سعید شریفی

خلاقیت برخاسته از ظرفیت سرمایه اجتماعی، برای سازمان های رسانه ای فرصت های قابل توجهی را فراهم آورده است. مدیریت خلاقیت به همین دلیل یکی از مسائل نیازمند بررسی در رسانه هاست. این پژوهش با هدف شناسایی راهبردها و پیامدهای مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی در صداوسیمای مرکز اصفهان و در چهارچوب سنت پژوهش کیفی با استفاده از تحلیل مصاحبه انجام شده است. بر مبنای تکنیک اشباع نظری با 13 نفر از صاحب نظران حوزه موردمطالعه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. برای سنجش اعتبار داده ها از ممیزان بیرونی استفاده شد. تجزیه وتحلیل به صورت استقرایی و با کدگذاری باز و محوری انجام گرفت و راهبردها با 21 مؤلفه در سه راهبرد کشف و جذب خلاقیت (سیاست جذب منابع خلاق و سیاست شناسایی و کشف)، توسعه و تقویت خلاقیت (کارآفرین محوری و توانمندسازی منابع) و حمایت و بازآفرینی خلاقیت (حمایت از کسب وکار رسانه و حمایت فرا سازمانی) و پیامدهای آن شامل 22 مؤلفه در 4 دسته سرمایه اجتماعی (مسئولیت اجتماعی، اعتماد جامعه محور و مشارکت داوطلبانه)، شهروند خلاق (شهروندی فعال و خلاقیت محلی)، طبقه خلاق (توسعه مشاغل خلاق، تنوع پذیری فرهنگی و قدرت خلاق) و منابع خلاق (توسعه منابع و محتوای خلاق) دسته بندی شدند. یافته ها نشان می دهند مدیریت در رسانه از طریق کشف، توسعه و حمایت از خلاقیت بر بستر مؤلفه های سرمایه ساز اجتماعی به پرورش شهروند خلاق و بهره مندی از  منابع و طبقه خلاق می انجامد.

رفتار کنشگران اقتصادی را نمی توان بدون درنظر داشتن تأثیر عامل فرهنگ و به تنهایی درک کرد. نقش فرهنگ در کنشگری اقتصادی، به ویژه در بین جوانان، به دلیل اینکه می تواند بر ارزش گذاری رفتار، هدف، و معیار آن تأثیر بگذارد (با اینکه کمتر به آن توجه شده است)، دارای اهمیت راهبردی است؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی برداشت های فرهنگی از پول در میان نسل جوان انجام شده است. روش به کاررفته در این پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل مضمون های محتوای مصاحبه ها، و جامعه آماری پژوهش، دربردارنده جوانان 18 تا 32ساله فعال در عرصه اقتصادی است. روش نمونه گیری هدفمند وابسته به معیار و غیرمتجانس بود که با 12 نفر به حد اشباع نظری رسید. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و اعتبار داده های گردآوری شده، از طریق شاخص های موثق بودن، انتقال پذیری، قابلیت وابستگی، و تأییدپذیری از شرایط بیرونی، توصیف عمیق، بازگشت به مصاحبه شوندگان و دو کدگذار، تأیید شد. یافته ها نشان داد که هدف انگاری پول، متناقض نمایی پول، درنظر گرفتن پول به عنوان بدیل خوشبختی و محک اعتبار اجتماعی، ازجمله معناهای فرهنگی پول در بین نسل جوان به شمار می آیند. افزون براین، آنچه سبب ساز این معناها شده است، جایگزینی کارکرد با کاربرد پول، دوگانگی تربیتی، چیرگی عقل معاش، بازخوانی ارزش و هویت مبتنی بر پول ، تله اجتماعی پول، و ابهام در مراجع پول است. به طورکلی، یافته های پژوهش نشان می دهد که ابهام و تناقض در فهم جوانان، سبب چرخش معنای پول، نسبت به گذشته شده، و نقش کاربردی پول را برجسته تر کرده است.