محمدامین خراسانی

محمدامین خراسانی

مدرک تحصیلی: استادیار جغرافیای انسانی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۸ مورد.
۲۱.

تحلیلی بر اثرگذاری رسانه های جمعی و مطبوعات از دیدگاه ساکنان نواحی روستاییِ شهرستان کنارک (مطالعه موردی: دهستان زرآباد غربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۲

کلید واژه ها: توسعه روستایی مطبوعات رسانه های جمعی دهستان زرآباد غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۵ تعداد دانلود : ۶۸۳
رسانه های ارتباط جمعی و مطبوعات در نواحی روستایی کشورهای کمتر توسعه یافته در صورتی که هدف دار و متناسب با شرایط بومی و سنتی جوامع، مورد توجه و استفاده قرار گیرند، نقش مثبت و تعیین کننده ای در فرآیند توسعه روستایی ایفا خواهند کرد. نواحی روستایی به دلیل پراکندگی جغرافیایی، دسترسی دشوار و تفاوت های فردی و گروهی که باید در آن بر برخی از مشکلات مانند فاصله، ارتباطات متقابل و انتقال سریع دانش و اطلاعات فائق آمد، یکی از بهترین عرصه ها برای استفاده مؤثر از فن آوری های ارتباطی هستند. از این رو پژوهش حاضر مبتنی بر نگرش روستاییان، نقش رسانه های ارتباط جمعی و مطبوعات را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستاهای دهستان زرآباد غربیِ شهرستان کنارک بررسی نموده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و به کمک روش های آماری تحت نرم افزار SPSS پردازش و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد که میزان دسترسی به رسانه ها بسیار ضعیف، میزان استفاده نسبتاً مطلوب، میزان نقش آفرینی آنها در ارتقای آگاهی عمومی نسبتاً مطلوب و به طور کلی نقش آفرینی رسانه ها در مسیر توسعه نواحی روستایی بسیار ضعیف است. در این راستا تلویزیون بیشترین و رسانه های کوچک، کمترین نقش را به خود اختصاص داده اند. وضعیت شاخص های مختلف از لحاظ میزان تأثیرپذیری به استثنای شاخص ارتقای آگاهی عمومی، در حد نامطلوبی است. تفاوت معنی داری بین شاخص ها از لحاظ میزان تأثیرپذیری از طرف رسانه ها مشاهده می گردد. شاخص ارتقای آگاهی عمومی بیشترین و شاخص مشارکت در طرح های توسعه روستایی کمترین تأثیرپذیری از رسانه ها را نشان می دهند.
۲۲.

سنجش رابطه محیط با ترس از جرم در مجموعه های مسکن مهر (مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۵ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 515 - 537

کلید واژه ها: پاکدشت جرم فقر محیط شهری مسکن مهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۱ تعداد دانلود : ۳۲۶
مطالعه رابطه متقابل محیط شهرها با رفتارهای اجتماعی از نوع منفی و ناهنجار آن، موضوعی است که طی چند دهه اخیر به مطالعات جغرافیایی افزوده شده و چارچوبی علمی و عملی برای تحلیل فضایی- مکانی بزهکاری و مطالعه ناهنجاری در فضای جغرافیایی فراهم کرده است. پژوهش حاضر در حوزه جغرافیایی مجموعه مسکن مهر پاکدشت انجام شده است؛ مجموعه ای که علی رغم مدت کوتاه شکل گیری، براساس آمار و اطلاعات، یکی از کانون های اصلی جرم و ناهنجاری های اجتماعی در این شهرستان است. در پژوهش حاضر، با شناسایی عوامل مؤثر بر ترس از جرم در مجموعه مسکن مهر امام رضای پاکدشت، بخشی از معضلات اجتماعی را که مجموعه های مسکن مهر به شهر تحمیل کرده اند شناسایی، و برای رفع آن ها راهکارهای درخور ارائه می کنیم؛ بدین منظور از دو دسته عوامل عینی (فقر و مهاجرت) و ذهنی (ویژگی های محیطی از نگاه شهروندان) استفاده کرده ایم. روش این پژوهش تحلیلی-توصیفی است. ابتدا تعدادی معیار و شاخص براساس مرور متون و تجارب مرتبط به دست آمده و با توجه به آن پرسشنامه ای تنظیم شده است. درادامه به منظور جمع آوری اطلاعات، 384 پرسشنامه (براساس فرمول کوکران) به صورت تصادفی در بین ساکنان توزیع شده است. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS و با استفاده از تحلیل عاملی و رگرسیونی خطی انجام گرفته است. چهار عامل کالبدی، اجتماعی، رضایتمندی و امنیت در مجموعه مسکن مهر مقدار ویژه بزرگ تر از یک دارند که نشان دهنده حدود 63 درصد از تغییرات است، همچنین با توجه به نتایج، فقر در دسته عینی، و عوامل کالبدی در دسته ذهنی مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر ترس از جرم در مجموعه مسکن مهر هستند.
۲۴.

مدیریت راهبردی توسعه گردشگری تفرجی شهرستان شهریار با اتکا به مدل PESTEL(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۶ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 73 - 94

کلید واژه ها: مدیریت راهبردی گردشگری تفرجی شهرستان شهریار مدل PESTEL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۰۱
گردشگری تفرجی را می توان یکی از کم هزینه ترین انواع گردشگری نام برد. همچنین در گردشگری تفرجی یا همان روزانه می توان گردشگری های متفاوتی را جای داد مانند گردشگری کشاورزی، گردشگری شهری و گردشگری روستایی و... که می توان در یک گشت وگذار روزانه از آن لذت برد. منطقه موردمطالعه در این تحقیق شهریار است که با روستاهای خود پیوند نزدیک دارد و همچنین دارای باغات فراوانی در داخل خود شهر نیز می باشد. اما این باغات نیز با توجه به درخواست افراد برای مسکن و سایر نیازهای شهری روزبه روز از بین رفته است. ازاین رو می توان پیوندی از گردشگری شهری، روستایی و کشاورزی را داشت و از ترکیب این سه نوع فعالیت گردشگری برای پیشبرد منطقه در زمینه گردشگری استفاده کرد تا بتوان جلوی تخریب باغات و اراضی مستعد کشاورزی را گرفت. ازآنجاکه این پژوهش به دنبال شناسایی راهکارهای رونق گردشگری تفرجی بوده است، در زمره پژوهش های توصیفی-پیمایشی قرار می گیرد و با بهره گیری از مدل های SWOT و PESTEL مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. همچنین عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، محیط زیستی و حقوقی مؤثر بر توسعه گردشگری تفرجی مورد تحلیل قرارگرفته و طبقه بندی شده است و به این نتیجه نشان داد شهریار پتانسیل گردشگری تفرجی را دارد و بهینه در محدوده راهبرد تهاجمی قرار می گیرد.
۲۵.

آسیب شناسی مطالعات گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی: کاربست تحلیل محتوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 328 - 359

کلید واژه ها: آسیب شناسی تحلیل محتوا فصلنامه پژوهش های روستایی مقالات گردشگری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۴۸۶
پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی پژوهش های گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی انجام پذیرفت. روش پژوهش به لحاظ ماهیت، کیفی، ازنظر هدف و نوع، کاربردی و با رویکرد تحلیل محتوای اسناد بود. جامعه آماری پژوهش، مقاله های حوزه گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی به تعداد 38 مورد بود که با استفاده از رویکرد تمام شماری تمامی مقالات در تحلیل شرکت داده شدند. برای تعیین شاخص های تحلیل محتوا، در ابتدا، با مطالعه پژوهش های پیشین، مدلی یکپارچه ارائه و سپس بر اساس آن، 38 مقاله موجود در حوزه گردشگری، ارزیابی گردید. ابعاد کلان مدل در تحلیل محتوا شامل ابعاد شناختاری، ساختاری، عملکردی و استنادی بود. روایی و پایایی از طریق روایی فهرست کنترل و پایایی مصحح تأیید گردید. از دو بسته نرم افزاری iMindMap9 و SPSS25 در فرآیند تحلیل استفاده شد. نتایج تحقیق در غالب شناسایی آسیب ها و چالش های پژوهش های گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی با توجه به ابعاد مدل تحلیل محتوا گزارش شد و مبتنی بر آن ها، راهکارهای لازم پیشنهاد و ارائه گردید.
۲۶.

ارزیابی زیست پذیری در نواحی روستایی پیراشهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 133 - 146

کلید واژه ها: زیست پذیری روستاهای پیرا شهری بخش مرکزی شهرستان شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۸۹
شناخت و تحلیل زیست پذیری در زمره مفاهیم جدید حوزه برنامه ریزی روستایی دریچه های جدیدی را به ادراک شرایط زیست رضایتمندانه در فضای جغرافیایی گشوده است. بررسی زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری از اهمیت و جایگاه ویژه ای در تحقیقات جغرافیایی برخوردار است. بطوریکه هم برنامه ریزان شهری و هم متولیان و محققان برنامه ریزی توسعه روستایی باید از طریق تشریک مساعی در شناخت و تبیین مسائل این روستاها، دریچه ای به سوی توسعه متوازن و پایدار منطقه ای بگشایند. هدف تحقیق حاضر، بررسی و تحلیل وضعیت زیست پذیری روستاهای پیراشهری شیراز است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و داده ها به دو روش اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. محدوده مطالعاتی پژوهش حاضر 13 روستای پیراشهری واقع در بخش مرکزی شهرستان شیراز می باشد. از مجموع جمعیت روستایی ساکن در روستاها، تعداد 295 سرپرست خانوار به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. با توجه به موقعیت جغرافیایی متنوع در ناحیه مورد مطالعه، موقعیت طبیعی روستاها هم در تحلیل ها مورد توجه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که وضعیت زیست پذیری در روستاهای پیراشهری مورد مطالعه با مقدار میانگین برابر 26/185 بالاتر از حد متوسط(برابر 177) قرار گرفته است. همچنین نتایج نشان داد که سطح زیست پذیری در شاخص های عمده متفاوت است. از دیگر نتایج پژوهش، وجود تفاوت معنادار در وضعیت زیست پذیری روستاها بر اساس موقعیت طبیعی آنها بود و مشخص گردید روستاهای دشتی در مقایسه با دیگر روستاها از وضعیت زیست پذیری مناسب تری برخوردارند. موقعیت طبیعی روستاها می تواند با توجه به شرایط متفاوت دسترسی به امکانات و تسهیلات خدماتی و شغلی در شهر، زیست پذیری متفاوتی در روستاها ایجاد نماید.
۲۷.

سنجش آثار تنوع فعالیت های اقتصادی بر سطح رفاه جامعه روستایی (مورد: بخش مرکزی شهرستان کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 47 - 62

کلید واژه ها: فعالیت های اقتصادی رفاه خانوارهای روستایی شهرستان کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۳۶۸
روستاها عمدتا دارای اقتصاد تک محصولی هستند که این امر سبب عقب ماندگی از توسعه و پیشرفت می شود. لذا باید به دنبال روش هایی بود که بتوان اقتصاد روستاها را با ایجاد تنوع بخشی در فعالیت های اقتصادی خانوارهای روستایی پویا و توانمند کرد. روستاهای کشور به علت اتکای شدید بر کشاورزی و درآمدهای حاصل از آن و نداشتن منابع اشتغالی و درآمدی غیر از کشاورزی، دارای اقتصاد ضعیف و آسیب پذیری هستند. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی به بررسی اثرات تنوع فعالیت های اقتصادی بر رفاه زیستی خانوارهای روستایی در بخش مرکزی شهرستان کرمان پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، 8956 خانوار روستایی ساکن در 11روستای بخش مرکزی شهرستان کرمان بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و مورد سنجش واقع شدند. از این تعداد، 384 خانوار از طریق نمونه گیری کوکران انتخاب شدند که جهت اطمینان از صحت داده ها به 412 خانوار رسید. داده های جمع آوری شده نیز از طریق نرم افزار SPSS  و از طریق آزمون T تک نمونه، رگرسیون و T مستقل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که همبستگی بالایی بین تنوع اقتصادی و رفاه زیستی وجود دارد و خانوارهای دارای تنوع در فعالیت های اقتصادی سطح بالاتری از رفاه زیستی را نسبت به خانوارهای فاقد تنوع تجربه می کنند. همچنین براساس آزمون T تک نمونه ای، میانگین ابعاد تنوع اقتصادی (تعدد فعالیت های اقتصادی، امنیت و رضایت شغلی و درآمدی، زمینه سرمایه گذاری) در روستاهای مورد مطالعه در سطح ضعیف  بوده و میانگین ابعاد رفاه در مورد متغیرهای(اشتغال و درآمد، فراغت، مشارکت، آموزش وپرورش، بهداشت و توان اقتصادی) در سطح نسبتاً نامطلوب و متغیرهای(سلامت، مسکن، دسترسی و رضایت از زندگی) در سطح مطلوب بوده است.
۲۸.

رویکردی تطبیقی به ارزیابی و تحلیل محتوای مقالات علمی فقر روستایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۳) 113-140

کلید واژه ها: مطالعات فقر مطالعات روستایی فقر روستایی فقر اقتصادی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۷۷
فقر پدیده چندبعدی و گسترده ای است که همواره دولت ها و سازمان های بین المللی جهت کاهش آن تلاش می کنند. بااین حال، فقر روستایی نمود بارزتری دارد. یکی از چالش های مهم جوامع روستایی مسئله فقر است که اندیشه بسیاری از صاحب نظران مسائل روستایی را به خود معطوف داشته است. در روستاها به علت شرایط جغرافیایی، نوع معیشت و توانایی کمتر در مقابله با حوادث، فقر قلمرو گسترده تری دارد. فقر در نواحی روستایی مسائلی چون ایجاد نابرابری، مهاجرت به شهرها، تخلیه روستاها، آسیب پذیری محیطی روستاها، افزایش بیکاری و بسیاری از مسائل دیگر را در پی دارد. تحقیق حاضر باهدف بررسی تطبیقی پژوهش های انجام شده در زمینه فقر روستایی و همچنین شناخت ابعاد و متغیرهای مؤثر بر فقر روستایی در دهه های 1380 و 1390 انجام شده است. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس روش مبتنی بر فراتحلیل کمی مقالات است. جهت گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و مرور مقالات منتشرشده در زمینه فقر روستایی استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که بعد اقتصادی و متغیرهای مربوط به آن بیشتر از سایر ابعاد موردتوجه واقع شده است. همچنین در میان مقالات موردبررسی در مجلات مختلف، مقالات جغرافیایی با توجه به ماهیت بین رشته ای آن ها، ابعاد گسترده تری را موردبررسی قرار داده اند.
۲۹.

شناسایی و اولویت بندی پیشران های توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 40-21

کلید واژه ها: کارآفرینی روستایی پیشران ها مناطق روستایی اقتصاد روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۹۳
پیشران ها نیروها و روندهای مهمی هستند که نقش بازساخت آینده فضاهای زندگی را بازی می کنند. بر همین اساس پیشران ها به عنوان تسهیل کننده در دستیابی به اهداف و بهبود شرایط زندگی به خصوص در نواحی روستایی نقش به سزایی دارند. در این مقاله سعی شده مهم ترین پیشران های توسعه کارآفرینی روستایی در ایران که منجر به بهبود و توسعه هرچه بیشتر و بهتر کارآفرینی روستایی می گردد، شناسایی و اولویت بندی گردد. توسعه کارآفرینی روستایی پتانسیلی برای کمک به تنوع بخشی به منابع درآمد و اشتغال روستایی است که فرصت های مناسبی را برای کاهش مخاطرات معیشتی و ماندگاری در مناطق روستایی فراهم می کند. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و به لحاظ محتوا از نوع پژوهش های توصیفی- تحلیلی است. جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آن ها از روش فراتحلیل و روش کیو استفاده شده است. در این راستا پیشران های توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی از طریق مرور ساختار یافته 50 مقاله داخلی و خارجی در حوزه کارآفرینی روستایی شناسایی، و با استفاده از روش کیو اولویت بندی شده اند . نتایج فراتحلیل شناسایی شش گروه از پیشران های توسعه کارآفرینی روستایی شامل پیشران های حمایتی، پیشران های اقتصادی، پیشران های آموزشی و فناورانه، پیشران های اجتماعی، پیشران های رفتاری، پیشران های محیطی و زیرساختی را نشان می دهد. که در این میان فراوانی و تکرار پیشران های رفتاری بیشتر از سایر پیشران ها بوده است. همچنین شناسایی 7 دیدگاه در مورد پیشران های توسعه کارآفرینی روستایی را نشان می دهد. بر اساس این دیدگاه ها به ترتیب بیشترین تاکید بر روی پیشران های رفتاری، آموزشی، اقتصادی، حمایتی و زیرساختی بوده است.
۳۰.

تحلیل فضایی فقر روستایی در شهرستان کوهدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) 25 - 48

کلید واژه ها: فقر نواحی روستایی تحلیل فضایی شهرستان کوهدشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۸۴
طرح مساله: فقر در نواحی روستایی در اثر عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تاریخی و در نهایت در اثر عدم توسعه روستایی شکل گرفته است. کشور ما نیز همانند کشورهای درحال توسعه با مسئله فقر و گستردگی این پدیده در نواحی روستایی مواجه است و از مهمترین مشکلات نواحی روستایی به شمار می رود. بررسی فقر در شهرستان کوهدشت به عنوان یکی از شهرستان های استان لرستان که دارای تعداد روستاهای فروانی است، از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف: پژوهش حاضر با هدف شناخت توزیع فضایی فقر در نواحی روستایی شهرستان کوهدشت در قالب پاسخ به 5 سوال طرح شده در این رابطه انجام شده است. از نوع اکتشافی و سوال محور بوده و از نظر هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی-تحلیلی می باشد. روش: ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق مطالعات کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه، مشاهده) بوده است. جهت تعیین نمونه 26 روستا با توزیع فضایی مناسب در سطح تمامی دهستان ها انتخاب شده اند. برای انتخاب روستاها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده است، به گونه ای که روستاهای هر دهستان از لحاظ تعداد خانوار در سطح زیر 20 خانوار، 20 تا 50 خانوار و بالای 50 خانوار دسته بندی شده و از هر دسته یک روستا به صورت تصادفی انتخاب شده است و انتخاب روستاها به گونه ای بوده که دارای توزیع فضایی مناسبی در سطح دهستان باشند. نتایج: مهمترین عوامل تاثیر گذار در فقر روستایی و توزیع فضایی آن در شهرستان کوهدشت به ترتیب مربوط به شاخص های درآمد و تسهیلات، آموزش، شاخص محیطی، شاخص خدماتی-کالبدی، هزینه های خوراکی، هزینه های جانبی و اشتغال است. نوآوری: این پژوهش در زمره معدود پژوهش های انجام شده در زمینه فقر روستایی با رویکرد تحلیل فضایی در کشور است.
۳۱.

تحلیل تأثیر قالیبافی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۶) 156 - 173

کلید واژه ها: فرش دستبافت معیشت پایدار شاخص های اقتصادی و اجتماعی زنان روستایی شهرستان آق قلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۶۷
تولید فرش دستبافت یکی از فعالیت های مهم و یاریگر معیشت بسیاری از خانوارهای روستایی به شمار می رود. هدف پژوهش حاضر تحلیل تأثیر قالیبافی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر پیمایش و جامعه آماری آن را خانوارهای ساکن در 10 روستای شهرستان آق قلا تشکیل می دهد که 367 خانوار دارای زنان شاغل در تولید فرش دستبافت به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران تعیین گردید. به منظور بررسی شاخص های اقتصادی و اجتماعی از 33 متغیر در قالب طیف لیکرت استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته که روایی محتوایی آن توسط اساتید تأیید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای اقتصادی 82 درصد و متغیرهای اجتماعی 91 درصد به دست آمده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل همبستگی کای اسکوئر و مقایسه میانگین فریدمن و کروسکال والیس در محیط نرم افزاری SPSS و برای تهیه نقشه از نرم افزار ArcGis استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی در مؤلفه های موردبررسی نشان می دهد که رابطه معنادار در سطح اطمینان 99 درصدی بین سطح تحصیلات با متغیرهای اقتصادی و اجتماعی وجود دارد. همچنین نتایج آزمون کروسکال-والیس بیانگر عدم تفاوت خاص به جز افزایش پس انداز بین روستاهای موردمطالعه بوده و تأثیر تولید فرش دستبافت بر تمام روستاها یکسان است. مهم ترین چالش ها را می توان در غیرقابل پیش بینی بودن قیمت مواد اولیه، مشکلات مربوط به تأمین مالی، تولید و عرضه بعضاً تولیدات غیراستاندارد بیان نمود.
۳۲.

اثرات گسترش فیزیکی بر تاب آوری زیست محیطی، مطالعه موردی: شهر بابل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۹ 131 - 150

کلید واژه ها: تاب آوری رشد فیزیکی شهر تاب آوری زیست محیطی بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۱۲
یکی از موضوعات مهم قرن 21 توجه به گسترش فیزیکی شهر است که اگر بدون برنامه باشد همواره مشکلات متنوعی ازجمله مشکل زیست محیطی را به همراه دارد که نتیجه آن ایجاد مسائلی جبران ناپذیر برای منابع طبیعی خواهد بود. در این تحقیق محدوده بررسی، شهر بابل است که در تماس مستقیم با طبیعت و زمین های کشاورزی قرار دارد. روش تحقیق کمی است و در راستای رسیدن به اهداف، با روش توصیفی و تحلیلی صورت می پذیرد. نتایج به دست آمده از آمار جمعیتی نشان می دهد جمعیت شهری بابل و امیرکلا از سال 1335 تا 1395، 7/75 برابر شده و به 280695 نفر در سال 1395 رسیده است. نتایج رشد مساحت شهر نشان می دهد مساحت ساخته شده شهری از 226.44 هکتار سال 1336 به 2861.82 هکتار سال 1397 رسیده، یعنی 12/63 برابر شده که نشان می دهد رشد شهر از رشد جمعیت پیشی گرفته است. نتایج حاصل از مدل هلدرن در مورد شهر بابل نشان می دهد که در فاصله سال های 1336 تا 1365 حدود 66 درصد رشد فیزیکی شهر مربوط به رشد جمعیت و 34 درصد رشد شهر مربوط به پراکنش افقی شهر بوده است. ولی اطلاعات به دست آمده مربوط به سال های 1365 تا 1397 نشان از رشد فیزیکی منفی شهر بعد از سال 1365 است که نشان دهنده افزایش تاب آوری زیست محیطی شهر در دهه های اخیر است. نتایج بررسی الگوی سیمای سرزمین نشان دهنده گسترش هسته اصلی شهر و ادغام لکه ها با لکه های اطراف و هسته اصلی شهر و در برگرفته شدن آن هاست. بررسی لکه های حاشیه ای و تراکم آن ها نشان می دهد در طی این سال ها رشد یافته اند و به هسته اصلی شهر پیوستند.  
۳۳.

همگرایی و همکاری محدود منطقه ای، راهکاری برای توسعه گردشگری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۲ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 117 - 140
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۶۵
گردشگری داخلی و بین المللی همچنان یکی از مهم ترین وسایل مبادلات فرهنگی است که تجربه ای شخصی را نه فقط از آنچه که از گذشته به جا مانده، بلکه از زندگی و جامعه کنونی به وجود می آورد. گردشگری فرهنگی یکی از مهم ترین وسایل مبادلات فرهنگی ملت ها و در زمره مهم ترین ابزارهای گفتگوی بین فرهنگی است. این نوع گردشگری عموماً بر روی جوامع سنتی تمرکز دارد که در آنها سنن متفاوت، شکل منحصر به فردی از هنر و الگوهای اجتماعی دارند و آنها را از دیگر فرهنگ ها متمایز می سازند. مباحث زیادی درباره تأثیر گردشگری بر تقویت یا تضعیف فرهنگ مکان انجام فعالیت گردشگری وجود دارد. ایران فرهنگی به عنوان یک حوزه گسترده جغرافیایی و یک تمدن غنی و با سابقه، از قابلیت بالایی برای گردشگری فرهنگی برخوردار است. یکی از مهم ترین راهکارهای مؤثر در توسعه گردشگری فرهنگی در این حوزه، همگرایی و همکاری محدود منطقه ای کشورهای ایران، افغانستان و تاجیکستان است. این مقاله از طریق روش SWOT به بررسی راهبردهای مؤثر در شکل گیری این همگرایی می پردازد.
۳۴.

تحلیل محتوای مقاله های علمی پژوهشی حوزه کیفیت زندگی روستایی در ایران (بازه زمانی 1398-1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 31 - 46

کلید واژه ها: کیفیت زندگی کیفیت زندگی روستایی مقاله علمی پژوهشی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
مفهوم کیفیت زندگی، عنصری کلیدی در سیاست گذاری و بررسی سیاست های حوزه عمومی است و شاخص توسعه اجتماعی در نظر گرفته می شود؛ از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی مقاله های علمی پژوهشی منتشرشده در ارتباط با کیفیت زندگی روستایی ایران طی سال های 1390 تا 1398 است. بدین منظور تمامی مقاله های منتشرشده طی این سال ها ازنظر جنسیت و تعداد نویسندگان، تخصص نویسندگان، گرایش های موضوعی، محدوده های مطالعه شده، سهم استان ها و فصلنامه ها بررسی شده است. جامعه آماری پژوهش، تمامی مقاله های منتشرشده طی سال های 1390 تا 1398 شامل 95 مقاله بوده است. روش پژوهش، تحلیل محتواست و اطلاعات به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است. داده ها با نرم افزار Excel و spss محاسبه و نتایج به شکل شماتیک نمایش داده شده است. نتایج نشان می دهد از 95 مقاله منتشرشده، حدود چهارپنجم را مردان نوشته اند که حاکی از نیاز به مشارکت بیشتر زنان درزمینه تولید محتوای علمی درباره کیفیت زندگی روستایی است؛ همچنین درزمینه تخصص نویسندگان، بیشترین تخصص به رشته برنامه ریزی روستایی و درزمینه وابستگی سازمانی نویسندگان، بیشترین وابستگی به دانشگاههای دولتی مربوط است که از این بین، دانشگاه تهران سرآمد دیگر دانشگاههاست. از میان موضوعات مدنظر نویسندگان، بیشترین تعداد مقاله ها به ارزیابی کیفیت زندگی اختصاص دارد؛ همچنین دو فصلنامه پژوهش های روستایی و پژوهش های برنامه ریزی روستایی توجه بیشتری به مقوله کیفیت زندگی داشته اند.
۳۵.

پیشران های کلیدی برند گردشگری کم شتاب در مقصدهای روستایی (موردمطالعه: روستای جواهرده - استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 716 - 733

کلید واژه ها: گردشگری روستایی برند مقصد گردشگری گردشگری کم شتاب فعالیت های گردشگری کم شتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۳۳
هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی پیشران های کلیدی مؤثر در برند کم شتاب گردشگری در روستای جواهرده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف ، اکتشافی - تبیینی و از نظر روش، کیفی - کمی، مبتنی بر نظرات 30 نفر از کارشناسان است که به صورت گلوله برفی و قضاوتی انتخاب شدند. در روش کیفی با استفاده از نرم افزار MAXQDA مدل اولیه، طراحی و با نرم افزار MICMAC روابط بین پیشران ها تبیین، اولویت بندی و ارزش گذاری شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که 49 پیشران کلیدی شناسایی شده در سه دسته مؤلفه های، محصول گردشگری کم شتاب، فرایند گردشگری کم شتاب و برنامه گردشگری کم شتاب، تقسیم پذیر هستند. در این راستا، پیشران های حفظ کیفیت محیط، چشم انداز و جاذبه های طبیعی درون یا پیرامون، آب و هوای پاکیزه و مطلوب، آموزش گردشگری کم شتاب، فضاهای عمومی پذیرا و پویا، جلب نظر مثبت راجع به برند کم شتاب (نگرش)، شخصیت مقصد، داشتن یک داستان منحصربه فرد و انگیزش جهت استفاده از برند گردشگری کم شتاب، تأثیرگذارترین پیشران ها در ایجاد برند گردشگری کم شتاب روستای جواهرده هستند.
۳۶.

تحلیل اکتشافی داده های فضایی در بررسی آمد و شدهای روزانه در نواحی روستایی. مطالعه موردی: روستاهای پیرامون مناطق کلان شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال پنجم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 119 - 136

کلید واژه ها: آمد و شد روزانه تحلیل مکانی آمارهای فضایی کلانشهرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۵۱
انسجام و یکپارچگی فضایی سکونتگاه های پیرامون مناطق کلانشهری با شهر مرکزی و توسعه حمل و نقل شهری پدیده ای را تحت عنوان سفرهای روزانه ایجاد کرده است. این پدیده در شهرها و روستاهای پیرامون مناطق کلانشهری به چشم می خورد و از طرفی با توجه به ساختارهای اقتصادی و اجتماعی این پدیده با تفاوت هایی به چشم می خورد. در کشور ما تاکنون آمار رسمی از این تعداد جمعیت منتشر نشده، اما در سرشماری 1385 اولین تلاش برای بررسی این جمعیت انجام شد. در این بررسی با استفاده از تحلیل اکتشافی و بکارگیری آمارهای فضایی سعی شد تا این پدیده از نظر مکانی و از نظر توزیع فضایی در پیرامون کلانشهرهای کشور مشخص شود. بر اساس یافته های تحقیق این پدیده در همه کلانشهرهای کشور وجود دارد اما از نظر توزیع مکانی این پدیده، کلانشهرها از همدیگر متفاوت هستند. بر اساس تحلیل های فضایی انجام شده در کلانشهرهای اصفهان، تهران و شیراز این پدیده از نظر مکانی به صورت خوشه ای بوده که نشاندهنده ناهمگنی فضایی در سطح این کلانشهرهاست بصورتی که بالاترین مقادیر در مجاورت کلانشهرها بچشم می خورد. در کلانشهر تبریز این داده ها دارای یک توزیع نامنظم بوده است. از این رو در این کلانشهر این پدیده نه در سطح کلانشهر پراکنده شده و نه به صورت خوشه ای دارای مکانی مشخص است.
۳۷.

واکاوی هویت اجتماعی جوانان روستایی با تأکید بر هویت مجازی: مطالعه موردی دهستان سررود جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 60 - 93

کلید واژه ها: دنیای مجازی دنیای واقعی جوانان روستایی هویت مجازی هویت واقعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۹۰
هویت هر شخص به آن فرد ویژگی ای می بخشد که او را از سایر افراد متمایز می سازد. افزایش استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی بین جوانان سبب شکل گیری محیطی جدید با عنوان «دنیای مجازی» و به دنبال آن، «هویت مجازی» شده است. در پژوهش حاضر، با هدف واکاوی هویت جوانان و با بهره گیری از روش های توصیفی- تحلیلی و پیمایشی، تفاوت بین هویت افراد در دو دنیای واقعی و مجازی در دهستان سررود جنوبی شهرستان بویراحمد بررسی شد. گردآوری داده های مورد نیاز از طریق روش های میدانی (پرسشنامه) و اسنادی صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل جوانان ساکن دهستان سررود جنوبی بود که از آن میان، 376 نفر در بیست سکونتگاه روستایی به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و هدفمند انتخاب شدند و مورد آزمون قرار گرفتند. ابعاد مورد بررسی در تحقیق حاضر نیز شامل هویت مذهبی، هویت خانوادگی، هویت مدرن (امروزی) و هویت قومی بود. نتایج نشان داد که بین هویت واقعی و هویت مجازی جوانان با خوداختلافی 68/0 تفاوت وجود دارد؛ همچنین، بیشترین و کمترین خوداختلافی با میانگین 85/1 و 24/0-، به ترتیب، به هویت خانوادگی و هویت امروزی برمی گردد؛ به دیگر سخن، میانگین هویت خانوادگی در دنیای واقعی بیش از دنیای مجازی و میانگین هویت امروزی در دنیای واقعی کمتر از دنیای مجازی است. همچنین، نتیجه تحلیل آزمون پیرسون نشان داد که بین همه ابعاد هویت در دو دنیای واقعی و مجازی روابط معنی دار وجود دارد؛ این همبستگی در ابعاد هویت مذهبی و خانوادگی منفی و در ابعاد هویت امروزی و هویت قومی مثبت است.
۳۸.

سنجش و تحلیل سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان کوهدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴) 55 - 67

کلید واژه ها: توسعه یافتگی نواحی روستایی تاکسونومی شهرستان کوهدشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۵۸
بررسی نابرابری و وجوه آن در محدوده های جغرافیایی مختلف در سال های اخیر مورد توجه برنامه ریزان و سیاستمداران قرار گرفته است. در فرآیند برنامه ریزی و توسعه نواحی روستایی شناخت این نواحی از لحاظ وضع موجود و سطح توسعه یافتگی، تبیین عوامل مؤثر در توسعه و نهایتا تلاش برای حل مسائل و مشکلات و تأمین نیازها در راستای تعدیل نابرابریهای موجود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا شاخص ها می توانند منعکس کننده ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی نواحی روستایی باشند و جمع آوری اطلاعات و داده های لازم پیرامون آن ها باعث میشود که بتوان کم و کیف توسعه را در زمینه های مختلف به طور دقیق نشان داد. هدف این مقاله سنجش سطوح مختلف توسعه یافتگی در نواحی روستایی شهرستان کوهدشت است. روش تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی است. برای انجام این تحقیق از روش کتابخانه ای و اسنادی و همچنین آمار و اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز آمار کشور استفاده شده است. اطلاعات و داده های جمع آوری شده با استفاده ازروش تاکسونومی عددی مورد سنجش قرار گرفته است. برای انجام تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار Excel و همچنین جهت نمایش توزیع فضایی دهستان ها از لحاظ توسعه یافتگی از نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دهستان های رومشکان شرقی با ضریب 0/37،گل گل با ضریب 0/50و رومشکان غربی با ضریب 0/52به ترتیب در بالا ترین سطح توسعه یافتگی قرار دارند.
۳۹.

تحلیلی بر تاثیر توسعه صنعت مرغداری بر بهبود معیشت پایدار خانوارهای نواحی روستایی شهرستان آق قلا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 193 - 218

کلید واژه ها: صنعت مرغداری توسعه روستایی معیشت پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۵۹
بهبود معیشت پایدار روستایی در سال های گذشته مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. اشتغال و توانایی تأمین هزینه های خانوار به خصوص برای ساکنان نواحی روستایی امری حیاتی بوده و ایجاد فرصت هایی برای اشتغال پایدار با دستمزد مناسب بهترین راه برای خارج کردن مردم از فقر است. این پژوهش با تحلیلی بر توسعه صنعت مرغداری بر بهبود معیشت پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا تهیه شده است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر پیمایش بوده و جامعه آماری آن را تمامی 675 نفر شاغل روستایی صنعت مرغداری تشکیل می دهد که 250 نفر به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران تعیین شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 66 متغیر است که روایی محتوایی آن توسط اساتید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده است. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل همبستگی کای اسکوئر، مقایسه میانگین فریدمن و ضریب همبستگی اسپیرمن بهره گرفته شد. نتایج حاصل از آزمون ها نشان داد که رابطه معنادار تا سطح اطمینان 99 درصد بین توسعه صنعت مرغداری با ابعاد معیشت پایدار وجود دارد و توسعه صنعت مرغداری باعث بهبود شاخص های معیشت پایدار شده است. ایجاد اشتغال و افزایش درآمد و کاهش مهاجرت های روستا به شهر از جمله پیامدهای مهم توسعه صنعت طیور است. لذا برای توسعه و گسترش این صنعت، حمایت از آن در جهت جذب سرمایه گذاری ها توصیه می شود.
۴۰.

تحلیل عوامل موثر بر ارزش ویژه برند در مقصدهای گردشگری روستایی (مورد مطالعه: روستای هدف گردشگری قلات در شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۱) 1019 - 1035

کلید واژه ها: آگاهی برند ارزش ویژه برند تصویر برند کیفیت برند وفاداری برند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۶۲
مقدمه: برندشدن یک مقصد گردشگری مزایای بسیاری را برای آن مقصد به همراه دارد؛ اما باید توجه داشت که برندسازی پایان راه نبوده و همواره می بایست صلابت آن را سنجید؛ صلابتی که در گرو ارزش ویژه برند تقویت و تضعیف می گرد. هدف پژوهش: هدف این پژوهش ارزیابی و اولویت بندی عوامل موثر بر ارزش ویژه برند روستای قلات است؛ روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش توصیفی تحلیلی است؛ جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و پیمایشی انجام شده و جامعه آماری پژوهش را گردشگران روستای قلات تشکیل می دهند. نمونه آماری به کمک فرمول کوکران مشخص شده و نمونه گیری به صورت تصادفی بوده است؛ نهایتا تحلیل اطلاعات گردآوری شده به روش مدلسازی معادلات ساختاری و در نرم افزار Smart-PLS انجام شده است؛ قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش روستای قلات در شهرستان شیراز می باشد؛ یافته ها و بحث: یافته ها نشان داد که کلیه ابعاد تصویر، آگاهی، کیفیت ادراک شده و وفاداری برند، تاثیر مثبت و معناداری بر ارزش ویژه برند روستای قلات دارند؛ در این خصوص بیشترین اهمیت مربوط به آگاهی برند بوده و پس از آن وفاداری برند، کیفیت ادراک شده برند و تصویر برند قرار دارد. نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه گردشگران، مولفه آگاهی از برند بر ارزش ویژه روستای قلات تاثیر معناداری داشته است. لزوم تاکید دست اندرکاران گردشگری این روستا بر تقویت اطلاع رسانی، معرفی جاذبه های ناشناخته روستا و کشف عناصر برجسته روستا که ظرفیت تبدیل شدن به نماد گردشگری روستا را دارا هستند ملزم شمرده می شود؛ روستای قلات در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی و طبیعی جاذبه هایی دارند که در صورت مدیریت صحیح، تقویت برند و پایداری گردشگری را در این روستا به ارمغان می آورد؛ افزایش تبلیغات روستا با تاکید بر فضای مجازی، افزایش نظارت بر کسب وکارهای گردشگری، تعبیه سطل های زباله در نقاط مختلف پارک به منظور بهبود کیفیت فیزیکی روستا، بازسازی سازه های نیمه مخروب روستا، جلوگیری از ورود وسایل نقلیه موتوری به بافت اصلی روستا و غیره از جمله پیشنهاداتی هستند که اعمال آن ها می تواند تقویت برند روستا را به همراه داشته باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان