین مباحث حوزه اقتصاد سیاسی بین المللی از آغاز سده بیست و یکم بوده است. درحالیکه برخی با اشاره به تداوم ایفای نقش مسلط امریکا در معادلات سیاسی و اقتصادی جهان، از تداوم هژمونی دلار سخن به میان می آورند، برخی دیگر با برشمردن نشانه های ضعف اقتصادی و بدیل های بین المللی، از کاهش سلطه این پول بین المللی صحبت می کنند. انجام پژوهش حاضر با دو هدف همراستا صورت گرفته است: نخست، شناخت محورهای مؤثر در تداوم یا زوال هژمونی دلار در سده بیست و یکم با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده ها و آمارهای موجود و دوم، بررسی سناریوهای منتج از این مؤلفه ها و ارزیابی آن ها با اتکا به روش سناریونویسی. این مقاله با طرح این پرسش که هژمونی دلار درجایگاه پول بین المللی با چه روندی در حوزه تداوم یا زوال در سده بیست و یکم مواجه است، بر این ادعاست که با وجود محورهای مختلف مؤثر در تداوم یا زوال هژمونی دلار امریکا و قدرت بالای مؤلفه های تداوم، به نظر می رسد عملکرد قدرتمند و تداوم سلطه دلار درجایگاه پول بین المللی شدیداً مرتبط با تداوم نظام بین المللی موجود و تضمین ثبات آن توسط امریکا خواهد بود. یافته های این پژوهش در چارچوب نظریه ثبات هژمونیک نشان می دهند که براساس پیش برنامه سوم بسته به تمایل، اراده و تولید کالاهای عمومی از جانب امریکا در کوتاه و میان مدت، هژمونی دلار با فرازوفرودهایی تداوم خواهد داشت؛ اما در بلندمدت امکان شکل گیری نظام پولی متکثر چند ارزی و تبدیل دلار به ارزی در میان سایر ارزها وجود دارد.
۴۴.

مسئلة کردها و روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه (2002-2016)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پ.ک.ک پژاک ایران جنبش کردی ترکیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۱۱۸۸
امروزه، اهمیت مسئلة کردی در منطقة خاورمیانه بیش از هر زمانی دیگر است. ظهور حکومت اقلیم کردستان در شمال  عراق و منطقة خودمختار شمال سوریه و همچنین  مبارزات مسلحانة پ.ک.ک.باعث تقویت ناسیونالیسم کردی در منطقه شده و نقشة سیاسی خاورمیانه را به چالش کشیده است. منافع مشترک ایران وترکیه در مسئلة جدایی طلبان کرد باعث شده است تا آنکارا و تهران با تأسیس دولت مستقل کرد در شمال عراق به مخالفت پرداخته و به همکاری اطلاعاتی و عملیاتی علیه گروه های تجزیه طلب کُرد یعنی پ.ک.ک. و پژاکاقدام نمایند. تنش بین دوکشور در رابطه با برخی از تحولات منطقه ای از جمله تحولات  سوریه بر میزان همکاری دو کشور در رابطه با مسئلة جدایی طلبی کرد تأثیر منفی داشته است. نوشتة حاضر با هدف بررسی تأثیر مسئلة کردی در روابط ایران و ترکیه در دورة حزب عدالت و توسعه به رشته تحریر در آمده است و در پی پاسخ گویی به این سئوال اصلی است که «مسئله کردی به عنوان متغییر مستقل چه تأثیری در روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در دورة حکومت حزب عدالت و توسعه داشته است؟» مقالة حاضر پس از بررسی پیشینة جنبش کردی و تحولات صورت گرفته در شمال عراق به مطالعة مسئلة پیدایش پ.ک.ک. و پژاک و مبارزات مسلحانة آن ها پرداخته و تأثیرات آن دو بر روابط ایران وترکیه را بررسی نموده است. حمایت نظام بین الملل از جنبش جدایی طلب کرد و تبدیل آن به یک آرزوی دیرینه برای کردها به عنوان بزرگ ترین اقلیت بدون دولت، همکاری مستمر ایران و ترکیه را ضروری ساخته است.
۴۵.

موج چهارم تروریسم و روندهای آینده تروریسم بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تروریسم بین الملل تروریسم جهادی تروریسم سایبری تروریسم وطنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۰ تعداد دانلود : ۶۰۹
در قرن بیست و یکم، پدیده تروریسم روندها و ویژگی های متمایزی از خود نشان داده است. با اینکه تروریسم منحصر به این قرن نیست، اما بعد از حادثه تروریستی 11 سپتامبر، توجه جهانی بیشتر از همیشه به گروه ها و سازمان های تروریستی جلب گردید و درواقع از این زمان بود که مسئله تروریسم و چگونگی مبارزه با آن به یکی از پارادایم های تجزیه وتحلیل روابط بین الملل و سیاست جهانی تبدیل شد. بنابراین با توجه به سطح رو به رشد تهدیدات تروریستی، دامنه بین المللی آن و امکان استفاده تروریسم از سلاح های غیر متعارف، تبیین و شناخت تحولات آینده تروریسم بین الملل برای مقابله با آن ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف از نوشتن این مقاله پاسخگویی به این پرسش است که در سال های آینده، چه تغییراتی در روند، روش و فعالیت های گروه های تروریستی ایجادمی شود. تجزیه وتحلیل داده های موجود مبتنی بر روش تحلیل روند نمایانگر آن است که استفاده از سلاح های غیر متعارف توسط تروریست ها در آینده گسترش می یابد، تهدیدات ناشی از تروریسم سایبری و اینترنتی در آینده افزایش می یابد، تروریست ها در آینده از حملات انتحاری بیشتری استفاده خواهند کرد و در مدیریت تهدیدات تروریستی در آینده، تروریسم وطنی نقش مهمی ایفا می کند.
۴۶.

تبیین تأثیر تلگرام بر رویکرد مشارکت سیاسی (مطالعه موردی دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وب 2 مشارکت سیاسی رأی دادن شبکه اجتماعی تلگرام گوشی هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۵۵۲
مشارکت شهروندان در سیاست از اصلی ترین عوامل دموکراسی در جامعه محسوب می شود، که از بسیاری عوامل تأثیر می پذیرد. از جملة این عوامل پیشرفت فناروی های اطلاعاتی و ارتباطی، نظیر فناوری های وب2 (Web2 ) است که فرصتی برای مشارکت سیاسی افراد فراهم می کند. اخیراً این فناوری ها به ویژه شبکه های اجتماعی نظیر تلگرام و دسترسی آسان به این نرم افزار از طریق گوشی های هوشمند، سبب تقویت گفت وگوی عمومی در بین شهروندان، به خصوص جوانان شده است.  در این پژوهش، تأثیر استفاده از شبکة اجتماعی تلگرام در گوشی های هوشمند بر رویکرد مشارکت سیاسی بررسی شده است. پژوهش حاضر، به صورت پیمایشی، با استفاده از پرسشنامه طراحی شده و با حجم نمونه 375 نفر، بین دانشجویان دانشگاه اصفهان سال 1396 انجام شد و در پی پاسخگویی به این پرسش است که آیا بین ابعاد استفاده از شبکة اجتماعی تلگرام در گوشی های هوشمند با رویکرد مشارکت سیاسی، رابطه معناداری وجود دارد یا خیر؟ برای آزمون فرضیه ها نیز از روش تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است.  نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل پرسشنامه نشان می دهد، بین مدت زمان استفاده و فعالیت کاربر در شبکة اجتماعی تلگرام با مشارکت سیاسی، اثربخشی سیاسی و آگاهی سیاسی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. به گونه ای که زمان استفاده و فعالیت کاربر در تلگرام از طریق گوشی های هوشمند، سبب تقویت مشارکت سیاسی، آگاهی سیاسی و اثربخشی سیاسی داخلی و خارجی می شود
۴۷.

مواجهه دو دیدگاه حقوقی: تحلیلی بر تعامل و تقابل جمهوری اسلامی ایران با شورای حقوق بشر سازمان ملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران حقوق بشر شورای حقوق بشر شکنجه مجازات شرعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۶۵۹
سازمان ملل متحد دارای نهادهای گوناگون در زمینه حقوق بشر است که شورای حقوق بشر جزء مهم ترین آنها به شمار می رود. عملکرد این نهاد، تأثیر فراوانی بر نحوه رفتار و روابط بین کشورها در صحنه بین الملل داشته است و برخی دولت ها توسط این نهاد به عنوان ناقضان حقوق بشر معرفی شده اند. این نهاد حسب اختیاراتی که دارد، وضعیت حقوق بشر در تمامی دولت ها را با سازوکارهایی چون گزارشگر ویژه و بررسی ادواری حقوق بشر تعقیب می کند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که نوع رابطه ای که بین دو طرف ایران و شورای حقوق بشر در این سالیان حکمفرما بوده، برگرفته از دو عامل است: عامل اول، اغراض سیاسی دولت های عضو و تأثیرگذار این نهاد نسبت به وضعیت حقوق بشر در ایران و عامل دوم برگرفته از تفاسیر متفاوت از تعارض قوانین جمهوری اسلامی ایران با میثاق های بین المللی حقوق بشر در مواردی چون اقلیت ها، جرایم سیاسی، آزادی بیان و عقیده، شکنجه، مجازات اسلامی و غیره است که موجب تفاوت و تعارض در دیدگاه ها شده است. این تحقیق اغلب روی عامل دوم متمرکز است.
۴۸.

آینده پژوهی نقش آفرینی عربستان در پرتو روابط با ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه (2025-2017)؛ چالش ها و راهبردها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اتحاد ایالات متحده آمریکا موازنه منافع عربستان سعودی خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۰۰
یک سال پس از تأسیس رژیم سعودی، در سال 1933، ریاض و واشنگتن اتحاد سنتی و استراتژیکی بین خود ایجاد کردند. این رابطه اتحاد، تاکنون (2018) با نوساناتی ادامه داشته است. از سوی دیگر، با توجه به تغییرات احتمالی سیاست خارجی خاورمیانه ای ایالات متحده در دوره اوباما و ترامپ، کاهش وابستگی واشنگتن به نفت عربستان و تغییر مرکز ثقل سیاسی آمریکا از خاورمیانه به شرق آسیا، آینده روابط دو کشور یکی از موضوعات مورد توجه محافل سیاسی است. هدف مقاله، توضیح، تفسیر و تحلیل آیندة اتحاد عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا و پاسخ به این سؤال است که آیندة بازیگری عربستان در خاورمیانه در پرتو روابط رژیم سعودی و ایالات متحده آمریکا در سال های زمام داری ترامپ، به فرض دو دوره ای بودن، چگونه قابل ارزیابی است؟ فرضیه قابل طرح این است که سیاست خارجی آمریکا تحت ریاست جمهوری ترامپ، کمتر دغدغه های حقوق بشری و دمکراتیک دارد و از سوی دیگر، عربستان هم عملاً در راستای استراتژی کلان آمریکا در خاورمیانه عمل می کند. از این رو، اتحاد استراتژیک ریاض-واشنگتن با تقبل هزینه بیش تر از سوی ریاض کماکان ادامه پیدا خواهد کرد. هم چنین در خوش بینانه ترین حالت، عربستان تا حدی که منابع اقتصادی و قابلیت های آن به او اجازه دهد، نقش شیر منطقه ایِ پیروِ شیر بزرگ (آمریکا) و استراتژی دولت چرخشی را ایفا خواهد کرد که هدف اش مهار قدرت های منطقه ای مانند ایران خواهد بود. نویسندگان با مبنا قرار دادن نظریه موازنه منافع [1] رندال شولر [2] و با استفاده از روش سناریونویسی، در صدد بررسی سناریوهای آینده اتحاد این دو کشور و بازیگری عربستان در خاورمیانه برآمده اند. [1] Balance of interests [2] Randall Schweller
۴۹.

