فرهنگ در دانشگاه اسلامی

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه تحلیلی جامع از انگیزش اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز و بررسی متغیّرهای جمعیت شناختی بر انگیزش آنان و نیز سنجش سطح انگیزش اعضای هیئت علمی انجام شده است. روش: این تحقیق از نظر هدف، کاربری و روش پژوهش نیز روش تحقیق آمیخته تشریحیبوده که در بخش کمّی از روش پیمایشی بهره گرفته شد و در نهایت با استفاده از نرم افزار  SPSSو آزمونهای آماری، سطح انگیزش اعضای هیئت علمی مشخص شد.بخش کیفی پژوهش با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی به تبیین و چرایی خروجی کار در قسمت کمّی پرداخته است و با انجام مصاحبه های هدفمند با برخی از اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز، این هدف محقق شده است.جامعه آماری پژوهش نیز اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز بوده است. یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی در بخش کمّی نشان داد که انگیزش اعضای هیئت علمی از سطح مطلوبی برخوردار نبوده و از حد متوسط نیز پایین تر است. در بخش کیفی پژوهش، به بررسی وضعیت انگیزش اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز با توجه به سن، جنسیت، تأهل، مرتبه علمی، سابقه خدمت و دانشکده ها پرداخته شده است که انگیزش اعضای هیئت علمی با توجه به هر متغیّر نیز متفاوت بوده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده و به منظور بهبود و افزایش انگیزش اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز، تلاش برای بهبود و اصلاح عدالت سازمانی، سیستم ارزیابی عملکرد، سیستم پاداش و طراحی شغل و ... پشنهاد شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش تمییزی وقایع استرس زای زندگی و حمایت خانوادگی در تبیین آمادگی به اعتیاد در دانشجویان دانشگاه ارومیه بود. روش: روش پژوهش مطالعه حاضر، همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه در سال تحصیلی 97-1396 به تعداد 17000 بود که 400 دانشجو از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در این پژوهش از سیاهه رویدادهای زندگی پیکل، مقیاس حمایت اجتماعی ثامنی و مقیاس آمادگی به اعتیاد وید و بوچر استفاده شده است. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین وقایع استرس زای زندگی با آمادگی به اعتیاد، رابطه مثبت و معنادار و بین حمایت خانوادگی با آمادگی به اعتیاد و وقایع استرس زا، رابطه منفی و معنادار وجود داشت. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد پیش بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس وقایع استرس زای زندگی و حمایت خانوادگی معنادار است. نتیجه گیری: وقایع استرس زای بالا و حمایت خانوادگی پایین، پیش بینی کننده آمادگی به اعتیاد بوده؛ به طوری که وقایع استرس زا و عدم حمایت از سوی خانواده، فشار روانی بالایی را برای افراد در پی داشت که به منظور کاهش این فشار، افراد به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا می کردند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان اثربخشی تبلیغات شهری در ترویج فرهنگ شهادت در ارتباط با نظام ارزشی جوانان بود. برای عملیاتی کردن این هدف، ارتباط بین میزان توجه به تابلوهای تصاویر شهدا از یک سو و نظام ارزشی دانشجویان از سوی دیگر، مطاله شده است. روش: روش این پژوهش توصیفی- پیمایشی است که در بین 3500 دانشجوی دانشگاه بجنورد اجرا شد. در این پژوهش از دو پرسشنامه استفاده شده است؛ نخست، پرسشنامه ارزشهای آلپورت و دیگری، پرسشنامه محقق ساخته که هدف آن سنجش میزان توجه به تابلوها و تصاویر شهدایی بود که در مسیر دانشگاه نصب شده بودند. از بین 350 پرسشنامه توزیع شده، 290 پرسشنامه در این مطالعه استفاده شده است. یافته ها: تصاویر شهدا و مضامین روی تابلوها، توانسته بود تنها توجه حدود 17 درصد از دانشجویان را به خود جلب کند که رقم پایینی به شمار می رود. همچنین بین متغیّرهای ارزشی دانشجویان و میزان توجه آنان به تصاویر شهدا هیچ گونه رابطه معناداری مشاهده نشد؛ به گونه ای که تابلوها حتی در جلب توجه آن دسته از دانشجویان برخوردار از ارزشهای مذهبی بالاتر نیز توفیق نداشتند. نتیجه گیری: عدم توجه به مبانی و اصول طراحی پیام، عدم استفاده از فنّاوری های نو و در نتیجه، قدرت ناکافی تابلوها و تصاویر، عامل اصلی دیده نشدن تصاویر است. استفاده از روشهای خلاقانه، توجه به اقتضائات زمان و ویژگی های نسل نو در نمایش تصاویر شهدا و همچنین نمایش نماد به جای تصاویر واقعی، از جمله پیشنهادهای پژوهش حاضر است.

اجرای اسناد تحولی در نظام آموزش و پرورش، موضوعی اساسی در نظام تعلیم و تربیت همه کشورهاست و از منظر سیاستگذاری، اهمیت زیادی دارد. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در راستای تحول اساسی مورد نیاز نظام آموزشی کشور ایران، توسط جمعی از متخصصان تعلیم و تربیت تدوین شد؛ اما همانند سایر اسناد تحولی و توسعه ای کشور، برای اجرا چالشها و مشکلاتی دارد. هدف: این پژوهش با هدف دستیابی به مدل اجرای سند تحول ینیادین آموزش و پرورش،انجام شد. روش: این مقاله با روش کیفی و راهبرد داده بنیاد و ابزار مصاحبه عمیق انجام شده است. نمونه گیری از نوع هدفمند(نمونه گیری نظری) و در بین نخبگان اجرایی و دانشگاهی آموزش و پرورش صورت گرفته است. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مدل اجرای سند تحول از نوع اجرا با رویکرد ترکیبی و شبکه ای و توجه به ذی نفعان سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. همچنین اجرای آن نیازمند الزامات ساختاری، اجتماعی، فرهنگی و قانونی است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، در ابتدا ارائه مقیاس سنجشی برای سنجش شادمانی بر مبنای نظریه استخراج شده از آرای فلاسفه اسلامی و در ادامه، مطالعه و کنکاش رابطه برخی تعیین کننده های اجتماعی- جمعیتی بر میزان شادمانی دانشجویان بود. روش: این پژوهش ناظر به رویکرد کمّی و با استفاده از روش پیمایش به انجام رسید. جامعه آماری، دانشجویان مشغول به تحصیل در چهار سال اول دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال تحصیلی 97-1396 به تعداد حدود 6000 نفر بود که از این تعداد، 450 نفر با استفاده از روش نمونه گیری بنداگشتی انتخاب شدند. پرسشنامه سنجش شادمانی با تعریف دو نوع شادمانی حسی- وهمی و وهمی- عقلی و مبتنی بر مبانی دینی و ارزشهای جامعه ایرانی تدوین و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس انجام شد. یافته ها: یافته های برآمده از معادله رگرسیون چندمتغیّره نشان داد که نوع دانشکده محل تحصیل، مدت زمان زندگی در شهر و احساس طبقاتی، رابطه معناداری با شادمانی دارند؛ ولی متغیّرهایی نظیر قومیت، محل سکونت، جنسیت و وضعیت تأهل، ارتباط معناداری با انواع شادمانی ندارند. نتیجه گیری: تغییرات اجتماعی و جمعیت شناختی، اثرات پایداری بر میزان و نوع شادمانی جوانان دانشجو دارند و این امر نیازمند بررسی های بیشتر به منظور کنکاش این موضوع مهم برای برنامه ریزی های دقیق تر در دانشگاه و جامعه است.

 هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت هیئات مذهبی دانشگاهی، به مثابه یکی از مسئولیتهای اجتماعی دانشگاه اسلامی انجام شد. روش: پس از شناسایی عوامل تشکیل دهنده هیئات مذهبی دانشگاهی از طریق مطالعات اسنادی و مصاحبه، با رویکرد تحلیل اهمیت- عملکرد سعی در ارزیابی عملکرد این هیئات شد و در مرحله اول 25 عامل تشکیل دهنده هیئات دانشگاهی در چهار محور، دسته بندی و سپس وضع موجود و مطلوب هر یک از عوامل به وسیله نظرخواهی از 47 نفر از خبرگان این حوزه، ارزیابی شد. یافته ها: مؤلفه های شناسایی شده ذیل چهار راهبرد کلی ذیل دسته بندی شدند: لزوم توجه حیاتی، تداوم وضعیت عالی موجود، دارای اولویت پایین و ناحیه قابل کاهش، که مدیران هیئات دانشگاهی را ملزم می کرد اقدامات خود را متناسب با هر یک از راهبرد های بیان شده جهت دهی کنند. نتیجه گیری: در حال حاضر برای بهبود وضعیت هیئتهای مذهبی دانشگاهی، بیشترین توجه باید معطوف به وجود عالم ربّانی، نظام تربیت خادم و استفاده از ظرفیت هیئات برای مسائل روز باشد.

امروزه فضای مجازی بر تمامی عرصه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع مؤثر بوده و با توجه به ظرفیتهایی چون: سرعت، فراگیری، دسترسی دائم، تعامل دوسویه و چندسویه، فرامکانی و فرازمانی، توانسته به عنوان ابزاری مؤثر و اثربخش بر حکمرانی خوب مطرح شود. هدف: این تحقیق در پی مطالعه نقش فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به عنوان جدیدترین دستاورد آن بر وضعیت شاخص شفافیت به منزله یکی از مؤلفه های مهم حکمرانی خوب انجام شده است. روش: در بخش مبانی نظری از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی و کتابخانه ای و در بخش پیمایشی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، تعداد 389 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران بودند و از نرم افزار اس.پی.اس.اس-۲۱ برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها: مهم ترین یافته های این پژوهش حاکی از این نکته است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از طریق آگاهی بخشی، افزایش نظارت در جامعه و تعامل دوسویه میان دولت و مردم و انعکاس خواسته های آنان موجب بهبود و افزایش شفافیت در ایران می شود. نتیجه گیری: این پژوهش نشان می دهد فضای مجازی در تقویت و ارتقای شاخص شفافیت در ایران نقش بسزایی داشته است.