راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی

راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی

راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی دوره 4 تابستان 1401 شماره 14

مقالات

۱.

بررسی رابطه بین شیوه های فرزند پروری والدین و میزان رضایت زناشویی با پرخاشگری کودکان

کلید واژه ها: فرزندپروری رضایت زناشویی پرخاشگری کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 895 تعداد دانلود : 950
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین شیوه های فرزند پروری والدین و میزان رضایت زناشویی با پرخاشگری کودکان شهرستان لامرد می باشد. جامعه پژوهش شامل تمام نوآموزان پنج ساله 18 مهدکودک شهرستان لامرد و والدینشان که در سال تحصیلی 1399-1398 در مهدکودک های این شهرستان مشغول به فعالیت هستند می باشد. نمونه آماری آن شامل 50 نفر از کودکان مذکور و والدین آن ها بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده از جامعه فوق انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد فرزند پروری بامریند، پرسشنامه پرخاشگری آرنولد باس و مارک پری اچ و پرسشنامه رضایتمندی زناشویی انریچ که پایایی و روایی آن توسط پژوهش های قبلی در ایران تأییدشده است، می باشد. عمده ترین نتایج تحقیق مبین آن است که بین سبک فرزند پروری دموکراتیک، سهل گیرانه و مستبدانه والدین با مؤلفه های پرخاشگری کودکان هیچ رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین بین رضایت زناشویی والدین با مؤلفه های پرخاشگری کودکان و بین رضایت زناشویی والدین با سبک فرزند پروری هیچ رابطه معناداری وجود ندارد.
۲.

پیش بینی ابعاد کمال گرایی (خودمدار، دیگر مدار و جامعه مدار) بر اساس مؤلفه های هوش هیجانی در دانشجویان

کلید واژه ها: ابعاد کمال گرایی هوش هیجانی سلامت روان دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62 تعداد دانلود : 69
هوش هیجانی و کمال گرایی از جنبه های اصلی و تأثیرگذار در زندگی شخصی و تحصیلی دانشجویان می باشند. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی ابعاد کمال گرایی (خودمدار، دیگر مدار، جامعه مدار) بر اساس مؤلفه های هوش هیجانی در دانشجویان بود. پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی، کمّی و توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، همه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در سال تحصیلی1400-1399 بود که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی 117 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار پژوهش، مقیاس هوش هیجانی برادبری وگریوز (2004) و کمال گرایی چندبعدی تهران (2007) بود. داده های به دست آمده با ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که نمره کل هوش هیجانی با کمال گرایی خودمدار و کمال گرایی دیگر مدار رابطه مستقیم و معناداری داشت اما با کمال گرایی جامعه مدار رابطه معناداری نداشت. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد از بین مؤلفه های هوش هیجانی، مؤلفه مدیریت رابطه قادر به پیش بینی کمال گرایی خودمدار و همچنین مؤلفه خود مدیریتی قادر به پیش بینی کمال گرایی دیگر مدار و کمال گرایی جامعه مدار می باشد. به نظر می رسد با اجرای مداخلات مناسب می توان در راستای اصلاح نگرش های کمالگرایانه و ارتقای هوش هیجانی دانشجویان گام برداشت و به بهبود کیفیت زندگی و سلامت روانی آن ها کمک نمود.
۳.

بررسی تطبیقی مفاهیم اخلاقی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با مفاهیم اخلاق جهانی و عملیاتی نمودن مفاهیم بر مبنای نظریات تربیتی

کلید واژه ها: اخلاق سند تحول بنیادین اخلاق جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 273 تعداد دانلود : 674
هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی مفاهیم اخلاقی مندرج در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و عملیاتی نمودن مفاهیم اخلاقی آن بر مبنای نظرات تربیتی می باشد. روش به کاررفته از نوع کیفی و با روش تحلیل محتوا هدایت شده از متن سند تحول بنیادین انتخاب شد. نتایج پژوهش از تناظر و همخوانی مفاهیم اخلاقی سند با مفاهیم اخلاق جهانی خبر می دهد. با توجه به اصول تربیتی برگرفته ازنظریات افلاطون، خواجه نصیرالدین طوسی و نظریات تربیتی کنونی، روش های آموزشی متناسب با اصول یادشده، جهت عملیاتی نمودن مفاهیم شناسایی و تعیین گردید. تحلیل متن از تناظر مفاهیم اخلاقی در سند تحول و مفاهیم اخلاق جهانی در بعضی از مؤلفه ها وعدم تناظر در برخی دیگر خبر می دهد. جهت عملیاتی نمودن مفاهیم اخلاقی روش های تدریس های مختلف و مؤثر کاربردی، بر اساس رویکردها و نظریات مشخص گردید.
۴.

مقایسه اثر بخشی آموزش راهبردهای یادگیری خود تنظیمی و تنظیم شناختی هیجان، بر کیفیت زندگی کلاسی دانش آموزان دوره دوم متوسطه در پاندمی کرونا

کلید واژه ها: کیفیت زندگی کلاسی یادگیری خود تنظیمی تنظیم شناختی هیجان کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 470 تعداد دانلود : 177
در شرایط مجازی شدن آموزش، مفاهیم مهمی مثل کیفیت زندگی کلاسی، دستخوش تغییراتی شده اند. این مطالعه باهدف تعیین مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و تنظیم شناختی هیجان، بر کیفیت زندگی کلاسی دانش آموزان دوم متوسطه در پاندمی کرونا انجام شد. پژوهش از نوع نیمه تجربی و جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره دوم متوسطه تبریز می باشد، که به تعداد60 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به عنوان نمونه تحقیق به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه شاهد قرار گرفتند. دانش آموزان هر سه گروه پرسشنامه های راهبردهای انگیزشی و خودتنظیمی برای یادگیری پینتریچ و دیگورت (MSLQ)، تنظیم شناختی هیجان گرانفسکی و همکاران (CERQ)، پرسشنامه کیفیت زندگی کلاسی اینلی و بورک 1992 را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. گروه های آزمایش یک و دو، طی 16 جلسه آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و آموزش تنظیم شناختی هیجان را دریافت کردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (MANCOVA) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشانگر این می باشد که میانگین کیفیت زندگی کلاسی در گروه شاهد که هیچ آموزشی دریافت نکرده اند در پس آزمون ثابت مانده است. درحالی که میانگین کیفیت زندگی کلاسی در هر دو گروه آزمایش در پس آزمون افزایش یافته اما در پاندمی کرونا تأثیر آموزش های تنظیم شناختی هیجان بیشتر از آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بوده است. با توجه به ابعاد تأثیرات این پاندمی و تغییر روش آموزش و یادگیری، در کنار آموزش های روتین کلاسی، آموزش های مکمل مناسب ضروری می باشد.
۵.

