مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

مطالعات اسلامی ایرانی خانواده سال 2 بهار 1401 شماره 1

مقالات

۱.

پیش بینی گرایش به سوء مصرف مواد مردان متاهل بر اساس حل مساله اجتماعی و رضایت شغلی

کلید واژه ها: حل مسئله اجتماعی رضایت شغلی سوء مصرف مواد مردان متاهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 763 تعداد دانلود : 452
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل ساختاری پیش بینی گرایش به سوء مصرف مواد بر اساس حل مساله اجتماعی و رضایت شغلی در پرسنل متاهل اقماری شرکت بهره برداری نفت و گاز غرب ایران انجام شد. روش: روش این پژوهش همبستگی و جامعه آماری، شامل مردان متاهل اقماری شرکت بهره برداری نفت و گاز غرب کشور در سال 1397 بود که از روش نمونه گیری طبقه ای تعداد 384 نفر از مردان متاهل به عنوان نمونه انتخاب شدند و به فهرست تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی سو و شک، مقیاس رضایت شغلی دانت و همکاران، پاسخ دادند. برای برازش مدل از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار IBMAMOS 24 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که حل مساله اجتماعی با مصرف مواد رابطه دارد همچنین بین رضایت شغلی با سوءمصرف مواد رابطه مستقیم بود. نتایج دیگر نشان داد حل مساله اجتماعی و رضایت شغلی توان پیش بینی گرایش به سوءمصرف مواد در بین مردان متاهل اقماری دارند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت وضعیت و چگونگی رضایت شغلی و حل مسئله اجتماعی مردان متاهل شاغل اقماری با گرایش سومصرف مواد ارتباط مستقیمی دارد بنابراین ارائه آموزش های شناختی و راهکارهای موثر سازمانی در ارتقا رضایت شغلی و تقویت حل مسئله اجتماعی آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است.
۲.

نیازسنجی و ارائه مدل جامع آموزش سلامت روانی واجتماعی خانواده های کارکنان زندان های استان کرمانشاه

کلید واژه ها: سلامت روانی سلامت اجتماعی خانواده های کارکنان زندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 831 تعداد دانلود : 840
هدف این پژوهش نیازسنجی و ارائه مدل جامع آموزش سلامت روانی واجتماعی خانواده های کارکنان زندان های استان کرمانشاه می باشد روش پژوهش حاضر به صورت آمیخته ( کمی-کیفی) و به لحاظ هدف کاربردی است جامعه آماری در بحض کیفی شامل کلیه خبرگان حوزه روانشناسی و مدیریت بودند جامعه آماری در بخش کمی شامل خانواده های تمامی کارکنان زندان های استان کرمانشاه درسال 1399 بود. که با استفاده از صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای 100 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای کسب داده های کیفی از روش دلفی و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل در بخش کیفی از نرم افزار MAXQDA و فرایند کدگذاری استفاده گردید، و در بخش کمی تحلیل عاملی تائیدی و مدل معادلات ساختاری و نرم افزار SPSS و SMART PLSاستفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که که در شناسایی نیاز های آموزش سلامت روانی واجتماعی خانواده های کارکنان زندان های استان کرمانشاه، تعداد 103 شاخص اولیه بدست آمد که این شاخص ها در 12 عامل کلی و 2 دسته سلامت روانی و سلامت اجتماعی دسته بندی شدند. براساس نتایج مصاحبه و روش دلفی، پذیرش خویشتن خودکنترلی، رشد و توسعه فردی، بهزیستی روانی،بهزیستی هیجانی، کیفیت زندگی، عدالت درک شده، مشارکت اجتماعی، تعلق گروهی، سازگاری اجتماعی، اعتماد اجتماعی، حمایت اجتماعی مهمترین نیاز های آموزش سلامت روانی واجتماعی خانواده های کارکنان زندان های استان کرمانشاه می باشند. برازش مدل جامع آموزش سلامت روانی واجتماعی خانواده های کارکنان زندان های استان کرمانشاه نیز براساس معدالات ساختاری مطلوب گزارش شد.
۳.

بررسی الگوی نقش های مراقبتی زن در نظام خانواده مبتنی بر شخصیت حضرت فاطمه (سلام الله علیها)

کلید واژه ها: زن خانواده نقش های مراقبتی حضرت فاطمه (س)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 288 تعداد دانلود : 587
 مقدمه: این پژوهش با هدف بازترسیم نقش های مراقبتی زن در نظام خانواده بر اساس سیره و شخصیت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) انجام شد. روش: در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمون به منابعی که در ارتباط با زندگانی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نگاشته شده بود توجه شد که این منابع همان جامعه ی آماری پژوهش نیز به حساب می آمد. همچنین با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، سه منبع مورد انتخاب قرار گرفتند که اشباع نظری در استخراج داده های منبع سوم محقق شد. پس از آن داده ها در سه موقعیت فرزندی، مادری و همسری و سه سطح مضامین اولیه، ثانویه و شبکه ای ارائه گشت. سپس برای ارزیابی کیفیت داده های تحقیق از روش زاویه بندی از نوع داده ها استفاده شد. از این رو داده های به دست آمده از تحلیل مضمون به چهار نفر از متخصصان اسلامی / روانشناسی عرضه شد و داده های مربوط به نقش-های مراقبتی زن تدوین شد و یک مدل نهایی به دست آمد. یافته ها: در ارتباط با موقعیت فرزندی 2 مضمون شبکه ای حمایت و احترام به دست آمد. در موقعیت مادری 5 مضمون شبکه ای حمایت، محبت، هدایت و تربیت، احترام و عدالت به دست آمد. در نهایت ارتباط با موقعیت همسری 5 مضمون شبکه ای حمایت، سلامت، احترام، سازگاری و محبت به دست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش نقش های مراقبتی استخراج شده از سیره ی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) بیان گر جایگاه مهم و ظرفیت های گسترده ی وجود زن است. این ظرفیت ها به حدی است که به او این امکان را می دهد نقش آفرینی قابل توجهی در خانواده داشته باشد.
۴.

پیش بینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس سبک های حل تعارض، رضایت و بخشودگی زناشویی زوجین شهر کرمانشاه

کلید واژه ها: نگرش به خیانت زناشویی سبک های حل تعارض رضایت زناشویی بخشودگی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 876 تعداد دانلود : 611
مقدمه : هدف از انجام پژوهش حاضر پیش بینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس سبک های حل تعارض، رضایت و بخشودگی زناشویی زوجین شهر کرمانشاه بود. روش : پژوهش حاضر توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر کرمانشاه در سال 1401-1400 بود.  در پژوهش حاضر با استفاده از نمونه گیری تصادفی در دسترس از بین مراکز مشاوره تعداد 5 مرکز مشاوره انتخاب و سپس 200 زوج با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با کسب رضایت از آن دسته از زوجینی که حاضر به همکاری در پژوهش بودند به پرسشنامه های نگرش به خیانت زناشویی مارک ویتلی(2008)، سبک های حل تعارض(1990)، رضایت زناشویی انریچ(1989) و بخشودگی زناشویی ری و همکاران(2001) پاسخ دادند. یافته ها :  نتایج به دست آمده نشان داد سبک های حل تعارض، رضایت زناشویی و بخشودگی زناشویی بانمره کل نگرش به خیانت زناشویی به ترتیب ضریب همبستگی 31/0 ، 27/0 و 24/0 مشاهده شدکه همگی در سطح 05/0P< معنادار است. همچنین تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای پیش بین باهم 39/0 واریانس نگرش به خیانت زناشویی را تبیین می کنند. همبستگی چندگانه بین متغیرها نیز 58/0 (58/0=R) به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، می توان گفت هر چقدر استفاده از سبک های حل تعارض، رضایت و بخشودگی زناشویی در زوجین بالاتر باشد نگرش منفی نسبت به خیانت زناشویی وجود دارد.
۵.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب هیجانی و ابعاد خستگی روانی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

کلید واژه ها: اجتناب هیجانی خستگی روانشناختی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد مولتیپل اسکلروزیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 82 تعداد دانلود : 97
زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن پیشرونده سیستم اعصاب مرکزی است و از علائم نشانه های آن خستگی و کاهش ظرفیت عملکردی می باشد. هدف از پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب هیجانی و ابعاد خستگی روانی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس ازمون بود. آزمودنی ها با دامنه سنی 40-20 سال و با مقیاس ناتوانی جسمانی (EDSS) یک تا چهار و هدفمندانه و داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های تجربی و کنترل تقسیم شدند. هر دو گروه در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به پرسشنامه های اجتناب هیجانی کندی (2015) و خستگی شناختی فیسگ (1994) پاسخ دادند. گروه آزمایش 10 جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را به صورت هفته ای یکبار به مدت 5/1 ساعت دریافت کردند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 و روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب هیجانی و خستگی شناختی زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس مؤثر است (001/0≥P). نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش می توان از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای کاهش اجتناب هیجانی و علائم خستگی (جسمانی، شناختی و اجتماعی) زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس در مراکز درمانی استفاده نمود.
۶.

پیش بینی خشونت خانگی علیه زنان بر اساس ابعاد طرحواره های جنسی در زنان خانه دار

کلید واژه ها: خشونت خانگی طرحواره های جنسی زنان خانه دار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 547 تعداد دانلود : 695
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی خشونت خانگی علیه زنان بر اساس ابعاد طرحواره های جنسی در زنان خانه دار شهر سنندج انجام گرفت. روش: روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ روش اجرا توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی زنان خانه دار شهر سنندج در 6 ماه اول سال 1399 تشکیل داد. از بین جامعه آماری پژوهش تعداد 170 نفر از زنان خانه دار به شیوه ی هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل: پرسشنامه خشونت خانگی علیه زنان 26 سوالی وردی نیا (1389)، و پرسشنامه طرحواره ها جنسی50 سوالی اندرسن و سیرانوسکی (1994) بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش ها آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی آزمون تحلیل رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماریSPSS تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد حدود 71 درصد از واریانس خشونت خانگی علیه زنان را می توان بر اساس ابعاد طرحواره های جنسی، در زنان خانه دار شهر سنندج پیش بینی کرد (01/0 ≥ P). همچنین بین مولفه های طرحواره های جنسی با خشونت خانگی علیه زنان رابطه معکوس و معنی دار وجود داشت (01/0 ≥ P). نتیجه گیری: از نتایج می توان چنین نتیجه گیری کرد که مولفه های طرحواره های جنسی با گرایش به خشونت خانگی رابطه معکوس معنی داری داشته و در طراحی پروتکل های مداخله ای و درمانی جهت کاهش خشونت خانگی به این آموزش و افزایش خود آگاهی در مورد طرحواره های جنسی توجه لازم مبذول گردد.