تبیین کاربرد قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در منطقه آمریکای لاتین؛ روندها و دستاوردها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران آمریکای لاتین قدرت نرم ژئواکونومیک ژنوکالچر ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۳۸۵
آمریکای لاتین منطقه ای سرشار از منابع و ذخایر ارزشمند زیر زمینی است که ایالات متحده از دیرباز به آن نظر داشته و این منطقه را طی بیش از یک قرن، حیاط خلوت خود تلقی و در شئونات مختلف آن دخالت کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل عدم تقارن قدرت با آمریکا و به منظور مقابله با سیاست های خصمانه این کشور، گسترش و تعمیق نفوذ معنوی خود در منطقه آمریکای لاتین، با به کاربردن قدرت نرم و بهره گیری از تضادهای ماهوی برخی کشورها و ملت های منطقه با آمریکا توانسته است عمق استراتژیک خود را در حیاط خلوت آمریکا و مرزهای جغرافیایی این کشور گسترش دهد و به تعامل و تبادل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با آنها بپردازد و از فشار فزاینده این کشور بر خاورمیانه بکاهد. بحث اصلی مقاله حاضر این است که آمریکای لاتین به لحاظ موقعیت های خاص اقتصادی، فرهنگی جمعیت شایان توجه عرب تبار و مسلمان و سیاسی و منابع متعدد و متنوع زیرزمینی و هم سویی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که بین دولت های چپ حاکم در منطقه با ایران وجود دارد، می تواند در رسیدن ایران به اهدافی چون توسعه نفوذ سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و گسترش مقصد صادراتی کالا و خدمات فنی مهندسی خود، با افزایش به کاربردن قدرت نرم ایفای نقش کند. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که قدرت نرم به عنوان ابزار کاربردی جمهوری اسلامی ایران به منظور افزایش نفوذ در منطقه آمریکای لاتین، در چه حوزه هایی قابل تبیین است و چه دستاوردهایی به همراه خواهد داشت؟ جمهوری اسلامی ایران با پیگیری سیاست تنوع بخشی به شرکا و هم پیمانان خود در حوزه خارجی، به دنبال جلب شرکای دیگر برای افزایش همکاری های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با تقویت دیپلماسی عمومی به منظور بسترسازی روابط دیپلماتیک نوین، به ویژه در آمریکای لاتین است.
۵۰.

The Prospect of the United States and Saudi Arabia’s Relations In Light of the Khashoggi Murder(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Futures Studies United States Saudi Arabia Alliance Khashoggi Murder

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۳۹۲
A decade after the establishment of the Saudi regime Riyadh and Washington constructed a strategic alliance between themselves in 1945. On the other hand, given the “Pivot to Asia” doctrine adopted by the Obama and Trump Administrations, the decline of Washington's dependence on Saudi oil, as well as some important events such as the murdering of Saudi journalist Jamal Khashoggi by Riyadh officials, the prospect of relations between the two countries has been highlighted in political circles. Based on a scenario-planning study, the current paper tries to answer the question: “what will happen to the future of US-Saudi relations considering the aftermath of the Khashoggi murder?” Concerning the impact of this fiasco on the future of US-Saudi relations, we can logically consider five scenarios: the continuation of the status quo, the deepening of strategic relations, the decline of strategic relations, a strategic shift, and, finally, the elimination of strategic relations. But given ongoing circumstances, the deepening or end of strategic relations is unlikely to happen, the present article only focuses on the three other scenarios; the continuation of the status quo, the power shift and the decline of strategic relations amidst the two countries. However, the removal of Mohammed bin Salman (MBS) from the position of crown prince (should it be low-cost) could also be in Washington's agenda for maintaining strategic ties between the two countries. The paper's hypothesis is inclined to the status quo scenario and argues that with the official stances of the Trump Administration, in particular that of November 20, 2018, the strategic alliance of Riyadh-Washington will continue, with more expenses shouldered from the Riyadh side.
۵۱.

