حبیب الله سالارزهی

در سراسر جهان، فضاهای شهری، برای سالیان متمادی در زمره با اهمیت ترین مکان ها برای اهداف گردشگری بوده اند. بگونه ای که، امروزه، مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک برای چنین فضاهایی، نیازمند دیگاه های پویا و نظام یافته ای دارد که با استفاده از ابزارها و محرک های شهری، می توان پیشبرد آنها را تضمین نماید. از جمله این محرک ها، صنعت گردشگری بویژه گردشگری ورزشی است. براساس استعدادهای گردشگری ورزشی کشور، در مناطق مستعدی مانند شهرستان گنبدکاووس، دستیابی به برنامه ریزی و مدیریت هدفمند، ضروری بنظر می رسد. از اینرو، پژوهش حاضر، جهت تدوین و انتخاب استراتژی؛ از تحلیل استراتژیکی استفاده کرده که نیازمند شناسایی و تحلیل قوت ها و ضعف های درونی و فرصت ها و تهدیدهای بیرونی محیط مورد بررسی دارد. ماتریس SWOT از جمله تکنیک هایی است که می توان جهت تحلیل استراتژیک از آن بهره برد. این ماتریس، قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدات محیطی را ارزیابی می کند، اما نتایج آن، توانایی ارزیابی تناسب گزینه های تصمیم، براساس عوامل و رتبه بندی آنها را ندارد. بنابراین، در این پژوهش، از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) برای محاسبه وزن و اهمیت هرکدام از معیارها و زیرمعیارهای شناسایی شده، استفاده گردیده است. براساس نتایج حاصله، فرصت های بیرونی با وزن نسبی 0.375، قوت های داخلی با 0.342 و تهدیدهای بیرونی با 0.178 و در نهایت ضعف های داخلی با 0.105 بترتیب اولویت قرار گرفتند. علاوه برآن، نتایج نشان می دهد که مهم ترین استراتژی کاربردی برای توسعه گردشگری ورزشی فضاهای شهری شهرستان گنبدکاووس، استراتژی SO با شاخص مطلوبیت 0.437 می باشد

توجه به تعامل دانشگاه با جامعه، در کنار دو کارکرد اصلی نظام آموزش عالی، یعنی؛ آموزش و پژوهش، بر نقش اجتماعی دانشگاه ها در پاسخگویی به نیازها و انتظارات جامعه در سطوح مختلف، دلالت دارد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، شناسایی و دسته بندی نگرش خبرگان دانشگاهی در خصوص چالش های پیش روی تعامل دانشگاه با جامعه؛ با استفاده از رویکرد آمیخته و روش کیو بوده است. جامعه آماری پژوهش را هجده نفر از صاحب نظران، خبرگان و اساتید دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی مختلف در سطح کشور تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اصل کفایت نظری، به عنوان اعضای نمونه انتخاب گردید. علت اصلی این انتخاب نیز، تخصص، تجربه آکادمیک و تألیفات خبرگان در حوزه آموزش عالی در نظر گرفته شده است. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از 18 مصاحبه صورت گرفته، فضای گفتمان حاصل گردید و با استفاده از نظرات و دیدگاه های آنان، گزینه های کیو و در ادامه آن، مجموعه کیو به دست آمد. همچنین، در بخش کمی نیز، با استفاده از نرم افزار SPSS داده های به دست آمده در بخش کیفی، مورد تحلیل قرار گرفت که درنهایت، هفت نگرش اصلی، در این زمینه، شناسایی گردید.

امروزه مدیریت دانش تبدیل به یکی از مقوله های مهم و قابل توجه در کشورهای در حال توسعه شده است. صنعت نفت از صنایع مهم در کشور ما می باشد که نقش انتقال دانش در همه امور آن دارای اهمیت بوده است و می تواند با استفاده از اتحاد استراتژیک، تلاش های خود را در امر خلق دانش، کسب دانش، تسهیم دانش و به کارگیری دانش تکمیل نماید؛ بنابراین در این پژوهش تلاش شده است تا نقش مدیریت دانش را به عنوان انگیزه ای برای ورود به اتحاد استراتژیک فناورانه مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش، پس از مطالعه ادبیات مربوط و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی اولیه موضوع مورد نظر پرداخته شده است؛ پس از آن با استفاده از رویکرد کیفی و مصاحبه با خبرگان، به استخراج مفاهیم و مقوله های اثرگذار بر مدیریت دانش به عنوان انگیزه ورود به اتحادها پرداخته شده است. یکی از مقوله های مهم در این رابطه، خلق دانش می باشد که از مفاهیم تشخیص دانش و ایجاد دانش منجر شده است. مقوله دیگر شناسایی شده، کسب دانش می باشد که از مفاهیم جمع آوری دانش و سازماندهی دانش به دست آمده است. سومین مقوله شناسایی شده در راستای مدیریت دانش، تسهیم دانش است که دربرگیرنده مفاهیم نشر دانش و سازگار نمودن دانش می باشد. در نهایت، به کارگیری دانش که از مفهوم استفاده از دانش به دست آمده است.

رویکردهای سیاسی بین المللی همواره یکی از مقوله های مهم و قابل توجه در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته می باشد. صنعت نفت از صنایع مهم در کشور ما می باشد که نقش رویکردهای سیاسی بین المللی در آن دارای اهمیت بسیار بوده است و در برنامه های مربوط به استخراج و تولید نفت و نیز صادرات آن به کشورهای مختلف جهان تأثیر زیادی دارد؛ بنابراین در این پژوهش تلاش شده است تا نقش رویکردهای سیاسی بین المللی را به عنوان انگیزه ای برای ورود به اتحاد استراتژیک فناورانه مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش، پس از مطالعه ی ادبیات مربوط و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی اولیه ی موضوع مورد نظر پرداخته شده است؛ پس از آن با استفاده از رویکرد کیفی و مصاحبه با خبرگان، به استخراج مفاهیم و مقوله های اثرگذار بر رویکردهای سیاسی بین المللی به عنوان انگیزه ی ورود به اتحادها پرداخته شده است. یکی از مقوله های مهم در این رابطه، ساختارهای نهادهای سیاسی می باشد که از مفاهیم ثبات و نظم سیاسی و تنوع و انفکاک ساختاری منجر شده است. مقوله ی دیگر شناسایی شده، قوانین و مقررات می باشد که از مفاهیم کاهش موانع قانونی، حاکمیت قانون و ریسک سیاسی به دست آمده است. سومین مقوله ی شناسایی شده، وجود فضای سیاسی بین المللی مناسب است که دربرگیرنده ی مفاهیم تطابق با سیاست ها، امنیت و ثبات منطقه ای، همکاری های بین المللی و عضویت در سازمان های سیاسی، اقتصادی بین المللی می باشد.

پژوهش حاضر باهدف شناسایی پیشران های مؤثر بر توسعه شبکه های اجتماعی مجازی در تشخیص فرصت های کارآفرینانه صورت پذیرفت. شبکه های اجتماعی مجازی، به عنوان شبکه ای از ارتباطات انسانی، شامل واتس آپ، اینستاگرام، گوگل پلاس، لینکدین، فیس بوک، توییتر و سایر پلتفرم های دیگری است که دربرگیرنده فرصت های بسیاری درزمینة کارآفرینی می باشد. پژوهش، ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش گردآوری داده ها، تحلیلی – اکتشافی و از نوع رویکرد آمیخته بوده که در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از روش میک مک استفاده شد. جامعه موردنظر در بخش کیفی شامل 9 نفر از خبرگان و در بخش کمی شامل 20 نفر از کارشناسان مسلط به موضوع است که به شیوه نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها در بخش کیفی شامل مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه و در بخش کمی شامل پرسش نامه میک مک بوده است. در مرحله مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه، تعداد 18 متغیر اولیه شناسایی گردید که با تعدیل نظرات خبرگان، 16 متغیر برای تحلیل کمی استفاده شد. پس از تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه میک مک، تعداد 10 متغیر به عنوان پیشران های مؤثر تعیین شدند. نتایج، بیانگر این است که اثرگذارترین عامل شامل؛ اندازه شبکه های اجتماعی مجازی و وجود مخاطبین تجاری در شبکه های اجتماعی مجازی و کم اثرترین متغیر شامل؛ انتقال اطلاعات و وجود منابع اطلاعاتی در شبکه اجتماعی مجازی می باشد.  

شهر زابل با توجه به گسترشی که دارد با پدیده حاشیه نشینی مواجهه است. علت گسترش حاشیه نشینی افزایش امکانات رفاه در شهر، رهایی نیروی کاراز بخش کشاورزی، دامداری، خشک شدن رودخانه هیرمند و تالاب هامون ، بسته شدن مرز وعدم رونق توسعه بازارچه های مرزی در روستاها و بیکاری آن ها به علت نبود نگاه مثبت اقتصادی از سوی خط مشی گذاران به روستاهای سیستان باعث شده تا توازن شهر و روستا از بین برود که منجر به مهاجرت به شهر شده و همچنین فقر، بیکاری، ارزانی ملک اجاره بها زمین در مناطق حاشیه و نبود فضای سبز در مناطق اصلی شهر نیز به شکل گیری مشکلات فراوانی ازجمله اسکان غیررسمی منجر گردیده است. از این رو این پژوهش در پاسخ به این سوال انجام پذیرفت که علت گسترش مناطق حاشیه نشین شهرستان زابل و برنامه ریزی منطقه ای مبتنی بر مهار معضل کدامند؟ پژوهش به روش کیفی، مبتنی بر تحلیل تم و ابزار اطلاعات مورد نیاز این پژوهش بررسی ادبیات و مبانی نظری تحقیق ، اسناد و مدارک ،مشاهدات میدانی و مطالعات اکتشافی نگارنده و مصاحبه نیمه ساختار یافته با 20 نفر ازنخبگان درباره ی جامعیت دسته بندی شاخص ها انج ام گرفت پس از انجام تجزیه و تحلیل داده ها تم های اقتصادی و محیطی و عدم سیاست گذاری صحیح توسعه روستایی منطقه سیستان به عنوان علت گسترش مناطق حاشیه نشین شهرستان زابل و پیشگیری در مبدا (روستاهای منطقه سیستان ) و پیشگیری در مقصد (شهرستان زابل) به عنوان برنامه ریزی منطقه ای مبتنی بر مهار گسترش حاشیه نشینی مورد شناسایی و بحث قرار گرفتند

بخش معدن در بسیاری از کشورها ازجمله ایران، یکی از مهم ترین مسیرها در رسیدن به توسعه پایدار است. ارتباط بالایی که بین بخش معدن و سایر بخش های اقتصاد ملی وجود دارد، اهمیت این بخش را دوچندان می کند. لذا، شناسایی و توسعه فرصت های کارآفرینی در این حوزه می تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم بستر بسیار مهمی برای اشتغال، علی الخصوص در مناطق محروم کشور، ازجمله استان سیستان و بلوچستان فراهم کند. لذا، در این پژوهش سعی شده است با یک رویکرد کیفی، الگویی جهت تشخیص و توسعه فرصت های کارآفرینی در حوزه معادن استان سیستان و بلوچستان ارائه گردد. روش تحقیق مقاله حاضر، رویکردی کیفی داشته که با استفاده از نظریه داده بنیاد به تحلیل مصاحبه های انجام شده با نخبگان و اساتید دانشگاهی و کارشناسان حوزه معادن استان پرداخته است. طبق تحلیل داده ها، 321 کد نهایی از طریق کدگذاری باز استخراج و سپس، با استفاده از کدگذاری محوری در قالب 151 مفهوم و 18 مقوله دسته بندی گردید. و در نهایت، در مرحله کدگذاری انتخابی، الگویی فرآیندی و چندبُعدی برای نخستین بار در سطح کسب وکارهای معدنی ارائه گردیده است. یافته های تحقیق نشانگر آنست که راهبردهای پیشنهادی در بخش تشخیص فرصت های کارآفرینی عبارت اند از: یکپارچه سازی دانش و فعالیت های معدن کاری، خصوصی سازی بخش معادن و متحول سازی تحقیق و توسعه در بخش معادن، همچنین، نتایج حاصل از راهبردها در بخش توسعه، عبارت ا ند از: جایگاه سازی برای معدن کاری، ارتقای بهره وری فعالیت های معدنی، رقابت پذیری در جذب سرمایه گذاران و برندسازی در حوزه معادن. و در نهایت، پیشنهاداتی برای فعالان این حوزه ارائه کرده است.اهداف پژوهش:بررسی فرصت های کارآفرینی با تأکید بر کاربرد سنگ های قیمتی در طراحی جواهرات در حوزه معادن.بررسی فرصت های کارآفرینی در حوزه معادن استان سیستان و بلوچستان.سؤالات پژوهش:فرصت های کارآفرینی با تأکید بر کاربرد سنگ های قیمتی در طراحی جواهرات در حوزه معادن چه تأثیری دارد؟چگونه می توان فرصت های کارآفرینی در حوزه معادن استان سیستان و بلوچستان را تشخیص و توسعه داد؟

 بر اساس چشم انداز جهانی آموزش عالی، دستیابی به فناوری، توسعه اقتصادی و رفاه جوامع درگرو تحول نظام آموزش عالی و تبدیل دانشگاه ها به دانشگاه نوآور و کارآفرین است. این پژوهش با هدف شناسایی پیشران های راهبردی مؤثر بر آینده دانشگاه کارآفرین و طراحی سناریو های آن، با بهره گیری از رویکرد آینده پژوهی و با استفاده از روش ترکیبی در دو بخش کمّی و کیفی انجام شده است. به منظور گردآوری اطلاعات، ابتدا به مرور گسترده ادبیات نظری و بررسی پژوهش های موفق در حوزه دانشگاه کارآفرین و آینده پژوهی پرداخته شد، سپس با استفاده از روش دلفی فازی در دو دور، عوامل کلیدی مؤثر بر آینده دانشگاه کارآفرین شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش 51 عامل شناسایی و در 16 مقوله دسته بندی شدند. اعضای پنل دلفی فازی در این پژوهش تعداد 21 نفر از خبرگان در حوزه مدیریت، کارآفرینی و آینده پژوهی آموزش عالی بوده اند که با استفاده از روش های نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از یک جعبه ابزار آینده نگاری شامل نظر خبرگان از طریق دلفی فازی، تحلیل روندها در حوزه دانشگاه کارآفرین، تحلیل تأثیر متقابل و سناریو پردازی استفاده شده است. مفاهیم استخراجی از روش دلفی فازی به روش تحلیل تأثیر متقابل و با استفاده از نرم افزار میک مک مورد تحلیل قرار گرفت، برهم کنش این عوامل بر یکدیگر سنجیده شد و پیشران های راهبردی شناسایی شدند. چهار متغیر سیاست های راهبردی دولت، توسعه نوآوری باز، الگوی حکم رانی بازارمحور، تأکید بر توسعه پایدار به عنوان پیشران های راهبردی مشخص شدند. لذا اساس کار سناریو نویسی بر این چهار متغیر گذاشته شد. سپس با روش سناریو نویسی با استفاده از نرم افزار سناریو ویزارد و ارائه سه سناریو برای هر یک از متغیرها، چهار سناریو با سازگاری قوی به عنوان سناریو های آینده دانشگاه کارآفرین معرفی گردید

هدف: دانش باید یک منبع کلیدی ایجاد ارزش برای سازمان ها باشد و سیستم مدیریت دانش باید در سیستم مدیریت کلی سازمان تعبیه شود. بر این اساس، مدیریت دانش در استاندارد ایزو 30401 گنجانده شده است که الزامات سیستم های مدیریت دانش را مشخص می کند. هدف مقاله حاضر این بود که عوامل موردنیاز برای پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فرودگاهی را بر پایه ایزو 30401 تعیین نماید. روش شناسی: برای دستیابی به هدف، ابتدا عوامل مدیریت دانش در صنعت فرودگاهی با استفاده از روش فراترکیب شناسایی و بر پایه ایزو 30401 دسته بندی شدند و در ادامه مدل مفهومی پژوهش ارائه شد. برای بررسی روایی ساختاری مدل مفهومی، پرسشنامه بین 384 نفر از کارکنان شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران پخش و روایی مدل با روش تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد. یافته ها: نشان داد عوامل موردنیاز جهت پیاده سازی یک سیستم مدیریتی برای مدیریت دانش در فرودگاه ها دربرگیرنده «اجزای» سیستم مدیریتی است که در ارتباط با دانش هستند؛ یعنی راهبرد، فرهنگ مدیریت دانش، ساختار، حاکمیت و رهبری، نقش ها و مسئولیت ها، طرح ریزی، فناوری و زیرساخت و عملیات سازمان و دربرگیرنده الزاماتی است که هرکدام نماینده یک «بعد» از «سیستم مدیریت دانش» است که به یکدیگر وابسته هستند یعنی گسترش دانش، انتقال و تبدیل دانش و توانمندسازها. نوآوری (ارزش(: این پژوهش اولین مطالعه ای است که یک چشم انداز یکپارچه از عوامل موردنیاز برای پیاده سازی سیستم مدیریت دانش در فرودگاه ها بر پایه ایزو 30401 را ارائه می دهد. چنین شناسایی عوامل سیستم مدیریت دانش، به خوبی می تواند راهبردهای کارساز برای ارتقاء مدیریت دانش در ایجاد ارزش و بهبود کارکرد سازمان ها تدوین کند.

هدف اصلی این پژوهش،ارزیابی کیفیت خدمات شهرداری بر اساس مدل سرکوال می باشد.در این راستا ادراکات و انتظارات کارکنان از کیفیت خدمات شهرداری مورد بررسی  قرار گرفته است. کارکنان شهرداری شهرستان بوکان جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. برای آزمون فرضیات در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 140 نفر  از کارکنان انتخاب شدند. برای گرداوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد سروکوال استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل  داده هااز روش های آمار توصیغی و استنباطی( ناپارامتریک) استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین انتطارات و ادراکات کارکنان از کیفیت خدمات ارائه شده شکاف وجود دارد.

سیر تحول نظریه های مدیریت دولتی از دوران مدیریت دولتی مدرن تا عصر حاضر را می توان در چارچوب نظریه های مدیریت دولتی کلاسیک ، مدیریت دولتی نوین،  خدمات عمومی نوین و حکمرانی  خوب   طبقه بندی نمود. در مقاله حاضر تلاش بر آن است تا ضمن تبیین  مبانی هستی شناسی ، معرفتی شناسی ، انسان شناسی و روش شناسی نظریه های مدیریت دولتی ، این نظریه ها در پیوستار  جامعه شناسی نظم تا جامعه شناسی تغییر بنیادی و عینی گرایی تا ذهنی گرایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند . با  کنکاش در سیر تحول  مبانی هستی شناسی ، معرفت شناسی ، انسان شناسی و روش شناسی پارادایم ها یا شبه پارادایم های مدیریت دولتی می توان اظهار داشت که در گفتمان و پارادایم های مدیریت دولتی سنتی یا کلاسیک ، مدیریت دولتی نوین یا همان نهضت های مدیریت گرایی ،  گزاره های عینی گرایی ، اصالت تجربه ، انسان سلسله مراتبی و فرمانبردار و روش شناسی قانون بنیاد با جهت دهی بر تعمیم اصول و نظریه های مدیریت دولتی فراسوی مرزهای زمانی و مکانی جوامع مورد توجه قرار گرفته است. پارادایم های خدمات عمومی نوین ، حکمرانی خوب و مدیریت ارزش عمومی هر چند در بخش های کارکردی و فنی متاثر از جامعه شناسی کار کرد گرا هستند، اما در بعد هنجاری و ارزشی در چارچوب پارادایم های جامعه شناختی متمایل به جامعه شناسی تفسیری بوده  و در عین حال  بر نظم دهی و ثبات نسبی توام با تغییرات محدود و کنترل شده متمرکز هستند. نظریه های  انتقادی و مدیریت دولتی  فرا مدرن  با تاکید بر گزاره های فرا عینی گرایی ،ساختارهای منعطف و آزاد،  رابطه بین الاذهانی، فرا تجربه گرایی، پذیرش حق انتخاب آگاهانه و رهایی بخشی در چارچوب پارادایم انسان گرایی بنیادی مورد بررسی قرار می گیرند.