بررسی مقایسه ی اثربخشی درمان مواجهه وجلوگیری از پاسخ و درمان فراشناخت بر کاهش شدت علائم اختصاصی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی

کلید واژه ها: درمان فراشناخت درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ اختلال وسواس فکری وعملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 315
هدف پژوهش حاضر مقایسه ی اثربخشی درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ با درمان فراشناخت بر کاهش شدت علائم اختصاصی و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است که با طرح پژوهشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه بیماران اختلال وسواس فکری-عملی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان شیراز در سال 1400 بود. مداخله فراشناخت به مدت ۸ جلسه گروهی و به مدت دو ماه به صورت جلسات ۱٫۵ ساعته بر روی گروه آزمایش اول و مداخله مواجهه و جلوگیری از پاسخ به مدت ۱۴ جلسه ۲ ساعته بر روی گروه آزمایش مواجهه و جلوگیری از پاسخ اجرا شد. هر دو گروه آزمایش و گروه کنترل در طی دوره مطالعه در دوز های نزدیک، داروی فلووکسامین (دوز ۲۰۰ تا ۳۰۰) مصرف کردند. هر دو گروه درمانی نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری را نشان دادند. اما گروه درمانی مواجهه و جلوگیری از پاسخ، نسبت به گروه درمانی فراشناخت کاهش بیشتر و معناداری را داشته است. بر پایه یافته های پژوهش، تأثیر درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ، در کاهش علائم اختصاصی اختلال وسواس اجبار در مراجعین از درمان فراشناختی مؤثرتر می باشد؛ بنابراین درمانگران می توانند از این درمان در کنار درمان های موفق دیگر، جهت ارتقا کیفیت زندگی بیماران استفاده کنند.
۶.

بررسی تأثیر برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنیدگی ادراک شده و نشخوار خشم

کلید واژه ها: تنیدگی ادراک شده نشخوار خشم کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 423 تعداد دانلود : 452
هدف این پژوهش تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر تنیدگی ادراک شده و نشخوار خشم در دانش آموزان دختر ساکن خوابگاه بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه موردنظر شامل دانش آموزان دختر دوره متوسطه بود که از بین آن ها نمونه 45 نفری به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. 15 نفر دارای تنیدگی بالاتر از متوسط در یک گروه آزمایش و 15 نفر دارای نشخوار خشم بالاتر از متوسط در گروه آزمایش دیگر قرار گرفتند. 15 نفر نیز در گروه کنترل قرار گرفتند. برای گروه های آزمایش آموزش ذهن آگاهی در 8 جلسه توسط پژوهشگر اجرا شد و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. قبل و بعد از آموزش روی همه گروه ها آزمون تنیدگی ادراک شده و نشخوار خشم اجرا شد. ابزار پژوهش شامل مقیاس تنیدگی ادراک شده کوهن و همکاران (1983) و مقیاس نشخوار خشم سوخودولسکی و همکاران (2001) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس بررسی شد. نتایج نشان داد که برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنیدگی ادراک شده و نشخوار خشم معنادار بود. با توجه به نتایج پژوهش می توان از برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی برای کاهش تنیدگی ادراک شده و نشخوار خشم در دانش آموزان استفاده کرد.
۷.

واکاوی تجارب زیسته معلمان از عوامل مؤثر بر خشونت در بین دانش آموزان دوره ابتدایی

کلید واژه ها: خشونت معلمان تجارب زیسته دانش آموزان مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 475 تعداد دانلود : 200
هدف از انجام این پژوهش بررسی تجارب معلمان در زمینه عوامل مؤثر بر خشونت در بین دانش آموزان دوره ابتدایی بود. میدان تحقیق و جامعه موردمطالعه معلمان مدارس شهر سنندج بودند. ازآنجایی که پژوهشگر قصد داشت تجربه زیسته معلمان در زمینه عوامل مؤثر بر خشونت در بین دانش آموزان ابتدایی را پیدا کند؛ لذا راهبرد پدیدارشناسی انتخاب شد. روش نمونه گیری در این پژوهش به شیوه هدفمند و ملاکی انجام شد. از بین معلمان مدارس شهر سنندج درمجموع از 10 نفر برای مشارکت دعوت به عمل آمد که 4 نفر آنان معلمان مرد و 6 نفر زن بودند. اصل اشباع نظری برای اتمام نمونه گیری مورداستفاده قرار گرفت. تجارب مشارکت کنندگان در دو الگو ترسیم گردید. 1- عوامل و پیامدهای معلمان (ناکارآمدی در تدریس و رفتار فردی، تنزل جایگاه و مقام معلم در جامعه، خشونت با همکاران و عوامل کادر مدرسه)2- عوامل و پیامدهای دانش آموزان (افت و ترک تحصیل، افزایش معضلات اجتماعی، آسیب روحی و روانی).
۸.

بررسی تفاوت جنسیتی میزان انزوای اجتماعی دانش آموزان متوسطه دوم شهر یاسوج در زمان شیوع کووید۱۹

کلید واژه ها: تفاوت جنسیتی انزوای اجتماعی دانش آموزان ویروس کووید-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 126 تعداد دانلود : 723
این پژوهش با هدف بررسی تفاوت جنسیتی در انزوای اجتماعی دانش آموزان متوسطه دوم شهر یاسوج در زمان شیوع کووید۱۹ انجام شد. این روش پژوهش ازجمله پژوهش های غیرآزمایشی و از نوع علی- مقایسه ای (پس رویدادی) است. جامعه آماری شامل دانش آموزان متوسطه دوم در سال تحصیلی 1400-1399 شهر یاسوج که بر اساس جدول مورگان 322 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به وسیله مقیاس تنهایی (UCLA) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در تجزیه وتحلیل از آزمون t برای دو گروه مستقل جهت مقایسه میانگین های دو گروه استفاده شد. بر اساس یافته های این مطالعه، تفاوت معنی داری بین انزوای اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر در زمان شیوع کووید 19 وجود دارد. فاصله گذاری اجتماعی در زمان شیوع کووید۱۹ دانش آموزان را تحت تاثیر قرارداد، با افزایش محدودیت ها، میزان انزوای اجتماعی دانش آموزان نیز بیشتر می شود.
۹.

برسی رابطه بین کمال گرایی تحصیلی بر رضایت تحصیلی با نقش میانجی کیفیت زندگی در مدرسه دانش اموزان متوسطه اول شهر گرگان

کلید واژه ها: کمال گرایی کیفیت زندگی در مدرسه رضایت تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 412 تعداد دانلود : 324
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین کمال گرایی تحصیلی بر رضایت تحصیلی با نقش میانجی کیفیت زندگی در مدرسه دانش آموزان متوسطه اول شهر گرگان بود. روش تحقیق همبستگی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی با رویکرد معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان متوسطه اول شهر گرگان تشکیل می دهند که تعداد آن ها 1321 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان و به صورت تصادفی 297 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه کمال گرایی تحصیلی، رضایت تحصیلی و کیفیت زندگی در مدرسه است. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار Smart Pls به روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. با توجه به نتایج یافته ها، با توجه به نتایج پژوهش حاضر متغیر میانجی کیفیت زندگی در مدرسه در رابطه ی بین کمال گرایی با رضایت تحصیلی معنادار است و بیش از 67 درصد از اثر کمال گرایی با رضایت تحصیلی از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی کیفیت زندگی در مدرسه دانش آموزان تبیین می شود.
۱۰.

اثربخشی بازی شطرنج بر کاهش مشکلات شناخت اجتماعی و ریاضی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری

کلید واژه ها: بازی شطرنج شناخت اجتماعی ریاضی ناتوانی یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 139 تعداد دانلود : 351
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی بازی شطرنج بر کاهش مشکلات شناخت اجتماعی و ریاضی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه چهارم ابتدایی با تشخیص ناتوانی یادگیری ارجاع داده شده به مرکز مشاوره آموزش وپرورش شهر شیراز در سال تحصیلی 99-98 بودند، که تعداد 40 نفر از دانش آموزان با نمره بالای میانگین در پرسش نامه مشکلات یادگیری کلورادو (فرم والدین) و عدم آشنایی با بازی شطرنج به عنوان نمونه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش هفته ای دو جلسه به بازی شطرنج در طی 45 روز پرداختند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد، پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه اجرا گردید و داده های حاصل از اجرای پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری با کنترل پیش آزمون با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 19 مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که اثربخشی بازی شطرنج بر کاهش مشکلات شناخت اجتماعی و ریاضی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری معنادار است. بازی شطرنج می تواند در پیشگیری و بهبود ناتوانی دانش آموزان در مشکلات شناخت اجتماعی و ریاضی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری مؤثر واقع شود.
۱۱.

بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر شایستگی و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول

کلید واژه ها: یادگیری مشارکتی شایستگی فرسودگی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 422 تعداد دانلود : 595
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر شایستگی و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول بود. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است. طرح مورداستفاده در این تحقیق، طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول می باشند. از بین این دانش آموزان 40 نفر از دانش آموزان پایه هشتم به صورت نمونه گیری در دسترس در دو گروه 20 نفر آزمایش و گواه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش، بسته آموزش یادگیری مشارکتی به روش جیگساو، پرسشنامه شایستگی تحصیلی دیپرنا و الیوت (1999) و پرسشنامه فرسودگی تحصیلی بروس و همکاران (2009) می باشد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره با نرم افزار SPSS- 20 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن است که یادگیری مشارکتی برافزایش شایستگی و کاهش فرسودگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول تأثیر دارد.
۱۲.

مطالعه روایت پژوهی تأثیر استرس بر یادگیری دانش آموزان

کلید واژه ها: روایت پژوهی استرس دانش آموزان یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 854
استرس به عنوان یک مکانیسم واقعیت انکارناپذیر در زندگی کنونی است که سن و سال نمی شناسد و گریزی از آن نیست و در بین دانش آموزان در مدارس بسیار دیده می شود. ازاین رو باید شیوه های صحیح مقابله با استرس و مدیریت آن را، به دانش آموزان به عنوان یک مهارت اساسی در زندگی آموزش داد. درواقع بهترین زمان، برای مقابله و شیوه های کنترل استرس و مدیریت آن، از همان کودکی و در مدارس است. در همین راستا، پژوهش حاضر باهدف بررسی مهم ترین عوامل ایجاد استرس و تأثیر آن بر یادگیری دانش آموزان به صورت مطالعه کیفی و از نوع تحلیل روایی صورت گرفت. به این منظور، 9 روایت به طور تصادفی (از دانش آموزانی که سابقه تجربه استرس های شدید و مکرر را داشته اند) همراه با توصیف، تحلیل و تفسیر آن ها، برگزیده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها، مراحل سه گانه کدگذاری انجام شد و پس از استخراج کدهای اولیه و نام گذاری محورها، بر اساس اطلاعات به دست آمده از روایات، مهم ترین عوامل ایجاد استرس در دانش آموزان و تأثیرگذار بر فرآیند یادگیری پدید آمد. بر اساس یافته ها، آشنایی معلمان با فن های کنترل و مدیریت استرس و خنثی کردن عوامل ایجاد استرس در مدارس، با مشارکت خانواده ها و خود فرد، باهدف پیشگیری از اختلال در فرآیند یادگیری مؤثر ناشی از استرس های شدید و مکرر در دانش آموزان، امری ضروری محسوب می شود.
۱۳.

بررسی تأثیر باورهای دینی بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان اردل

کلید واژه ها: دین باورهای دینی پرخاشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 852 تعداد دانلود : 317
باورهای دینی در همه ابعاد زندگی انسان، تأثیرات بسزایی دارد و تقویت این باورها باعث افزایش سلامت روان افراد می شود. هدف این پژوهش بررسی تأثیر باورهای دینی بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان بود. پژوهش حاضر، از نوع تحقیق نیمه تجربی با پیش و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دخترانه دین و دانش گندمکار بود 30 دانش آموز دختر مقطع متوسطه بر اساس معیارهای ورود انتخاب شدند. آن ها در دو گروه آزمایشی و کنترل تخصیص تصادفی شدند. با استفاده از پرسشنامه پرخاشگری (AGQ) مورد ارزیابی قرار گرفتند، سپس افراد در گروه آزمایش به مدت 4 هفته طی 8 جلسه 45 دقیقه ای تحت آموزش باورهای دینی با رویکردشناختی-رفتاری با قرار گرفتند. یافته ها در نرم افزار SPSS-22 ثبت و با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تحلیل واقع شد، نتایج حاصل از تحقیق نشان داد باورهای دینی بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان اثرگذار است.
۱۴.

اضطراب کووید-19 در کارکنان مراکز توانبخشی شهر سقز: نقش پیش بین سازگاری اجتماعی و سلامت روان

نویسنده:

کلید واژه ها: سازگاری اجتماعی سلامت روان اضطراب کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 348 تعداد دانلود : 335
هدف پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب کرونا بر اساس سازگاری اجتماعی و سلامت روان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان مراکز توان بخشی شهر سقز در سال 1400-1399 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تمام شماری 103 نفر به عنوان نمونه مورد ارزیابی قرار گرفتند و به علت مخدوش بودن بعضی از پرسشنامه درنهایت 100 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت. برای سنجش متغیرهای موردمطالعه از پرسشنامه های اضطراب کرونا علی پور و همکاران (1398)، پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل (۱۹62) و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (GHQ) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام و با نرم افزارSPSS نسخه ۲3 صورت گرفت و سطح معناداری آزمون ها 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که 60 نفر (60 درصد) از کارکنان مرد و 40 نفر (40 درصد) از کارکنان زن بودند. میانگین و انحراف معیار سن برای کارکنان مرد 3/14± 35/32 و میانگین و انحراف معیار سن برای کارکنان زن 2/50 ± 31/03بود. همبستگی مثبت معنی داری بین سازگاری اجتماعی و سلامت روان و همچنین همبستگی منفی معنی داری بین سازگاری اجتماعی و سلامت روان با اضطراب کرونا وجود داشت. 28/1 درصد از واریانس اضطراب کرونا توسط سازگاری اجتماعی و درمجموع 44/6 درصد از واریانس اضطراب کرونا توسط سازگاری اجتماعی و سلامت روان تبیین شد. با توجه به نتایج پژوهش می توان اظهار کرد که جهت بالا بردن سازگاری و سلامت روان افراد تدابیری اتخاذ شود که اضطراب کاهش یافته و کارکنان با سازگاری و سلامت روان بیشتری فعالیت خود را انجام دهند.
۱۵.

تاثیر ورزش بر یادگیری دانش آموزان دوره ابتدایی

کلید واژه ها: ورزش یادگیری دانش آموزان ابتدایی پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 615 تعداد دانلود : 601
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ورزش بر یادگیری دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان شهرکرد بود. جامعه آماری تحقیق کلیه مدارس ابتدایی دخترانه و پسرانه شهرستان شهرکرد در سال تحصیلی 1400-1401 بود که در هر مدرسه ۱۰۰ دانش آموز مشغول به تحصیل بودند. یک مدرسه به طور تصادفی خوشه ای برای نمونه تحقیق انتخاب و از ۱۰۰ دانش آموز مدرسه فوق، ۹۰ نفر به طور داوطلبانه برای نمونه تحقیق انتخاب شدند. پس از همسان سازی آن ها بر مبنای قد، وزن، سن و پیش آزمونی که از دروس فارسی، املای فارسی، قرآن، ریاضی و علوم صورت گرفت، نمونه ها به طور تصادفی به دو گروه ۴۵ نفره تجربی و شاهد تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت ۸ هفته قبل از ورود به کلاس به ورزش صبحگاهی پرداخت؛ درحالی که گروه شاهد در مدت فوق، ورزش صبحگاهی انجام نداد. پس از پایان ۸ هفته، از هر دو گروه شاهد و تجربی از دروس مزبور پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه وتحلیل نتایج آزمون ها، از روش های آماری توصیفی و استنباطی ازجمله تی دو هتلینگ، هموجنتی، ANOVA و آزمون تعقیبی LSD و نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در هر پنج درس، بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه تجربی تفاوت معنادار وجود دارد و میانگین نمرات گروه تجربی از میانگین نمرات گروه شاهد در هر پنج درس بیشتر بوده و تفاوت بین میانگین ها ازنظر آماری معنادار است. به طورکلی، چنین می توان نتیجه گرفت که ورزش بر دانش آموزان مقطع ابتدایی تأثیر معناداری دارد.
۱۶.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی دانش آموزان

کلید واژه ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی انگیزش تحصیلی خودکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 492 تعداد دانلود : 665
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی دانش آموزان انجام گرفت. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر چمستان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه های پژوهش شامل 30 آزمودنی که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. پرسشنامه هایی که جهت جمع آوری اطلاعات از گروه نمونه در نظر گرفته شده بود، عبارت بودند از: مقیاس انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (۱۹۹۲) و پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران (1982). برای تجزیه وتحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگین های نمرات انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون، تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) یک روش مؤثر در افزایش انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی دانش آموزان است.
۱۷.

بررسی نقش خودشناسی انسجامی و باورهای مذهبی در احساس تنهایی نوجوانان

کلید واژه ها: خودشناسی انسجامی باورهای مذهبی احساس تنهایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 435 تعداد دانلود : 113
اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ، تجربه ای ﺷﺎﯾﻊ در ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن اﺳﺖ اﻣﺎ وﻗﺘﯽ اﯾﻦ اﺣﺴﺎس به طور ﻣﮑﺮر اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺪ، اﺛﺮات ﻣﺨﺮﺑﯽ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ، رواﻧﯽ و ﻋﺎﻃﻔﯽ آﻧﺎن می گذارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش خودشناسی انسجامی و باورهای مذهبی در احساس تنهایی نوجوانان بود. پژوهش حاضر توصیفی از نوع طرح های همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از کلیه نوجوانان 18-15 ساله منطقه 7 شهر مشهد که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بوده به تعداد 2550 نفر که حجم نمونه به شیوه نمونه گیری در دسترس و بر اساس جدول کرجسی و مورگان 334 نفر انتخاب شد. پرسشنامه مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه خودشناسی انسجامی قربانی و همکاران (2008)، پرسشنامه نگرش سنج مذهبی خدایاری فرد و همکاران (1392) و پرسشنامه احساس تنهایی راسل، پیلوا و کورتونا (1980) بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندمتغیره و نرم افزار SPSS- 21 استفاده شد. نتایج نشان داد که خودشناسی انسجامی اثر غیر معناداری در پیش بینی احساس تنهایی نوجوانان دارد (0/05<P) ولی باورهای مذهبی توانایی پیش بینی احساس تنهایی نوجوانان را دارد (0/05>P). همچنین بین خودشناسی انسجامی و احساس تنهایی نوجوانان با اطمینان 0/99 همبستگی منفی معنادار وجود دارد و این متغیر توانست احساس تنهایی نوجوانان را پیش بینی کند. بین مؤلفه های باورهای مذهبی (باور مذهبی، عواطف مذهبی، رفتار مذهبی، وانمود اجتماعی) نیز بااحساس تنهایی نوجوانان رابطه منفی و معناداری وجود دارد، ولی از بین این مؤلفه ها فقط عواطف مذهبی و رفتار مذهبی اثر معناداری در پیش بینی احساس تنهایی نوجوانان دارد. پژوهش نشان داد خودشناسی انسجامی و باورهای مذهبی پیش بینی کننده احساس تنهایی در نوجوانان هستند؛ بنابراین، پرداختن به متغیرهای خودشناسی انسجامی و باورهای مذهبی می تواند به مثابه پرتاب نوری در حل مسئله احساس تنهایی نوجوانان باشد.
۱۸.

رابطه باورهای فراشناختی با افسردگی زنان متاهل

کلید واژه ها: باورهای فرشناختی افسردگی زنان متاهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 467 تعداد دانلود : 993
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش باورهای فراشناختی در افسردگی زنان متأهل شهر تهران بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان متأهل مراجعه کننده به خانه های سلامت شهرداری شهر تهران است که از بین 4 منطقه (3،7،8،12) شهرداری شهر بزرگ تهران بودند. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ایی بود که جهت تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول فیدل و تاباخنیک (1991) تعداد 154 نفر از زنان انتخاب شد؛ که درنهایت 150 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت. ابزارهای مورداستفاده، پرسشنامه فراشناخت ولز (MCQ-30) و پرسشنامه افسردگی بک 2 (BDI-II) بودند. تجزیه وتحلیل داده ها به روش همبستگی و رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم افزار SPSS-22 انجام گرفت. یافته ها نشان داد که بین باورهای فراشناختی و افسردگی رابطه و معناداری دارند. با توجه به یافته های این پژوهش مبنی بر رابطه باورهای فراشناختی با افسردگی وجود مشاورین مجرب در خانه های سلامت به منظور ارائه آموزش و مشاوره به زنان متأهل جهت تعدیل باورهای فراشناختی آن ها ضروری است همچنین پژوهش حیطه های فراشناختی زنان با افسردگی رابطه دارد و با توجه به اهمیت و ضرورت آگاهی های فراشناختی آموزش این راهبردها توصیه می شود.
۱۹.

رابطه شفقت به خود با کیفیت زندگی زناشویی در زوجین با تعارضات زناشویی

کلید واژه ها: کیفیت زندگی زناشویی شفقت به خود تعارضات زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 672 تعداد دانلود : 992
پژوهش حاضر با هدف رابطه شفقت به خود با کیفیت زندگی زناشویی در زوجین با تعارضات زناشویی انجام شد. این پژوهش مقطعی از نوع مطالعات همبستگی بود؛ به این منظور نمونه ای به حجم 140 نفر بر اساس فرمول فیدل و تاباخنیک با روش نمونه گیری هدفمند از میان زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خانواده درمانی شهر تهران انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس کیفیت زندگی زناشویی، فرم تجدیدنظر شده (RADS) و مقیاس شفقت خود (SCS) استفاده شد. با توجه به بیماری کرونا توزیع پرسشنامه ها به دو صورت چاپی (30 نفر) و الکترونیکی (110 نفر) در اختیار آزمودنی ها قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با روش های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم افزار SPSS-20، انجام شد. نتایج در کل نمونه نشان داد که رابطه مؤلفه های شفقت به خود با کیفیت زندگی زناشویی معنادار است. همچنین مؤلفه های انزوا، ذهن آگاهی و همانندسازی افراطی و شفقت به خود (نمره کلی) می توانند کیفیت زندگی زناشویی را پیش بینی کنند (05/0 >P). به نظر می رسد که شفقت به خود و مؤلفه های آن یکی از شاخص های اصلی ارتقای کیفیت زندگی زناشویی و ازدواج پایدار می باشد و نقش تعیین کننده ای را در کیفیت زندگی زناشویی زوجین ایفا می کند؛ بنابراین با توجه به نقش متغیرهای شفقت به خود مشاوران خانواده و روانشناسان می توانند در بحث و بررسی درمان مشکلات زندگی زناشویی به بررسی این متغیرها بیشتر اهتمام ورزند.
۲۰.

اثربخشی آموزش تنظیم هیجانی بر نابهنجاری های جنسی نوجوانان کاربر سایت های هرزه نگاری

کلید واژه ها: تنظیم هیجانی نابهنجاری های جنسی هرزه نگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 426 تعداد دانلود : 364
کودکان و نوجوانان بیشترین قربانیان هرزه نگاری به شمار می روند. درواقع، زمینه های کنجکاوی، تأثیرپذیری و یادگیری کودکان و نوجوانان سبب شده تا نسبت به بزرگ سالان بیشتر به مسائل جنسی توجه نموده و از این رهگذر به آثار هرزه نگارانه بیشتر گرایش یابند و بالطبع آسیب بیشتری ببینند. این پژوهش باهدف بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجانی بر نابهنجاری های جنسی نوجوانان کاربر سایت های هرزه نگاری شهرآبادان پرداخت. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، نیمه آزمایشی که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر شامل نوجوانان کاربر سایت های هرزه نگاری ساکن شهرآبادان بود که به مراکز مشاوره مراجعه نموده بودند. حجم نمونه شامل 40 نفر (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. اعضای گروه آزمایش، به صورت گروهی تحت آموزش تنظیم هیجان در 8 جلسه 90 دقیقه ای قرار گرفتند که جهت آموزش راهبردهای تنظیم هیجان از محتوای جلسات آموزشی تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس (2014) استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها شامل ﻣﻘیﺎس ﭘﺎراﻓیﻠیﺎ کﻮرت ﻓﺮویﻨﺪ (1968) بود. داده ها با روش های آمار استنباطی تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد آموزش تنظیم هیجانی در نابهنجاری های جنسی و ابعاد آن مؤثر بوده است؛ اما در مؤلفه یادگار پرستی مؤثر نبوده است؛ بنابراین توجه به آموزش تنظیم هیجان در مدارس اهمیت زیادی دارد و عامل مهمی در کاهش نابهنجاری های جنسی نوجوانان به شمار می رود.
۲۱.

بررسی تأثیر آموزش مدیریت والدین مبتنی بر طرحواره بر تعارض والد-فرزند و مشکلات رفتاری نوجوانان

کلید واژه ها: مشکلات رفتاری هیجانی آموزش مدیریت والدین نوجوان تعارض والد – فرزند طرحواره درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 428 تعداد دانلود : 753
نبود رابطه خوب بین والدین و فرزندان می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات رفتاری و هیجانی در کودکان و نوجوانان شود. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مدیریت والدین مبتنی بر طرح واره بر تعارض والد-فرزند و مشکلات رفتاری نوجوانان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه آزمایش و کنترل با پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دارای نوجوان مبتلا به مشکلات رفتاری در رده سنی 12 تا 16 سال در شهر اصفهان در سال 1400 بودند. بدین منظور64 مادر با استفاده از روش نمونه-گیری خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 32 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش آموزش را به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای دریافت کردند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه سیاهه ی رفتاری کودک (CBCL) و مقیاس راهبردهای تعارض موری ای. اشتراس بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری تحلیل شدند. نتایج نشان داد بعد از آموزش به طور معناداری نمره کل تعارض والد، نمره کل تعارض فرزند و نمره کل مشکلات رفتاری و زﯾﺮ ﻣﻘﯿﺎسﻫﺎی آن شامل درون سازی و برون سازی در ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﺎداری داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. به طورکلی می توان نتیجه گرفت که آموزش مدیریت والدین مبتنی بر طرح واره می تواند به عنوان یک درمان مؤثر جهت بهبود روابط والد-فرزند و کاهش مشکلات رفتاری کودکان و نوجوانان در نظر گرفته شود.
۲۲.

بررسی رویکردهای روانشناختی مبتنی بر انعطاف پذیری زنان مبتلا به سندرم فیبرومیالژی

کلید واژه ها: فیبرومیالژی مشکلات روانشناختی سندرم انعطاف پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 710 تعداد دانلود : 779
بیماری فیبرومیالژی یک بیماری پیچیده و چندوجهی بوده، که سیری غیرقابل پیش بینی دارد؛ ازآنجایی که پاسخ به روش های درمانی و تحمل آن ها از بیماری تا بیمار دیگر متفاوت است، درمان هم برای پزشک و هم برای بیماران یک مشکل بالینی می باشد. این بیماری همراهی بالایی با دیگر سندرم های جسمی-عملکردی و مشکلات روان شناختی دارد. طبق تعریف، این سندرم مجموعه ای از شکایات شامل دردهای مزمن منتشر، همراه باوجود نقاط دردناک و علائمی نظیر خستگی، اختلالات خواب، سردرد، اختلال خلقی-شناختی و خشکی صبحگاهی مفاصل می باشد در این پژوهش بر آنیم که رویکردهای مختلف انعطاف پذیری و تئوری های مختلف درد و اختلالات جسمانی را در ارتباط با این بیماری از دیدگاه روانشناسی بررسی کنیم.
۲۳.

رویکردی تحلیلی به تبیین آموزه ی «فطرت» و رابطه آن با «سازمان شناختی» انسان در «دست یابی به کمال و سلامت روان» مبتنی بر آموزه های اسلامی

نویسنده:

کلید واژه ها: فطرت سازمان شناختی عقل خودشکوفایی سلامت روان کمال اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 817 تعداد دانلود : 443
بک و الیس در یک نگاه کلی، بر ایجاد تغییرات عاطفی و رفتاری از طریق ایجاد تغییرات شناختی در فرد تأکید کرده اند. پژوهش حاضر باهدف تبیین رابطه «سازمان روانی فطرت» با «سازمان شناختی» انسان در دست یابی به کمال و سلامت روان مبتنی بر آموزه های اسلامی، ارائه شده است. این پژوهش، بنیادی بوده و با تحلیل و توصیف داده ها و برقراری ارتباط منطقی میان آن ها، به تبیین نتایج خود پرداخته است، که بر مبنای آن، حاکمیت و عدم حاکمیت فطرت بر سازمان شناختی انسان، سلامت و عدم سلامت روانِ انسان را تعیین می کند. نتایج این پژوهش نشان داد، فطرت برای بروز رفتاریِ خود، نیاز به یک عامل محرک دارد و آن، سازمان شناختی است. زیرا نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بلوغ سازمان شناختی، پیش نیاز درک و دریافت هدایت های فطری است. این پژوهش همچنین نشان داد، این سازمان شناختی است که تقویت یا تضعیف می گردد، نه فطرت. ازاین رو فرایند تغییر در رویکرد فطرت محور، مبتنی بر تقویت سازمان شناختی، با محوریت بازگرداندن مراجع به فطرت اصیل خود و شکوفایی فطریات وی تبیین شده است.
۲۴.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی (PBA) در مادران ایرانی دارای کودک پیش دبستانی

کلید واژه ها: فرسودگی والدینی استرس فرزندپروری روان سنجی مادران پیش دبستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 913 تعداد دانلود : 830
هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی (PBA) در نمونه مادران دارای فرزند پیش دبستانی بوده است. جامعه آماری این مطالعه توصیفی-مقطعی، شامل کلیه مادران شهر کازرون بوده که در سال تحصیلی 1400-99 دارای لااقل یک فرزند 5 تا 7 ساله بوده اند. نمونه پژوهش نیز شامل 884 مادر از این جامعه بوده که علاوه بر پاسخگویی به لینک آنلاین پرسشنامه ها، از ملاک های ورود موردنظر پژوهش نیز برخوردار بوده اند. ابزارهای پژوهش نیز شامل پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی (روزکام و همکاران، 2018) و فرم کوتاه شاخص استرس فرزندپروری (آبیدین، 1995) بوده است. در این مطالعه از روش های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی، محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ، امگای مک دونالد، ضریب بازآزمایی و همچنین همبستگی با نمرات حاصل از پرسشنامه استرس فرزندپروری استفاده شده است. نتایج هر دو شیوه تحلیل عاملی، مؤید وجود یک ساختار چهار عاملی در فرسودگی والدینی مادران موردمطالعه بوده است. مقادیر ضرایب آلفا، امگا و بازآزمایی نیز گواه همسانی درونی و ثبات زمانی مطلوب و مقادیر همبستگی با نمرات پرسشنامه استرس فرزندپروری گواه روایی همگرای مناسب ابزار بوده است. نتایج پژوهش ضمن تأکید بر قابلیت پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی در نمونه مادرانی که دارای فرزند پیش دبستانی هستند، نشان می دهد که تجربه فرسودگی والدینی لااقل در این گروه از مادران ایرانی دارای چهار جنبه مشخص بوده و به لحاظ ساختاری با آنچه در پژوهش روزکام و همکاران (2018) موردبحث قرارگرفته، متفاوت نیست.
۲۵.

اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر تاب آوری ، خودکارآمدی و خودارزشمندسازی زنان خانه دار شهر کرج

کلید واژه ها: آموزش شناختی رفتاری تاب آوری خودارزشمندسازی و خودکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 977 تعداد دانلود : 737
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر تاب آوری، خودکارآمدی و خود ارزشمند سازی زنان خانه دار شهر کرج بود. پژوهش حاضر، ازجمله طرح های نیمه آزمایشی، به صورت پیش آزمون پس آزمون بود که جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زنان خانه دار مراجعه کننده به مرکز روان شناختی رازی بودند که تعداد آن ها برابر با 400 نفر بود و تعیین حجم نمونه به صورت تصادفی انتخاب و از بین آن ها 30 زن خانه دار گزینش شدند و در هر دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم گردید، ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق سه پرسشنامه استاندارد تاب آوری (CD-RISC) (2003)، خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران (1982)، پرسشنامه استاندارد وابستگی های ارزش خود کراکر و همکاران 2003 و آموزش شناختی رفتاری استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده، به دو روش توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار SPSS-21 انجام شد. در این پژوهش، از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و از آمار استنباطی به منظور بررسی فرضیه ها استفاده گردید. نتایج حاکی از تأثیر آموزش شناخت درمانی بر تاب آوری (F=15.30 و P<0.05) و خودکارآمدی (F=21.20 و P<0.05) و خودارزشمندسازی (F=12.45 و P<0.05) می باشد. نتایج نشان داد که آموزش شناختی رفتاری بر تاب آوری، خودکارآمدی و خود ارزشمندی زنان خانه دار شهر کرج اثربخش است؛ که با توجه به شدت اثر، آموزش شناختی رفتاری بر خودکارآمدی زنان خانه دار تأثیر بیشتری دارد.
۲۶.

پیش بینی تاثیر ویژگی های شخصیتی بر شوخ طبعی و تفکر انتقادی زوجین شهر نیشابور

نویسنده:

کلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی شوخ طبعی تفکر انتقادی زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 20 تعداد دانلود : 136
هدف از انجام پژوهش حاضر پیش بینی ویژگی های شخصیتی بر شوخ طبعی و تفکر انتقادی زوجین بود. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است و به شیوه همبستگی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را زوج های جوان نیشابور تش کیل داده اند. نمونه گیری به صورت در دسترس از بین زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره در سطح شهر نیشابور که حداقل 2 سال از ازدواج آن ها گذشته بود و داوطلب شرکت در این پژوهش بودند؛ انتخاب شدند. ابزار گردآوری پژوهش شامل پرسشنامه تفکر انتقادی کالیفرنیا فاسیون (CCTST)، پرسشنامه استاندارد سبک های شوخ طبعی مارتین و همکاران 1988 و پرسشنامه 5 عاملی شخصیت نئو (1985) بود. برای تحلیل اطلاعات از آزمون همبستگی استفاده شد که با استفاده از نرم افزار SPSS صورت پذیرفت. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین شوخ طبعی و باوجدان بودن و توافق رابطه معناداری وجود ندارد؛ این در حالی است که یافته های فوق حاکی از آن است که شوخ طبعی با برون گرایی و انعطاف پذیری رابطه مستقیم و معناداری و با مؤلفه های روان رنجوری رابطه معکوس و معناداری دارد. همچنین بین تفکر انتقادی و انعطاف پذیری رابطه معناداری وجود ندارد؛ این در حالی است که یافته های فوق حاکی از آن است که تفکر انتقادی با برون گرایی و توافق و باوجدان بودن رابطه مستقیم و معناداری و با مؤلفه های روان رنجوری رابطه معکوس و معناداری دارد.
۲۷.

پیش بینی مشکلات بین فردی در نوجوانان براساس مؤلفه های رضایت زوجیت والدین آن ها

کلید واژه ها: رضایت زناشویی زوجیت مشکلات بین فردی والدین نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 556 تعداد دانلود : 166
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی مشکلات بین فردی در نوجوانان براساس مؤلفه های رضایت زوجیت والدین آن ها صورت گرفت. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل نوجوانان کلاس ششم تا دوازدهم در سال ۹۸ ۹۹ بود که با روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۳۰۰ نفر (۱۵۰ دختر و ۱۵۰ پسر) انتخاب شدند و پرسشنامه های مشکلات بین فردی بارخام و همکاران (1966) و رضایت زناشویی افروز (1390) روی آن ها اجرا شد. داده ها با استفاده از رگرسیون چندمتغیری با روش گام به گام مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رضایت زوجیت والدین، ۲۲ درصد از واریانس مشکلات بین فردی را تبیین می کند. درنهایت نتایج نشان داد که بین ابعاد ده گانه رضایت زوجیت والدین با ابعاد شش گانه مشکلات بین فردی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد؛ بنابراین می توان گفت با توجه به نقش رضایت زوجیت والدین بر مشکلات بین فردی نوجوانان، لازم است بر اهمیت رضایت زوجیت والدین در زندگی نوجوانان تأکید شود چراکه رضایت زناشویی از طریق ایجاد محیط گرم و صمیمانه در خانواده یکی از عوامل مهم در کاهش مشکلات بین فردی فرزندان است.
۲۸.

بررسی تطبیقی میزان تأکید بر استفاده از عوامل موثر در پرورش تفکر نقاد در آموزش عالی

کلید واژه ها: آموزش عالی تفکر نقاد پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 275 تعداد دانلود : 798
این پژوهش با هدف کاربردی و از نوع کیفی و برای شناسایی عوامل مؤثر در پرورش تفکر نقاد در آموزش عالی صورت گرفته است. نتایج برگرفته از 58 مقاله پژوهشی در فواصل سال های2000 تا 2022 بوده است و به تأیید 11 صاحب نظر رسیده است. برای بررسی و تحلیل یافته ها در میان کشورها از روش تطبیقی- مقایسه ای بر اساس الگوی بردی در ﭼﻬﺎر ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻮﺻیف، تفسیر، هم جواری و مقایسه استفاده شده است. یافته ها نشان داده اند که آموزش عالی کشورهای موردمطالعه کمتر به این عوامل توجه داشته اند. ایران نیز از این امر مستنثنی نیست و در 5 عامل: محیط امن، آشنایی به اصول استدلال ورزی و قضاوت مبتنی بر شواهد، اجتناب از قضاوت عجولانه و تعهد به اصول اخلاق نقادی و دانش و مهارت و همسانی باور و عملکرد و تناسب زمان برای پوشش دادن سرفصل برنامه درسی نیاز به توجه ویژه دارد.
۲۹.

اثربخشی آموزش تنظیم هیجانی بر انحراف جنسی،اضطراب اجتماعی و خودکنترلی کاربران سایت های پورنوگرافی

کلید واژه ها: تنظیم هیجانی انحراف جنسی اضطراب اجتماعی خودکنترلی پورنوگرافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 569 تعداد دانلود : 412
پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی تنظیم هیجانی بر انحراف جنسی، اضطراب اجتماعی و خودکنترلی کاربران سایت های پورنوگرافی پرداخت. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، نیمه آزمایشی بود که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر شامل نوجوانان کاربر فعال شبکه های اجتماعی اینترنتی ساکن شهر آبادان بود که به مراکز مشاوره مراجعه نموده بودند. جهت اعتیاد به شبکه های مجازی از این جامعه نمونه ای شامل 20 نوجوان پسر در رده سنی 14 الی 18 سال، که در طول روز بیش از 3 ساعت وقت خود را در شبکه های مجازی صرف می کردند انتخاب شدند. افراد در هر دو گروه بدون سابقه آموزش های مهارت های شناختی و هیجانی منظم هستند که داوطلبانه و به طور تصادفی در گروه های کنترل و آزمایشی تقسیم و بررسی شد. ابزارهای پژوهش شامل ﻣﻘیﺎس ﭘﺎراﻓیﻠیﺎ (کﻮرت ﻓﺮویﻨﺪ، 1968)، ﻣﻘیﺎس اﺿﻄﺮاب اﺟﺘﻤﺎﻋی ﺑﺮاى ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎنSAS-A ﻻﺟﺮﺳﺎ (١٩٩٨) و پرسشنامه خود کنترلی تانجی (2004) بود و جهت آموزش راهبردهای تنظیم هیجان از محتوای جلسات آموزشی تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس (2014) استفاده شد. یافته ها نشان داد آموزش تنظیم هیجانی در انحراف جنسی، خود کنترلی و اضطراب اجتماعی مؤثر بوده است. به این معنا که آموزش تنظیم هیجانی باعث کاهش انحراف جنسی و اضطراب اجتماعی و افزایش خود کنترلی شده است.
۳۰.

جایگاه مفاهیم سلامت روانی در کتاب های درسی تفکر و سبک زندگی دوره اول متوسطه

نویسنده:

کلید واژه ها: سلامت روانی مؤلفه های سلامت روانی کتاب تفکر و سبک زندگی تحلیل محتوا دوره اول متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 928 تعداد دانلود : 408
پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه مفاهیم و مؤلفه های سلامت روانی در کتاب های تفکر و سبک زندگی پایه های هفتم و هشتم دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 1410-1400 با روش تحلیل محتوای کمی انجام پذیرفته است. ابزار گردآوری داده ها، سیاهه تحلیل محتوا می باشد، که روایی آن توسط متخصصان این حوزه تأییدشده. به منظور تعیین پایایی ابزار تحقیق از روش بازآزمایی استفاده شد و مقدار ضریب همبستگی 87/0 حاصل گردید. یافته های حاصل از تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 25) و روش آماری غیر پارامتریک نشان داد که بین فصل های کتاب های تفکر و سبک زندگی هر دوپایه از نظر پرداختن به مؤلفه سلامت جسمی و رفتاری و روحیات فردی تفاوت معنادار وجود ندارد و تنها مؤلفه کنش ورزی اجتماعی به طور یکسان توزیع نشده است و بین میزان توجه به مفاهیم سلامت روانی تفاوت معناداری وجود ندارد و تقریباً توزیع مفاهیم سلامت روانی در این دو کتاب یکنواخت می باشد.
۳۱.

بررسی اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد رفتاری-شناختی بر مهارت های اجتماعی و سازگاری فردی در کودکان دوره ی اول ابتدایی شهر اصفهان

کلید واژه ها: بازی درمانی رویکرد رفتاری - شناختی مهارت های اجتماعی سازگاری فردی کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 340 تعداد دانلود : 730
مشارکت کردن در کار گروهی و همکاری کردن با یکدیگر، از مهارت های اجتماعی لازم برای زندگی در دنیای امروز است و یادگیری این مهارت ها در دوران کودکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد رفتاری-شناختی بر مهارت های اجتماعی و سازگاری فردی در کودکان دوره اول ابتدایی شهر اصفهان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل32344 دانش آموزان دوره اول ابتدایی بودند. نمونه گیری به شیوه تصادفی خوشه ای به این صورت که از بین نواحی شش گانه آموزشی شهر اصفهان، مناطق2،6 به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شدند. تعداد 15 نفر که در دو گروه کنترل و آزمایش قرار داده شدند. ابزار پژوهش عبارت از پرسشنامه مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (1990) و سازگاری کودکان دخانچی (1377) بود. گروه آزمایش طی 8 جلسه 45 دقیقه ای، تحت درمان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-25 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بازی درمانی مبتنی بر رویکرد رفتاری شناختی بر مهارت های اجتماعی و سازگاری فردی در کودکان دوره اول ابتدایی شهر اصفهان تأثیر دارد.
۳۲.

بررسی تاثیر معنویت درمانی بر کیفیت زندگی و تحمل ناکامی دختران

کلید واژه ها: دختران کیفیت زندگی تحمّل ناکامی معنویت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 15 تعداد دانلود : 13
معنویت با ساختارهای مهم فرد ازجمله کیفیت زندگی و تحمل ناکامی در ارتباط است و به فرد برای مقابله با مسائل زندگی کمک می کند. این پژوهش باهدف تعیین تأثیر معنویت درمانی بر کیفیت زندگی و تحمل ناکامی دختران انجام شد. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون-پیگیری با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل تمام دختران نوجوان سنین 13 تا 18 ساله منطقه 13 تهران شرق و شرق نو در سال 1399 بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر از دختران منطقه مذکور انتخاب شدند و با جایگزینی تصادفی در گروه های مداخله (15 نفر گروه معنویت درمانی) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند و به پرسش نامه های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (فرم کوتاه) و تحمل ناکامی هارینگتون (2005) پاسخ دادند. گروه کنترل در انتظار ماند و برای گروه مداخله طی 8 جلسه 60 دقیقه ای آموزش معنویت درمانی اجرا شد. در پایان مداخلات درمانی و یک ماه بعد، بار دیگر آزمودنی های گروه مداخله و کنترل به منظور بررسی میزان تداوم اثربخشی آموزش صورت گرفته (پیگیری 1 ماهه) با استفاده از پرسشنامه های پژوهش ارزیابی شدند. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد اثر معنویت درمانی بر کیفیت زندگی و تحمل ناکامی دختران معنادار بود. درنتیجه بین نمره های عامل (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری) در میزان بهبود کیفیت زندگی و تحمل ناکامی دختران جوان تفاوت معناداری مشاهده شد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت که استفاده از مداخله معنویت درمانی بر کیفیت زندگی و تحمل ناکامی دختران تأثیر دارد.
۳۳.

بررسی رابطه تعارض نوجوان و والد با میزان استفاده از اینترنت در دانش آموزان دختر دوره ی اول متوسطه

کلید واژه ها: تعارض نوجوان و والد میزان استفاده از اینترنت دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 256 تعداد دانلود : 756
هدف پژوهش حاضر بررسی تعارض نوجوان و والد با میزان استفاده از اینترنت در دختران نوجوان دانش آموز مقطع متوسطه اول است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دانش آموزان مقطع اول متوسطه ناحیه 2 استان البرز در سال تحصیلی1400-1399 تشکیل دادند. طبق جدول مورگان جامعه این تحقیق 750 نفر و حجم نمونه 256 نفر محاسبه گردید. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای استفاده شد. به دلیل شرایط خاص جامعه و شیوع ویروس کرونا و محدودیت تردد و ارتباطات اجتماعی، از روش اجرای اینترنتی استفاده شد. لازم به توضیح است که 27 پرسشنامه به عنوان داده پرت تشخیص داده شد و کنار گذاشته شدند و از تعداد 256 پرسشنامه، درنهایت 229 پرسشنامه به عنوان نمونه ی نهایی در نظر گرفته شد. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه مقیاس تاکتیک های تعارض با پدر و مادر موری ای اشتراوس و پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ بود. یافته های این تحقیق نشان داد، بین تعارض والد و نوجوان با میزان استفاده از اینترنت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین مشخص شد متغیر پرخاشگری کلامی-روانی مادر و پرخاشگری فیزیکی پدر قادر به پیش بینی میزان استفاده از اینترنت می باشند. می توان نتیجه گیری کرد که میزان پرخاشگری والدین در محیط خانواده می تواند زمینه وابستگی و اعتیاد به اینترنت را در نوجوانان فراهم و سبب معضلات اجتماعی گردد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۸