تحلیل عملکرد داعش در به کارگیری سه نسل وب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تروریسم وب 1 وب 2 وب 3 داعش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۵۴۲
اینترنت به عنوان مهم ترین ابزار ارتباطی عصر حاضر، تنها در انحصار دولت ها و نهادهای بین المللی نیست؛ چرا که دسترسی آسان به این فناوری سبب شده است تا در اختیار افراد و گروه های مختلف؛ حتی گروه های تروریستی قرار گیرد. داعش را می توان ازجمله گروه های تروریستی سازمان یافته ای دانست که نه تنها از نسل اول اینترنت برای پیشبرد اهداف خود عبور کرده؛ بلکه به دنبال به کارگیری ابعاد اجتماعی و معناگرایی نسل دوم و سوم اینترنت در فضای مجازی بوده است. از این رو، پژوهش حاضر به این پرسش مهم پاسخ می دهد که داعش چگونه از سه نسل وب (وب 1، وب 2، وب 3) برای پیشبرد اهداف خود استفاده کرده است؟ در مقام پاسخ، قابل ذکر است که پیشرفت فناوری های ارتباطات سبب شده است تا تروریسم از شیوه های سنتی برقراری ارتباط با جهان خارج، دست شوید و به حوزه های گفتمانی منعطف سه نسل وب وارد شود. داعش با به کارگیری این سه نسل توانسته است علاوه بر فعالیت های عقیدتی، تبلیغی و کسب حمایت های مالی، در برقراری ارتباط بین هواداران و جلب توجه جوانان برای عضوگیری در سراسر جهان به نحوی موفقیت آمیز عمل کند. البته داعش به لحاظ سلطه سرزمینی، (اکتبر 2017) نابود شده است، اما بی تردید، استفاده از انواع وب را در دنیای دیجیتال ادامه می دهد. هدف از این پژوهش تبیین شناخت فناوری های ارتباطات از سوی داعش برای اهداف سیاسی بوده است.
۵۲.

غیریت سازی خاکستری در شاهنامه فردوسی براساس نظریه گفتمان لاکلائو و موفه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۱۵۷
در میان لایه های هویتی متعدد، شاهنامه فردوسی عاملی برجسته در تعریف هویت ملی ایرانیان است. در واقع به لحاظ زمانی، تداوم هویت اجتماعی مستلزم داشتن گذشته ای معنادار است و این گذشته در شاهنامه آن چنان آشکار است که گویی در زمان کنونی قرائت می شود. بر همین اساس شاهنامه را خودآگاه جمعی هویت ایرانی می نامند. این خودآگاهی به عنوان یک «ما» در مقابل «دیگری» به عنوان غیر نمود یافته است. هدف اصلی این مقاله پرداختن به نحوه ی فرآیند غیریت سازانه نسبت به دیگری در شاهنامه و انعکاس این فرآیند در نوع رابطه میان خود و دیگری است. یافته های این پژوهش براساس نظریه لاکلائو و موفه، حاکی از آن است که این غیریت سازی به صورت مطلق سیاه و سفید نبوده بلکه بیشتر ماهیت خاکستری دارد و در نتیجه دیگری هرگز به طور کامل در دام طرد، تقابل و تنازع قرار نمی گیرد.
۵۳.

تجزیه و تحلیل گفتمانی اسلام گرایی در ترکیه و تأثیر آن بر سیاست خارجی آنکارا (مطالعه موردی: روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی در سال های 2002 تا2015)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان لاکلاو- موفه ترکیه رژیم صهیونیستی سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۳۶۵
این پژوهش با بررسی و تبیین شکل گیری گفتمان اسلام گرایی در ترکیه معاصر، به نقش و تأثیر آن بر سیاست خارجی دولتمردان جدید (با تأکید بر حزب عدالت و توسعه) در این کشور می پردازد. طبق یافته های پژوهش که بر اساس روش تحلیل گفتمان لاکلاو- موفه به دست آمده است، اسلام گرایان نوین ترکیه (در قالب حزب عدالت و توسعه) بازیگرانی اند که به طور عملی توانسته اند یکی از دال های مرکزی گفتمان کمالیستی مبنی بر پیروی بی قید و شرط از سیاست های غرب، از جمله عدم چالش رژیم صهیونیستی را در این کشور به روش های دموکراتیک و مسالمت جویانه تضعیف کنند، گفتمان تازه اسلام گرایی را با شاخص هایی چون هم زیستی اسلام، مدرنیسم و دموکراسی، در این کشور به منصه ظهور برسانند. حاکمیت گفتمان اسلام گرایی در داخل و نوعثمانی گرایی برخاسته از دل آن به منزله دکترین سیاست خارجی به تنش نسبی در روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی منجر شده است. ولی غیریت سازی گفتمان اسلام گرایی ترکیه ضرورتاً ضدغربی و ضد رژیم صهیونیستی نیست، بلکه با ظرفیت هم زیستی دارد، همان گونه که حجم مبادلات تجاری ترکیه و رژیم صهیونیستی در دوره اردوغان نه تنها کاهش نیافته، بلکه افزایش اندکی نیز داشته است.
۵۴.

