نصرت ریاحی نیا

نصرت ریاحی نیا

مدرک تحصیلی: استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه خوارزمی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۷ مورد.
۲۱.

نظریۀ اصالت «اندروز و باگی» و نقش کتابخانۀ عمومی در حفظ و پاسداشت مناظر فرهنگی بومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۵ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۹۸) 405-429

کلید واژه ها: کتابخانۀ عمومی منظر فرهنگی بومی اصالت ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۲۴
هدف: پذیرش اصالت مناظر فرهنگی بومی ناظر بر پیوستگی هویت ما با سرزمین، نمادها، ارزش ها و نظام باور ساکنان بومی است. فرض بر این است که کتابخانۀ عمومی نقش مهمی در حفاظت از این اصالت دارد. هدف پژوهش حاضر آزمودن این پیش فرض بر اساس نظرات مدیران مرکزی و منطقه ای نهاد کتابخانه های عمومی در ایران است. روش : این یک پژوهش کیفی بر مبنای تحلیل محتوای جهت دار است که داده های آن با استفاده از روش مصاحبۀ نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. نمونۀ جامعۀ پژوهش عبارت است از نمونه ای هدفمند از مدیران ارشد و میانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور از استان های تهران، مازندران و بندرعباس. داده های گردآوری شده بر اساس نظریۀ اصالت مناظر فرهنگی بومی اندروز و باگی تحلیل شد. یافته ها: اصالت مناظر فرهنگی بومی و نقش کتابخانه های عمومی در حفاظت از این اصالت مورد تأیید شرکت کنندگان این پژوهش قرار گرفت. از جمله مقولاتی که نشان از اهمیت حفظ و پاسداشت اصالت مناظر فرهنگی بومی دارد، ضرورت توجه به آثار نویسندگان بومی، حفظ اشیای فرهنگی تاریخی ، برپایی نمایشگاه ها و فستیوال های منطقه ای، و قدردانی از سازندگان و اهداکنندگان آثار هنری بومی قابل ذکر است. بااین حال، بررسی نظرات شرکت کنندگان نشان داد که کتابخانه های عمومی نقش فعال و روشنی در حفاظت از مناظر فرهنگی بومی مناطق بررسی شده نداشته اند. اصالت/ارزش: اصالت مناظر فرهنگی بومی بر پیوستگی ناگزیر هویت و دانش بومی با سرزمین و میراث مادی و فرهنگی تأکید می کند. اگرچه توجه به اصالت مناظر فرهنگی بومی مجرای درک محیطی و نیز نوعی سپر بازدارنده در مواجهه با رویدادهای جاری و آتی است، بااین حال نقش کتابخانه های عمومی در مناطق بررسی شده نقشی غیرفعال و کم رنگ داشته اند. درمان کسالت موجود در بدن کتابخانه های عمومی ایران می تواند مدنظر سیاست گذاران باشد.
۲۲.

خدمات استفاده از تکنولوژی رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی: ارائه نقشه راه

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 123 - 144

کلید واژه ها: رایانش ابری کتابخانه نقشه راه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۳۹۷
رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که نرم افزارها و منابع محاسباتی مبتنی بر وب را هنگام تقاضای کاربران ارائه می کند. رایانش ابری علاوه بر اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود به کاربران اجازه دسترسی به نرم افزارها را می دهد. دسترس پذیری، مدیریت و بهره برداری بهینه تر از منابع از مزایای دیگر مجازی سازی به حساب می آید. در این مقاله به توضیح رایانش ابری، استانداردهای رایانش ابری پرداخته ایم و در پایان نقشه راهی برای استقرار رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه می کنیم. رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که نرم افزارها و منابع محاسباتی مبتنی بر وب را هنگام تقاضای کاربران ارائه می کند. رایانش ابری علاوه بر اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود به کاربران اجازه دسترسی به نرم افزارها را می دهد. دسترس پذیری، مدیریت و بهره برداری بهینه تر از منابع از مزایای دیگر مجازی سازی به حساب می آید. در این مقاله به توضیح رایانش ابری، استانداردهای رایانش ابری پرداخته ایم و در پایان نقشه راهی برای استقرار رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه می کنیم.
۲۳.