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت غیبت از کار با رویکرد ترکیبی انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اکتشافی است؛ که به صورت کیفی و کمّی (آمیخته) با استفاده از روش‏های نظریه داده‌بنیاد و تحلیل عاملی اکتشافی‏ صورت پذیرفت. در بخش کیفی پژوهش‏، تعداد 19 مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با جامعه خبرگان سازمانی و نیز کارکنانی که خود اقدام به غیبت‏های مکرر کاری کرده‏اند انجام شد و در بخش کمّی‏ 302 عدد پرسشنامه محقق‌ساخته بین کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور در استان اصفهان توزیع و سپس جمع‌آوری شد. روش نمونه‏گیری در بخش کیفی غیراحتمالی و از نوع هدفمند غیرمتجانس وابسته به معیار و در بخش کمّی تصادفی ساده بود. تجزیه‌وتحلیل داده‏های کیفی به صورت دستی و نرم‌افزاری مکس کیو.دی.ای 12‏ بر اساس روش داده‌بنیاد انجام پذیرفت و در بخش کمّی داده‏های به‌دست‌آمده از پرسشنامه تحلیل عاملی اکتشافی با کمک نرم‌ افزار آماری اس.پی.اس.اس 26 تحلیل شد. یافته‏های این پژوهش پس از اعمال روش‏ داده‌بنیاد‏ به ارائه مدل مدیریت غیبت کاری کارکنان بر اساس روش تحلیل عاملی اکتشافی منجر شد.

هدف این پژوهش ارائه مدل همدلی قومی-فرهنگی  در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی است. برای دستیابی به این هدف از روش شناسی کیفی مبتنی بر نظریه برخاسته از داده ها و با بهره گیری از رویکرد سیستماتیک استراوس وکوربین استفاده شد. در این راستا مصاحبه های نیمه ساختاریافته با استفاده از نمونه گیری نظری و درادامه، تکنیک گلوله برفی با کارشناسان و صاحب نظران مرتبط با موضوع انجام گرفت. تعداد نمونه ها تا زمانی ادامه پیدا کرد که پاسخ ها به مرحله اشباع برسد (تعداد ۳۰ مصاحبه). پدیده اصلی تحقیق، «همدلی قومی-فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی» نام گرفت. شرایط علی ایجاد همدلی قومی-فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی عبارت اند از «سلامت اجتماعی، آموزش و خودآگاهی، ابتکار اجتماعی، عدالت قومی، اتحاد ملی، کثرت گرایی، همزیستی و قوم مداری». عوامل بستر یا زمینه ای شامل «کنشگری قومی، نگرش های قومی، تشخص قومی وارزش های قومی» و عوامل مداخله گر شامل «آموزش فرهنگی، نمادسازی، مدیریت تفاوت های قومی و مداخلات میان فرهنگی»، از دیدگاه مشارکت کنندگان پژوهش شناسایی شدند. راهبردها شامل «فرصت شمردن تنوع قومی، احیای حقوق اقوام، عدالت و توسعه، تولید محصول و محتوا، نمایش قومی، برندسازی، بهره گیری از تعالیم دینی وآموزش و تربیت» است. پیامدها شامل «پیامدهای مثبت حاوی ایجاد سلامت اجتماعی، مشارکت پذیری، شناخت اسطوره ها، احساس عدالت، انسجام ملی، ارتقای امنیت ملی و توسعه اقتصادی و همچنین پیامدهای منفی حاوی کاهش انسجام ملی، تهدید امنیت ملی و واگرایی ملی» به عنوان پیامدهای حاصل از همدلی قومی-فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی در قالب مدل پارادایمی نظریه داده بنیاد تبیین شد.

این پژوهش با هدف بازشناسی مدیریت توجه در سیمای جمهوری اسلامی ایران به روش نظریه زمینه ای به دنبال تدوین مدل مدیریت توجه در رسانه ملی است. روش پژوهش کیفی استقرایی است و از روش نظریه زمینه ای استراوس کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختمند بود که به سه روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه وتحلیل شد. مشارکت کنندگان متخصصان موضوعی واجد شرایط ورود به مصاحبه بودند که از طریق نمونه گیری نظری تا 15 نفر به سطح اشباع داده ها رسید. نتایج با 21 مقوله کلی در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علی (انباشت اطلاعات، ویژگی های مخاطب، سیاست رقابتی، سیاست تولیدکننده، اقتضائات محیطی) پدیده محوری (مدیریت توجه)، شرایط زمینه ساز (رصد فرهنگی، سازمان خبره چابک، اخلاق حرفه ای)، شرایط مداخله گر (جذابیت محتوایی، رقابت پذیری، مدیریت سرمایه، مداخله سیاسی) راهبردها (آفرینش دیداری و شنیداری، تولید ناب، تمرکز بر مخاطب، توسعه سرمایه اجتماعی و فرهنگی، گفتمان سازی) و پیامدها (مدیریت مخاطب، تغییر عملکرد، شیوایی پیام) قرار گرفت.

حجاب و پوشش در همه ادیان و فرهنگ ها موضوعی قابل توجه است؛ چه زمانی که به مثابه امری «طبیعی−زیستی» و محافظت از بدن، بدان نگریسته شود و چه زمانی که همچون مقوله ای «فرهنگی−ارزشی»، نشان از باورهای ذهنی و شناختاری، سنت های بومی و اعتقادی و همچنین موضوعی نشانه شناختی و سمبولیک مورد توجه قرار گیرد. نظر به اهمیت این مسئله، در پژوهش حاضر با روش توصیفی−تحلیلی و با هدف دستیابی به رویکردهای موجود به حجاب و عفاف در ایران، سخنان اندیشمندان این حوزه واکاوی شد. رویکرد سنتی (تعبدی−ایمانی)، رویکرد تبیینی (کلامی−اجتماعی)، رویکرد روشنفکران مذهبی و رویکرد فمینیستی غالب رویکردهای موجود در امر حجاب است. تحلیل ها نشان می دهد رویکرد فمینیستی با خوانش مبتنی بر انزوا و انتخابگری، افزون بر نقد دیدگاه مسلط، به نفی حدود شرعی و عرفی حجاب قائل است. رویکرد روشنفکران مذهبی، با فروکاستی حجاب به یک امر حداقلی در پوشش، اعتقادی به پیوند میان حجاب و عفاف نداشته و آن را جدای از الزامات اخلاقی، فقهی و حکومتی می داند. همچنین نگاه سنتی به مقوله حجاب، با توجه به روند تحولات جهانی و حضور زنان در مشارکت اجتماعی، پاسخ گوی مسائل زنان نخواهد بود. درنهایت، رویکرد تبیینی، ضمن تأکید بر حفظ عفت و حجاب عمومی در جامعه، کوشیده است با در نظر گرفتن تحولات جهانی در حوزه مسائل زنان، سیاست های معطوف به حجاب در ایران را تا حدودی از چالش های برخاسته از دیدگاه های رقیب دور نگه داشته و بر استدلال ورزی دینی از امر حجاب در اذهان عمومی پای فشرد.