سیاست خارجی هنجارگرا با تأکید بر اتحادیه اروپا

کلید واژه ها: اتحادیه اروپا سازه انگاری سیاست خارجی هنجارگرا حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۰۴
یکی از الزاماتی که اتحادیه اروپا در دنیای بعد از جنگ برای خود ضروری میدید، همگرایی بیشتر در پرتو هویت اروپایی بود. حقوق بشر، دموکراسی، حاکمیت قانون را می توان از عناصر هویت اروپایی قلمداد نمود که این اتحادیه تلاش دارد در قالب همگرایی منطقه ای به ترویج آن در سطح جهان بپردازد؛ و بدین ترتیب در نظم جهانی و ساختن هنجارهای بین المللی سهیم باشد. بنابراین اتحادیه اروپا در قالب سیاست خارجی و امنیتی مشترک سعی در ارائه سیاست خارجی هنجارگرا دارد. یکی از اساسی ترین هنجارهای بین المللی که سنگ بنای سیاست خارجی و امنیتی اروپا قلمداد می گردد حقوق بشر است. اتحادیه اروپا بر این ادعاست که، حقوق بشر را سر لوحه روابط خویش قرار داده و حقوق بشر عامل اساسی در روابط این اتحادیه با سایر کشورهاست؛ در این فصل به بررسی سیاست خارجی هنجارگرا و نقش حقوق بشر در سیاست خارجی اتحادیه اروپا می پردازیم.
۵۵.

بحران سوریه براساس نظریه مکعب بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایالات متحده امریکا ایران بحران سوریه روسیه مکعب بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۳۵۳
سوریه به عنوان یکی از مراکز ثقل ژئوپلیتیک خاورمیانه در حال حاضر (۲۰۱۷)، وارد هفتمین سال بحران و درگیری شده است. ثبات و امنیت در این کشور توسط خشونت، آوارگی در سطح وسیع، فرقه گرایی، افراط گرایی برخی از گروه ها به ویژه داعش، تقسیم اراضی و فروپاشی مهم ترین زیرساخت ها از بین رفته است و یک بحران بشردوستانه نه تنها در منطقه بلکه در کل جهان را رقم زده است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که بحران سوریه هم اکنون در کدام نوع مرحله بحران قراردارد و نوع و ماهیت بحران کنونی آن چیست؟ در این مقاله براساس مدل مکعب بحران اینگونه استدلال می شود که ناکارآمدی در مدیریت بحران در سه سطح ملی، منطقه ای و بین المللی، تبعات قابل توجهی بر سوریه و منطقه و حتی سطح بین المللی داشته است و با عدم مدیریت آن در سطح ملی یعنی نقطه C، بحران به ترتیب به نقاط D و B سرایت پیدا نمود و باعث تبدیل بحران امنیتی به جنگ داخلی و دخالت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و نقطه A به عنوان بحرانی ترین مرحله هر بحرانی انجامید. ایران، روسیه و ایالات متحده امریکا به عنوان سه بازیگر مهم و کلیدی در این درگیری با دستیابی به توافق بین خود خواهند توانست با راه حل برد-برد از ادامه افسارگسیختگی بحران جلوگیری نمایند. ولی واقعیت این است که تئوری مکعب بحران می گوید حتی اگر جنگ در سوریه مهار شود پس لرزه های جنگ تا سال ها ادامه خواهد داشت.
۵۶.

دامنه و افق مناسبات جمهوری اسلامی ایران و ترکیه (2011-2021)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران ترکیه خاورمیانه خیزش های عربی سوریه عراق کودتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۵۲
مقاله حاضر، نخست شرحی از فراز و فرودهای روابط میان ایران و ترکیه عرضه می کند و توضیح می دهد که چگونه اندکی فاصله گیریِ آرامِ ترکیه تحت سیادت حزب عدالت و توسعه، از سکولاریسم نظامی کمالیست ها، موجب شد که مناسبات دیپلماتیک میان ایران و ترکیه از سال ۲۰۰۲ به بعد گسترش پیدا کند. سپس، توجه خود را به اهمیت خیزش های عربی در ایجاد شکاف میان ایران و ترکیه معطوف می کند و با استفاده از نظریه معمای امنیت و با رویکردی توصیفی – تحلیلی، این پرسش را مطرح می کند که عوامل اثرگذار در فرسایش روابط ایران و ترکیه، ناظر به چه موضوع ها و مسائلی بوده و قلمرو اثرگذاریِ این متغیرها در آینده روابط کجاست؟ از همین رو و در مقام پاسخ، اشاره می شود که از لحاظ جغرافیایی، این دو کشور به واسطه ابهام و عدم اطمینان اوضاع شکننده خاورمیانه، خصوصاً عراق و سوریه، همزمان در مسائل سیاسی- امنیتی در مناطق مختلفی؛ از جمله منطقه هلال حاصلخیز شامل عراق، سوریه و کردها تأثیرگذار هستند و به لحاظ هویتی نیز با اتصال اصول و ارزش های خود به مسائل منطقه ای؛ به خصوص هدایت جریان های ایدئولوژیک و بازیگران غیردولتی، در جهت اثرگذاری بر مناطق استراتژیک در راستای خودیاری به ایفای نقش می پردازند.
۵۷.

Trump’s Maximum Pressure Policy and Diplomacy(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: the United States Iran Trump Administration Maximum Pressure Regime change

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
In the past four decades, the US-Iran relations have been hostile, especially after Donald Trump took office as president in 2017. Since 1979, Washington's official policy toward Iran has been predicated on containment, push-back, and change of behavior. However, Iran usually perceives the US policy regarding itself in terms of regime change or metamorphosis. The United States has countered Iran through coercive diplomacy, crippling sanctions, military blockade, delegitimization, isolation, and demonization. The present paper aims to investigate the antagonism between the two countries in Donald Trump's administration. The main reasons behind Trump's maximum pressure campaign against Iran and Iran’s perception of this attitude constitute the main research questions addressed in this paper. The findings show that the two countries have different understandings of their hostilities. Although the US preference in Trump’s era for Iran was regime change, it would settle for a non-challenging or so-called a normal Iran. But Iran perceived the US policy as undermining its independence, identity, and existence. In fact Iran perceived Trump’s gesture on negotiation or making new deal as just a propaganda show. This paradigmatic different outlooks has blocked diplomacy. The present paper, through a descriptive-analytic method, elaborates on this antinomy mainly from Iranian side.
۵۸.

روایت راهبردی دیپلماسی دیجیتال آمریکا علیه چین در پاندمی کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیپلماسی دیجیتال روایت راهبردی رسانه های اجتماعی همه گیری کرونا روابط امریکا-چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۶۶
با شیوع کووید-19 روابط دیپلماتیک دولت ها به چالش کشیده شد، اما با استفاده از این وضعیت دولت امریکا درصدد بهره برداری از دیپلماسی دیجیتال علیه چین برای ساخت روایت های راهبردی، و بیان هویت و تصاویر خود و دیگری در نظام بین الملل برآمده است. در این پژوهش تلاش شد تا به پرسش های زیر پاسخ داده شود:1. چگونه وزارت خارجه امریکا در پی اوج گیری بحران جهانی پاندمی کووید-19 با ساخت روایت های راهبردی، اهداف و سیاست های خود را در نظام بین الملل علیه چین بیان می کند؟ 2. دلایل مهم این نهاد دولتی امریکا برای تولید و رواج این روایت ها چیست؟ در فرضیه پژوهشی استدلال می شود که افزایش محبوبیت رسانه های اجتماعی در جهان در دوران پاندمی کووید-19 به افزایش اهمیت دیپلماسی دیجیتالی به عنوان ابزار سیاست خارجی امریکا برای تولید روایت های راهبردی در تقابل با چین منجر شده است. با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، معانی پنهان محتوای سه رسانه اجتماعی توئیتر، اینستاگرام و یوتیوب وزارت خارجه امریکا نشان داده می شود. برجسته سازی دو روایت راهبردی را می توان نام برد: رفتار درست امریکا در سیاست خارجی و داخلی، و رفتار نادرست چین در سیاست خارجی و داخلی. در روایت راهبردی رفتار درست امریکا در سیاست خارجی و داخلی، دو ژانر (منجی جهان در همه گیری کووید-19، مقابله کننده با سیاست های نادرست چین به عنوان تهدیدکننده امنیت) نشان داده شد. در عین حال در روایت راهبردی رفتار نادرست چین در سیاست خارجی و داخلی هم دو ژانر دیگر (دولت غیرشفاف و بی مسئولیت در قبال کووید-19، اقتدارگرا در داخل و تهاجمی در خارج) مشخص شد. 
۵۹.

تصویرسازی ترامپ در توئیپلماسی از ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توئیپلماسی فعالیت هسته ای تصویرسازی ترامپ سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۶
در این پژوهش، نگارندگان برای تعیین تصاویر و بازنمایی تصویر ترامپ از خود و ایران، به رفتارهای کلامی وی در توئیتر بسنده کرده اند. این پژوهش با استفاده از نرم افزار Maxqda 10 و از طریق کدگذاری طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شده و بدنبال پاسخ به این پرسش ها است: ترامپ چه تصویری از آمریکا و ایران را در توئیتر بازنمایی کرده است؟ و دلایل این تصویرسازی چیست؟ یافته های پژوهش در قالب دو مفهوم تصویر از خود و تصویر از دیگری می باشد. نگارندگان در مفهوم تصویر از خود با دو مقوله فرعی دستاوردهای جمهوری خواهان و دستاوردهای دموکرات ها مواجه شده اند؛ دو مقوله ای که ترامپ در تلاش است تا تصویر احیاگر قدرت آمریکا را برای جمهوری خواهان (با 4مقوله) و تصویر تهدیدگر قدرت آمریکا از سوی دموکرات ها و اوباما (با 2مقوله) در قبال ایران را بمنظور توجیه اقدامات ضدایرانی خود و تمدید پست ریاست جمهوری اش بازنمایی کند ، که این مهم به نوبه خود سبب دوقطبی شدن سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران شده است. همچنین در مفهوم تصویر از دیگری، ایران به عنوان دشمن آمریکا بازنمایی شده است که شامل 3مقوله رژیم اقتدارگرا، ناقض دموکراسی و برهم زننده نظم بین الملل است. در واقع این نوع تصویرسازی ترامپ از خود و دیگری متاثر از گفتمان ضدایرانی در آمریکا، نفوذ حامیان اسرائیلی و اطرافیان ضدایرانی ترامپ، ویژگی های شخصیتی ترامپ، نشان دادن خویش به عنوان عمل کننده به وعده های انتخاباتی 2016 و تنفر وی از اوباما بوده که بصورت ضمنی و صریح در توئیت های ترامپ خود را بروز داده است
۶۰.

تحول مفهومی ناسیونالیسم چینی و تأثیر آن بر تکوین سیاست خارجی توسعه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چین ملی گرایی سیاست خارجی سازه انگاری توسعه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۵۳
یکی از مهم ترین فاکتورها در تعیین جهت سیاست خارجی کشورها سبک و سیاق ملی گرایی در آن کشور است. در گفتمان سیاسی چین همانند بسیاری از کشورها گونه های متفاوتی از ملی گرایی وجود دارد. اما فقط یک گونه از ملی گرایی به جایگاه مسلط در سیاست خارجی چین رسیده است و به عنوان یکی از فاکتورهای تاثیرگذار به تکوین سیاست خارجی توسعه گرا عمل کمک کرده است. مقاله پیش رو با بررسی انواع ملی گرایی در چین در پی پاسخ به این پرسش است که گونه مسلط ملی گرایی در چین چگونه به تکوین سیاست خارجی توسعه گرا کمک کرده است؟ در قالب نظریه سازه انگاری این فرضیه مطرح شده است که «دولت توسعه گرای چین ناسیونالیسم را به مسیر عمل گرایی سوق داده است و باعث تکوین سیاست خارجی توسعه گرا به عنوان یک برساخت سیاسی شده است.» نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که سیاست خارجی توسعه گرایانه چین هم ابزار و هم محصول تفسیر اقتصادی از ناسیونالیسم است که باعث رشد فزاینده شاخص های اقتصادی در چین شده است. . . . . . . . . .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان