مطالعات کاربردی علوم زیستی در ورزش

زمینه و هدف : کمردرد یکی از شایع ترین معضات بهداشتی جوامع مختلف دنیا، به ویژه در کشورهای صنعتی به شمار می رود؛ از این رو پیداکردن راهکارهایی برای پیشگیری و درمان آن، امری ضروری به حساب می آید. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر تمرینات ثبات مرکزی بر بهبود ناتوانی و قدرت عضات ناحیه شکم و پشت در افراد مبتا به کمردرد مزمن ناشی از فتق دیسک بود. روش تحقیق : 30 بیمار مرد و زن مبتا به کمردرد مزمن ناشی از فتق دیسک مراجعه کننده به بخش فیزیوتراپی کلینیک درمانی شهر تهران به صورت هدفمند برای شرکت در تحقیق انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تجربی و کنترل تقسیم گردیدند. گروه تجربی به مدت 8 هفته تمرینات ثبات مرکزی و درمان های رایج، اما گروه کنترل در مدت زمان مشابه، تنها درمان های رایج را دریافت کردند. برای ارزیابی متغیرها از پرسشنامه ناتوانی اوسوستری، آزمون پایین آوردن مستقیم پاها برای قدرت عضات شکم و دینامومتر برای قدرت عضات پشت استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده گردید و سطح معنی داری 05/ p ≤0 در نظر گرفته شد. یافته ها : هشت هفته تمرینات ثبات مرکزی باعث کاهش معنی دار میزان ناتوانی (001/ p =0)، افزایش معنی دار قدرت عضات شکم ( p =0/001) و قدرت عضات پشت (001/ p =0) گروه تجربی نسبت به گروه کنترل شد. نتیجه گیری : تجویز تمریناتثبات مرکزی با در نظر گرفتن احتیاط لازم، می تواند در بهبود ناتوانی و قدرت عضلانی افراد مبتا به کمردرد مزمن ناشی از فتق دیسک موثر باشد.

زمینه و هدف: سندرم داون به عنوان شایع ترین دلیل ناتوانی های عقلی ناشی از اختالات ژنتیکی شناخته می شود. مبتلایان به سندرم داون ویژگی های فیزیولوژیکی و آناتومیکی خاصی دارند که آن ها را از دیگر همتایان سالم متفاوت می سازد. هدف از این پژوهش مطالعه رابطه بین نیمرخ ساختاری با کنترل پاسچردرکودکان سندرم داون بود. روش تحقیق: در این مطالعه 30 فرد مبتلا به سندرم داون (میانگین سنی 07 / 2± 02 /15 سال، قد 65 / 10 ± 155 سانتیمتر، وزن 80 ± 63 / 61 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 4/21± 85 / 25 کیلوگرم/مترمربع) و 25 فرد سالم (میانگین سنی 13 / 2± 04 / 15 سال، قد 42 / 11 ± 36 / 164 سانتیمتر، وزن 01 / 12 ± 24 / 56 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 58 / 3± 72 / 20 کیلوگرم/مترمربع) شرکت کردند. برای بررسی وضعیت سر و شانه، زوایای لوردوز و کایفوز و تعادل آزمودن یها، به ترتیب از روش عکسبرداری، خط کش منعطف و دستگاه تعادل سنج بایودکس استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری t مستقل و ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 در سطح 05/p یافته ها: نتایج نشان داد که زاویه سربه جلو (001/p=0)، و تعادل (001/p=0) در افراد سندرم داون به طور معنی داری کمتر از افراد سالم است، در حالی که زاویه کایفوز (001/ p=0) آن ها بیشتر از افراد سالم بود. همچنین رابطه معنی داری بین ناهنجاری سر به جلو و تعادل قدامی-خلفی ( 02/ p=0)، بین ناهنجاری کایفوز با تعادل قدامی-خلفی (009/ p=0) و بین ناهنجاری کایفوز با تعادل کلی (006/ p=0) به دست آمد. نتیجه گیری: باتوجه به ضعف تعادل و مشاهده برخی ناهنجاری های ساختاری در مبتلایان به سندرم داون، اجرای برنامه ها و تمرینات اصلاحیه منظور بهبودتعادل و اصلاح پاسچر در آنان، ضروری به نظر   می رسد.

زمینه و هدف: با توجه به تاثیر خستگی عضلانی ناشی از فعالیت های ورزشی بر حفظ وضعیت قامت، ارزیابی تاثیر بازیافت تعادل در بهبود عملکردهای ورزشی خسته کننده، در دوره های مختلف سنی و ورزشی ضروری می باشد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر تمرینات تعادلی در حین استراحت فعال بر بازیافت تعادل پویا در ورزشکار خسته تا مرز واماندگی بود. روش تحقیق: 30 نفر دانشجوی ورزشکار مرد سالم (میانگین سنی 1/66 ± 21/23 سال، قد 1/73± 177/43 سانتیمتر، وزن 7/47± 64/03 کیلوگرم) به طور داوطلبانه انتخاب و به روش تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. از آزمون تعادلی Y برای ارزیابی کنترل وضعیت قامت پویا و از پروتکل خستگی عملکردی هفت مرحله ای ساسکو و آزمون درک تاش بورگ، برای ارزیابی خستگی استفاده شد. تمرینات تعادلی به اجرا درآمده راه رفتن روی خط صاف، آزمون تعادلی لی لی، ایستادن روی پنجه پا در حال حرکت و آزمون تعادلی لک لک بودند. به منظور استخراج نتایج از آزمون های t وابسته، t مستقل، تحلیل واریانس و شفه استفاده گردید و سطح معنی داری 05/p≤0 در نظر گرفته شد. یافته ها: در آزمون تعادلی YBT در گروه استراحت فعال با تمرینات تعادلی، تعادل در پس آزمون در مقایسه با پیش آزمون، به طور معنی داری بالاتر بود ( 001/p<0). میزان بازیافت تعادل در گروه استراحت فعال توام با تمرینات تعادلی در مقایسه با گروه استراحت فعال بدون تمرینات تعادلی، به طور معنی داری بالاتر بود ( 001/p<0). همچنین میزان کنترل قامت پس از اعمال پروتکل خستگی در تمامی جهات و در سه مرحله پیش، میان و پس آزمون شاخص RPE به طور معنی داری ( 05/p≤0) کاهش یافت. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر تعادل بر کیفیت اجرای فنون ورزشی، تاش برای بازیافت آن بین فعالیت های ورزشی شدید، منجر به کاهش خطای عملکردی ناشی از خستگی و کسب نتیجه بهتر در مسابقه خواهد شد.

زمینه و هدف: آمادگی جسمانی و شکل و ساختمان بدن، نقش مهمی در موفقیت ورزشکاران دارد، از این رو هدف پژوهش حاضر تعیین نیمرخ آمادگی جسمانی وآنتروپومتریک بازیکنان تیم ملی هاکی روی چمن ایران بود. روش تحقیق: 29 بازیکن حاضر در اردوی تیم ملی ایران با میانگین سنی 61/ 3± 42/ 23 سال، قد 17/ 7± 8/ 176 سانتیمتر و وزن 23/ 8± 62/ 71 کیلوگرم به صورت داوطلبانه در تحقیق شرکت کردند. این افراد از پست های چهارگانه دروازه بان ( 4 نفر)، مدافع ( 10 نفر)، هافبک (10 نفر) و مهاجم ( 5 نفر) بودند. شاخص های آنتروپومتریک شامل وزن، قد، شاخص توده بدن، قد نشسته و طول دست ها با استفاده از روش های استاندارد و شاخص های آمادگی جسمانی با استفاده از آزمون های دوی رفت و برگشت 36 متر، ایلینویز، 20×10 متر، پرش طول جفت، خمش به جلو، 1600 متر، درازونشست و آزمون پرش زیگزاگ مورد سنجش قرار گرفتند. عملیات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS20 و EXCEL انجام پذیرفت و نیمرخ آمادگی جسمانی و آنتروپومتریک بازیکنان هر پست تهیه گردید. یافته ها: شاخص توده بدن برای دروازه بان ها، مدافع ها، هافبک ها و مهاجم ها به ترتیب 2/41±23/11 ، 1/60±23/11 ، 1/70±23/21 ، 1±21/71 کیلوگرم/مترمربع، قد نشسته 4/71± 94 ، 11/ 5± 21/ 94 ، 91/ 4± 51/ 93، 3/51±97/21 سانتیمتر، طول دست ها 11/ 6± 23/ 181 ، 63/ 8± 44/ 180 ، 06/ 8± 177/74 ، 65/ 7± 43/ 185 سانتیمتر،  سرعت 28/ 0± 29/ 5، 11/ 0± 02/ 5، 22/ 0± 99/ 4، 09/ 0± 11/ 5 ثانیه، چابکی 0/53±15/85 ، 77/ 0± 04/ 17 ، 41/ 0± 2/ 15 ،0/93±15/42 ثانیه، استقامت در سرعت 8/ 0± 37/ 44 ، 66/ 1± 73/ 48 ، 75/ 0± 86/ 43 ، 73/ 0± 59/ 43 ثانیه، توان اندام تحتانی 15/53±240/20 ، 14/13±245/43 ، 16/53±245/33 ، 9/43±249/48 سانتیمتر، انعطاف پذیری، 93 / 5± 36 ، 43/ 5± 58/ 35 ،32/61±7/70 ، 27/42±10/82 سانتیمتر، استقامت قلبی- عروقی 392 ، 357 ، 02 / 0± 342 ، 02 / 0± 368 ثانیه، استقامت عضات ناحیه شکمی 21 / 6± 76 / 63 ، 35 / 4± 78 / 61 ، 59 / 4± 68 / 57 ، 84 / 4± 49 / 56 تعداد و استقامت عضات اندام تحتانی 136/79±10/65 ، 140/32±13/60 ، 142/52±5/50 ، 140/60±10/90 تعداد به دست آمد. نتیجه گیری: شاخص های آنتروپومتریک بازیکنان ایرانی در پست های مختلف بازی از سطح مطلوبی برخوردار است، اما در مورد اکثر شاخص های آمادگی جسمانی ضعف هایی مشاهده می شود.

زمینه و هدف: آزمون وینگیت شامل 30 ثانیه تمرین فوق بیشینه روی یک دوچرخه کارسنج است که میزان بار اعمال شده براساس وزن فرد تعیین می شود. اندازه بار علاوه بر وزن آزمودنی به پارامترهایی از جمله سن و جنسیت نیز وابسته است. عاوه بر پارامترهای نامبرده شده، پارامتر هایی ازقبیل میزان سطح ورزشی، درصد چربی زیر پوستی و سطح مصرف دخانیات آزمودنی نیز در تعیین اندازه بار تاثیرگذار می باشند. هدف از پژوهش حاضر ارائه یک روش هوشمند با استفاده از تکنیک داده کاوی برای تعیین اندازه بار در آزمون وینگیت با توجه به تمامی پارامتر های مداخله گر می باشد . روش تحقیق: آزمون وینگیت به وسیله چرخ کارسنج(مونارک 894) سه نوبت روی 30 نفر داوطلب مرد ازدانشجویان دانشگاه اصفهان انجام شد. در این تحقیق از نرم افزار راپیدماینر برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است . یافته ها : براساس الگوریتم های داده کاوی ویژگی هایی که بیشترین تاثیر را به ترتیب در پیش بینی میزان بار داشته اند شامل: قد، وزن، سن، ورزش، میزان چربی زیرپوستی خاصره ای و میزان چربی زیر پوستی شکمی می باشد . نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق، تکنیک داده کاوی توانسته است اندازه بار را چه برای داد ههای آموزشی و چه برای داد ههای آزمایشی پیش بینی کند. بنابراین با استفاده از تکنیک مورد نظر می توان اندازه بار را برای افراد بطور دقیق پیش بینی کرد. نرم افزار حاصل از این تحقیق درحال ویرایش نهایی برای ارائه به بازار است.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر مصرف کافئین بر قدرت و استقامت عضلانی بازیکنان فوتبال مرد آماتور بود. روش تحقیق : روش پژوهش از نوع نیمه تجربی و جامعه آماری آن کلیه باز کینان تیم های لیگ های فوتبال رده بزرگسالان شهرستان ساوه در سال 1391 بودند که از بین آن ها 48 نفر با میانگین شاخص توده بدنی 36/ 0±23/8 کیلوگرم/متر مربع، وزن 22/ 1± 1/ 76 کیلوگرم، قد 89/ 0± 5/ 178 سانتی متر، و سن 49/ 0± 8/ 24 سال، انتخاب شده و به روش تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. پس از اندازه گیری BMI شرکت کنندگان، ارزیابی قدرت با آزمون حداکثر یک تکرار بیشینه ( 1RM ) در حرکت پرس پا و ارزیابی استقامت عضلانی با آزمون تعداد تکرار در حرکت پرس پا با شدت 80 درصد 1RM صورت گرفت. 72 ساعت بعد، گروه تجربی مقدار 5 میلی گرم/ کیلوگرم وزن بدن کافئین و گروه کنترل دارونما (آرد) دریافت کردند. یک ساعت پس از مصرف مکمل، همان آزمون های قبلی تکرار شدند. با روش آماری t مستقل، اختاف های ایجاد شده در دو گروه مورد مقایسه قرار گرفت و سطح معنی داری 05/ p ˂0 در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که قدرت (p <0/0001) و استقامت عضلانی ( 04/ p< 0 ) در گروه تجربی به طور معنی داری افزایش یافته است؛ اما در گروه  دارونما تغییر معنی داری ( 05/ p ˃0 ) مشاهده نشد. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که مصرف 5 میلی گرم/ کیلوگرم وزن بدن کافئین قدرت و استقامت عضلانی را در فوتبالیست های آماتور بهبود می بخشد.

زمینه و هدف: امروزه علی رغم تدابیر مختلف جهانی جهت پیشگیری از مصرف داروهای استروئیدی،شاهد افزایش مصرف این مواد از سوی ورزشکاران می باشیم. لذا هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان آگاهی، شیوع و عوارض مصرف استروئیدهای آنابولیک در بین ورزشکاران مرد رشته پرورش اندام در شهر مشهد می باشد. روش تحقیق: تحقیق حاضر از نوع مطالعات توصیفی، مقطعی بوده و دربرگیرنده کلیه ورزشکاران رشته پرورش اندام شهر مشهد می باشد. ابزار اندازه گیری آن پرسشنامه 19 سوالی بود که روایی آن به تایید 13 نفر از صاحب نظران حوزه دوپینگ رسید و پایایی آن با تکمیل پرسشنامه توسط 30 شرکت کننده و محاسبه آلفای کرونباخ، حدود 80/ 0 به دست آمد. پرسشنامه ها در یازده باشگاه ورزشی بین 300 ورزشکار مرد و به صورت خوشه ای- تصادفی توزیع گردید و تعداد 282 پرسشنامه برگشت داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی ( فراوانی،میانگین، درصد) وآزمون t مستقل استفاده گردید. یافته ها: یافته های این تحقیق مبین این است که 64 درصد ورزشکاران این رشته در مشهد از داروهای استروئیدی استفاده می کنند . همچنین تحلیل داده ها وجود رابطه معنی دار بین سابقه قهرمانی با شیوع استفاده از داروها( 001/ pتیجه گیری: عدم دانش کافی از سوی مربیان و ورزشکاران در خصوص عوارض و پیامدهای ناشی از مصرف استروئیدها، بستر مصرف این مواد را به طور خیره کننده ای مساعد نموده است، از این رو تدوین برنامه های آموزشی جامع جهت ارتقاء سطح آگاهی ورزشکاران و مربیان ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: تحقیقات متعدد حاکی از رابطه نزدیک بین سامتی با شاخص های استقامت قلبی  عروقی و ترکیب بدنی می باشد و انجام تمرینات ورزشی می تواند در بهبود یا اصاح این شاخص ها نقش موثری داشته باشد. از این رو، هدف اصلی پژوهش بررسی تأثیر 8 هفته تمرین هوازی بر برخی از شاخص های فیزیولوژیک استقامت قلبی  عروقی و ترکیب بدنی در دانش آموزان 15 تا 18 سال مقطع متوسطه شهر کاشان در سال تحصیلی 91 - 1390 بود. روش تحقیق: این مطالعه به روش نیمه تجربی بود. از بین 120 نفر از دانش آموزان دبیرستان های پسرانه شهر کاشان که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، 30 نفر به طور تصادفی انتخاب شده و به دو گروه مساوی شامل گروه تجربی (میانگین سن 30/ 1±17/46 سال، وزن 91/ 9± 73/ 56 کیلوگرم، قد 92/ 4± 73/ 168 سانتی متر و شاخص توده بدنی 42/ 3± 88/ 19 کیلوگرم/مترمربع) و کنترل (میانگین سن 18/ 1± 53/ 17 سال، وزن 11/96±60/06 کیلوگرم ، قد 84/ 7± 66/ 169 سانتی متر شاخص توده بدنی 51/ 3± 79/ 20 کیلوگرم/ مترمربع) تقسیم شدند. با استفاده از آزمون های میدانی، شاخص های حداکثر اکسیژن مصرفی، ضربان قلب پایانی و ترکیب بدنی آزمودنی ها اندازه گیری گردید. برنامه تمرینی، شامل 8 هفته تمرین هوازی، هر هفته 3 جلسه با شدت 60 تا 75 درصد ضربان قلب بیشینه بود. طی دوره تمرین، آزمودنی های گروه کنترل هیچ گونه فعالیت ورزشی منظمی نداشتند. برای طبیعی بودن توزیع داده ها از آزمون کلموگروف- اسمیرنوف، برای ارزیابی اثربخشی تمرینات از تحلیل کوواریانس و جهت اثبات فرض همگنی واریانس ها از آزمون لون استفاده شد. یافته ها: بهبودی معنی داری در شاخص حداکثراکسیژن مصرفی ( 001/ p =0 ) و ضربان قلب پایانی ( 001/ p =0 ) گروه تجربی مشاهده گردید، اما در ضخامت چربی زیر پوستی ( 86/ p=0 ) و درصد چربی بدن ( 16/ p=0 ) دو گروه تفاوت معنی داری بدست نیامد. نتیجه گیری: 8 هفته تمرین هوازی با شدت 60 تا 75 درصد حداکثر ضربان قلب بیشینه موجب بهبود شاخص های استقامت قلبی - عروقی دانش آموزان دبیرستانی شد؛ اما به دلیل برخورداری وضعیت ترکیب بدنی طبیعی، تغییر قابل ملاحظه ای در میزان چربی بدنی آن ها مشاهده نگردید. تحقیق بیشتر روی افراد دارای اضافه وزن یا چاق، تأثیر این نوع تمرین را بهتر نمایان خواهد ساخت.