فریبرز درتاج

فریبرز درتاج

مدرک تحصیلی: استاد گروه روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۲۱۶ مورد.
۶۱.

مشغولیت تحصیلی بر سرمایه روان شناختی دانش آموزان دختر متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 123 - 140

کلید واژه ها: مشغولیت تحصیلی سرمایه های روان شناختی آموزش دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 403 تعداد دانلود : 193
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مشغولیت تحصیلی بر سرمایه روان شناختی دانش آموزان انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور از بین 546 دانش آموز دختر مدارس دولتی شهر قم در سال تحصیلی 98-1397، 50 دانش آموز پس از همتا شدن بر اساس سن، جنسیت، پایه، رشته تحصیلی و معدل به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای  انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه پرسشنامه سرمایه های روان شناختی لوتانز را به عنوان پیش آزمون و  پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش 12 جلسه 75 دقیقه ای، آموزش مشغولیت تحصیلی را دریافت کرد اما گروه کنترل در انتظار آموزش ماند. داده ها با نرم افزار SPSS  و روش آماری کوواریانس و کوواریانس چند متغیره  تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، آموزش مشغولیت تحصیلی باعث افزایش سرمایه روان شناختی می گردد. بر طبق نتایج با توجه به اثربخشی آموزش مشغولیت تحصیلی به نظر می رسد می توان این روش را بر روی طیف وسیعی از ویژگی های تحصیلی دانش آموزان به کار بست که البته نیاز به تحقیقات تکمیلی دارد.
۶۲.

ارزشیابی بسته آموزشی متمرکز بر شفقت و ذهن آگاهی و تاثیر آن بر فعال سازی خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۳ 1 - 21

کلید واژه ها: شفقت ذهن آگاهی خودکار آمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 168 تعداد دانلود : 125
شفقت و ذهن آگاهی به عنوان مبنایی برای ارزشیابی روان شناختی ، جهت ارزیابی و فعالسازی متغیر مورد نظر، با توجه به اینکه در پیشینه تحقیقات بر آن شدیم تا تاثیر بسته آموزشی برفعالسازی مولفه مورد نظر را به عنوان آموزشی موثر، با تمرکز زدایی از مولفه های منفی تعیین نماییم. بدین منظور 297 نفر از همه زنان تحت حمایت یک خیریه در شهرستان رودبار بر اساس جدول مورگان در سال (۱۳۹۶) را که دارای تشخیص افسردگی بر اساس کسب نمره حداقل۱۲ در تست افسردگی بک، بودند را تعیین کرده، که با روش نمونه گیری تصادفی هدفمندانتخاب شده بودند . ودر یک گروه مداخله۱۵(نفره) و یک گروه کنترل۱۵( نفره)جایگرین شدند. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. ابزار مورد استفاده پرسشنامه خود کار آمدی شرر(شرر. مادوکس. مرکاندانته. پرنتیس.۱۹۸۲)، بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) استفاده شد. نتایج نشان دهنده تاثیر معنا دار این بسته آموزشی بر افزایش خود کار آمدی در زنان افسرده سرپرست خانوار بود. فرضیه های پژوهش در سطح معنا داری (0/001>p) تایید شدند.
۶۳.

مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان راه حل محور بر نظم جویی هیجان زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم پاییز (آبان) ۱۳۹۷ شماره ۶۸ 509-514

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد درمان راه حل محور نظم جویی هیجان زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 360 تعداد دانلود : 432
زمینه: تحقیقات نشان داده اند درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش انعطاف پذیری روان شناختی می شود و درمان راه حل محور نگرش و نحوه بیان مراجع را از صحبت کردن درباره مشکل به صحبت کردن درباره راه حل تغییرمی دهند(باکوم 2008 ). هدف : هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و راه حل محور بر نظم جویی هیجان زوجین شهر تهران بود. روش: روش تحقیق نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. نمونه پژوهش 45 نفر زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره پرهام بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای گروه اول درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و برای گروه دوم درمان راه حل محور و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. پژوهش با کمک پرسشنامه نظم جویی هیجان ERQ گراس و جان (2003) انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. نتایج بیانگر تأثیر آموزش بر نظم جویی هیجان(0/001 p< ) زوجین گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه بود. یافته ها نشان می دهند درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و راه حل محور بر نظم جویی هیجان زوجین تأثیر گذار بوده است و از مشکلات آنها می کاهد.
۶۴.

رابطه هوش هیجانی بار – آن و مؤلفه های آن با دین داری نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۲

کلید واژه ها: v بهره هیجانی دین داری مذهب هوش هیجانی هوشبهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 789 تعداد دانلود : 362
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین مولفه های هوش هیجانی بار- آن و دین داری در بین نوجوانان (دانش آموزان دبیرستان) در شهرستان قزوین، ناحیه یک، اجرا گردید. روش این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان ناحیه یک شهرستان قزوین بود؛ نمونه عبارت از 100 نفر از دانش آموزان بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها عبارت بود از مقیاس هوش هیجانی بار- آن (1997) و مقیاس دین داری خدایاری فرد، سماواتی و اکبری زرد خانه (1388). تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند مرحله ای صورت گرفت. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین هوش هیجانی و دین داری و همچنین بین تمام زیر مؤلفه های هوش هیجانی (به جز کنترل استرس) با دین داری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که هوش هیجانی به عنوان متغیر پیش بین، می تواند دین داری را به عنوان متغیر ملاک به طور معنادار و مثبت پیش بینی نماید. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که هریک از زیرمولفه های هوش هیجانی (به جز زیر مؤلفه ی کنترل استرس) می توانند دین داری را به صورت مثبت و معنا دار پیش بینی کنند و مقایسه ضرایب بتا نیز نشان داد مهم ترین عامل پیش بینی کننده برای دین داری، خلق و خوی عمومی است.
۶۵.

اثربخشی درمان فراتشخیصی بر نشخوار فکری و اجتناب شناختی در بیماران دیابتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 41 - 56

کلید واژه ها: اجتناب شناختی دیابت نوع دو فراتشخیص نشخوار فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 45 تعداد دانلود : 576
درمان فراتشخیص از جمله درمان های جدیدی است که اثر آن بر تعدادی از متغیرهای روان شناختی تأیید شده است . هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان فراتشخیصی بر نشخوار فکری و اجتناب شناختی در بیماران دیابت نوع 2 بودهاست. روش پژوهش نیمه آزمایشی (پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل) بود. در این پژوهش، 32 نفر از بیماران دارای دیابت نوع 2 در دامنه سنی 40 - 50 سال به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش (8 مرد و 8 زن) و کنترل (8 زن و 8 مرد) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها در پیش آزمون و پس آزمون از مقیاس پاسخ های نشخواری و پرسشنامه اجتناب شناختی استفاده شد. برای گروه آزمایش 12 جلسه یک ساعته درمان فراتشخیصی آموزش داده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که درمان فراتشخیص بر کاهش نمرات نشخوار فکری و کاهش فرونشانی فکر، اجتناب از محرک های تهدیدکننده و تبدیل تصورات به افکار (سه بعد از اجتناب شناختی) در بیماران دیابت نوع 2 اثرگذار بوده است. بر اساس یافته ها درمان فراتشخیص برای کاهش مشکلات روان شناختی بیماران دیابت نوع 2 و مخصوصاً نشخوار فکری و اجتناب شناختی پیشنهاد می شود.
۶۶.

اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر هیجان های تحصیلی دانشجویان دارای رفتارهای خودشکن تحصیلی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره یازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۷) 108-117

کلید واژه ها: رویکرد شناختی- رفتاری هیجان های تحصیلی رفتارهای خودشکن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 621 تعداد دانلود : 473
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بر هیجان های تحصیلی دانشجویان دارای رفتارهای خودشکن تحصیلی دانشگاه ولی عصر رفسنجان بود. روش کار: پژوهش به روش نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه ولی عصر رفسنجان در سال تحصیلی 96-95 بودند، نمونه شامل 40 نفر از دانشجویان دارای رفتارهای خودشکن تحصیلی بودند که به شیوه خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گنجانده شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه شناخت و رفتار خودشکن کانینگهام، پرسشنامه هیجان های تحصیلی پکران و برنامه آموزشی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بودند. به منظور محاسبه داده ها از نرم افزار آماری SPSS-20 استفاده شد و نتایج در قالب روش های آماری واریانس چند متغیری گزارش شده است. یافته ها: یافته ها نشان دادند که آموزش مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر افزایش هیجانات تحصیلی مثبت و بر کاهش هیجانات تحصیلی منفی در دانشجویان دارای رفتار خودشکن اثربخش بوده است (0001/0 > P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج می توان نتیجه گرفت که برنامه شناختی رفتاری با آموزش مهارت هایی چون شناخت افکار، احساسات و هیجانات منفی، کنترل و بازسازی آن ها و نیز مهارت هایی چون حل مساله و مدیریت زمان منجر به کاهش هیجانات منفی و افزایش هیجانات مثبت در دانشجویان دارای رفتارهای خودشکن تحصیلی شده است.
۶۷.

اثربخشی بسته تلفیقی درمان شناختی - رفتاری و آموزش مبتنی بر فراشناخت در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (شهریور) ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 659-666

کلید واژه ها: وابستگی به شبکه اجتماعی مجازی درمان فراشناختی درمان شناختی رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 876 تعداد دانلود : 598
زمینه: وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی توأم با پیامدهای منفی روانشناختی و غیرروانشناختی است؛ اما آیا تلفیق درمان شناختی -رفتاری و آموزش مبتنی بر فراشناخت می تواند نقش مؤثری در کاهش این وابستگی داشته باشد؟ هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی تلفیق درمان شناختی - رفتاری و آموزش مبنتی بر فراشناخت در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی است. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون و گروه گواه می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی (صادق زاده، احدی، درتاج و منشئی، 1397) است. در پژوهش حاضر با استفاده از نمونه گیری در دسترس از بین دانش آموزانی که نمره بالایی در وابستگی به شبکه های اجتماعی کسب کردند 30 نفر داوطلب به طور تصادفی به دوگروه آزمایشی و گواه تقسیم گردیدند. گروه آزمایش از دوازده جلسه ی آموزشی بر اساس یک پروتوکل محقق ساخته (1397) بهره بردند. یافته ها: نتایج تحلیل آماری نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه میانگین نمرات کمتری در مقیاس وابستگی به شبکه های اجتماعی کسب کرده اند که این تفاوت (آلفای 0/05) معنادار تشخیص داده شد. نتیجه گیری: بر این اساس می توان گفت که بسته تلفیقی پژوهش حاضر اثربخش واقع شده و می تواند راهگشای مشاورین، اولیا و سیاست گذاران آموزشی در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی باشد.
۶۸.

ساخت و رواسازی آزمون عصب - روان شناختی تشخیص اختلال های یادگیری غیرکلامی برای کودکان دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 9 - 36

کلید واژه ها: آزمون عصب - روان شناختی اعتباریابی اختلال یادگیری غیرکلامی رواسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 491
مقدمه : نقص ودشواری درکارکردهای عصب-روان شناختی ، مهمترین مولفه درنشانگان اختلال های یادگیری غیرکلامی است.هدف پژوهش حاضر،ساخت،اعتباریابی و رواسازی آزمون عصب-روان شناختی تشخیص اختلال های یادگیری غیرکلامی بود. روش:روش پژوهش توصیفی – پیمایشی است.جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره ابتدایی شهرستان های استان البرزاست که درسال تحصیلی 97-1396مشغول به تحصیل بودند. گروه نمونه شامل 480 دانش آموز پایه اول تا ششم ابتدایی استان البرز بودکه با روش      نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدندوبا آزمون محقق ساخته ،خرده آزمون استدلال ادراکی وخرده آزمون درک مطلب کلامی ازمقیاس هوشی وکسلر کودکان چهار مورد آزمون قرار گرفتند.روایی صوری ومحتوایی مقیاس مورد تایید دونفر متخصص دراین زمینه قرار گرفت .همچنین برای بررسی روایی صوری ، ازنمرات تأثیرآیتم استفاده شد.روایی محتوایی با دوروش شاخص نسبت روایی محتواوشاخص روایی محتوابررسی شد.روایی همزمان آزمون با استفاده ازخرده آزمون استدلال ادراکی از مقیاس هوشی وکسلر کودکان چهار وروایی تفکیکی(تشخیصی) آزمون با استفاده ازخرده آزمون درک مطلب کلامی از مقیاس هوشی وکسلرکودکان چهاربررسی شد. برای بررسی روایی سازه ، ازروش تحلیل عاملی به شیوه مولفه های اصلی و ازچرخش عوامل از نوع واریماکس استفاده شد. یافته ها :نتایج ، تایید کننده روایی صوری ومحتوایی ،روایی همزمان، روایی تفکیکی و روایی سازه بود. پایایی آزمون محقق ساخته از طریق محاسبه آلفای کرونباخ ، 81/0 و با روش دونیمه کردن 78/0 بود. بهترین نقطه برش بالینی آزمون 5/18 بدست آمد. نتیجه گیری :براساس یافته های پژوهش حاضر   می توان نتیجه گرفت که آزمون تشخیص اختلال های یادگیری غیرکلامی ازروایی وپایایی کافی برخورداراست ومی تواند به عنوان ابزاری معتبر برای تشخیص اختلال های یادگیری غیرکلامی دردوره ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد.
۶۹.

