حامد محمدی شهرودی

پژوهش حاضر، با استفاده از رویکرد تفسیری و روش کیفی، الگویی از تاب آوری سازمانی را ارائه می دهد. استراتژی این تحقیق، داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز بر اساس گام های کدگذاری گلیزر است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، شرکت های تولیدکننده محصولات صنعت ساختمان هستند که در استان مازندران فعالیت دارند. در این راستا، با مدیران، خبرگان و کارکنان مجرب و خبره که نسبت به فرآیندهای تاب آوری آگاهی کافی را داشته و آنرا ادراک کرده اند، مصاحبه های عمیقی صورت گرفت. به منظور ارائه الگو، باتوجه به نتایج مصاحبه ها و تحلیل های صورت گرفته، از خانواده «6سی گلیزر» استفاده شد. هرکدام از ابعاد این خانواده، دارای مولفه هایی است. علل اصلی شامل پیش کنش گری، بهینه سازی، انعطاف پذیری، رقابت موفق و مدیریت محصول است. عوامل همبسته نیز شامل تلاش های نوآورانه، مدیریت دانش گرا، مدیریت صحیح مالی و تحکیم سرمایه اجتماعی؛ اقتضائات شامل بسترهای برون سازمانی، جو سازمانی، فرهنگ سازمانی، نگرش های شغلی و سازمانی و مدیریت صحیح نیروی انسانی؛ و شرایط میانجی شامل مزیت رقابتی و مسئولیت اجتماعی است. پیامدها، شامل حفظ توانایی های سازمان، استحکام بخشی نگرش ها و رفتارهای سازنده و ارزش آفرینی در سطح کلان جامعه است و زمینه محیطی که مرتبط با زمینه اجرای تحقیق است شامل محبط نامساعد فروش و محیط نامساعد حمایتی است. این الگو به سازمان ها کمک می کند تا راه های تاب آورشدن را بشناسند و با کمک آن به تاب آوری سازمانی دست یابند، پیامدها نیز مدیران را ترغیب می کند تا به سمت تاب آور شدن سازمان، تلاش کنند.

امروزه با بین المللی شدن سازمان ها، اهمیت ارتباطات فرهنگی در سازمان ها، بخصوص در سازمان هایی که فعالیت های بین المللی دارند، بیشتر می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هوش فرهنگی کارکنان بر رفتارهای شهروندی آنان از طریق بهبود یا تقویت همدلی فرهنگی است که رویکردی کمّی دارد و داده ها با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، گردآوری شدند. تعداد اعضای جامعه آماری از کارکنان واحد بین المللِ یک شرکت لبنی به تعداد 190 نفر بودند. برای نمونه گیری از سرشماری استفاده شد و پرسشنامه ها میان تمامی اعضای جامعه آماری توزیع گردید؛ درنهایت تعداد 152 پرسشنامه گردآوری و در تحلیل ها مورداستفاده قرار گرفت. به منظور تحلیل داده های پژوهش نیز از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی.آل.اس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که هوش فرهنگی بر همدلی فرهنگی تأثیر معنادار دارد. بعلاوه، متغیر همدلی فرهنگی نیز بر سه ابعاد جوانمردی، نزاکت و نوع دوستی تأثیر معنادار دارد. از طرفی همدلی فرهنگی نیز نقش میانجی را در ارتباط بین هوش فرهنگی و رفتار شهروندی سازمانی دارد.

تاب آوری سازمانی، جزئی از سرمایه روانشناختی است و مفهومی است که برای مقابله سازمان با مخاطرات محیطی و موقعیت های چالشی مفهوم سازی می شود. این مفهوم می تواند باعث تقویت نگرش ها و رفتارهای سازنده شود. در این راستا هدف این پژوهش، آگاهی مدیران از پیامدهای تاب آوری سازمانی است. در این پژوهش از فلسفه تفسیری، رویکرد کیفی و روش داده بنیاد با رویکرد ظاهرشونده یا گلیزری، استفاده و پیامدهای فردی و غیرفردیِ تاب آوری بررسی شد. در این راستا، از طریق روش نمونه گیری گلوله برفی با خبرگان صنعت مورد مطالعه، مصاحبه های نیمه ساختار یافته انجام شد. روش تحلیل هم براساس رویکرد کدگذاری گلیزر انجام شد. در پایانِ کدگذاری نظری، با توجه به خانواده های کدگذاری گلیزر، از خانواده کدگذاری «پیامدهای پیش بینی شده» که زیرمجموعه خانواده گدکذاری «نتیجه - هدف» است، پیامدهای تاب آوری کدگذاری شدند. این پیامدها شامل استحکام بخشی نگرش ها و رفتارهای سازنده (افزایش حمایت از سازمان، افزایش خوش بینی، افزایش سخت کوشی، زمینه سازی سلامت روان، کمک به بهبود دلبستگی سازمانی، حفظ یا افزایش تخصص پرسنل در سازمان)، حفظ و بهبود توانایی های سازمان (تقویت تاب آوری، فرصت بیشتر برای کارهای با اولویت بالاتر، افزایش قدرت محصول و تبلیغاتی، بهبود رشد، افزایش آمادگی سازمان، مقاومت بهتر) و ارزش آفرینی در سطح کلان جامعه (بهبود در اقتصاد و بهبود در اجتماع) است. نتایج نشان دادند تاب آوری سازمانی باعث بهبود در مفاهیم روانشناختی و غیر روانشناختی در سازمان ها می شود.

معنویت، یکی از نیازهای درونی انسان ها بوده و متضمن تلاش آدمی برای معنا بخشیدن به زندگی و پاسخ به چراهای زندگی است. یکی از موضوعات قابل توجه در این حوزه، ترکیب سازه های معنویت و هوش، درون یک سازه جدید به نام هوش معنوی است. هوش معنوی شامل توانمندی های فردی در تعامل فرد با جهان هستی و موضوعات فراشناختی میباشد و امروزه از مهم ترین مباحثی است که در کلیه ابعاد سلامت روان انسان ها، به ویژه تقویت مثبت اندیشی مطرح شده و نقش پر رنگی در آن دارد. هدف این مطالعه، تعیین میزان تأثیر هوش معنوی بر مثبت اندیشی در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. لذا این مطالعه، یک مطالعهتوصیفی- پیمایشی بوده و در آن از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. به این منظور، داده های مورد نیاز از طریق دو پرسشنامه استاندارد هوش معنوی (شامل درک و ارتباط با سرچشمه هستی و زندگی معنوی) و مثبت اندیشی جمع آوری گردید. یافته ها حاکی از این است که هوش معنوی بر مثبت اندیشی مؤثر بوده و همچنین زندگی معنوی دانشجویان بر مثبت اندیشی آن ها تأثیرگذار است. همچنین مؤلفه درک و ارتباط با سرچشمه هستی پیش بینی کننده مثبت اندیشی نیست.