مدیریت نظامی

مطالعه حاضر با هدف تدوین شاخص های بومی ارزیابی مدیریت دانش در یک مرکز نظامی انجام شده است. مطالعه از نوع مطالعات کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد است. جامعه آماری شامل همه افراد آگاه در حوزه مدیریت دانش مرکز نظامی مورد مطالعه می باشد. نمونه گیری به روش هدفمند بوده و حجم نمونه با استفاده از این روش و رسیدن به حد اشباع 42 نفر تعیین گردیده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق و نیمه ساختمند است. برای تحلیل داده ها از رهیافت نظام مند نظریه داده بنیاد استفاده شده است. مطابق این رویکرد سنجه ها و شاخص های ارزیابی در قالب مفاهیم و مقولات شناسایی و تدوین شدند. در مرحله کدگذاری باز، عبارات مستخرج از مصاحبه ها، در 190 کد و 60 مفهوم خلاصه شدند و در کدگذاری محوری 24 مقوله ناسایی گردیده است. در مرحله توصیف بصری، ارتباط مقولات با استفاده از روش کارت امتیازی متوازن نمایش داده شده است. بر اساس نتایج پژوهش اگر عوامل زیرساخت و پشتیبان به درستی تمهید شوند، باعث ایجاد و توسعه مقوله محوری یعنی مشارکت منابع انسانی در فرآیندهای مدیریت دانش، می شوند. آنگاه اجرای صحیح فرآیندهای مدیریت دانش منجر به ارتقاء روحیه و خدمات و در نهایت آفریدن ارزش و تحقق پیامدهای مورد نظر می گردد.

تحقیق حاضر، به تدوین الگوی انضباط سازمانی با تمرکز بر انضب اط ظاهری و انضب اط معنوی (مورد مطالعه: دانشگاه افسری امام علی (ع)) پرداخته است. نوع روش تحقیق بر پایه مفروضات روش تحلیل تلفیقی انجام گرفته است به عبارت دیگر از روش تحقیق کیفی در جهت طراحی الگو و از روش کمی در جهت آزمون الگو و تحلیل داده ها استفاده شده است. به عبارت دیگر ابتدا با توجه به هدف اولیه که طراحی مدل محتوایی بومی در زمینه انضباط سازمانی بوده است که با روش مصاحبه (بهره گیری از روش قوم نگاری مبتنی بر کدگذاری 3 مرحله ای برای بررسی و استخراج الگو) بین نمونه 15 نفری از خبرگان در این زمینه، صورت گرفته است. پس از بررسی داده های کیفی حاصل از مصاحبه، مولفه های انضباط ظاهری (پیروی از اسناد بالادستی، انضباط شغلی و ارتباطی، انضباط رفتاری، عدم تعارض منافع، قائم و عامل بودن مدیران به رویه های انضباطی و الگوسازی و الگوپروری در میان دانشجویان) و انضباط معنوی (انضباط انتظاری، فرهنگ خود کنترلی، رعایت کدهای اخلاقی، ارتقاء اخلاص و تعهد با تاکید بر آموزه های دینی و ایجاد درگیری عاطفی- ذهنی) مشخص شد. در ادامه روند پژوهش پس از تدوین پرسشنامه با مدنظر قرار دادن روایی و پایایی آن اقدام به توزیع پرسشنامه در جامعه 278 نفری بین مدیران و فرماندهان، اساتید و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع) شده است. پس از جمع آوری داده ها اقدام به پردازش مدل استخراج شده با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس شده است که نتایج این بخش حاکی از روایی سازه، مناسب مدل تحقیق بوده است. در قسمت دوم با استفاده از روش معادلات ساختاری به بررسی و آزمون الگوی طراحی شده در دانشگاه افسری، اقدام شده است. نتایج حاکی از تایید روابط مدنظر تحقیق بوده است.

پژوهش حاضر به منظور ارائه الگوی فرماندهی مطلوب در ایران باستان بر اساس روایت شاهنامه فردوسی با تمرکز بر روایت جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب انجام شده است. این پژوهش، از نظر فایده و هدف از نوع تحقیقات کاربردی، از نظر رویکرد، از نوع کیفی بر پایه پارادایم تفسیری و از نظر ماهیت و نوع مطالعه، از نوع اکتشافی است. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه ابیات شاهنامه با محوریت روایت جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب است. راهبرد تحقیق بر اساس راهبرد داده بنیاد است که با استفاده از این روش، تعداد مفاهیم حاصل در قالب 815 گزاره کلی و 1138 مفهوم و کد مرتبط با فرماندهی مطلوب به دست آمد که در قالب 16 مضمون و 66 بُعد در قالب پارادایم ساختارمند نظریه داده بنیاد پیاده سازی شد. برابر نتایج این پژوهش، مقوله «منش و شخصیت و توانایی فرمانده» مقوله محوری در فرماندهی مطلوب در ایران باستان بر اساس روایت شاهنامه است که تمام مقولات دیگر در پیوند با آن معنا و مفهوم پیدا می نمایند. شرایط علّیِ «منش و شخصیت و توانایی فرمانده»، خدامحوری و دین باوری است. بسترها و عوامل زمینه ای مؤثر شامل ایرانیان (مردم، شاه و پهلوانان و کشور ایران زمین) و انگیزه های آغاز و تداوم جنگ است. مقوله های نظم و سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل مؤثر عملیات رزم و نبرد، به کارگیری تاکتیک ها، راهبردها و روش های جنگی، مشورت در امور فرماندهی و مدیریت جنگ، دشمن شناسی، مذاکره و ارتباط و تعامل مؤثر و طلایه و گشتی فرستادن و کسب اطلاعات با رعایت اصول تأمینی و امنیتی، به عنوان راهبردهای محوری تعامل و کنش در الگوی فرماندهی مطلوب اتخاذ شده که تحت تأثیر مقوله های کشورهای بیگانه و تأثیر عوامل محیطی (دخالت عناصر طبیعی و غیرطبیعی) به عنوان شرایط مداخله گر در راهبردهای تعامل و کنش در این پارادیم محسوب می شوند. پیامد راهبردهای تعامل و کنش سرانجام منجر به پیروزی )ایرانیان( و چیرگی نهایی نیکی بر بدی خواهد شد. جایگاه و روابط هر یک از این مضامین در قالب الگو و مدل پارادایم مشخص و شش قضیه مرتبط ارائه گردیده است.

ﺳﺒک زﻧﺪﮔی از ﻣﻬﻢﺗﺮیﻦ ﻣﻔﺎﻫیﻢ در ﺣﻮزه ی ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋی ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣیرود کﻪ اﺧیﺮاً ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴیﺎری از ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. هدف از این ﭘﮋوﻫﺶ مطالعه سبک زندگی سربازان در یک سازمان نظامی است. این پژوهش به روش پیمایشی و از نوع تحلیلی-توصیفی، است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل؛ کارکنان وظیفه از سه قشر؛ سربازان عادی، درجه داران و افسران می باشد. که بر این اساس تعداد 410 تن از کارکنان وظیفه در یک سازمان نظامی با انتخاب هدفمند، دسترسی و تصادفی، به عنوان نمونه آماری انتخاب و به پرسشنامه پاسخ دادند. در این پژوهش اثر خدمت مقدس سربازی بر 5 بعد از کیفیت زندگی سربازان مورد بررسی قرار گرفت. نتایح پژوهش نشان داد که دوران خدمت سربازی، سبک زندگی سربازان را از جنبه های روابط اجتماعی با میانگین 3.4، آگاهی با میانگین 3.3، نگرش با میانگین 3.27، عادت مناسب با میانگین 3.24 و سلامت روانی 3.17 بهبود بخشده است. هر چند اثر این دوران بر کیفیت زندگی سربازان با اقشار، سطح تحصیلات، سابقه خدمتی و گروه های سنی مختلف و متفاوت بوده است ولی به طور کلی می توان عنوان کرد که خدمت سربازی بر سبک زندگی آتی جوانان اثر قابل توجهی دارد، بنابراین توجه جدی به این حوزه بسیار مهم و حائزاهمیت است.

با وابستگی انسان به فناوری اطلاعات، شکل نوینی از جنگ با عنوان جنگ سایبری ظهور پیداکرده است. در عصر اطلاعات و ارتباطات، تسلیحات سایبری از ارکان اصلی جنگ سایبری محسوب شده و جزء موضوعات راهبردی دولت ها شمرده می شود. توانایی تولید، توسعه و بکارگیری این تسلیحات باعث ارتقاء قدرت دفاعی کشور در فضای سایبر شده و افزایش قدرت ملی را در پی خواهد داشت. امکان بکارگیری تسلیحات سایبری علیه زیرساخت حیاتی، حساس و مهم سبب شده است که متولیان حوزه دفاعی تلاش نمایند تا با استفاده از آخرین دستاوردهای فناوری، به این عرصه نوین ورود نموده و بیش ازپیش بازدارندگی سایبری را محقق سازند. بر این اساس، مقاله حاضر با رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) و روش تحقیق تحلیل محتوا و عقلایی، با مطالعه و پژوهش پیشینه تحقیق، به بررسی تسلیحات سایبری در سطح راهبردی پرداخته و با استفاده از نظرات 79 نفر از فرماندهان، مدیران و کارشناسان سطوح راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی دفاع سایبری کشور، الگوی مفهومی تسلیحات سایبری را به صورت اکتشافی ارائه نموده است. در این تحقیق، طی مصاحبه عمیق با خبرگان، سه مفهوم کارایی، هوشمندی و گمنامی تسلیحات سایبری به مثابه ابعاد راهبردی الگو، شناسایی گردیده و پس از استخراج مؤلفه های هر بعد، شاخص های هر مؤلفه تعیین شده است. سپس با تجزیه وتحلیل آماری نتایج پرسشنامه، الگوی مفهومی تسلیحات سایبری در سه بعد، نه مؤلفه و چهل وچهار شاخص ارائه شده است.

جنگ دوم قره باغ به عنوان اصلی ترین جنگ بین دو کشور مستقل در سال 2020 م بود. با اینکه مدت زمان جنگ فقط 44 روز بود، با این حال این جنگ درس های تازه ای در عرصه نبردهای کلاسیک و مدرن در صحنه عملیات برای فرماندهان و استراتژیست های نظامی آموخت. از آن جایی که روند اجرای جنگ تحت تأثیر استفاده عملیاتی از تکنولوژی و فناوری نوین در حوزه عملیات یگان های پهپادی بود، لیکن ابعاد تأثیرگذاری عوامل و شاخص های جغرافیایی صحنه عملیات در برتری یگان های درگیری تا حدودی نادیده انگاشته شد. این در حالی است که با بررسی ابعاد جنگ، شواهد و قرائن جدیدی از جایگاه و اهمیت شاخص های جغرافیایی منطقه درگیری در تعیین سرنوشت جنگ مشاهده شد. در این تحقیق، جنگ قره باغ به روش توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعه میدانی با هدف تعیین ابعاد، عناصر و عوامل جغرافیایی که منجر به برتری در جبهه های مختلف جنگ گردید، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق بیانگر آن است که از بین عوامل جغرافیای طبیعی، شاخص تسلط جمهوری آذربایجان بر آسمان منطقه عملیات در زمین گیر شدن ارتش ارمنستان با میانگین 41/4 و از بین عوامل جغرافیای انسانی، شاخص تحول در صنعت دفاعی و به کارگیری گسترده و هدفمند از پهپادهای شناسایی و رزمی از سوی ارتش جمهوری آذربایجان با میانگین 87/4 بیشترین تأثیرات را در برتری ارتش جمهوری آذربایجان داشته است.