نوجوانی از مراحل مهم رشد و تکامل انسان است که ویژگی های رشدی آن می تواند زمینه ساز بروز انواع انحرافات و اختلالات شود. دختران به دلیل ویژگی های جسمی و روانی خاص خود زودتر از پسران وارد مرحله رشد جسمی و جنسی می شوند و مشکلات آن ها در ابعاد بهداشتی، روانی و اجتماعی به دلایل تفاوت های فیزیولوژیک، نقش های اجتماعی و سنت های حاکم در جامعه بیش از پسران است. با توجه به اینکه تاکنون پژوهشی در جهت کشف و تبیین چگونگی رفتارهای انحرافی نوجوانان دختر انجام نگرفته است، پژوهش حاضر در نظر دارد با روش کیفی استقرایی به تحلیل رفتارهای منحرفانه جنسی نوجوانان دختر بپردازد. این تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری نظری و مشارکت 17 نوجوان دختر بین 12 15 سال به صورت هدفمند انجام شد. در این تحقیق، تکنیک استفاده شده برای جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق بود و از روش گراندد (سیستماتیک: استراوس و کوربین) برای تحلیل داده ها استفاده شد. تحلیل درنهایت به 9 مقوله اصلی کنش جنسی شده فناوری محور، فراغت خطر ساز، خود تحریکی انفعالی، اختلالات هیجانی، سیستم نامطلوب حمایتی والد والدینی، فقدان آموزش جنسی مطلوب، فقدان مهارت های خودتنظیمی انگیزشی، بی هویتی دینی و محرک های محیطی خود تحریکی و مقوله هسته «جامعه پذیری جنسی نابهنجار» انجامید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی توانش همدلانه قومی فرهنگی در کلان شهر تهران انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش 156990 نفر از شهروندان پنج منطقه در پهنه جغرافیایی کل شهر تهران بود. حجم نمونه برابر 553 نفر برآورد و به روش طبقه ای متناسب با حجم انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه همدلی قومی فرهنگی وانگ و همکاران (2003) بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل خوشه ای با ضابطه اطلاعات آکاییکه (AIC)، آزمون تی تک راهه و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد به طور کلی توانایی همدلی قومی و فرهنگی در کلان شهر تهران از متوسط بالاتر بود و براساس توانایی همدلی دو گروه را می توان از یکدیگر متمایز کرد. در گروه اول میانگین همه ابعاد به جز پذیرش تفاوت های فرهنگی از متوسط به بالا قرار داشت. این در حالی است که در گروه دوم آگاهی و پذیرش تفاوت های فرهنگی در سطح متوسط به بالا قرار دارد. در گروه اول بیان احساس همدلانه میانگین بیشتری نسبت به گروه دوم داشت. بر این اساس می توان گروه اول را احساس گرا و گروه دوم را عمل گرا نامید. در هر دو گروه پذیرش تفاوت های فرهنگی اهمیت پیش بینی کنندگی بالاتری نسبت به سایر عوامل دارد. نتایج این تحقیق به طور تلویحی، غلبه همدلی احساسی نسبت به همدلی عمل گرا در کلان شهر تهران را نشان می دهد.

مقدمه: مدیریت کیفیت جامع رویکردی است که بر مبنای آن، مدیریت سازمان با مشارکت تمامی کارکنان و برای رضایت متقاضیان به بهبود دائمی فرایندها می پردازد، ولی محققان قبل از پیاده سازی این امر مهم، امکان سنجی، ارزیابی و تجزیه و تحلیل پتانسیل استقرار آن را بر اساس تحقیق و مطالعه پیشنهاد می کنند. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و با هدف بررسی میزان آمادگی جمعیت هلال احمر استان اصفهان برای استقرار مدیریت کیفیت جامع با بهره گیری از اطلاعات مدیران و کارکنان با طراحی و توزیع پرسشنامه انجام شده است. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات کسب شده در نرم افزار SPSS نسخه 25 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: برای پرداختن به موضوع، از 6 متغیر سیستمی همچون مشارکت گروهی و تیم محوری، آموزشی، مسئولیت پذیری و خدمت رسانی، مدیریتی و عوامل فیزیکی، ساختاری و قانونی استفاده شد که پس از تجزیه و تحلیل داده ها میزان آمادگی جمعیت هلال احمر استان اصفهان در هر یک از متغییرهای پژوهش پایین تر از سطح متوسط برآورد گردید. نتیجه گیری: جمعیت هلال احمراستان اصفهان برای استقرار مدیریت کیفیت جامع آمادگی لازم را ندارد. به منظور پیاده سازی مدیریت کیفیت جامع بهتر است اولویت توجه به عوامل ساختاری، فیزیکی، قانونی و فنّی و همچنین کیفیت خدمات ارائه شده باشد.

امروزه یکی از جنبه های مهم کسب وکار در سطح داخلی و بین المللی، تعیین برند تجاری است. در این رابطه بکارگیری یک استراتژی مؤثر در خصوص برندهای تجاری در صنایع مختلف از جمله صنعت لباس، بحثی مهم است که به شرکت ها امکان اتصال به بازار رقابتی را می دهد؛ بنابراین می توان برندسازی را نوعی نوآوری تلقی کرد. تعیین یک برند تجاری با ثبات و بر پایه یک خط مشی صحیح، به ایجاد ارزش برند تجاری منجر می شود. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مصرف برندهای خارجی در صنعت مد لباس در اصفهان، انجام شده است. این پژوهش، از لحاظ روش، توصیفی-پیمایشی و از لحاظ هدف ماهیتی کاربردی است و به صورت آمیخته در دو سطح کیفی و کمی با استفاده از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر در بخش کیفی نشان می دهد که 57 عامل مؤثر در مصرف برندهای خارجی وجود دارد که کیفیت، تنوع، به روز بودن لباس ها و... از جمله این عوامل هستند که در ۹ بعد کلی: عوامل درونی، سازمانی، فردی، اجتماعی، اقتصادی، جمعیت شناختی، فرهنگی و سیاسی تقسیم شده اند. در بخش کمی، نتایج یافته ها نشان داد که از منظر متخصصان، عوامل فرهنگی و در دیدگاه مصرف کنندگان، عوامل درونی، از مجموع عوامل مؤثر، امتیاز بیشتری کسب کرده اند.

امروزه توجه به عواملی که موجب افزایش کارایی و اثر بخشی سازمان ها می شوند همواره شایان توجه بوده است. به نظر می رسد یکی از عوامل تاثیر گذار بر کارآفرینی در سازمان های فرهنگی نگرش های سازمانی می باشد که می تواند نقش قابل ملاحظه ای را در ایجاد تمایل یا عدم تمایل به کار آفرینی در سازمان ایفا کند. هدف از این پژوهش حاضر بررسی رابطه تعهد سازمانی و گرایش کارآفرینانه در سازمان های فرهنگی- هنری است. بدین منظور روش اجرای تحقیق از نوع توصیفی – همبستگی است و جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان سازمان رفاهی تفریحی شهرداری و حوزه هنری اصفهان است. نمونه آماری به تعداد 91 نفر می باشند که از جامعه فوق به صورت تصادفی انتخاب شده اند و با استفاده از ابزار پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شده است. پایایی پرسشنامه استاندارد تعهد سازمانی آلن و می یر با آلفای کرونباخ 76/0 و پایایی پرسشنامه استاندارد گرایش کارآفرینانه لامپکین و دس با آلفای کرونباخ 9/0 محاسبه شده که از اعتماد بالایی برخوردار می باشند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که ارتباط مثبت و معناداری بین ابعاد تعهد عاطفی و تعهد مستمر با ابعاد گرایش کارآفرینانه وجود دارد. لیکن رابطه معناداری بین تعهد هنجاری با گرایش کارآفرینانه وجود ندارد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه احساس تنهایی در افراد با آسیب شنوایی، آسیب بینایی و عادی انجام شد. جامعه آماری شامل افراد 13 تا 22 ساله ی با آسیب شنوایی، آسیب بینایی و عادی شهر شیراز بودند که از بین آن ها نمونه ای به حجم 116 نفر (32 فرد با آسیب بینایی، 21 فرد با آسیب شنوایی و 63 فرد عادی) انتخاب شد. گروه های با آسیب شنوایی و بینایی با روش نمونه گیری در دسترس و گروه عادی با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از مقیاس احساس تنهایی برای سنجش احساس تنهایی استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که احساس تنهایی در گروه های با آسیب شنوایی و آسیب بینایی به طور معنی داری بیشتر از گروه عادی است. افزون بر این، نتایج نشان داد که احساس تنهایی افراد با آسیب شنوایی و بینایی در خرده مقیاس های تنهاییِ ناشی از ارتباط با خانواده و نشانه های عاطفی تنهایی به طور معنی داری بالاتر از گروه عادی است. بین سه گروه در خرده مقیاس تنهاییِ ناشی از ارتباط با دوستان تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با توجه به بالاتر بودن میزان احساس تنهایی در افراد با آسیب های حسی می توان بیان کرد که طراحی و اجرای برنامه های کاهش احساس تنهایی جهت ارتقای سلامت روان شناختی در این افراد ضروری است.

هدف این پژوهش مقایسه توانایی خودتعیین گری و مولفه های آن در افراد با آسیب شنوایی، بینایی و بدون آسیب بود. نمونه پژوهش116 نفر(32 نفر با آسیب بینایی، 21 نفر با آسیب شنوایی و 63 نفر بدون آسیب) ازافراد با آسیب شنوایی، بینایی و بدون آسیب شهر شیراز بودند. افراد با آسیب شنوایی و بینایی با روش نمونه گیری در دسترس و افراد بدون آسیب با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از پرسش نامه توانایی خودتعیین گری گومز - ولا، وردوگو، جیل، گوربلا و همایر برای سنجش توانایی خودتعیین گری استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه تحلیل شد. نتایج نشان داد که توانایی خودتعیین گری افراد بدون آسیب به طور معنی داری بیشتر از توانایی خودتعیین گری افراد با آسیب شنوایی و بینایی است. شایان ذکر است که بین توانایی خودتعیین گری افراد با آسیب شنوایی و بینایی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج تحلیل واریانس (مانوا) نشان داد که توانایی خودتعیین گری افراد بدون آسیب در خرده مقیاس های استقلال رفتاری و توانمندسازی روان شناختی نسبت به افراد با آسیب شنوایی و بینایی به طور معنی داری بالاتر بود. همچنین در هیچ یک از خرده مقیاس های توانایی خودتعیین گری بین افراد با آسیب شنوایی و بینایی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با توجه به یافته های این پژوهش می توان بیان کرد که آموزش توانایی خودتعیین گری برای افراد با آسیب شنوایی و بینایی ضروری است.

با رشد فزاینده مصارف رسانه ای، چگونگی استفاده از رسانه های نوین شاخصی برای قشر بندی افراد در کلان شهرها شده است. پژوهش حاضر در کلان شهر اصفهان به روش پیمایشی برای پاسخ به این سوال بود که کدام مصارف رسانه ای عامل این قشر بندی است؟ جامعه آماری این پژوهش را کلیه شهروندان کلان شهر اصفهان به تعداد 1908968 نفر تشکیل دادند. از این میان تعداد 959 نفر به عنوان حجم نمونه برآورد و از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای نمونه گیری انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (85/0) برآورد گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق تحلیل خوشه ای دو مرحله ای بر اساس معیار اطلاعاتی (آکائیکه) و ضریب کای دو انجام گرفت. مهم ترین نتایج نشان داد دو خوشه در مصرف رسانه ای از یکدیگر قابل تفکیک هستند. خوشه اول نسبت به تعویض گوشی در سال، داشتن گوشی با کارایی و امکانات جدید، استفاده از ارتباطات غیر کلامی و برنامه های شبکه ای، فعالیت در شبکه های مجازی و استفاده زیاد از اینترنت نمرات بالایی کسب کردند. خوشه دوم در استفاده کلامی از تلفن همراه و انجام فعالیت های روزمره به صورت الکترونیکی به میانگین نزدیک تر بودند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش آموزان دوره راهنمایی با تأکید بر دو حیطه شهروند الکترونیک و آموزه های دینی به روش توصیفی پپمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 و دانشگاه های دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته های علوم تربیتی، جامعه شناسی و روانشناسی و بالغ بر 283 نفر بوده است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی در نرم افزار اکسل تعداد 103 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوین مؤلفه های فرهنگ شهروندی در دو حیطه فوق با مقیاس 5 درجه ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه استفاده گردید. اعتبار ابزار اندازه گیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 0.95 برآورد شد که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار، واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، آزمونt تک متغیره، آزمون خی دو و آزمون تعقیبیLSD برآورد گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بعد شهروند الکترونیک دارای 15 زیر مؤلفه است که از این میان «آشنایی با طریقه مقابله با رفتارهای نابهنجار و خشونت های الکترونیکی» با بار عاملی 0.63 بیشترین ضریب و مؤلفه"" فرهنگ یادگیری از طریق شبکه "" با بار عاملی0.4 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد آموزه های دینی مؤلفه «صداقت» با بار عاملی 0.70 و مؤلفه «بهداشت فردی» با بار عاملی 0.343 به ترتیب با بیشترین و کمترین ضریب از سایرمؤلفه متمایز شده اند. در ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های فرهنگ شهروندی در حیطه هویت ملی و هویت جهانی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه4و دانشگاه های دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته های علوم تربیتی، جامعه شناسی و روانشناسی بالغ بر283نفر بوده است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی در نرم افزار اکسل تعداد103نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری اطلاعات درپژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوین مولفه های فرهنگ شهروندی در دو حیطه هویت ملی و جهانی با مقیاس5درجه ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه استفاده گردید. اعتبار ابزار اندازه گیری بااستفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل0.95 برآورد شد که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی شامل(میانگین،انحراف معیار ،واریانس)و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی،آزمونTتک متغیره،آزمون خی دو،آزمون تعقیبیLSD برآورد گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بعد هویت ملی دارای20زیر مولفه است که از این میان «ارزش گذاری به میراث فرهنگی» با بار عاملی0.81 بیشترین ضریب و مولفه«استفاده از اصطلاحات و ضرب المثلهای فارسی»با بار عاملی0.34 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد هویت جهانی بیشترین بار عاملی مربوط به مولفه «آگاهی از نقش خود به عنوان شهروند جامعه جهانی» با بار عاملی0.71 و کمترین بار عاملی مربوط به مولفه«توانایی ارزیابی ونقد مسائل محیطی جهانی»با بار عاملی0.34 بوده است. در بعد هویت ملی و هویت جهانی بین نظرات پاسخگویان با توجه به رشته تخصصی تفاوت وجود داشت. در بعد هویت ملی میانگین پاسخگویان با رشته جامعه شناسی در مقایسه با روان شناسی بالاتر است. همچنین میانگین نظرات پاسخگویان با رشته علوم تربیتی بالاتر از روان شناسی می باشد. در بعد هویت جهانی میانگین روان شناسی بالاتر از جامعه شناسی و علوم تربیتی بالاتر از جامعه شناسی بوده است ولی در سایر ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.

این پژوهش با هدف بررسی مولفه های فرهنگ شهروندی در حیطه ی ارزش ها و هنجارها به روش توصیفی – پیمایشی انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه ی 4 و دانشگاههای دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته-های علوم تربیتی، جامعه شناسی و روان شناسی بالغ بر 283 نفر بوده است . از بین جامعه ی آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، متناسب با حجم نمونه، در نرم افزار اکسل تعداد 103 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخته ی تدوین مولفه های فرهنگ شهروندی در دو حیطه ی ارزش ها و هنجارها با مقیاس 5 درجه ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه (تحلیل عامل) استفاده شد. اعتبار ابزار اندازه گیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 92/0 برآورد گردید که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، آزمونT تک متغیره و آزمون خی دو برآورد شد. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد که بعد ارزش ها دارای 17 زیر مولفه است که از این میان، « ترجیح مصالح جمعی بر مصالح فردی » با بار عاملی77/0 بیش ترین ضریب و مولفه ی « حفظ محیط زیست » با بار عاملی4/0 کم ترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد هنجارها بیش ترین بار عاملی مربوط به مولفه های« قدرت حل تعارض در مواجهه با دیگران » و « توانایی اظهار نظر در میان جمع » با بار عاملی72/0 و کم ترین بار عاملی مربوط به مولفه ی « مسئولیت پذیری »با بار عاملی 31/0 بوده است. در ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.