مؤلفه ها و راهکارهای استمرار کیفیت در کتابشناسی ملی ایران: یک مطالعه دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) 37 - 61

کلید واژه ها: سازماندهی اطلاعات فهرست نویسی کتاب شناسی ملی ایران کیفیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۳۴۲
هدف: این پژوهش در پی تعیین مؤلفه ها و راهکارهای بهبود و استمرار کیفیت در کتابشناسی ملی ایران بر اساس دانش و تجربیات جمعی از دست اندرکاران تهیه آن است. روش: پژوهش با فن دلفی و پنلی شامل 22 نفر از دست اندرکاران فهرست نویسی کتابخانه ملی به اجرا درآمد. پرسشنامه های دو دور دلفی در طیف 5 گزینه ای تنظیم و از میانگین و انحراف معیار رتبه ها برای سنجش توافق استفاده شد. یافته ها: مؤلفه های کیفیت در سطح رکورد: صحت و تطابق با استانداردها و دستورالعمل های پذیرفته شده، در سطح کتابشناسی ملی: سهولت در استفاده و دسترسی و همگونی در سطوح مختلف توصیف، تعیین شدند. از حیث عملکردهای کنترل کیفیت: کنترل کیفی تمامی سطوح توصیف، فیلدها و بلوک های مارک، کنترل و تصحیح غلط های املایی و تایپی و یکدستی در حرف نویسی منابع غیر فارسی حائز بیشترین اهمیت بودند. مهمترین تمهیدات و راهکارها برای حفظ، بهبود و استمرار کیفیت کتابشناسی ملی: وحدت رویه، پرهیز از برون سپاری فهرست نویسی و کنترل کیفیت آن، تأکید بر توانمندسازی فهرست نویسان و تربیت فهرست نویسان خبره، استفاده از فناوری های جدید، آموزش و بازآموزی، بهبود عوامل رضایت شغلی، و استقبال از بازخوردها عنوان شده است. نتیجه گیری: مجموعه نظرات حاکی از لزوم ایجاد بسترهای رشد و پویایی علمی و تخصصی، خودبسندگی و میل به حفظ استقلال تخصصی و حرفه ای در مجموعه فهرستنویسی کتابخانه ملی به عنوان عواملی است که می تواند منتهی به کیفیت مستمر در کتاب شناسی ملی شود و این جز با استقرار مدیریت حرفه ای و آینده نگر میسر نخواهد بود.
۲۴.

اثربخشی مطالعات کتاب درمانی در حوزه کودکان و نوجوانان با روش فراتحلیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۴) 51 - 75

کلید واژه ها: کتاب درمانی فراتحلیل مطالعات کتاب درمانی کودکان و نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۵۳۳
هدف: فراتحلیل یافته های پژوهشی کتاب درمانی در حوزه کودکان و نوجوانان با محاسبه اندازه اثر کلی کتاب درمانی؛ بررسی اثر کتاب درمانی بر مشکلات؛ و شناسایی تعدیل کننده های اثربخش کتاب درمانی. روش شناسی: 58 مقاله با 87 اندازه اثر از پژوهش های پیشین در حوزه کتاب درمانی دوره ده ساله 1384-1394 و دسترس پذیر در پایگاه های اطلاعاتی به دست آمد. برای محاسبه اندازه اثرها از نرم افزار CMA2 استفاده شد. یافته ها: اندازه اثر کلی برای کتاب درمانی 004/1 است به این معنا که کتاب درمانی اثربخشی بالایی دارد. همچنین، متغیرهای تعدیل کننده مانند گروه کنترل، نوع هدایتگر، و تماس با هدایتگر تااندازه ای بر یافته ها اثربخش است؛ اما تعدیل کننده هایی مانند جنسیت بر اثربخشی نتایج تأثیری ندارند و اثربخشی کتاب درمانی برای هردو جنسیت یکسان است. نتیجه گیری: کتاب درمانی اثربخشی بالایی برای کودکان و نوجوانان دارد و می تواند برای رفع اختلالات و مشکلات مختلف در کودکان و نوجوانان استفاده شود.
۲۵.

شناخت انگیزه استفاده دانشجویان از شبکه های اجتماعی فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۲ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 79 - 107

کلید واژه ها: انگیزه دانشجویان شبکه های اجتماعی استفاده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۶
هدف: محبوبیت استفاده از شبکه های اجتماعی در سراسر جهان رو به افزایش است؛ تمایل کاربران به ویژه قشر دانشجو به عضویت در شبکه ها نشان از رضامندی حاصل از آن است که انگیزه آنان را به استفاده تقویت نموده است. متاسفانه در ایران نگاه منفی به تحولات فناوری در عرصه شبکه های اجتماعی و بی توجهی به انگیزه های مخاطبان ما را از شناخت علمی اینگونه انگیزه ها دور کرده است. بدین منظور این پژوهش با هدف شناسایی انگیزه های استفاده دانشجویان از شبکه های اجتماعی فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی، با روش شناسی کیفی و روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی هدایت شده انجام شد. نمونه ها هدفمند و بر اساس معیار از دانشجویان دانشگاه تهران گزینش شدند. در این پژوهش با 19 دانشجوی پر مصرف شبکه های اجتماعی فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان از هدفمندی دانشجویان در بهره گیری از فضا و ظرفیت های شبکه ها می باشد. بطوری که استفاده از این شبکه ها نه به انگیزه جدید بودن و یا مد روز بودن بلکه به انگیزه برآورده شدن نیازهای آنان می باشد. بطوریکه سه انگیزه ارتباط و تعامل با دیگران، آزادی بیان و خود اظهاری از نیاز اجتماعی ، دو انگیزه اطلاع یابی و اطلاع رسانی و کنجکاوی از نیاز شناختی و دو انگیزه تفریح و سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت و تنهائی از نیاز عاطفی نشات می گیرد.
۲۶.

وندالیسم در کتابخانه های دانشگاهی: بررسی نمودها و دلایل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 101 - 118

کلید واژه ها: وندالیسم نمودها و دلایل کتابخانه های دانشگاهی کتابداران دانشگاه های دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۶
هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی نمودها و دلایل وندالیسم در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه کتابداران این کتابخانه ها است. روش: پژوهش کاربردی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری تمامی کتابداران شاغل در کتابخانه های 10 دانشگاه دولتی شهر تهران بودند که دیدگاه 304 نفر آنها به شیوه تصادفی ساده و با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته گردآوری و بررسی شد. یافته ها: وندالیسم در "منابع" بیش از وندالیسم در "تجهیزات و ساختمان" است. در منابع، سرقت، پنهان و پاره کردن کتاب ها و مجلات بیشتر رخ می دهد. در تجهیزات و ساختمان، بیشترین تخریب به واسطه نوشتن مطالب، جابجایی پوستر، نوشتن متن روی دیوار و آسیب رسانی به تجهیزات است. نتایج: دلایل وقوع رفتارهای وندالیستی از دیدگاه کتابداران را می توان به 2 دسته تقسیم کرد؛ 1- عوامل فردی شامل: عدم توانایی در خرید منابع و استفاده مکرر از منابع کتابخانه ها و مسائل روانشناختی. 2- عوامل محیطی مانند: نارضایتی کاربران از خدمات کتابخانه و نبودن نسخه های متعدد از منابع. اصالت اثر: با توجه به مطالعات انجام شده، این پژوهش برای نخستین بار در کشور به بررسی وندالیسم در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران پرداخته است.
۲۷.

مدیریت اطلاعات در دو شبکه علمی- اجتماعی: سایت یولایک و بیبسونومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۸ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۰)

کلید واژه ها: سازماندهی اطلاعات مدیریت منابع اطلاعاتی نشانه گذاری اجتماعی برچسب زنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۴۱
هدف:بررسی شباهت ها و تفاوت های موجود در نحوه سازماندهی منابع در دو وبگاه نشانه گذاری سایت یولایک و بیبسونومی. روش شناسی:قابلیت ها و امکانات دو سایت مورد نظر با رویکرد تحلیلی و تطبیقی و روش ارزیابانه شناسایی و مقایسه شد. یافته ها:از نظر تنوع قالب های خروجی، گزینه های نمایش، و تعامل با برچسب ها، بیبسونومی عملکرد بهتری نسبت به سایت یولایک دارد و از نظر قابلیت های ارتباطی سایت یولایک بهتر از بیبسونومی عمل می کند. نتیجه گیری:برای مدیریت اطلاعات کتاب شناختی با خروجی های متنوع نمایش و تعامل با برچسب ها، پاپگاه بیبسونومی و به منظور بهره گیری از قابلیت های ارتباطی خوب، سایت یولایک توصیه می شود.
۲۸.

بررسی مقایسه ای جامعیت و دقت موتورهای جستجوی عمومی براساس شاخص ربط سیستمی و منطق جستجو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۱ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 3 - 3

کلید واژه ها: جامعیت دقت موتورهای جستجوی عمومی ربط سیستمی منطق جستجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵
هدف: یکی از راههای بازیابی اطلاعات استفاده از موتورهای جستجو است. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای جامعیت و دقت موتورهای جستجوی عمومی براساس شاخص ربط سیستمی و بر اساس منطق جستجو می باشد. روش: این مطالعه به روش تطبیقی با استفاده از سه کلید واژه علم سنجی- تولیدات علمی و تحلیل استنادی که بر اساس جستجو در پایگاه اطلاعاتی ایرانداک پرتکرار ترین کلیدواژه ها در سالهای 1389-1393 در حوزه علم اطلاعات بوده اند انتخاب و در پنج موتور جستجوی Google- Yahoo- Bing- Ask- AOI و با استفاده از منطق های جستجوی بولی، برداری و منطق فازی (روش کوتاه سازی) و به دو زبان جستجو شدند. 10 نتیجه اول هر موتور، بازیابی و میزان جامعیت و دقت آن محاسبه شد . یافته ها و نتیجه گیری: در هر سه منطق جستجو، Google بیشترین سطح دقت و جامعیت (دقت: 20/0±833/0 و جامعیت: 03/0±125/0) و Bing کمترین سطح دقت و جامعیت در موتور های کاوش (دقت: 12/0±277/0 و جامعیت: 02/0±041/0) به خود اختصاص دادند. موتور ASK در هر سه منطق رتبه دوم را در دقت و بازیافت به خود اختصاص داده و AOL در منطق برداری و Bing در روش کوتاه سازی ضعیفترین دقت را داشته اند. موتور Google با منطق بولی بهترین و با روش کوتاه سازی کمترین و موتورASK در سه منطق جستجو به یک میزان و موتور کاوش Yahoo، با منطق بولی کمترین و با منطق برداری بیشترین و موتور Bing با روش کوتاه سازی کمترین و در نهایت موتور AOL با منطق برداری کمترین مدرک مرتبط را بازیابی کردند.
۲۹.

مطالعه وندالیسم در کتابخانه های عمومی کشور با تاکید بر ویژگی های جامعه محلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۹۰)

کلید واژه ها: ایران وندالیسم کتابخانه عمومی جامعه محلی تخریب گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۳۷۰
هدف: هدف از این پژوهش مطالعه وندالیسم در کتابخانه های عمومی کشور و بررسی روابط آن با ویژگی های فرهنگی و اجتماعی جامعه محلی مانند سطح برخورداری، جرم خیزی و مجاورت فرهنگی است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شد که روایی و پایایی آن تأیید گردید. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از تمامی 2225 باب کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی کشور، که با توجه به نمونه گیری خوشه ای صورت گرفته، 248 کتابخانه عمومی در 13 استان کشور به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از آمار توصیفی و آزمون T تک نمونه ای و همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بیشترین میزان وندالیسم مربوط به وجود نوشته، کنده کاری و رنگ در میز و صندلی ها (2/99 درصد) ، دیوارهای داخلی (5/91 درصد) و دیوارهای خارجی (1/85 درصد) کتابخانه بوده است و کمترین مظهر وندالیسم موجود، سرقت منابع کتابخانه، و شکستن لامپ های کتابخانه (هر کدام به میزان 4/0 درصد) است. همچنین با آزمون فرضیه ها، وجود رابطه بین فقر موجود و میزان جرم خیزی در منطقه با میزان وندالیسم موجود در کتابخانه تأیید شد ولی رابطه ای بین نزدیکی کتابخانه به مراکز فرهنگی آموزشی و نیز تعداد اعضای کتابخانه با میزان وندالیسم موجود در آن کتابخانه وجود نداشته است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان وندالیسم داخلی و خارجی موجود در کتابخانه ها تفاوت معناداری وجود دارد و میزان وندالیسم داخلی به مراتب بیشتر از وندالیسم خارجی است. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در یافتن مهمترین مصادیق وندالیسم در کتابخانه های عمومی و تأیید رابطه بین فقر و جرم خیزی شهرها با ارتکاب به وندالیسم است و این نکته که وندالیسم با شرایط اقتصادی محل ارتباط دارد و با تعداد اعضای کتابخانه مرتبط نیست.
۳۰.

تبیین مؤلفه های تأثیرگذار در شبکه دانش پژوهشگاه صنعت نفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۱ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 127 - 150

کلید واژه ها: دانش شبکه دانش پژوهشگاه صنعت نفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۱۵
هدف: هدف این پژوهش شناسایی مؤلفه های تاثیرگذار بر شبکه دانش پژوهشگاه صنعت نفت است. روش: این پژوهش کاربردی از نوع کیفی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 9 نفر از مدیران و خبرگان پژوهشگاه صنعت نفت می باشد. برای نمونه گیری در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات ابعاد و مولفه های مرتبط با شبکه دانش از مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل مضمون استفاده شده است. یافته ها: بابررسی منابع چاپی و غیرچاپی، ۶ بعد تاثیرگذار در شبکه دانش ( بعد راهبردی، ساختاری، عوامل محیطی، فرهنگ اشتراک دانش، محتوای شبکه دانش و زیرساخت) شناسایی و سپس براساس تحلیل کیفی، مولفه های تاثیرگذار بر هریک از ابعاد مشخص شدند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که ماهیت چندبعدی شبکه دانش پژوهشگاه صنعت نفت باتوجه به الگوهای ذهنی مصاحبه شونده ها باهم در ارتباط بوده و در اقدامی مشترک به مدیریت موفق دانش در این پژوهشگاه منجر شده است.
۳۱.

جایگاه سامانه اطلاعات مدیریت در کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلید واژه ها: مدیریت نظام اطلاعاتی کتابخانه ملی ایران سامانه اطلاعات مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۴۶۹
هدف: شناسایی اطلاعات مورد نیاز و نقش و جایگاه سامانه اطلاعات مدیریت در کتابخانه ملی ایران از دیدگاه مدیران این کتابخانه است. روش/ رویکرد پژوهش: از رویکرد کیفی و روش مطالعه موردی استفاده شده است. جامعه آماری کلیه مدیران رده میانی کتابخانه ملی است که براساس ساختار سازمانی 14 نفر بوده اند؛ داده ها از طریق مصاحبه گردآوری شد. تحلیل داده ها نیز براساس مبانی کدگذاری و تحلیل محتوا با استفاده از نظریه داده بنیاد صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان دهنده انواع اطلاعات مدیریتی مورد نیاز مدیران و راه های کسب این اطلاعات است. همچنین، دیدگاه مدیران در خصوص وضعیت MIS در کتابخانه، مزایای MIS، چالش های نبود MIS، و موانع استقرار MIS را در کتابخانه دربرمی گیرد. نتیجه گیری: استفاده از MIS در کتابخانه ملی می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات مدیریتی باشد و به کتابخانه در رسیدن به اهدافش کمک شایانی نماید. شرط اصلی موفقیت این سامانه، مهیا بودن پیش نیازهای استقرار آن در کتابخانه ملی است.
۳۲.

بررسی عملکرد مدیران کتابخانه های دانشگاهی و تأثیر آن بر رضایت شغلی کتابداران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۸ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: عملکرد مدیران رضایت شغلی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷
: هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد مدیران کتابخانه های دانشگاهی و تأثیر آن بر رضایت شغلی کتابداران صورت گرفته است و عملکرد مدیران با ابعاد مهارت های ارتباطی، مسئولیت پذیری، نقش انگیزشی، تخصص، اجرای عدالت، و تعهد سنجیده شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه های مرکزی و اقماری ۱۰ دانشگاه دولتی و مادر وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سطح شهر تهران می باشد که تعداد آن ها ۶۰۰ نفر بود. حجم نمونه ۳۰۴ نفر برآورد گردید. از بین پرسشنامه های ارسالی، ۲۷۴ پرسشنامه عودت داده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های محقق ساخته عملکرد مدیران و رضایت شغلی می باشد که با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن ها به ترتیب ۹۷۷/۰ و ۹۶۴/۰ به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد رابطه مثبت و معناداری بین عملکرد مدیران و رضایت شغلی کتابداران وجود دارد. هم چنین بین هر یک از ابعاد عملکرد مدیران با رضایت شغلی رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. در کل بعد اجرای عدالت دارای بیش ترین رابطه و قدرت پیش بینی تغییرات رضایت شغلی می باشد.
۳۳.

موانع به اشتراک گذاری مستندات اسامی اشخاص در فهرست مستند مجازی بین المللی (ویاف)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷)

کلید واژه ها: کتابخانه ملی ایران مستند نام اشخاص فهرست مستند مجازی بین المللی (ویاف)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۹ تعداد دانلود : ۴۱۹
هدف: شناسایی موانع به اشتراک گذاری مستندات اسامی اشخاص در فهرست مستند مجازی بین المللی (ویاف) برمبنای داده های کتابخانه ملی ایران. روش/ رویکرد پژوهش: ابتدا به روش پیمایشی با استفاده از مصاحبه با کارشناسان بخش مستندسازی اسامی در کتابخانه ملی ایران گفتگو و موانع حضور داده های مستند اسامی کتابخانه ملی در ویاف تعیین شد. سپس، به روش تحلیل محتوا، رکوردهای 699 مستند نام که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بود برای ورود به ویاف بررسی شد. یافته ها: از نظر متخصصان حوزه مستندسازی کتابخانه ملی، حضور داده های کتابخانه در ویاف ضرورت دارد؛ اما موانعی در حوزه های نیروی انسانی، مدیریتی، آموزشی و پژوهشی، نرم افزاری و سخت افزاری، و اعتبار داده ها وجود دارد. مطالعه نمونه داده های مستند اسامی نشان داد که 1) پایگاه های اطلاعاتی مستند اسامی و اطلاعات کتاب شناختی با یکدیگر پیوند ندارند؛ 2) به لحاظ رسم الخط، تفاوت هایی میان اسامی مشابه وجود دارد که ممکن است بازیابی نشوند؛ 3) ارجاعات در حدود نیمی از رکوردهای مستند اسامی تکمیل نشده است؛ 4) برای برخی اسامی که متعلق به یک پدیدآور است بیش از یک رکورد وجود دارد؛ و 5) فقط 50% اسامی مستند موجود در کتابخانه ملی ایران با مستندات کتابخانه کنگره همسان هستند. نتیجه گیری: برای ورود به ویاف، بهینه سازی و تصحیح داده های مستند اسامی کتابخانه ملی ایران امری ضروری است.
۳۴.

امکان سنجی ارائه خدمات اطلاع درمانی در مراکز پزشکی آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از دیدگاه پزشکان و مسئولان مراکز(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۱۸ بهار ۱۳۹۴ شماره ۵۹ ۸۱-۶۶

کلید واژه ها: اطلاع درمانی امکان سنجی مراکز پزشکی آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۳
مقدمه: اطلاع درمانی فرایندی است که علاوه بر مطلع ساختن بیماران و ایفای نقش مکمل در فرآیند درمان، با ارتقاء سطح سواد سلامت افراد جامعه به کاهش هزینه های درمانی کشور کمک می کند. پژوهش حاضر قصد دارد با مطالعه امکان سنجی ارائه خدمات اطلاع درمانی در مراکز پزشکی، آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به بررسی شرایط موجود در این مراکز بپردازد و دورنمایی از میزان موفقیت اجرای این طرح را نمایان سازد. روش کار: روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش را مسئولان و پزشکان شاغل در دوازده مرکز موردمطالعه تشکیل می دهند. تمام مسئولان مراکز به همراه نمونه ای متشکل از 239 پزشک بررسی شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه شماره یک به منظور بررسی نظر پزشکان در مورد خدمات اطلاع درمانی و پرسشنامه شماره دو برای مسئولان مراکز طراحی شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار excel استفاده شده است. یافته ها: تمامی پزشکان و مسئولان موردمطالعه با ارائه خدمات اطلاع درمانی موافق هستند. بیشتر پزشکان معتقدند که تمایل بیماران به کسب اطلاعات از پزشک معالج خود (90 درصد) و نیز تفاوت سطح سواد بیماران (95 درصد)، بر میزان بهره گیری آن ها از خدمات اطلاع درمانی تأثیرگذار خواهد بود. شرایط مراکز از چهار منظر منابع اطلاعاتی، نیروی انسانی، زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات و بودجه مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: با وجود مشکلاتی در تأمین بودجه و نیروی انسانی موردنیاز در برخی از مراکز، ارائه خدمات اطلاع درمانی در مراکز موردمطالعه کاملاً عملی است.
۳۵.

ممیزی اطلاعات در طرح ها و پروژه ها بر اساس مدل هنزل (مطالعه موردی: یکی از طرح های پژوهشکده گاز پژوهشگاه صنعت نفت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۷۰) 141 - 166

کلید واژه ها: ممیزی اطلاعات مدیریت اطلاعات پژوهشگاه صنعت نفت مدل هنزل جریان اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۱۱
هدف : پژوهش حاضر با هدف به کارگیری ممیزی اطلاعات بر اساس مدل هنزل در یکی از طرح های پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده است. روش: پژوهش از نوع پیمایشی بوده و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. بیشتر سؤال های پرسشنامه به صورت بازطراحی شده و مبنای طراحی سؤال ها نیز پرسشنامه استاندارد هنزل است که با توجه به طرح، بومی سازی شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 42 نفر از اعضای طرح است که به روش نمونه گیری هدفمند توسط مسئول طرح انتخاب شده اند. برای تحلیل داده های گردآوری شده، از نرم افزار اکسل استفاده شده است. یافته های پژوهش : در این پژوهش مقالات «ساینس دایرکت» و «ای سی اس» سهم بیشتری از منابع را در تمامی حوزه های اطلاعاتی به خود اختصاص داده اند. همچنین درصد استفاده از منابع الکترونیکی با توجه به دسترس پذیری آسان و هزینه کمتر نسبت به منابع چاپی، بیشتر بوده است. در بررسی جریان اطلاعات در طرح می توان واحد تبدیلات گاز طبیعی و کتابخانه را دو واحد کلیدی معرفی نمود که بیشترین سهم را در تأمین منابع اطلاعاتی و گزارش های مورد نیاز مسئولان و کارشناسان گروه های درگیر در طرح داشته اند. نتیجه گیری : برای جلوگیری از دوباره کاری در تهیه منابع اطلاعاتی و صرفه جویی در هزینه ها و کنترل منابع دریافتی و ارسالی، تشکیل یک گروه کنترل کننده (گروه مهندسی شیمی) قبل از اجرای طرح ها و پروژه ها ضروری است.
۳۶.

واکاوی نقش و کاربرد شبکه های اجتماعی مجازی برای دانشجویان

نویسنده:
منبع: فناوری آموزش و یادگیری سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: فیس بوک توییتر شبکه های اجتماعی مجازی گوگل پلاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۹ تعداد دانلود : ۷۵۰
هدف این پژوهش بررسی نحوه شناخت، درک و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی عمومی در بین دانشجویان دوره کارشناسی ارشد است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشگاه خوارزمی تهران در سال تحصیلی 93-92 است که به شیوه نمونه گیری تصادفی، تعداد 120 دانشجو انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که 6 مقوله مربوط به شبکه های اجتماعی مجازی را بررسی کرده است. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس آزمون های من-ویتنی یو و خی دو از طریق نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 انجام گرفت. یافته ها نشان داد که فیس بوک محبوب ترین شبکه اجتماعی مجازی در بین 86% دانشجویان است. میزان حساب های کنترل شده و کنترل نشده به طورکلی تقریباً برابر است اما آزمون خی دو نشان داد که حساب های کنترل شده دانشجویان دختر به طور معناداری بیشتر از حساب های کنترل شده دانشجویان پسر است. هدف اصلی اکثر دانشجویان در پیوستن به این شبکه ها، تفریح و سرگرمی است. میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، بین دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود ندارد.دانشجویان از امکانات و ویژگی های منحصربه فردی که این شبکه ها دارند بی اطلاع هستند یا تمایلی به استفاده از آن ها ندارند. منفی ترین اثر ناشی از شبکه های اجتماعی مجازی صرف زمان زیاد در این شبکه ها است که می تواند به روند تحصیلی آن ها آسیب برساند. اطلاع رسانی در خصوص استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و آثار مختلف آن می تواند علاوه بر جلوگیری از رکود تحصیلی در بهره گیری بهتر از این شبکه ها کمک کند.
۳۷.

تأثیر کتاب درمانی گروهی بر افزایش عزت نفس کودکان آسیب دیده ی کار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۴ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۵۴ 111-125

کلید واژه ها: کتاب درمانی گروهی کودکان آسیب دیده ی کار عزت نفس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۷۸
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر کتاب درمانی گروهی بر افزایش عزت نفس کودکان آسیب دیده ی کار بود. مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه آزمایشیاز نوع پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه ی آماری شامل تمامی کودکان پسرمشغول به تحصیل در دو مرکز از مراکز انجمن حمایت از کودکان کاردر تهران بودند که از بین آن ها 30 کودک، که عزت نفس پایین داشتند، به صورت هدفمند انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند.در گروه آزمایش طی 5 جلسه ی 45 دقیقه ای کتاب درمانی گروهی برگزار شد و گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکردند. قبل و بعد از اجرای کتاب درمانی در گروه آزمایش، از هر دو گروه آزمون عزت نفس کوپراسمیت به عمل آمد.در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کتابدرمانی گروهی بر افزایش نمرات کودکان در خرده مقیاس های عزت نفس کلی و عزتنفس اجتماعی تأثیر گذار بوده، ولی بر عزت نفس (از دیدگاه خود)، عزت نفس خانواگی و تحصیلی (آموزشی) تأثیر ی نداشته است. براساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که برای افزایش عزت نفس کودکان آسیب دیده کار، خصوصاً در بعد عزت نفس اجتماعی، می توان از کتاب درمانی به شیوه گروهی استفاده کرد.
۳۸.

تحلیل تراکنش های امانت و گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با الگوریتم های داده کاوی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۱۸ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۶۲ ۱۰۰-۸۷

کلید واژه ها: داده کاوی اداره کتابخانه بررسی های پیمایشی کتابخانه خودکارسازی کتابخانه مدیریت اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۳۹
مقدمه: داده کاوی فرآیندی رایانه ای برای کشف روابط و الگوهای معنادار بین داده های بزرگ است. شناسایی الگوهای رفتاری کاربران به بهبود تصمیم گیری در کتابخانه ها کمک می کند. هدف این پژوهش تحلیل تراکنش های گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با الگوریتم های داده کاوی است. روش کار: در این مطالعه توصیفی، برای تعیین الگوهای پنهان در داده های گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، از روش های داده کاوی استفاده شد. اطلاعات اعضا و تراکنش های گردش منابع از نرم افزار کتابخانه استخراج شد و پس از پالایش و افزودن فیلدهای محاسباتی، در قالب فایل های اکسل ذخیره شدند. برای انجام مراحل مختلف کشف دانش، از افزونه داده کاوی Microsoft SQL Server 2008 در نرم افزار آفیس 2007 استفاده شد. ماتریس طبقه بندی، برای محاسبه میزان صحت مدل های تولیدشده، به کاربرده شد. یافته های پژوهش در قالب شکل و جدول گزارش شدند. یافته ها: 394011 تراکنش امانت و بازگشت کتاب توسط 5600 عضو تا پایان سال 1392 در نرم افزار کتابخانه ثبت شده بودند. گردش منابع در هر نیمسال تحصیلی از توالی منظمی برخوردار بود. 87 درصد اعضا، کمتر از 46 روز کتاب های امانتی را بازگشت می دهند و 96 درصد دانشجویان کمتر از 18 روز در عودت کتاب ها تأخیر دارند. اعضا به طور متوسط 35 مدرک در مدت عضویتشان به امانت می گیرند. با استفاده از قوانین وابستگی می توان ارتباط موضوعی مدارک موردعلاقه اعضا را کشف کرد. نتیجه گیری: داده کاوی منجر به شناسایی رفتار اطلاعاتی اعضا، طبقه بندی اعضای فعال و شناسایی عوامل مؤثر بر مدت امانت و دیرکرد مدارک گردید. الگوهای آشکارشده جهت بهبود تصمیم گیری در مدیریت نیروی انسانی و تدوین مقررات خدمات گردش منابع کتابخانه پیشنهاد می شود
۳۹.

رابطه باورهای خودکارآمدی و مهارت های کاربران برای جستجو در پایگاه های اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: پایگاه های اطلاعاتی باورهای خودکارآمدی مهارت جستجو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) سواد اطلاعاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : ۹۸۲ تعداد دانلود : ۵۵۷
هدف: تعیین رابطه بین باورهای خودکارآمدی کاربران و مهارت های آنها برای جستجو در پایگاه های اطلاعاتی. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و از روش همبستگی استفاده کرده است. تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا ورودی سال 1392 جامعه پژوهش را تشکیل داده اند. حجم نمونه 104 نفر بوده است که با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعداد 49 پسر و 55 دختر به صورت تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها مقیاس باورهای خودکارآمدی عمومی (GSE-10) برای سنجش میزان خودکارآمدی کاربران، و پرسشنامه پژوهشگرساخته برای سنجش مهارت های جستجو در پایگاه های اطلاعاتی است. به منظور تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون t استودنت برای گروه های مستقل استفاده شده است. یافته ها: مهارت های جستجوی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا در حد متوسط است؛ و باورهای خودکارآمدی آنها بالاتر از حد متوسط ارزیابی شده است. یافته ها همبستگی مثبت و معناداری بین مهارت های جستجوی کاربران و باورهای خودکارآمدی آنها نشان داد. نتیجه گیری: تأثیر عوامل روا ن شناختی از جمله باورهای خودکارآمدی بر نحوه تعامل با فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی اثبات می شود.
۴۰.

مطالعه کمی و کیفی مقالات فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی از سال 1391-1387(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۷۸

کلید واژه ها: تحلیل محتوا تحلیل استنادی ارزیابی کمی و کیفی فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی ارتباطات و علوم ارتباطی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
تعداد بازدید : ۱۴۷۶ تعداد دانلود : ۷۰۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقالات 18 شماره از نشریه علمی پژوهشی تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی نوع پیمایشی توصیفی و و با رویکرد کتابسنجی است که در آن از روش تحلیل استنادی و تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش را 18 شماره «فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی» از ابتدای پاییز 1387 تا پایان زمستان 1391 تشکیل می دهد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان از پایین بودن میزان مشارکت زنان و نقش پر رنگ مردان در تهیه مقالات دارد. دانشگاه تهران بیشترین همکاری علمی را با فصلنامه داشته است. از نظر حوزه تخصصی نویسندگان، میزان همکاری متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و همچنین مدیریت، با فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی بیش از متخصصان حوزه های دیگر بوده است. میانگین تعداد مقالات منتشر شده در هر شماره از فصلنامه 7/7 بوده است. در رابطه با مدت زمان پذیرش مقالات، بیشترین تعداد مقالات در فاصله زمانی 3 2 ماه توسط فصلنامه پذیرفته شده اند. بیشترین مقالات فصلنامه مقالات پژوهشی بوده است. استناد به منابع لاتین و مقالات بیش از سایر انواع منابع ارزیابی شده است. اصالت/ ارزش: نتایج حاصل از مطالعات استنادی و ارزیابی مؤلفه های مورد نظر در مطالعات کتابسنجی می تواند برای طیفی از مخاطبان مجلات از جمله خوانندگان، نویسندگان، مسئولان بخش نشریات کتابخانه ها و دست اندرکاران تهیه فصلنامه حائز اهمیت باشد، زیرا این نوع مطالعات می تواند تصویر روشن تری از وضعیت نشریه مورد نظر نشان دهند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان