کیوان صالحی

کیوان صالحی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه روشها و برنامه های آموزشی دانشگاه تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۱۷ مورد.
۴۱.

نحوه ی شکل گیری وابستگی در یک همشیر دوقلو: مطالعه ای روایتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایت پژوهی دوقلو وابستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۰۱
هدف از مطالعه ی حاضر بررسی و تحلیل روایت زندگی دوقلوها با تمرکز بر نحوه شکل گیری وابستگی بین آن ها و پیامدهای آن بر جنبه های مختلف زندگی بود. به همین منظور در این مطالعه با یک همشیر دوقلوی دختر 26 ساله مصاحبه عمیق انجام شد. داده ها با استفاده از فن تحلیل مضمون، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها با محوریت چهار مضمون"رابطه منحصر به فرد"، "در هم آمیختگی"، "فردیت"، و "آثار در هم آمیختگی"، نحو ه ی شکل گیری وابستگی و درهم آمیختگی در دوقلوها، ناتوانی در جدایی و کسب فردیت و محدودیت در روابط با همسالان را آشکار نمود. دوقلوها در رابطه ای منحصر به فرد قرار دارند و همشیر دوقلوی خود را مهم ترین فرد زندگی خود می دانند. رابطه ی نزدیک و مداوم آن ها به حدی است که درهم آمیختگی هویت و شخصیت در آن ها شکل می گیرد؛ به نحوی که جدایی و تمایز، یکی از چالش های مهم زندگی آن هاست. در نهایت طبق روایت های برآمده از مصاحبه های انجام شده با یکی از همشیرهای دوقلو، می توان نتیجه گرفت که وابستگی از عمده ترین مسائل تأثیرگذار در زندگی دوقلوهاست و در صورت بروز هر گونه افراط یا تفریط، این احتمال وجود دارد، که سلامت جسمی و روانی آن ها با مخاطره جدی همراه شود؛ به همین دلیل نوعی تمایل به فردیت در آن ها وجود دارد.
۴۲.

مدل شبکه بیزی عوامل مرتبط با افت تحصیلی دانشجویان دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد تحصیلی افت تحصیلی داده کاوی شبکه بیزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۳۳۱
زمینه: همواره پژوهشگران با انجام تحقیقات کوشیده اند تا با تصمیم سازی برای مدیران نظام آموزشی، از شکل گیری و تشدید افت تحصیلی پیشگیری کنند و در این راستا از روش های آماری پیش بینی استفاده کرده اند. شبکه بیزی از جمله روش های داده کاوی پیش بینی کننده و افت تحصیلی یکی از مشکلات بزرگ نظام آموزش عالی است. هدف: هدف از این تحقیق شناسایی عوامل مرتبط با افت تحصیلی با استفاده از داده کاوی آموزشی و شبکه بیزی بود. روش: جامعه پژوهش، کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه تهران بودند و نمونه ای به حجم800 نفر به روش تصادفی طبقه ایی انتخاب شد. بعد از اجرا پرسشنامه افت تحصیلی دانشجویان و کنارگذاشتن پرسشنامه های مخدوش، 746 پرسشنامه مورد تحلیل قرارگرفت و داده ها با استفاده از ابزار محقق ساخته سنجش افت تحصیلی دانشجویان، که دارای درستی مورد تأیید استادان و قابلیت اعتماد آلفای کرونباخ برابر با 0/971 بود، جمع آوری شد . یافته ها: داده های جمع آوری شده از دانشجویان تحلیل شد و مدل بیزی آن با میزان صحت الگوریتم 95/84% بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، کلیه عوامل پرسشنامه در وقوع افت تحصیلی مؤثر بودند و عوامل فردی تنها عاملی بودکه هم بطور مستقیم و هم با تأثیر بر سایرعوامل بر وقوع افت تحصیلی اثرگذار بود. میزان صحت الگوریتم بیانگر این بودکه با استفاده از مدل شبکه بیز به خوبی می توان وقوع افت تحصیلی را پیش بینی کرد.
۴۳.

برنامه های درسی مغفول توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی دانشگاه های ایران: دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه های توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی برنامه های درسی قصد شده برنامه های درسی مغفول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۴۲۷
این مقاله برنامه درسی مغفول را در برنامه های قصد شده توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی را در دانشگاه های ایران بررسی و به عنوان نمونه بر روی برنامه های آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد تمرکز نمود. برای این پژوهش دو سؤال اصلی مطرح شد: نخست آنکه برنامه های توسعه حرفه ای چه حیطه هایی را شامل می گردد و دوم این که در برنامه های توسعه حرفه ای چه حوزه هایی مغفول مانده است. در این پژوهش از دو راهبرد سنتز پژوهی نوع دوم (سؤال نخست) و تحلیل محتوا (سؤال دوم) استفاده شد. جامعه آماری روش نخست تعداد 67 پژوهش مرتبط بود که از طریق نمونه گیری هدفمند معیاری انتخاب شدند. اعتبار یافته ها از طریق فن دلفی تائید شد. در سؤال دوم جامعه آماری، شامل 6 سند که به صورت سرشماری انجام گرفت. اعتبار یافته ها از طریق توافق درصدی تائید شد. یافته ها نشان می دهد که ابعاد توسعه حرفه ای شامل سه حیطه الف) برنامه های حمایتی؛ ب) برنامه های فردی و شامل شناختی (دانشی، مهارتی و عاطفی) و فراشناخت (ابعاد سطوح عالی تفکر و مدیریت خود)، انسانی (تعاملاتی و مهارت های بین فردی)، اخلاق حرفه ای و حوزه تخصصی-رشته ای و ج) برنامه های اداری-اجرایی شامل شغلی، مدیریتی، سازمانی، محیطی، مشاوره ای، پژوهشی و آموزشی است. در بخش دوم مهم ترین حیطه های مغفول برنامه های درسی قصد شده در دانشگاه های ایران و فردوسی مشهد برنامه های حمایتی، در حیطه سازمانی برنامه های مشاوره ای و در حیطه فردی برنامه های شناختی وجود دارد. به نظر می رسد برنامه های توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی در سطح کلان نیازمند بازنگری جدی است و از دیگر سو در سطح خرد، لازم است کنشگران برنامه های درسی زمینه های متنوعی را با توجه به تغییرات گسترده آموزشی تدارک ببینند.
۴۴.

فراترکیب عوامل مؤثر در ارزشیابی عملکرد مدیران مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد ارزیابی عملکرد مدیران مدیران مدارس فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۴۴۵
با توجه به نقش برجسته رهبری و مدیریت در عرصه دستیابی به اهدف سازمان ها، به ویژه مدیران مدارس در نظام آموزش و پرورش، توجه به عملکرد آنان و ارزیابی این عملکردها اهمیت بسیاری دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل مفهومی برای ارزیابی عملکرد مدیران مدارس انجام شد. روش پژوهش کیفی و از نوع فراترکیب بود. گردآوری داده ها به روش اسنادی و با بررسی تمامی منابع علمی مرتبط با موضوع ارزیابی عملکرد مدیران مدارس (1380-1398داخلی و 19990-2019 خارجی) انجام شد. بدین منظور، کلید واژه های مربوط به دو دهه اخیر، از جمله: ارزشیابی و ارزیابی عملکرد مدیران، وظایف مدیران، استانداردهای عملکردی مدیران، ویژگی های و شایستگی های مدیران و صلاحیت های حرفه ای مدیران (مدارس) در پایگاه های داخلی نظیر پایگاه اطلاعات علمی؛ اس آی دی، و پایگاه داده های خارجی همچون گوگل اسکولار، اسکوپوس، امرالد، الزویر، پروکوئست اشپینگر تیلور و فرانسیس بررسی شد. با بررسی کامل 47 منبع از 1123 منبع اولیه، 8 مؤلفه اصلی و 28 زیرمؤلفه به عنوان ملاک های ارزیابی عملکرد مدیران مدارس، شناسایی و طبقه بندی شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توجه به ابعاد شناسایی شده، می تواند به مدیران ارشد در تشخیص دقیق و همه جانبه عملکرد مدیران مدارس، کمک کند و زمینه تصمیم گیری بهینه، گزینش و انتخاب صحیح آ ن ها را فراهم کند.
۴۵.

بازنمایی مشکلات فرایند اجرای پایاننامه ها و رساله ها: یک مطالعه کیفی

کلید واژه ها: مشکلات پایان نامه رساله دانشجویان پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۵۸
این پژوهش با هدف واکاوی مشکلات فرایند اجرای پایان نامه و رسالههای دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران و ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات موجود انجام شد. پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کیفی و با روش پدیدارشناسی انجام شد. میدان پژوهش، دانشگاه تهران بود و مشارکتکنندگان 8 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران بودند که از طریق نمونهگیری هدفمند از نوع ملاکی تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. دادهها با استفاده از مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته جمعآوری شدند. تحلیل دادهها با استفاده از روش جیورجی و در پنج گام انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان داد که ادراک دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مشکلات دانشجویان در فرایند اجرای پایان نامهها و رسالههایشان به 7 مضمون کلی شامل مشکلات دانشجو یا عوامل فردی (9 زیرمضمون)، مشکلات اساتید (10 زیر مضمون)، مشکلات کلان جامعه (8 زیرمضمون)، مشکلات بروکراتیک (8 زیر مضمون)، مشکل در انتخاب موضوع (2 زیرمضمون)، مشکلات مادی (3 زیرمضمون) و مشکلات اجرا (2 زیرمضمون) را شامل میشود.
۴۶.

بازنمایی تجارب زیسته معلمان ابتدایی از تغییرات نظام ارزشیابی و نقش آن در فرایند یاددهی - یادگیری: یک مطالعه پدیدارشناختی

کلید واژه ها: نظام ارزشیابی تغییرات یاددهی یادگیری دانش آموزان معلمان ابتدایی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۴۷
ارزشیابی یکی از عناصر مهم برنامه درسی و نظام آموزشی به شمار می رود که وسیله ای برای تحقق اهداف آموزشی، تربیتی و تشخیص میزان پیشرفت یادگیری فراگیر است. تجارب زیسته معلمان در زمینه تغییرات اخیر نظام ارزشیابی از کمّی به کیفی در دوره ابتدایی، ضمن بازنمایی نقاط قوّت و ضعف فرایندهای یادگیری، زمینه ای مناسبی را برای اصلاح و بهبود کیفیت نظام ارزشیابی فراهم می کند. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با واکاوی در تجربه زیسته معلمان ابتدایی، تأثیر تغییرات نظام ارزشیابی در فرایند یاددهی یادگیری را درک و بازنمایی کند. بدین منظور، مبتنی بر روش پدیدارشناسی تفسیری و با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختاریافته، داده های مربوط به 14 مشارکت کننده معلم زن و مرد در منطقه دو شهر تهران که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی انتخاب شده بودند گردآوری شد. داده های گردآوری شده نیز با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای کُلایزی تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد ادراک معلمان در برابر تغییرات نظام ارزشیابی را می توان به دو دسته «نگاه منتقدانه» و «نگاه مثبت» تفکیک کرد. تحلیل عمیق روایت های معلمان مخالف با تغییرات نظام ارزشیابی دوره ابتدایی به شناسایی و طبقه بندی سه دلیل عمده شامل «ذهنی بودن ارزشیابی در دروس کتبی و شفاهی»، «نبود نظارت و پیگیری کافی» و «کم توجهی به جایگاه معلم» منتج شده است. همچنین تحلیل عمیق روایت های موافقان تغییرات نظام ارزشیابی، به شناسایی و طبقه بندی سه دلیل عمده شامل «ضرورت به کارگیری روش های جدید»، «بی توجهی زیاد به آزمون های پایانی» و «وجود نگرش مثبت در دانش آموزان» منتهی شده است. در نهایت، دلایل موافقت و مخالفت در اجرای تغییرات نظام ارزشیابی از دیدگاه معلمان در چهار مضمون اصلی و سیزده زیرمضمون طبقه بندی شده است.
۴۷.

رهیافتی پدیدارشناسانه در واکاوی موانع خلق دانش در علوم انسانی بر پایه ادراک و تجربه زیسته نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلق دانش موانع نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی تحول در علوم انسانی مرجعیت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۳۹۵
کیفیت و کمیّت خلق دانش در هر جامعه ای، بستر تحول بنیادین و توسعه پایدار و متوازن را قوام می بخشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ادراک نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی از موانع خلق دانش در حوزه علوم انسانی انجام شده است. بدین منظور با بهره گیری از ظرفیت شگرف روش های کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی به شناسایی و بازنمایی عمق پدیده مورد بررسی پرداخته شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری هدفمند از نوع زنجیره ای و مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 27 نفر از نخبگان و استادان دانشگاه تهران گردآوری شد و بر پایه راهبرد هفت مرحله ای کُلایزی تحلیل گردید؛ تحلیل داده ها به شناسایی 7 مضمون اصلی شامل «موانع فرهنگی و اجتماعی»، «موانع اقتصادی»، «موانع ارتباطی»، «موانع فردی»، «موانع مرتبط با امکانات» و «موانع مرتبط با سیاست گذاری و برنامه ریزی» منتهی گردید. استیلای رویکرد کمّی گرا در تصمیم گیری های آموزشی و پژوهشی، زمینه شکل گیری گفتمان خلق دانش بومی و حرکت در راستای تحقق مرجعیت علمی را با چالش هایی جدی همراه ساخته است. ضرورت دارد ضمن حرکت در راستای نهادینه سازی گفتمان تحول، جایگزینی رویه های خلق دانش و ارزش آفرینی بجای تمرکز و تأکید افراطی بر تولید و تعدد مقاله ها و بازاندیشی و بازنگری در سیاست ها و به تبع آن، تدوین برنامه جامع اقدام، در دستور کار قرار گیرد.
۴۸.

تبیین پدیدارنگاری نقش فرسودگی شغلی در کاهش سازگاری زناشویی زنان معلم دوره ابتدایی

کلید واژه ها: فرسودگی شغلی سازگاری زناشویی زنان معلم دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۳۷۶
مقدمه: خانواده مهمترین نهاد اجتماعی است که سلامت و بالندگی جامعه به رشد و سلامت آن وابسته است. اگرچه هنوز خلاء ها و مطالب ناگفته ای درباره خانواده سالم وجود داشته و در مورد مفهوم واژه سلامتی اختلاف نظر زیادی وجود دارد، با این حال می توان خانواده های سالم را دارای برخی از خصایص مشترک دانست که جنبه هایی از کارکرد خانواده را مطرح می کنند و موجب تمایز خانواده های بهنجار و کارآمد از خانواده های آشفته و ناکارآمد می گردند. روش بررسی: هدف از پژوهش حاضر تبیین تبیین پدیدارنگاری نقش فرسودگی شغلی در کاهش سازگاری زناشویی زنان معلم دوره ابتدایی بود. در این پژوهش 35 نفر با استفاده یک مصاحبه نیمه ساختار یافته به عنوان نمونه مشارکت کردند. یافته ها: نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها نشان داد که مقوله های تداخل بین کارهای منزل و شغل، خستگی ناشی از کار و تأثیر مشکلات محیط کار بر روابط درون خانه دارای بالاترین میزان اهمیت از سوی مصاحبه شوندگان بوده اند. بحث و نتیجه گیری: می توان با اتخاذ تدابیری در خصوص احیای محیط کار از یک سو، و ارائه اموزش های لازم به زنان شاغل در آموزش و پرورش به عنوان آموزگار، ضمن ایجاد تعادل با کار و خانواده، نسبت به افزایش سازگاری زناشویی آنان اقدام کرد.
۴۹.

تحلیلی بر الگوهای تفکر طراحی و شناسایی نقش و ابعاد آن: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکر طراحی مدل مرور نظاممند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۵۴
تفکر طراحی یک روش حل مسئله مشارکتی با رویکرد انسان محور است که با بالا بردن توانایی های تفکر خلاق یادگیرندگان، نوآوری را تقویت می کند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مفهوم تفکر طراحی و بررسی مدل های تفکر طراحی با جمع آوری، ارزیابی و مرور نظام مند مقالات مرتبط با این موضوع می باشد. در این مطالعه جست و جو در بانک های داده اریک، ساینس دایرکت، تایلر و فرانسیس و اسپیرینگر انجام شد و کلیه مقالاتی که از سال 2000 تا 2020 در بانک داده های آنها نمایه شده بود با زبان انگلیسی گردآوری شد. پس از جست و جو در بانک های داده 1263مقاله بدست آمد. پس از خواندن خلاصه مقالات و بررسی اولیه نسخه کامل 58 مقاله تهیه و بررسی گردید. در جستجوی دستی که از طریق منابع مقالات انجام گردید 5 منبع با توجه به ماهیت تفکر طراحی، 3 سایت مرجع برای ارائه مدل و 3 کتاب اضافه گردید. از بین 58 مقاله موجود مقالات مرتبط انتخاب شده و با ملاک ارزیابی casp مورد ارزیابی قرارگرفتند و در نهایت 36 مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. با توجه به مطالعات به دست آمده، مطالعات در سه گروه: 1- مقالاتی که تعریفی نو از تفکر طراحی ارائه داده اند. 2- مدل های جدید را ارائه نموده اند. 3- از مدل ها در اجرای طرح استفاده نموده اند؛ تقسیم و مورد ارزیابی قرار گرفت
۵۰.

واکاوی محدودیت های مشارکت والدین در مدارس متوسطه: مطالعه ای با رویکرد پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محدودیت و موانع مشارکت والدین مدارس متوسطه پدیدار شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۸۱
تقویت فرهنگ مشارکت والدین در فرایندهای مدیریتی و تربیتی مدارس، از نشانه های نظام آموزشی کارآمد به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف واکاوی محدودیت های مشارکت والدین در مدارس متوسطه انجام گرفته است. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختارمند با 18 نفر از والدین، مدیران ، معلمان و دانش آموزان در سطح 3 مدرسه از منطقه 6 تهران گردآوری شده و بر اساس راهبرد کُلایزی تحلیل و مقوله بندی شده است. راهبرد های اعتباربخشی به داده ها با استفاده از روش های ممیزی بیرونی ، چند سویه سازی، بازبینی اعضاء و درگیری طولانی مدت پژوهشگر در جریان مصاحبه انجام شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، محدودیت های مشارکت والدین/ مدرسه را می توان در 3 مقوله کلی شامل عوامل مرتبط با مدرسه، عوامل مرتبط با والدین و عوامل مرتبط با نوجوانان معرفی نمود.
۵۱.

واکاوی مسائل شغلی معلّمان آموزش و پرورش

کلید واژه ها: واکاوی مسائل شغلی معلمان آموزش و پرورش انگیزش شغلی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۲۳۶
کیفیت زندگی معلمان، نشانه ای آشکار و تعیین کننده از روند تعالی یا تباهی در هر جامعه ای است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی مسائل پیچیده شغلی معلّمان انجام شده است. سعی شد تا با نگاهی جامع و ژرفانگر و با استفاده از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی، مشکلات موجود در عملکرد بهینه ایشان شناسایی شده و عواملی که زمینه ساز افت انگیزه شده است، واکاوی گردد. برای گرد آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد و با استفاده از نمونه گیری ملاکی، پس از انجام 21 مصاحبه، اشباع نظری داده ها حاصل شد. به منظور افزایش اتکاپذیری، تاییدپذیری، باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های «بازرسی و بازبینی در زمان کُدگذاری»، «بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تأیید آن ها»، «تبیین جزئیات دقیق فرایند گردآوری و تحلیل داده ها»، «درگیری طولانی مدت»، سه سو سازی و تحلیل موارد منفی استفاده شد. تحلیل عمیق ادراک معلّمان، موجب شد تا مسائلی نظیر شرایط نامساعد سازمانی، دخالت ها و تحکم های مدیریتی، شرایط نامساعد محیط کاری، کمبود حقوق، مزایا و امکانات رفاهی، کاهش علایق و ترجیحات دانش آموزان به فرایند یادگیری، تنزل شأن و جایگاه معلّم و فراهم نبودن زمینه پیشرفت و بالندگی تحصیلی و شغلی ، شناسایی شود. نتایج نشان داد که معلّمان، از مسائلی جدی در نظام آموزش و پرورش رنج می برند که به دلیل مرتفع نشدن مشکلات، به بروز دلسردی، افت انگیزه و کاهش عملکرد بهینه از آن ها منجر شده است. به نظر می رسد تداوم این مشکلات، می تواند به تعمیق، پیچیدگی و تحکیم آن دامن زده و به تشدید و تسریع برخی از تبعات ناگوار اجتماعی و اخلاقی و کاهش سلامتی و بالندگی فردی و جامعه بینجامد.
۵۲.

مفهوم اخلاق از دیدگاه نوجوانان ایرانی: یک مطالعه پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق عاملیت اخلاقی حساسیت اخلاقی مسئولیت اخلاقی انگیزش اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۴۶۴
اخلاق یک سازه ی چندوجهی است. از یکسو سازه ای تحولی است و مراحل آن موازی با تحول روانی – اجتماعی است و از سوی دیگر ریشه در ارزش های فرهنگی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم اخلاق در میان نوجوانان ایرانی است. با به کارگیری روش کیفی و با استفاده از طرح پدیدارشناسی، چگونگی مفهوم سازی اخلاق از دیدگاه نوجوانان بررسی شد. شرکت کنندگان در پژوهش 77 نفر(49 دختر، 28 پسر) از بین دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول منطقه ی 4 آموزش و پرورش شهرتهران بودند. جمع آوری داده ها با استفاده از روش گروه های کانونی انجام شد. هفت گروه کانونی در مدارس دخترانه و چهار گروه کانونی در مدارس پسرانه تشکیل شد. پس از انجام تحلیل کیفی مصاحبه ها به روش کلایزی مشخص شد نوجوانان ایرانی اخلاق را در هفت مقوله تعریف می کنند که عبارتند از: عدالت، مراقبت، عاملیت اخلاقی، حساسیت اخلاقی، مسئولیت اخلاقی، انگیزش اخلاقی و ارزش های فردی. هریک از این مقوله ها شامل زیرمقوله هایی هستند. درباره ی ثبات و نسبی گرایی اخلاقی در بین نوجوانان، نوجوانان نسبی گرا هستند و اخلاق را وابسته به شرایط بیرونی و فرد مقابل می دانند. همچنین در تعریف اخلاق، نوجوانان بین نیت و رفتار اخلاقی تمایز قائل می شوند و اخلاق را مجموعه ای از نیت ها و رفتارها تعریف می کنند.بنابراین در این مطالعه مفهوم اخلاق و تعریف آن از دیدگاه نوجوانان ایرانی و در بافت فرهنگی جامعه ی ایرانی بررسی شد.
۵۳.

مطالعه تطبیقی برنامه های درسی هدایت شغلی به منظور ارائه رهنمودهایی برای نظام آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی برنامه درسی شغلی ویکتوریا استرالیا مشاغل و آموزش کار-محور انگلستان هدایت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۱
هدف پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی برنامه های درسی هدایت شغلی در کشورهای جهان است. روش پژوهش توصیفی و تحلیل مستندات با رویکرد تطبیقی است. جامعه آماری شامل برنامه درسی هدایت شغلی در کشورهای جهان و نمونه ی مورد بررسی برنامه درسی مشاغل و آموزش کار-محور انگلستان و برنامه درسی شغلی ویکتوریا استرالیا بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. الگوی مورداستفاده روش توافق و تفاوت جان استوارت میل و ابزار گردآوری اطلاعات، فیش برداری و تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از روش تحلیل محتوا صورت گرفته است، همچنین برای قضاوت درباره اعتبار اسناد و مدارک به نقد بیرونی و درونی منابع توجه شده است. نتایج تحلیل و مقایسه ی تفاوت و شباهت های عناصر اصلی برنامه درسی (هدف، زمان، محتوا، روش های یاددهی-یادگیری –ارزشیابی) نشان داد جهت گیری هر دو برنامه درسی، آموزش با رویکرد شغل محوری است اما برنامه درسی مشاغل و آموزش کار-محور نسبت به برنامه درسی شغلی ویکتوریا اهداف و زمان اجرای متنوع و گسترده تری را شامل می شود. نتایج بررسی عنصر محتوا در هر دو برنامه درسی حاکی از سه مرحله توسعه فردی، اکتشاف شغلی و مدیریت شغلی بود. بررسی عناصر راهبردهای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی نشان داد آنچه در هر دو برنامه درسی هدایت شغلی حائز اهمیت است استفاده از روش های نوین و فعالانه در کنار روش های سنتی است. با توجه به یافته های تحقیق به سیاست گذاران نظام آموزشی کشور ایران پیشنهاد می گردد، طراحی برنامه درسی هدایت شغلی را با توجه به ویژگی های عناصر برنامه درسی هدایت شغلی کشورهای موفق را در دستور کار قرار بدهند.
۵۴.

مفهوم پردازی روش و مقایسه روش شناختی رویکرد های کمّی و کیفی در پژوهش های تربیت معلم

کلید واژه ها: پژوهش در تربیت معلم روش شناسی پیش فرض های حاکم بر تحقیق آگاهی روش شناختی عملیات گرایی صرف روش اسنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۱۷۲
به رغم این که روش شناسی، بنیاد پژوهش های تربیت معلم است و امروزه حوزه این پژوهش ها با ابهام روش شناختی مواجه می باشد، در سال های اخیر مطالعات محدودی در این زمینه انجام شده است و این کاستی، سبب گردیده تا برخی از پژوهش ها با نادیده گرفتن الزمات نظری پژوهش به مغالطات مفهومی پرتکراری دچار شوند؛ لذا ضروری است تا در مفاهیم روش شناختی حوزه پژوهش تربیت معلم بازنگری و بازاندیشی جدی انجام شود. در حقیقت نیاز است تا با استفاده از مبانی این حوزه، روش در پژوهش تربیت معلم به صورت مجدد مفهوم پردازی شود. در همین راستا، پژوهش حاضر قصد دارد تا با نگاهی جامع به تحولات حوزه های پژوهش و ظهور جنبش سوم روش شناسی، به مفهوم پردازی روش در مقابل روش تحقیق و بررسی ارتباط بین روش شناسی با هستی شناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی بپردازد و سپس رویکرد های کمّی و کیفی در پژوهش های تربیت معلم را از دریچه روش شناختی با یکدیگر مقایسه کند. برای رسیدن به این اهداف، با استفاده از روش سندکاوی نظامدار در یک فرآیند قاعده مند، 28 مقاله مرتبط در حوزه روش شناسی آموزشی، بازیابی و مورد واکاوی قرار گرفت و متون برگزیده بررسی و نقد شدند. یافته ها حاکی از این است که روش شناسی پژوهش در تحقیقات تربیت معلم، در سطوح هستی شناختی، معرفت شناختی و ارزش شناختی از بنیاد های فلسفی همگونی برخوردار است که ضرورت دارد برای شکل دهی به روش های تحقیق به عنوان فنون عملیاتی تحقیق، مورد توجه قرار گیرند. علاوه بر این، تحقیقات کیفی و کمّی در تمامی سطوح مذکور بررسی و تفاوت ها و شباهت های آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. پژوهشگران حوزه تربیت معلم با استفاده از این یافته ها می توانند از بسیاری از مغالطات روش شناختی موجود در نتایج تحقیقات معاصر در حوزه تربیت معلم بپرهیزند و به درک عمیق تر و مفهومی تری از روش در تحقیق برسند.
۵۵.

رهیافتی ترکیبی در ارزشیابی کیفیت فعالیت های روزانه برای مراقبت های شخصی کودکان در مراکز پیش از دبستان شهرستان قشم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی کیفیت مراقبت های شخصی مراکز پیش از دبستان اکرز(ECERS)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
این مقاله با هدف ارزشیابی کیفیت فعالیت های روزانه برای مراقبت های شخصی در مراکز پیش از دبستان شهرستان قشم مبتنی بر استانداردهای بین المللی اکرز انجام شده است. تعداد 24 مرکز پیش از دبستان، بر اساس نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای از مناطق شهرستان قشم (شرقی و غربی) و سازمان های متولی (آموزش و پرورش و بهزیستی) به صورت تصادفی انتخاب و کیفیت آن ها در 5 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور مبتنی بر رویکرد پژوهش ترکیبی از نوع در هم تنیده، داده ها با استفاده از ابزار اکرز (فنون مشاهده و مصاحبه) گردآوری شد و سپس کیفیت هر نشانگر در طیف چهار سطحی شامل «ناکافی،کم، خوب، عالی» مورد قضاوت قرار گرفت. یافته های مبتنی بر استاندارد اکرز نشان داد فعالیت های روزانه برای مراقبت های شخصی در مراکز پیش از دبستان شهرستان قشم با میانگین 6/2 در مقیاس درجه بندی 1تا 7، در سطح «کیفیت کم» قرار دارند. اکثر نشانگرهای مربوط به فعالیت های روزانه برای مراقبت شخصی در مقیاس دو سطحی مطلوب و نامطلوب، در وضعیت «نامطلوب» ارزیابی شد. در نهایت به منظور ایجاد زمینه ارتقای کیفیت این مراکز، راهکارهای بهبود ارائه گردید.           
۵۶.

تبعات شکل گیری فرهنگ ارزشیابی کاذب در مدارس ابتدایی: مطالعه ای پدیدارشناسانه

کلید واژه ها: بی تفاوتی سازمانی کیفیت زندگی کاری معلمان ورزش استان زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۹۷
ارزشیابی کاذب از مخرب ترین کژکارکردهای موجود در نظام آموزشی است که ماهیت و تبعات مُخربش کمتر شناخته شده است. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی تبعات شکل گیری فرهنگ ارزشیابی کاذب در مدارس ابتدایی انجام گرفته است؛ شرکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری هدفمند و راهبرد ملاکی، از میان معلمان، مدیران مدارس و متخصصان حوزه سنجش آموزش انتخاب شدند و پس از 27 مصاحبه، اشباع نظری داده ها حاصل شد. داده ها با مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری ، و با استفاده از راهبرد کُلایزی در نرم افزار مکس. کیو.دی. ای تحلیل شد. به منظور افزایش اتکاپذیری، تأییدپذیری، و باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های «بازرسی و بازبینی در زمان کُدگذاری»، «بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تأیید آن ها»، «تبیین جزئیات دقیق فرایند گردآوری و تحلیل داده ها»، «درگیری طولانی مدت»، سه سو سازی و تحلیل موارد منفی استفاده شد. در نهایت، 5 مضمون اصلی شامل تبعاتی برای دانش آموزان، معلمان، خانواده ها، جامعه و نظام آموزشی شناسایی شد. یافته ها نشان دهنده گستره وسیع آسیب ها ناشی از شکل گیری این پدیده است و زنگ خطری برای سیاست گذاران آموزشی است تا با اتخاذ تدابیر اندیشمندانه مانع از بروز و تشدید چنین تبعاتی شوند. شواهد نشان می دهد، کم توجهی به اصول سنجش آموخته ها در نظام آموزش ابتدایی و نبود سازوکارهای مستقل از نظام آموزشی و مؤسسات اعتبارسنجی برای سنجش ملی کیفیت فرایند یاددهی یادگیری در نظام آموزش ابتدایی، زمینه را برای شکل گیری و تشدید فرهنگ ارزشیابی کاذب و تبعات ناشی از آن فراهم کرده است.
۵۷.

نرخ انتقال یادگیری: چارچوبی نوآورانه برای ارزشیابی اثربخش برنامه های آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نرخ انتقال یادگیری انتقال یادگیری اثربخشی آموزش کیفیت آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۸۸
یکی از چالش هایی که ادارات آموزش سازمان های تولیدی، بازرگانی، و خدماتی با آن روبرو هستند، ناتوانی در ارائه گزارش عملکرد خویش بر مبنای شاخص هایی است که نشان دهد تا چه اندازه در بهبود عملکرد کارکنان سازمان تأثیرگذار بوده اند. امروزه شاخص هایی چون نفر/ ساعت، میانگین رضایت کارکنان از دوره ها، تعداد قبول شدگان در آزمون های حرفه ای، و امثالهم نمی تواند مدیران را اقناع کند که آموزش توانسته نقش تاثیرگذاری در سازمان ایفا کند. لذا این مقاله درصدد است تا بر مبنای مفهوم انتقال یادگیری، شاخص کیفی را به منظور اندازه گیری اثربخشی برنامه های آموزشی ارائه کند. این شاخص که نرخ انتقال یادگیری نام دارد با بکارگیری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب تعیین (از طریق محاسبه نمرات یادگیرندگان در اتمام دوره و نمرات ارزیابی پیگیری عملکرد یادگیرندگان طی دوره زمانی 3 تا 6 ماه پس از دوره) قابل استخراج است (این شیوه در مقاله حاضر راهبرد خطی ساده نام گرفته است). همچنین در صورتی که بخواهیم علاوه بر یادگیری حاصل از دوره، نقش سایر متغیرها در بهبود عملکرد را محاسبه کنیم، می توان با بکارگیری رگرسیون چندگانه، تصویر بهتری به دست آورد (این شیوه در مقاله حاضر راهبرد خطی خوشه ای نام گرفته است). مهم ترین مزیت شاخص پیشنهادی این است که تحت تأثیر عوامل کمّی نظیر افزایش تعداد دوره ها، نفر/ ساعت و امثالهم قرار نگرفته و صرفاً بهبود شرایط کیفی دوره (مدرس، محتوی، شرایط یادگیری، و امثالهم) و محیط کار می تواند موجب افزایش نرخ مذکور شود.
۵۸.

ارائه نظریه داده بنیاد برای تبیین فرایند شکل گیری روحیه کارآفرینی در بین دانش آموزان مدارس فنی و حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی روحیه کارآفرینی نظام آموزشی دانش آموزان مدارس فنی و حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۷۹
یکی از دغدغه های عمده نظام آموزشی ایران، شناسایی روش های بهینه پرورش روحیه کارآفرینی در دانش آموزان است. با توجه به سهم عمده کارآفرینان در رشد اقتصادی و توسعه پایدار، این مسئله مطرح می شود که الگوی مناسب برای شکل گیری و توسعه روحیه کارآفرینی در بین دانش آموزان مدارس فنی حرفه ای چیست؟ به منظور رسیدن به این الگو، از رویکرد کیفی و روش نظریه برخاسته از داده ها استفاده شد. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق با 21 کارآفرین که فارغ التحصیل از هنرستان فنی حرفه ای بوده اند، گردآوری گردید. پس از تحلیل داده ها، 195 کد اولیه بدست آمد که در 85 کد مفهومی،31 زیرمقوله و در نهایت 19 مقوله کلی گروه بندی شدند. تحلیل عمیق تجربه زیسته و ارزش های مشارکت کنندگان به شکل گیری یک خرده نظریه(نظریه میانی) منجر گردید. الگوی به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد مقوله ی اصلی که منجر به ایجاد کارآفرینی می شود، گرایش فرد به نوآوری است که ایجاد فعالیت کارآفرینانه را مطلوب می سازد. چنان چه فردی تحت تاثیر شرایط واسطه ای نظیر « تشخیص فرصت» ، «تجربهکاری» و «سرمایه(انسانی، اجتماعی و اقتصادی)» و شرایط محیطی «وضعیت بازار» و «حمایت هنجارهای اجتماعی و فرهنگی»، گرایش به نوآوری را امکان پذیر بیاید، راهبردهای «قصد ایجاد کار نوآورانه»، «گروه گرایی»، «تامین سرمایه» و «عمل گرایی» را در پیش می گیرد که در نتیجه ی آنها یک فعالیت کارآفرینی شکل می گیرد.
۵۹.

رهیافتی ترکیبی در ارزشیابی کیفیت فرایند یاددهی یادگیری مراکز پیش از دبستان مبتنی بر اکرز (ECERS)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی کیفیت فرایند یاددهی یادگیری مراکز پیش از دبستان اکرز ECERS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۸۳
مطالعه حاضر با هدف ارزشیابی کیفیت فرایند یاددهی یادگیری مراکز پیش از دبستان مبتنی بر استاندارد بین المللی اکرز انجام شد. بدین منظور 24 مرکز پیش از دبستان شهرستان قشم، بر اساس نمونه گیری چند مرحله ای از مناطق مختلف شهرستان و سازمان های متولی انتخاب شد و کیفیت آن ها در فرایند یاددهی یادگیری مورد ارزشیابی قرار گرفت. در مرحله اول با استفاده از فنون مشاهده و مصاحبه اکرز، داده ها گردآوری شد. در مرحله بعد وضعیت موجود مراکز پیش از دبستان، در سطوح طیف چهارگانه "ناکافی، کم، خوب و عالی" مورد قضاوت قرار گرفت. در انتها و بعد از تحلیل یافته ها، راهکارهای عملیاتی مبتنی بر بهبود کیفیت استاندارد اکرز ارائه گردید. بر اساس یافته های مطالعه حاضر، کیفیت فعالیت های یادگیری، ساختار دوره و فعالیت های مرتبط با پرورش زبان و استدلال کودکان در مراکز پیش از دبستان شهرستان قشم در سطح نامطلوب ارزیابی شد. همچنین ساختار دوره، کمترین میانگین و پایین ترین سطح کیفی را در بین سایر ابعاد مورد بررسی داشته است. به طور کلی، نتایج ارزیابی نشان داد که کیفیت فرایند یاددهی یادگیری مراکز پیش از دبستان شهرستان قشم با میانگین 07/2 و با توجه به طیف درجه بندی 1-7  اکرز و طیف قضاوت کیفی، در سطح "کیفیت کم" و نامطلوب قرار دارد. 
۶۰.

ادراک دانشجویان و مدرسین از تحصیلات دانشگاهی و ارائه راهکار برای پیشگیری از افت تحصیلی دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: ادراک دانشجویان افت تحصیلی کارآفرینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۲۶۸
مقدمه : مسئله اشتغال دانش آموختگان، از چالش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در زمره مهمترین تهدیدهای امنیت و توسعه ملی است و فراتر از آن در کیفیت دانش اندوزی دانشجویان نیز تاثیر دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اهداف دانشجویان دچار افت تحصیلی از ورود به دانشگاه، با تمرکز بر ارتباط عامل آینده شغلی آنان، انجام شد و سعی گردید با استفاده از رویکرد تفسیرگرایانه به بازسازی معنایی ادراک دانشجویان و مدرسان دانشگاه تهران از هدف از تحصیل در دانشگاه پرداخته و نشان داده شود مشارکت کنندگان، چه درک و ارزیابی، نسبت به این پدیده دارند و عوامل اقتصادی چه ارتباطی با افت تحصیلی آن ها دارد. روش ها : بدین منظور از نمونه گیری هدفمند، نوع ملاکی استفاده شد. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختاریافته و در سه شیوه حضوری، تلفنی و مکتوب جمع آوری شده و مبتنی بر راهبرد تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار MAXQDA18 تحلیل گردید. یافته ها : نتایج پژوهش، نشان داد، هدف از تحصیلات دانشگاهی در اکثریت دانشجویان، ارتقای آینده شغلی و دستیابی به شغل مناسب است و نبود دورنمای آینده شغلی مطلوب، نقشی اساسی در افت تحصیلی آنها ایفا می کند. همچنین ساختار اقتصادی موجود در جامعه و نبود امکانات شغلی و سرمایه نیز مزید علت بی انگیزگی بیشتر آنان شده است. نتیجه گیری : آموزش کارآفرینی، راهکاری جهت رفع این مشکل است که ضمن کاستن از آمار بیکاری، می تواند از ناامیدی و بی انگیزگی دانشجویان و از بروز افت تحصیلی در آنان نیز پیشگیری به عمل آورد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان