محمدعلی آقایی

بر اساس رویکرد حسابرسی ریسک تجاری، حسابرسان در فرآیند ارزیابی یک واحد تجاری باید تکنیکهای کنترل مدیریت استراتژیک و فرآیندهای عملیاتی را تعریفودرک کنند. همچنین آنها باید از طریق انتخاب فرآیندهای کنترل ریسک در فرآیندهای عملیاتی مهموحیاتی، نوعواندازه ریسک های تجاری باقی مانده را که ممکن است بر صحت و منصفانهبودن صورت های مالی تأثیر بگذارد، برآورد کنند. در پژوهش حاضر با بهره گیری از رهیافت کیفی و به کمک نظریه دادهبنیاد و استفاده از مصاحبه های عمیق با 31 نفر از خبرگان حسابرسی در سال 1400 با عناوین شریک، اعضای سازمان حسابرسی و اعضای کارگروههای تخصصی جامعه حسابداران رسمی در جهت درک معانی ذهنی آنها از رویکرد حسابرسی ریسک تجاری در اجرای حسابرسی، مصاحبه صورت گرفت. مضافاً از داده های متنی مندرج در یادداشتها و مقالات نشریات حرفه ای بینالمللی پیرامون رویکرد فوق که عمدتاً ارائه کننده دیدگاه خبرگان مختلف بود نیز استفاده شد. داده های پژوهش به کمک روش کدگذاری باز در نظریه دادهبنیاد، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و مقوله های اصلی ، مقوله های فرعی و خُردمقوله ها (مفاهیم ) استخراج گردید. به کمک رویکرد سیستمی که شامل ورودی ها، فرآیندها، خروجی ها، پیامدها و عوامل زمینه ای است ، مدل کارایی اجرای حسابرسی بر اساس حسابرسی ریسک تجاری طراحی و مقوله های پدیدارشده در قالب آن ارائه گردید. با عنایت به محدودبودن دامنه پژوهش های پیشین پیرامون این رویکرد و به ویژه فقدان پژوهش جامع در ایران، مدل طراحی شده که چندوجهی بوده و حاصل دیدگاه خبرگان مختلف حسابرسی است ، دیدگاه جامع و وسیعی از کارایی اجرای حسابرسی بر اساس حسابرسی ریسک تجاری ارائه می نماید که می توان از آن در برنامه های بهبود کیفیت حسابرسی ، ارزیابی کار حسابرسی مستقل و سایر راهبردهای کلان جهت توسعه روششناسی حسابرسی در ایران استفاده نمود. با توجه به کمبودهای روش فعلی حسابرسی ایران، ادغام رویکرد حسابرسی ریسک تجاری در روش فعلی، نویدبخش است. این رویکرد با توجه به ارزش ذاتی اثبات شده، میتواند باعث رفع حسابرسی بیش از حد شود و به عنوان روش طبیعی و صحیح اجرای حسابرسی درنظر گرفته شود.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر شاخص های حکمرانی می باشد. برای این منظور 74 کشور در طی سال های2004 لغایت 2021 انتخاب و فرضیات پژوهش با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیون مورد بررسی قرار گرفته است. براساس مبانی نظری موجود برای کشورهایی که استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی را پذیرفته اند مقدار یک و برای سایر کشورها مقدار صفر و همچنین برای سنجش شاخص های حکمرانی از سنجه های بانک جهانی شامل پاسخگویی وکنترل فساد استفاده شده است. نتایج پژوهش مبین این امر می باشد که با پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی کنترل فساد و پاسخگویی افزایش می یابد. بعبارتی با پذیرش استانداردهای بین المللی شفافیت مالی افزایش و متعاقبا پاسخگویی و کنترل فساد تحت تاثیر این امر قرار می گیرند. نتایج این تحقیق برای غنای ادبیات موجود در این زمینه تحقیقی مفید بوده و بصورت مختص درباره نقش پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پاسخگویی به ادبیات موجود کمک خواهد شد.تایج این تحقیق برای غنای ادبیات موجود در این زمینه تحقیقی مفید بوده و بصورت مختص درباره نقش پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پاسخگویی به ادبیات موجود کمک خواهد شد.

بقا و غنای خدمات حسابرسی مستلزم عکس العمل مناسب و به موقع حرفه در برابر انتظارات جامعه است. حرفه حسابرسی با پذیرش مسئولیت بیشتر و گسترش نقش خود و یا تقویت آموزش عمومی درباره نقش و محدودیت های حسابرسی می تواند به نیازهای جامعه پاسخ داده و فاصله انتظارات را کاهش دهد. رشد بی وقفه نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان و گرایش آن ها به استفاده از صورت های مالی جهت اتخاذ تصمیمات اقتصادی، برنامه ریزی و نظارت در مورد وضعیت مالی و عملکرد واحد اقتصادی، ضرورت کاهش فاصله انتظارات را ایجاب می کند. فرضیه های تحقیق به کمک داده های گردآوری شده توسط پرسشنامه توزیع شده بین استفاده کنندگان مختلف در سال 1388، مورد بررسی قرار گرفته و نتابج حاصل از بررسی یافته ها نشان داد که آموزش حسابرسی به استفاده کنندگان از صورت های مالی باعث کاهش فاصله انتظارات بین حسابرسان و استفاده کنندگان از صورت های مالی می شود

هدف: در حوزه مالی، کیفیت اطلاعات حسابداری می تواند بر متغیرها و پدیده های متنوعی تاثیر بگذارد، در این مطالعه، اثر آن بر رابطه بین محدودیت های مالی با بازده سهام و سرمایه گذاری جدید بررسی شده است. روش: با استفاده از روش نمونه گیری غربالگری منظم، 148 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال های 1392 تا 1398 انتخاب شدند و با کمک الگوی رگرسیون چندگانه با اثرات ثابت، فرضیه ها آزمون شدند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد افزایش کیفیت اطلاعات حسابداری، با افزایش بازده سهام و با سرمایه گذاری جدید همبستگی دارد. کیفیت اطلاعات حسابداری رابطه منفی بین محدودیت های مالی و بازده سهام را ضعیف می کند اما با افزایش کیفیت اطلاعات حسابداری، رابطه مثبت بین محدودیت های مالی و سرمایه گذاری جدید تقویت می شود. نتایج: بازار سرمایه به کیفیت حسابداری واکنش مثبت نشان می دهد و بهبود کیفیت اطلاعات حسابداری موجب افزایش بازده سهام و سرمایه گذاری های جدید می شود. از سوی دیگر، افزایش محدودیت های مالی، کاهش معنی دار در بازده سهام را به دنبال دارد، لذا، کیفیت اطلاعات حسابداری، رابطه منفی بین محدودیتهای مالی و بازده سهام را تضعیف می کند. محدودیت های مالی با سرمایه گذاری های جدید رابطه مثبت ولی غیرمعنا دار دارد، اما با افزایش کیفیت اطلاعات حسابداری رابطه مثبت بین محدودیت های مالی با سرمایه گذاری جدید تقویت می شود. دانش افزایی: کیفیت اطلاعات حسابداری اثر منفی محدودیتهای مالی بر بازده سهام را کاهش می دهد. محدودیتهای مالی با سرمایه گذاری جدید رابطه ای ندارد اما افزایش در کیفیت اطلاعات حسابداری، رابطه مثبت بین محدودیتهای مالی و بازده سهام تقویت می شود.

از آنجا که برای تصمیم گیری اقتصادی استفاده کنندگان صورت های مالی، آگاهی از کلیه جنبه های عملکرد مالی واحد تجاری طی دوره ضرورت دارد لازم است کلیه درآمدها و هزینه های شناسایی شده طی دوره، مورد ملاحظه قرار گیرد. در راستای رسیدن به این هدف کمیته تدوین رهنمودهای حسابداری و حسابرسی، ارائه گزارش جدیدی تحت عنوان گزارش سود و زیان جامع را برای تمام واحدهای انتفاعی لازم الاجرا نمود تا پاسخگوی نیازهای موجود باشد. این مقاله محتوای اطلاعاتی سود خالص، سود جامع و کاندیداهای جایگزین سود را در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی میکند. بر اساس استاندارد شماره 6 صورت سود و زیان جامع، علاوه برسود خالص دوره، سود و زیان تسعیر ارز، سود و زیان تحقق نیافته سرمایه گذاری ها و تعدیل های سنواتی را شامل می شود. انتظار می رود گزارش طبقه بندی شده سود و زیان جامع، بار اطلاعاتی گزارش های مالی را افزایش دهد. مربوط بودن سود جامع و کاندیداهای جایگزین سود با توجه به همگونی متغیرهای حسابداری، با داده های شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، طی سال های 1380- 1389، به وسیله رگرسیون خطی چندگانه و آزمون والد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که از بین کاندیداهای جایگزین سود، سود خالص به علاوه سود و زیان تسعیر ارز و تعدیلات سنواتی دارای بالاترین محتوای اطلاعاتی می باشد و همچنین سود جامع قدرت توضیح دهندگی قویتری نسبت به سود خالص دارد. این نتایج با شواهد تحقیقات بیدلوچوی(2006) در آمریکا و کیریداران و همکاران(2009) درکانادا سازگاری دارد.