فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۰۱ تا ۲۲۰ مورد از کل ۳۱۳ مورد.
تجلی آیات قرآن در نهضت مقدس حسینی
حوزه های تخصصی:
نهضت مقدس حسینی جلوه ویژه ای در تاریخ جهان دارد، پیروزی امام حسین(ع) با یاران اندک خویش در مقابل سپاه عظیم دشمن و زنده ماندن یاد این واقعه تاکنون همه بیانگر تابش قدرت و عظمت الهی می باشد، که در این مقاله سعی شده تحت عنوان «تجلی آیات قرآن در نهضت مقدس حسینی» به بررسی تحقق آیات الهی در بطن قیام امام حسین(ع) پرداخته شود.
معرفت کوثر قرآن
منبع:
بینات ۱۳۸۶ شماره ۵۶
حوزه های تخصصی:
معیارهای حدیث تفسیری(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
از معصومان(ع) به عنوان معلم و مبیّن قرآن، احادیث بسیاری بر جای مانده است. این احادیث از حیث تأثیری که در تبیین قرآن دارند، به چند دسته تقسیم می شوند: دسته ای تفسیری است؛ یعنی معصومان(ع) کوشیده اند تا با محور قرار دادن الفاظ و ساختار کلام و رعایت اصول محاوره، مراد الهی را بیان کنند. در موارد بسیاری، این دسته از احادیث با احادیث مشابه درهم می آمیزد وکار بهره گیری از آنها را با سختی و اشکال مواجه می سازد. این مقاله درصدد است با بیان ویژگی های این دسته از احادیث، شاخصه هایی ارائه دهد که در موارد ابهام، حدیث تفسیری از غیر آن بازشناخته گردد. براساس این پژوهش، معیارهای حدیث تفسیری عبارت است از: هماهنگی محتوایی با آیه؛ تبیین مدلول ظاهری آیه، انطباق پذیری بر آیه، هماهنگی با سیاق آیه، هماهنگی با آیه در سیر بیان مطالب.
جایگاه اهل بیت (ع) در سوره دهر از منظر فریقین(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
طلوع پاییز ۱۳۸۵شماره ۱۹
حوزه های تخصصی:
دو سند روشن بر مظلومیت سبط اکبر
حوزه های تخصصی:
مصداق شناسی اهل بیت(ع)، با نگاهی تفسیری، روایی و تاریخی
حوزه های تخصصی:
آنچه در پیش رو دارید ، تحقیقی است که بنا بر سبیل ایجاز ، سعی بر آن دارد تا با بحث کنکاش در آیات 32 و 33 سوره احزاب و دیگر روایات مربوط با موضوع آنها ، به بررسی و تبیین مصادیق اهل بیت در این آیات بپردازد و به استناد احادیث موجود در کتب حدیثی اهل سنت و همچنین با استفاده از دیدگاههای تفسیری و تحلیلهای تاریخی ، در حد امکان ریشه ها و علتهای اختلاف در مورد متن آیه تطهیر ( به عنوان اولین خاستگاه تشریعی اصطلاح اهل بیت ) بپردازد و از این نظر به فهم اختصاصات ویژگیها ، بستگیها و یا عدم بستگیهای میان اجزای متن ، دست یابد ...
بازخوانی احادیث جری و بطن با تأملی بر مباحث روایی المیزان(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران شیعی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات موارد دیگر کتاب شناسی تفسیر
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر قرآن و تفسیر در روایات
از بایسته های حدیث پژوهی، چگونگی طبقه بندی احادیث ذیل آیات قرآن کریم است. پیش از علامه طباطبایی، عالمان قرآن پژوه و حدیث پژوه به بیان نکاتی در باب فهم احادیث ذیل آیات پرداخته و بخشی از مباحث مربوط را بازگفته اند؛ اما هیچ یک از آنان به تفصیل و در حد و اندازه المیزان سخن نگفته اند. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی بوده، هدف از آن ارائه تعاریفی نسبتا جامع از جری و تطبیق و باطن و تأویل با بازخوانی احادیث جری و بطن و تأملی بر مباحث روایی المیزان به منظور شناسایی احادیث بیانگر جری و باطن قرآن است. حاصل پژوهش اینکه جری عبارت است از: بیان مصداق های آیه اعم از مصداق برتر و روزآمد و غیر آن، که در زمان نزول مخفی بوده است و باطن نیز عبارت است از بیان معانی توسعه یافته فراتر از ظاهر الفاظ و عبارات آیات و نیز بیان لایه های معنایی (معانی دقیق تر و مخفی) آیات قرآن. با این تعاریف می توان برخی احادیث مندرج در تفاسیر روایی را به لحاظ نسبت آن با تفسیر قرآن، سنخ شناسی و طبقه بندی کرد.
امام حسن مجتبی (ع) و قرآن کریم
حوزه های تخصصی:
این نوشته کوشیده است بر اساس منابع تفسیری اهل سنت،دیدگاه مفسران این طائفه را دربارە شخصیت امام حسن مجتبی(ع) در حوزە مباحث تفسیری، گزارش، بررسی و تحلیل نماید.صلح امام مجتبی(ع)،دیدگاه آن حضرت دربارە قرآن و چگونگی تفسیر آن،و سرانجام نوع تفسیر ایشان از آیات قرآن کریم،سه محور این نوشته است. کلید واژه ها:امام حسن،صلح امام حسن،قرآن،تفسیر قرآن،نکته های تفسیری امام حسن و روش شناسی تفسیر.
برخی روایات تفسیری امام حسن (ع)
حوزه های تخصصی:
پس از شهادت امیرالمومنین علی(ع)،امامت و ولایت امت به حسن بن علی(ع) فرزند گرامیشان انتقال یافت.در این زمان معاویه که حکومت شام را در دست داشت،توانسته بود با دروغ و فریب به نام دین بر مردم حکومت کند.مردم هر آنچه را که او می گفت جزء دین می شمردند،و تبعیت می کردند.تا آنجا که او نماز جمعه را در روز چهارشنبه خواند و احدی به اواعتراض نکرد.1 لذا به واسطه سیاستهای معاویه در ادامه سیاستهای خلفای ثلاث،انحرافات فراوانی در دین به وجود آمد، که امام حسن(ع) عمر شریف خود را صرف مبارزه با این انحرافات کرد.برخی از این اقدامات که در تفسیر نقش مهمی داشته است ، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
قرآن و نام امامان / چرا نام امام علی علیه السلام و امام علیهم السلام در قرآن نیامده است؟
حوزه های تخصصی:
همانندی های علی(ع) و عیسی(ع) در سنت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن وحی ونبوت در قرآن
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی وحی و نبوت و امامت در روایات
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر روایات و عترت
در این جستار، شباهت هایحضرت عیسی(ع) با حضرت علی(ع) در سه حوزه قرآن و سنت(حدیث)، کلام و عرفان با تأکید بر منابع اصیل و رویکردی مقایسه ای مورد بررسی قرارگرفته است، نقطه اوج این شباهت ها را می توان در دو حوزه عرفان و تشیّع ملاحظه کرد. از لحاظ خاستگاه، قرآن و سنت نخستین منابعی هستند که القا کننده چنین مفهومی به حساب می آیند. در قرآن، به عنوان مثال در تفسیر سوره های زخرف و نساء، با آیاتی مواجه می شویم که به تشابه این دو بزرگوار اشاره شده است. بازتاب تشابه بینحضرت عیسی(ع) و حضرت علی(ع) را در احادیث پیرامون موضوعاتی از قبیلِ زهد، رجعت، فتوت و خوارق عادات می توانیافت. پس از قرآن و سنت، شیعه نصیریه، به ویژه در اعتقادشان به تثلیث، گزارشگر این همانندی ها است. در ادامه، با ظهور مکتب ابن عربی و مطرح ساختن نظریه ختم ولایت برایحضرت عیسی(ع) و حضرت علی(ع)، و اشتراک هر دو در مفهوم نبوت عامه، می توان چنین برداشت نمود که علت این همانندی ها، مفهوم ولایت است؛ تفکری که انعکاس آن را در طریقت بکتاشی می توان دید.
قرآن و امام زمان (ع): موعود در قرآن و ادیان بودایی
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی ادیان دیگر
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی مهدویت
معیت قرآن و امام حسن (ع)
حوزه های تخصصی:
معیت قرآن و امام حسن (ع) نیز از دو جنبه بررسی می شود،یکی از جنبه ویژگی های مشترک قرآن و آن بزرگوار و دیگری از جنبه تجلی قرآن در وجود امام حسن(ع) و تطابق آن بزرگوار با آیات این کتاب شریف.امیرمؤمنان علی(ع) در مورد اهل بیت (ع) در نهج البلاغه می فرمایند:« فیهم کرائم القرآن و هم کنوز الرحمن»4 بنابراین مقاله در پی آن است که به وجوه اشتراک قرآن و امام حسن(ع) بپردازد و برخی از آن ها را بیان کند،ضمن اینکه در بخش پایانی مقاله جلوه هایی از قرآن در سخنان آن امام همام بیان شده است.
بازخوانی انتقادی رویکرد استشراقی به مفهوم شناسی «اهل بیت» (نقد مقاله «اهل بیت» در دائرهالمعارف قرآن لایدن)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در برخی از آیات قرآن و نیز در بیان پیامبر اسلام، از گروهی با عنوان «اهل بیت» یاد شده که از هرگونه پلیدی پاک هستند و فضیلت ها و موقعیت های ویژه ای در اسلام دارند. همین امر، موجب توجه خاص خاورشناسان به این واژه قرآنی و نگارش آثار متعددی در این زمینه شده است. مقاله «اهل بیت» اثر موشه شارون در دایرهالمعارف قرآن لایدن، ازجمله این آثار است که پژوهش حاضر، به معرفی و نقد آن می پردازد. مقاله یادشده دارای قوت ها و ضعف های متعددی است. مفهوم شناسی واژه «اهل» در قرآن، ذکر حدیث سفینه، اشاره به آیاتی که واژه «اهل بیت» در آنها به کار رفته و همچنین بیان اینکه حدیث کساء، یکی از مشهورترین روایاتی است که در منابع فریقین درباره تفسیر آیه 33 سوره احزاب نقل شده، از نکات مثبت این مقاله است. در مقابل، برخی از ضعف های آن عبارتند از: مفهوم شناسی ناقص از واژه «اهل بیت»، انطباق آن مفهوم بر قبیله قریش، تحلیل نادرست از برخی روایات و تفسیری مبهم از پیام سیاسی حدیث کساء. در نوشتار تحلیلی حاضر، به اشکالات یادشده پاسخ داده می شود.