Explaining the Causal Model of Perceived Competence on Psychological Capital with the Mediating Role of Academic Emotions of Tenth Grade Male Students in the Second Year of High School in Tehran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۴, Number ۲ (۲۰۲۱) 49-58

کلید واژه ها: Perceived Competence Psychological Capital Academic excitement students

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 79
Purpose: The aim of this study was to investigate the causal pattern of perceived competence on psychological capital mediated by the academic emotions of 10th grade male high school students in Tehran. Methodology: The research method was applied in terms of purpose, quantitative approach, cross-sectional in terms of data collection time and correlational in terms of research method. The statistical population of this study consisted of all tenth grade male students of the second year of high school in Tehran in the academic year 2019-20, from which 510 people were selected by multi-stage cluster random sampling. In this study, the tools of perceived competence (De Perna and Elliott, 2000), psychological capital (Lutans, 2011) and academic excitement (Pekrun, et al., 2005) were used, all of which had acceptable validity and reliability. SPSS-V23 and Amos-V8.8 software were used to analyze the data. Structural equation modeling was also used to answer the research hypotheses. Findings: The research findings showed that the model has a good fit. The results showed that perceived competence has an effect on psychological capital in students. Academic excitement affects the psychological capital of students. Perceived competence also affects psychological capital through the mediation of academic emotions. Conclusion: Therefore, it can be said that increasing psychological capital and perceived competence can improve the academic excitement in students.
۷۰.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر افزیش ظرفیت حافظه کاری و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۷ ویژه نامه بهار 13 - 26

کلید واژه ها: آموزش مهارت های ذهن آگاهی ظرفیت حافظه کاری خودکارآمدی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 751 تعداد دانلود : 968
 هدف  از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر افزیش ظرفیت حافظه کاری  و  خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان دختر بود .روش:.این پژوهش ازنظر هدف جزء پژوهش های بنیادی است. روش تحقیق شبه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دبیرستان های متوسطه دولتی منطقه 5 شهر تهران  در سال تحصیلی 97-96 بوده است. بر این اساس شرکت کنندگان به دوگروه آزمایش(15 نفر)  و کنترل (15 نفر)  تقسیم شدند و بر اساس طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل آزمون شدند . سپس آزمون پردازش اطلاعات رایدینگ(2000) و آزمون خودکارامدی (شرر ، 1978) به عنوان پیش آزمون اجرا شدند و پس از اجرای متغیر مستقل که به تعداد 8 جلسه برگزار شدد  مجددا به عنوان پس آزمون اجرا شدند.یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت های ذهن آگاهی منجر به افزایش ظرفیت حافظه کاری و  خودکارآمدی  تحصیلی در دانش آموزان شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که افزایش مهارت ذهن آگاهی  می تواند ظرفیت حافظه کاری و  خودکارآمدی  تحصیلی دانش آموزان را افزایش دهد .تغییر باورهای دانش آموزان  به سمت مثبت و افزایش خوداگاهی تحصیلی آنان نتیجه آموزش های شناختی و ذهن آگاهی است.
۷۱.

ارائه الگوی ساختاری پیش بینی صمیمیت زناشویی بر اساس سبک های دلبستگی با میانجی گری مؤلفه تعهد عشق ورزی در دانشجویان متأهل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم بهار (فروردین) ۱۳۹۹ شماره ۸۵ 81-90

کلید واژه ها: صمیمیت زناشویی سبک های دلبستگی تعهدعشق ورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 89 تعداد دانلود : 611
زمینه : صمیمیت زناشویی، به عنوان یک فرآیند پویای مبتنی بر اعتماد و احترام متقابل و یک نیاز درونی برای دلبستگی است که یکی از عوامل مهم در زمینه بهبود روابط زوجین است. از این رو، مسأله پژوهش حاضر این بود که آیا سبک های دلبستگی با میانجی گری تعهد عشق ورزی نقشی در پیش بینی صمیمیت زناشویی دارد؟ هدف: ارائه الگوی ساختاری پیش بینی صمیمیت زناشویی بر اساس سبک های دلبستگی با میانجی گری مؤلفه تعهد عشق ورزی در دانشجویان متأهل بود. روش: از نوع توصیفی - همبستگی بود. جامعۀ آماری، شامل کلیه دانشجویان مشغول تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران بود. تعداد 400 نفر به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار عبارتند از: مقیاس صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون (1983)، مقیاس عشق مثلثی استرنبرگ (1986) و پرسشنامه سبک های دلبستگی هازن و شاور (1987). نتایج با روش ماتریس همبستگی، تحلیل رگرسیون و برازش تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافته ها: سبک دلبستگی ایمن بر صمیمیت زناشویی و تعهد عشق ورزی اثر مثبت و معنادار دارد (0/01> P ). سبک دلبستگی اجتنابی بر صمیمیت زناشویی اثر معناداری ندارد (0/05< P )، اما بر تعهد عشق اثر منفی و معنادار دارد (0/05> P ). همچنین سبک دلبستگی دوسوگرا بر صمیمیت زناشویی اثر معناداری ندارد (0/05< P )، اما بر تعهد عشق اثر منفی و معنادار دارد (0/05> P ). نتیجه گیری: تعهد به عنوان یکی از مؤلفه های عشق ورزی، نمی تواند نقش میانجی بین سبک های دلبستگی و صمیمیت زناشویی در جامعه مورد نظر را داشته باشد
۷۲.

نقش واسطه ای نیازهای اساسی روان شناختی در رابطه بین فرهنگ مدرسه و مشارکت تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) ۸۱-۹۲

کلید واژه ها: مشارکت تحصیلی فرهنگ مدرسه نیازهای اساسی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 701 تعداد دانلود : 695
زمینه و هدف: مشارکت تحصیلی دانش آموزان می تواند تحت تأثیر عوامل متعددی مانند نیازهای اساسی روان شناختی و فرهنگ مدرسه قرار گیرد؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای نیازهای اساسی روان شناختی در رابطه بین فرهنگ مدرسه و مشارکت تحصیلی دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر قائن در سال تحصیلی 1398- 1397 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 380 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها در این مطالعه از پرسشنامه فرهنگ مدرسه الساندرو و ساد (1997)، سیاهه مشارکت تحصیلی سالملا-آرو و اوپادایایا (۲۰۱۲) و مقیاس نیازهای اساسی روان شناختی لاگواردیا همکاران (۲۰۰۰) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری با نرم افزار Spss نسخه 24 و Amos نسخه 24 در سطح معنی داری 05/0=α استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج، فرهنگ مدرسه اثر مستقیم و معنی داری بر نیازهای اساسی روان شناختی (0/803=β، 0/01>P) و مشارکت تحصیلی (40/477=β، 0/01>P) دارد. همچنین نیازهای اساسی روان شناختی نیز اثر مستقیم و معنی داری بر مشارکت تحصیلی (0/292=β، 0/01>P) دارد. بر این اساس نتیجه گرفته می شود که فرهنگ مدرسه از طریق متغیر میانجی نیازهای اساسی روان شناختی، اثر غیرمستقیم بر مشارکت تحصیلی دانش آموزان دارد (0/234=β، 0/01>P) . نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه می توان گفت نیازهای اساسی روان شناختی و فرهنگ مدرسه موجب افزایش مشارکت تحصیلی می شوند. همچنین نیازهای اساسی روان شناختی بر رابطه بین فرهنگ مدرسه و مشارکت تحصیلی، می افزاید.
۷۳.

تدوین مدل شادکامی بر اساس ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی، سبک دلبستگی، فعالیت های ارادی و ویژگی های جمعیت شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 27 - 56

کلید واژه ها: سبک دل بستگی شادکامی فعالیت ارادی ویژگی جمعیت شناختی ویژگی های شخصیتی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 268 تعداد دانلود : 425
احساس شادی نقش مهمی در کیفیت زندگی افراد دارد و یافتن عوامل همبسته با این احساس اهمیت فراوانی دارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل شادکامی بر اساس ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی، سبک های دل بستگی، فعالیت های ارادی و ویژگی های جمعیت شناختی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل 12373 زن شاغل در سازمان های استان لرستان بود که تعداد 400 نفر بر اساس فرمول کوکران با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. داده ها از طریق مقیاس شخصیتی نئو، هوش هیجانی شیرینگ، پرسشنامه دل بستگی کولینز و رید، پرسشنامه فعالیت های ارادی و پرسشنامه شادی آکسفورد جمع آوری و با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل گردید. نتایج نشان داد که مدل شادکامی از برازش لازم برخوردار است و اثر مستقیم و غیرمستقیم روان رنجوری و اثر مستقیم برون گرایی و گشودگی به تجربه بر شادکامی معنادار است (01/0>p). همچنین اثر مستقیم هوش هیجانی و فعالیت های ارادی و اثر کل سبک های دل بستگی بر شادکامی معنادار است (01/0>p). بین ویژگی های جمعیت شناختی و شادکامی رابطه معناداری وجود ندارد (05/0>p). بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت که شادکامی می تواند از شخصیت، سبک دل بستگی، هوش هیجانی و فعالیت های ارادی متأثر شود و مدیران سازمان ها می توانند با اولویت قرار دادن و آموزش آن ها به ارتقای شادکامی کارکنان کمک نمایند.
۷۴.

اثربخشی بسته ی آموزشی مبتنی بر معنادرمانگری بر امید و نشاط معلمان بازنشسته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (مرداد) ۱۳۹۸ شماره ۷۷ 509-517

کلید واژه ها: برنامه آموزشی معنادرمانی امید نشاط معلمان سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 224 تعداد دانلود : 48
زمینه: تغییرات جسمی و روحی در سالمندان ممکن است موجب کاهش امید و نشاط در زندگی آنان شود. تحقیقات به اثربخشی معنادرمانی اشاره دارد. اما مسئله این پژوهش این است که آیا بسته ی آموزشی مبتنی بر معنادرمانگری به بهبود این نشانگان در معلمان سالمند بازنشسته کمک می کند؟ هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی بسته ی آموزشی مبتنی بر معنادرمانگری بر امید و نشاط معلمان بازنشسته بود. روش: روش این مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه آماری این پژوهش شامل 30 نفر از معلمان سالمند شهر کرمان بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایگزین شدند. شرکت کنندگان گروه آزمایش، 12 جلسه، هفته ای 2 بار آموزش معنادرمانگری که برگرفته از کتاب های روانشناسی مثبت نگر (سلیگمن و همکاران، 2000)، تکنیک های شناختی – رفتاری (استالارد، 2005؛ ترجمه علیزاده و همکاران، 1389) و معنادرمانگری (فرانکل) (ترجمه میلانی، 1396) بود را دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه امید میلر و پاورز (1988) و مقیاس اندازه گیری نشاط آکسفورد (1989) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان دادکه بسته آموزشی مبتنی بر معنادرمانگری بر میزان نشاط (0/001= P ) و امید (0/001= P ) سالمندان اثربخش بود (0/001= P ). نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت برگزاری دوره های آموزشی مبتنی بر معنادرمانگری می تواند در ارتقای امید و نشاط معلمان سالمند مفید واقع شود.
۷۵.

نقش واسطه ای عزت نفس در رابطة بین سرمایة اجتماعی و امید تحصیلی دانشجویان نخبة ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۶

کلید واژه ها: امید تحصیلی سرمایه اجتماعی عزت نفس ورزشکاران نخبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 825
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه گری عزت نفس در رابطه بین سرمایه اجتماعی و امید تحصیلی دانشجویان نخبه ورزشی است. بدین منظور از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان نخبه ورزشی محصل است که در المپیادهای ورزشی دانشجویی کشور طی چهار سال اخیر (از 1391 تا 1395) موفق به دریافت مدال شده اند. با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب 349 ورزشکار نخبه از این جامعه انتخاب شدند. برای سنجش متغیرها از پرسشنامه سرمایه اجتماعی مبارکی (1384)، عزت نفس روزنبرگ (1965) و مقیاس امید تحصیلی سهرابی و سامانی (2011) استفاده شده است. تجزیه وتحلیل آماری داده ها به کمک نرم افزار آماری ایموس صورت گرفته است. نتایج نشان داد که از بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی، مؤلفه های مشارکت اجتماعی، حمایت اجتماعی و انسجام اجتماعی به طور مستقیم منجر به افزایش امید تحصیلی می شوند. در بررسی آثار غیرمستقیم نیز مشخص شد که دو مؤلفه حمایت اجتماعی و روابط متقابل از طریق افزایش عزت نفس منجر به بالا رفتن امید تحصیلی می شوند. با محاسبه شاخص های برازش مشخص شد که مدل پژوهش تطابق مناسبی با داده ها دارد. سرانجام، این نتایج در پرتو پیشینه به بحث گذاشته شده است و تلویحات نظری و کاربردی یافته ها ارائه شده است.
۷۶.

تدوین مدل احساسات شرم و گناه بر اساس شیوههای فرزندپروری: نقش واسطهای اِسناد علی منفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۵ 173 - 159

کلید واژه ها: شرم و گناه شیوه های فرزند پروری اسناد علی موقعیت منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 669 تعداد دانلود : 131
هدف پژوهش تدوین مدل احساسات شرم و گناه بر اساس شیوه های فرزندپروری با نقش واسطه ای اِسناد علی منفی بود. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 به تعداد 124083 نفر بودند. با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای یکی از مناطق جغرافیایی (16،1،2،6،4) انتخاب و از هر منطقه یک دبیرستان دخترانه و پسرانه و از هر دبیرستان دو کلاس انتخاب شدند. نمونه شامل 394 نفر به همراه پدر یا مادر آنها بودند. داده ها از طریق پرسشنامه های احساسات شرم و گناه کوهن و همکاران 2011، سبک های فرزندپروری بامریند 1991 و اسنادهای علّی کودکان و نوجوانان پترسون و سلیگمن 1984 جمع آوری شد. نتایج نشان داد که الگوی پیشنهادی برازنده داده ها است. مسیر مستقیم سبک فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه مثبت و معنادار  و مسیر مستقیم سبک فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس گناه منفی و معنادار بود. مسیرهای غیرمستقیم فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه از طریق سبک اسناد در موقعیت منفی و فرزندپروری مقتدرانه بر احساس شرم از طریق سبک اسناد در موقعیت منفی، منفی و معنادار بودند. مسیرهای غیر مستقیم فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس گناه از طریق اسناد در موقعیت منفی، فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس شرم از طریق اسناد در موقعیت منفی، فرزندپروری مستبدانه بر احساس شرم از طریق اسناد در موقعیت منفی و فرزندپروری مستبدانه بر احساس گناه از طریق اسناد در موقعیت منفی، مثبت و معنادار بودند.
۷۷.

پیش بینی فراهیجان براساس جو مدرسه، ارزش های وابسته به تحصیل و عملکرد خانواده در دانش آموزان متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 1 - 14

کلید واژه ها: جو مدرسه عملکرد خانواده ارزش های وابسته به تحصیل فراهیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 123 تعداد دانلود : 220
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی فراهیجان براساس جو مدرسه، ارزش های وابسته به تحصیل و عملکرد خانواده در دانش آموزان متوسطه بود.  روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه اول و سوم مقطع متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 1396-1395 بود. نمونه آماری380  نفر (190 دختر و 190 پسر) از این افراد بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله انتخاب و به پرسشنامه و به پرسشنامه های جو مدرسه، سنجش عملکرد خانواده، ارزش های وابسته به تحصیل و فراهیجانپاسخ دادند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه مثبت و معنی داری بین جو مدرسه و ارزش های وابسته به تحصیل با فراهیجان وجود دارد اما بین نمره کلی عملکرد خانواده با فراهیجان رابطه معناداری مشاهده نشد. نتایج نشان داد که از بین ابعاد جو مدرسه، بعد ارتباط مثبت معلم و دانش آموز و حمایت عاطفی، از بین ابعاد ارزش های وابسته به تحصیل، بعد ارزش های فردی و ارزش های اجتماعی و از بین ابعاد عملکرد خانواده، بعد حل مشکل و همراهی می تواند به طور مثبت و معناداری فراهیجان را پیش بینی کند. بر اساس نتایج می توان نتیجه گیری کرد که جو مدرسه، ارزش های وابسته به تحصیل و عملکرد خانواده قادر به پیش بینی فراهیجان می باشند. بر اساس نتایج می توان نتیجه گیری کرد که جو مدرسه، ارزش های وابسته به تحصیل و عملکرد خانواده قادر به پیش بینی فراهیجان می باشند.
۷۸.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر اضطراب امتحان و نگرش نسبت به مدرسه در دانش آموزان پایه یازدهم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 25 - 54

کلید واژه ها: اضطراب امتحان ذهن آگاهی نگرش نسبت به مدرسه دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 932 تعداد دانلود : 866
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در کاهشِ اضطراب امتحان و افزایشِ نگرش نسبت به مدرسه در دانش-آموزان پایه یازدهم شهر تهران است. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش شاملِ کلیه دانش آموزان پایه یازدهم شهر تهران، در سال تحصیلی 97-1396، بودند. از جامعه مذکور، با استفاده از روش خوشه ای چند مرحله ای، 88 دانش آموز (44 دختر و 44 پسر) که نمراتِ بالایی در پرسشنامه اضطراب امتحان فریدبن (1997) و نمراتِ پایینی در پرسشنامه نگرش به مدرسه مک کوچ و سیگل(2003)، کسب کرده بودند، انتخاب و به تصادف در 4 گروه (2 گروهِ آزمایش و 2 گروهِ کنترل) جایگزین شدند. سپس گروه های آزمایشی، در 8 جلسه 2 ساعته، پروتکل ذهن آگاهی را دریافت کردند. پس از اتمام جلسات، تمامی آزمودنی ها مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روشِ آماری تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند و یافته های پژوهش نشان داد که آموزش ذهن آگاهی در کاهشِ اضطراب امتحان و افزایشِ نگرش به مدرسه تأثیرگذار است.
۷۹.

بررسی تأثیر هیجانات منفی(اضطراب و افسردگی) در درک مطلب خواندن و حل مسئله به منظور تدوین یک مدل ساختاری در دوره ابتدایی شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 230 - 199

کلید واژه ها: درک مطلب خواندن حل مسئله اضطراب افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 593 تعداد دانلود : 850
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر هیجانات منفی(اضطراب و افسردگی) در درک مطلب خواندن و حل مسئله به منظور تدوین یک مدل ساختاری در دوره ابتدایی شهر همدان در سالتحصیلی 96-95 انجام شد. به این منظور از تعداد 8000 نفر دانش آموز دوره ابتدایی 287 نفر (159 نفر دختر و 128 نفر پسر) در پایه چهارم به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. نمونه انتخابی در یک جلسه، آزمون محقق ساخته درک مطلب خواندن، پرسشنامه حل مسئله هپنر و کراسکوف (1987)، پرسشنامه اضطراب و افسردگی کودک ابسیوتانی و همکاران (2016) نسخه والدین، را تکمیل کردند. نتایج حاصل از برآورد مدل نهایی پژوهش نشان می دهد از بین متغیرهای درنظر گرفته شده در پیش بینی حل مساله، بالاترین ضریب به ترتیب مربوط به متغیر اضطراب در حالت مستقیم با 71/0 (01/0=p) و در حالت غیر مستقیم از طریق درک مطلب 10/0 (01/0=p) بوده است این مقدار در حالت مستقیم 74/0- (01/0=p) و در حالت غیر مستقیم و از طریق درک مطلب 09/0- (01/0=p) بوده است. بر این اساس مشخص است که توانایی درک مطلب نقش واسطی در کاهش اثر افسردگی و اضطراب بر حل مساله داشته است.
۸۰.

بررسی تحول چرخش ذهنی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم تابستان(تیر) ۱۳۹۹ شماره ۸۸ 521-528

کلید واژه ها: چرخش ذهنی دانش آموز جنسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 583 تعداد دانلود : 387
زمینه: مطالعات بسیاری نشان داده اند که توانش های فضایی با موفقیت تحصیلی مرتبط هستند و سطح فعالیت های فضایی در کودکی پیش بینی کننده این توانایی در بزرگسالی است. اما مسئله اصلی اینست، عملکرد و سرعت عمل چرخش ذهنی در دانش آموزان دختر و پسر پایه های تحصیلی مختلف چگونه است؟ هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تحول چرخش ذهنی دانش آموزان بود. روش: پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان مدارس ابتدایی و متوسطه شهرستان آبیک در سال تحصیلی 96-95 بود، که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند (203 پسر و 197 دختر). ابزار پژوهش عبارتند از: آزمون رایانه ای چرخش ذهنی گانیس و کیویت (2015). تحلیل داده ها با آزمون تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد توانایی چرخش ذهنی کودکان در پایه های تحصیلی اول تا یازدهم صعودی و معناداری بود (0/000= p ). در هر دو شکل آزمون، دانش آموزان پسر نسبت به دختر بهتری بودند (0/001= p عملکرد و 0/008= p سرعت عمل). الگوی تحول چرخش ذهنی حاکی از تمایز بیشتر عملکرد دانش آموزان پایه های چهارم تا ششم بود، لکن در سرعت عمل روند کاهش سرعت از کلاس اول تا ششم و سپس افزایش سرعت در پایه های بالاتر ملاحظه شد. نتیجه گیری: الگوی تحول چرخش ذهنی می تواند زمینه ای مناسب برای برنامه های آموزشی هدفمند باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان