امیررضا اصنافی

رایانش ابری و خدمات ابر به عنوان یک راه حل فناورانه برای توسعه خدمات آموزشی می تواند در تسریع و توسعه خدمات این دسته از فعالیت ها بسیار سودمند باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه مدلی منسجم برای طراحی و عرضه خدمات یادگیری توسط ارائه دهندگان خدمات یادگیری (LSPs) مبتنی بر امکانات رایانش ابری به منظور آموزش و یادگیری منابع انسانی می باشد. رویکرد پژوهش حاضر آمیخته و روش مورد استفاده، پژوهش نظریه ای می باشد. برای شناسایی عناصر مدل طراحی و عرضه خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری با متخصصین حوزه های آموزش سازمانی و کسب و کار مصاحبه های نیمه ساختار یافته سازماندهی شد. شرکت کنندگان در فرآیند مصاحبه با روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه ها با روش کدگذاری باز سازماندهی شدند. در این پژوهش به منظور محاسبه پایایی کدگذاری های انجام شده در مصاحبه های تخصصی، از روش پایایی بازآزمایی استفاده شد. سطح توافق (PAQ) مساوی با عدد 0.83 می باشد که نشان دهنده سطح بالایی از توافق درونی دارد. در مرحله دوم برای انسجام بخشی به داده ها و تعیین ارتباط عناصر مدل از ساختار و روش مدیریت تعاملی (IM) و نرم افزار الگوسازی ساختاری تفسیری (ISM) استفاده شد. و در بخش سوم که مرتبط با بخش کمی پژوهش می باشد از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار (Expert Choice) برای وزن دهی به عناصر مدل طراحی و عرضه خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری استفاده گردید. براساس نظر اجماعی مدل جامعی موسوم به BOM برای ارائه خدمات یادگیری مبتنی بر رایانش ابری ارائه گردید که عناصر اصلی مدل به ترتیب اهمیت و وزن عناصر در مدل، شامل ابزارها و مکانیزم های یادگیری فناورانه (0.215)، استقرار نظام برنامه ریزی درسی (0.208)، طراحی خدمات یادگیری (0.151)، خدمات پشتیبانی یادگیری (0.105)، ارزیابی عملکرد نظام یادگیری (0.074)، مکانیزم ها و ابزارهای انگیزشی بهره برداری از فضای ابر برای یادگیری (0.068)، ابعاد حقوقی بهره برداری از فضای ابر (0.046)، مدیریت کسب و کار خدمات یادگیری (0.040)، ارزشیابی برنامه درسی (0.038) و بازاریابی، تبلیغات و فروش خدمات یادگیری (0.033) می باشد.

هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین نقش تبلیغات در جذب مخاطب به کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور بر اساس مدل آیدا در شهر تهران در بازه زمانی مهرماه 1394 تا مهر ماه 1395 انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی- پیمایشی از شاخه مطالعات میدانی است. پژوهش براساس مدل آیدا انجام و جامعه آماری پژوهش اعضای کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی شهر تهران است. تعداد کل اعضا برابر با 39085 نفر بود. براساس فرمول کوکران تعداد 379 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای براساس مؤلفه تحصیلات است. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با الگوبرداری از پرسشنامه ربیعی، محمدیان و برادران جمیلی (1390) گردآوری شد. داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که تبلیغات نهاد کتابخانه های عمومی کشور در شهر تهران نتوانسته است مراحل مدل آیدا را با موفقیت طی کند. در مورد مراحل چهارگانه مدل آیدا، نقش تبلیغات در مرحله علاقه از وضعیت بهتری نسبت به سایر مراحل برخوردار و در مرحله اقدام دارای کم ترین میانگین (اثربخشی) بوده است. اصالت/ارزش: ارزش پژوهش به منظور آشکار ساختن اثر تبلیغات انجام شده در کتابخانه های عمومی شهر تهران است. همچنین از ویژگی های پژوهش حاضر به کارگیری مدل آیدا برای سنجش نقش تبلیغات در کتابخانه های عمومی کشور است.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و تعیین تفاوت های پورتال های نهاد کتابخانه های عمومی کشور و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران بر اساس معیارهای ارزیابی پورتال است. روش: پژوهش توصیفی و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش 646 نفر از کتابداران شاغل در نهاد کتابخانه های عمومی استان تهران در 16 شهرستان و سازمان فرهنگی هنری شهرداری در مناطق 22 گانه تهران است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار GAMS استفاده شده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی– طبقه ای تعداد 242 پرسشنامه در بین کتابداران توزیع گردید که در نهایت 170 پرسشنامه دریافت و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در وب پورتال نهاد کتابخانه های عمومی مؤلفه ناوبری بیشترین کارایی و مؤلفه اعتبار اطلاعات کمترین کارایی را دارا هستند. همچنین بعد از ناوبری، به ترتیب دسترس پذیری، صحت، سطح پوشش و مخاطبان خاص، روزآمد بودن، کیفیت و عینیت اطلاعات در رتبه های دوم تا هفتم قرار می گیرند. در وب پورتال سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، کیفیت اطلاعات بیشترین کارایی و اعتبار اطلاعات کمترین کارایی را دارا است. همچنین مؤلفه های ناوبری، عینیت، صحت، سطح پوشش و مخاطبان خاص، روز آمد بودن و دسترس پذیری اطلاعات رتبه های دوم تا هفتم را به خود اختصاص می دهند. در نهاد کتابخانه های عمومی، بالاترین میزان کارایی اختصاص به ناوبری اطلاعات دارد؛ در حالی که در سازمان فرهنگی هنری کیفیت اطلاعات بالاترین میزان کارایی را به خود اختصاص می دهد. میزان کارایی سطح پوشش و مخاطبان خاص، روزآمد بودن و اعتبار اطلاعات به ترتیب با رتبه چهارم، پنجم و هفتم در یک سطح قرار دارند. اصالت/ارزش: مقاله حاضر به ارزیابی پورتال دو سازمان مسئول در حوزه کتابخانه های عمومی پرداخته و با توجه به نتایج، توجه بیشتر به مؤلفه اعتبار اطلاعات را پیشنهاد نموده است.

هدف:مطالعه طولی و مصوّرسازی تحول شبکه مشارکت بین المللی پژوهشگران ایرانی در تولید علم. روش شناسی:با استفاده از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی، همه مقاله های حاصل از همکاری های بین المللی پژوهشگران ایرانی تا انتهای سال 2013 میلادی نمایه شده در پایگاه وب آوساینس (879,36 مقاله) مطالعه شد. یافته ها:87/20% از کل تولیدات علمی کشور از طریق مشارکت پژوهشگران ایرانی با پژوهشگران از سایر کشورهای جهان انجام شده است. همکاری های بین المللی کشور از نرخ متوسط رشد سالانه 06/63% برخوردار بوده است. پژوهشگران ایرانی با همکارانی از 179 کشور جهان همکاری داشته اند که از این میان، بیش از 64% از تولیدات مشارکتی حاصل همکاری با پژوهشگرانی از پنج کشور ایالات متحده امریکا، کانادا، انگلستان، آلمان، و استرالیا بوده است. بیشترین میزان همکاری های بین المللی پژوهشگران ایرانی به حوزه های موضوعی مهندسی الکترونیک، علم مواد چندرشته ای، و ریاضیات کاربردی تعلق داشت. نتیجه گیری:براساس داده های وب آوساینس، شبکه همکاری های بین المللی پژوهشگران ایرانی در سال 1969 متولد شده و در طول زمان، تحولات رشد یافتن (در هشت بازه زمانی) و کوچک شدن (در یک بازه زمانی) در این شبکه به وقوع پیوسته است. همچنین، در بررسی بازه های زمانی مختلف مشاهده شد که فقط تغییر ساختاری مهمی که در شبکه رخ داده، کاهش چگالی شبکه در طول زمان بوده است.

مقدمه: رایانش ابری و خدمات ابر به عنوان یک راه حل فناورانه برای توسعه خدمات آموزش می تواند در تسریع و توسعه خدمات این دسته از فعالیت ها بسیار سودمند باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه تصویری جامع از حوزه های کاربردی خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری، به منظور آموزش و یادگیری می باشد. روش کار : رویکرد پژوهش حاضر آمیخته و روش مورد استفاده، پژوهش نظریه ای می باشد. برای شناسایی مجموعه و عناصر خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری با متخصصین حوزه های آموزش و یادگیری سازمانی مصاحبه های نیمه ساختار یافته سازماندهی شد. شرکت کنندگان در فرآیند مصاحبه با روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه ها با روش کدگذاری باز سازماندهی شدند. به منظور محاسبه پایایی کدگذاری های انجام شده از روش پایایی بازآزمایی استفاده شد. یافته ها: سطح توافق ( PAQ ) مساوی با عدد 83/0 محاسبه گردید که نشان دهنده سطح بالایی از توافق درونی دارد. در مرحله دوم برای انسجام بخشی به داده ها و تعیین ارتباط مجموعه های خدمات آموزش و یادگیری مبتنی بر قابلیت های رایانش ابری، از ساختار و روش مدیریت تعاملی ( IM ) و نرم افزار الگوسازی ساختاری تفسیری ( ISM ) استفاده شد. و در بخش سوم که مرتبط با بخش کمی پژوهش می باشد از روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و نرم افزار ( Choice Expert ) برای وزن دهی به مجموعه های مذکور استفاده گردید. نتیجه گیری: براساس نظر اجماعی مدل جامع خدمات یادگیری مبتنی بر رایانش ابری ارائه گردید که عناصر اصلی به ترتیب اهمیت و وزن، شامل فرآیندهای پشتیبانی مدیریت یادگیری (247/0)، پشتیبانی تدریس (208/0)، ابزارهای آموزش و یادگیری (207/0)، پشتیبانی ثانویه آموزش و یادگیری (206/0)، پشتیبانی پیش از آموزش و یادگیری و تجزیه و تحلیل فراگیران (066/0) می باشد.

پژوهش حاضر، با هدف شناسایی نقش آموزگاران در بهبود کتابخوانی دانش آموزان مقطع ابتدائی استان مازندران صورت گرفت. روش پژوهش، پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روش آماری پژوهش آزمون تی استیودنت تک نمونه بود .جامعه آماری پژوهش، آموزگاران مدارس ابتدائی استان مازندران که شامل 9115 نفر است و حجم افراد نمونه، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 374 نفر و نمونه گیری به صورت خوشه ای تصادفی انجام گرفت. از نظر آموزگاران مقطع ابتدائی استان مازندران 5 شاخص ترویجی کتاب خوانی(قصه گویی و شعرخوانی، جلسات معرفی و نقد کتاب، خواندن گروهی، برگزاری نمایشگاه کتاب و نمایش فیلم و انیمیشن) در بهبود کتاب خوانی دانش آموزان تأثیر زیادی دارد. آموزگاران مقطع ابتدائی استان مازندران از شاخص های «قصه گویی در کلاس»، «معرفی و نقد کتاب در کلاس»، «داستان نویسی و مشارکت دانش آموزان در برگزاری نمایشگاه»، «آزاد گذاشتن دانش آموزان در انتخاب منبع برای پژوهش و کار گروهی»، «استفاده از انیمیشن» در بهبود کتاب خوانی دانش آموزان استفاده می کنند. استفاده از قصه گویی و شعرخوانی و نمایش فیلم و انیمیشن در بهبود کتاب خوانی دانش آموزان مقطع ابتدائی استان مازندران تأثیر زیادی داشت و استاده از سه عامل خواندن گروهی، برگزاری نمایشگاه کتاب و برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب تأثیر چندانی نداشت. بنابراین، به آموزگاران مقطع ابتدائی توصیه می شود از این شاخص ها در محیط مدرسه و کلاس درس دانش آموزان بهره گرفته شود تا هم جذابیت کلاس بالا رود و هم دانش آموزان از همان ابتدای تحصیل به کتاب خوانی و مطالعه کتاب ترغیب شوند.

پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، پیمایشی-توصیفی است. جامعه آماری پژوهش کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های سطح یک ایران می باشد که تعداد آن 298 نفر است. نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام گرفت. حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران 168 نفر شد اما کمی بیشتر از این حجم یعنی 180 پرسشنامه توزیع شد. از میان پرسشنامه های توزیع شده، 113 پرسشنامه جمع آوری شد. روایی پرسشنامه محقق ساخته توسط اساتید هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی سنجیده شد و بررسی پایایی پرسشنامه حاضر از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ انجام شده است. تحلیل آماری داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار Spss صورت گرفت. یافته های پژوهش گویای این مسئله بود که فناوری اینترنت اشیاء در بسیاری از فرایندهای کتابخانه و در فعالیت های بخش های خدمات عمومی، خدمات فنی، خدمات جنبی کتابخانه قابل استفاده است. یافته ها نشان داد که گرچه بهره گیری از فناوری اینترنت اشیاء هزینه هایی را به کتابخانه ها تحمیل خواهد کرد اما از سویی دیگر به دلیل ارزش افزوده بالای استفاده از این فناوری و همچنین سرعت و سهولتی که در فعالیت های اجرایی و مدیریتی کتابخانه به وجود خواهد آمد، بهره گیری از این فناوری در کتابخانه مطلوب است. نتایج حاکی از آن است که بر اساس نگرش کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مورد بررسی و مطالعات انجام شده، اینترنت اشیاء می تواند در بخش های مختلفی چون مدیریت، امانت، مرجع، ساختمان و تجهیزات کتابخانه استفاده شده و موجب سهولت، دقت و افزایش سرعت فرایندهای کاری وصرفه جویی در هزینه ها و ارائه خدمات مطلوب شود. درنهایت حاصل مطالعه صورت گرفته ارائه الگوی کاربرد اینترنت اشیاء در کتابخانه دانشگاهی بود.

ریسرچ گیت به عنوان یکی از مهمترین شبکه های اجتماعی پژوهشی شناخته شده در حمایت از فعالیت های علمی پژوهشگران نقش بسزایی دارد. قابلیت ه ایی که ریسرچ گیت در اختیار پژوهشگران قرار می دهد و اهمیت خدمات این شبکه جهت برقراری ارتباط، انجام کارهای علمی تیمی، اشتراک دانش و تجارب و ... در محبوبیت هرچه بیشتر این شبکه در بین پژوهشگران افزوده است. هدف مطالعه حاضر بررسی انتظارات پژوهشگران حوزه مهندسی از ریسرچ گیت در راستای حمایت گسترده تر از فعالیت های علمی پژوهشی آنها است. در این پژوهش پیمایشی توصیفی، از روش ترکیبی استفاده شد. نمونه آماری در بخش کیفی و مصاحبه شامل 12 پژوهشگر فعال در ریسرچ گیت و در بخش کمی و پرسشنامه شامل 144 پژوهشگر بود. نتایج نشان داد، پژوهشگران حوزه مهندسی بعد از ریسرچ گیت بیشترین میزان عضویت را در لینکداین و گوگل اسکالر دارند و هر پژوهشگر به طور متوسط در بیش از 2 شبکه اجتماعی پژوهشی فعالیت می کند. در ارتباط با انتظارات پژوهشگران از شبکه اجتماعی پژوهشی ریسرچ گیت، مؤلفه «ارتباط با پایگاه های استنادی و امکان استفاده از اطلاعات استنادی آنها» با بیشترین درصد فراوانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. آگاهی از تعداد استنادات دریافتی تالیفات پژوهشی برای پژوهشگران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بنابراین پژوهشگران انتظار دارند شبکه های اجتماعی پژوهشی بازخورد دقیق و معتبر از فعالیت های علمی و پژوهشی آنها را منعکس کنند. همچنین آنها انتظار دارند این شبکه ها بسترهای مناسب تری جهت تسهیل و تسریع فعالیت های پژوهشی ایجاد نمایند.

هدف: تعیین میزان و نوع همکاری پژوهشگران ایرانی با نشریات علمی نامعتبر. روش شناسی: این پیمایش با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از نشریات موجود در فهرست نشریات نامعتبر جفری بیل انتخاب شد. با توجه به روزآمد شدن مداوم این فهرست، نسخه ای که در دی ماه 1394 تهیه شده بود، ملاک انجام کار قرار گرفت. در تاریخ فوق این فهرست شامل 910 مجله بود. همه مجله های مذکور بدون نمونه گیری مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها:تعداد 649 پژوهشگر ایرانی با 276 نشریه نامعتبر همکاری داشته که بیشتر آنها در مرتبه استادی بوده اند. 35% از این افراد، وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند. از نظر رشته تحصیلی، علوم پزشکی با 17% در بالاترین و هنر در پایین ترین رده به لحاظ همکاری با این نشریات  قرار دارد. بیشتر مجلاتی که پژوهشگران ایرانی با آنها همکاری داشته اند متعلق به قاره آسیا بوده است. نتیجه گیری: حضور پژوهشگران ایرانی در مجلات نامعتبر روندی رو به رشد دارد. معرفی، شناسایی، و ارائه فهرست این مجلات به صورت دوره ای و مستمر به دانشگاه ها و سازمان ها و تأکید بر اهمیت مسئله در جامعه علمی از راه های گوناگون امری ضروری به نظر می رسد؛ زیرا زمینه آشنایی، آگاهی، و استقبال نکردن از این مجلات را فراهم می کند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه توان مدیریتی مدیران کتابخانه های دانشگاهی و عمومی شهر تهران بر اساس رشته تحصیلی است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری و تحلیل داده ها از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل همه کارمندان شاغل در کتابخانه های عمومی شهر تهران (وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) و کتابخانه های دانشگاه های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شهر تهران به تعداد 780 نفر بود که 256 نفر (100 نفر کتابدار عمومی و 156 نفر کتابدار دانشگاهی) به عنوان نمونه انتخاب شد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته که بر اساس پرسشنامه امیری (1385) تهیه شده بود گردآوری شد و پایایی و روایی آن بررسی و تأیید گردید. در نهایت 196 پرسشنامه تکمیل شده دریافت گردید و از نرم افزار اس .پی.اس.اس برای تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر کتابداران، بین مهارت های عمومی مدیریت در مدیران کتابدار و غیرکتابدار تفاوت معناداری وجود دارد و مدیران دارای تخصص کتابداری و اطلاع رسانی از نظر کتابداران عملکرد بهتری نسبت به مدیران فاقد تخصص کتابداری و اطلاع رسانی داشته اند. همچنین بین توان مدیریتی مدیران کتابخانه ها بر اساس جنسیت و نوع کتابخانه نیز تفاوت معناداری وجود داشت و از نظر کتابداران، مدیران زن نسبت به مدیران مرد و مدیران کتابخانه های عمومی نسبت به مدیران کتابخانه های دانشگاهی عملکرد بهتری داشته اند. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن عملکرد بهتر کتابداران متخصص کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به کتابداران متخصص در رشته های دیگر از نظر کتابداران است.

هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی تقریظ های نوشته شده بر کتاب های فارسی دفاع مقدس در بازه زمانی سال۱۳۶۰ تا ۱۳۹۷ در ایران صورت گرفته است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، با رویکرد کیفی انجام شده است و تقریظ های مورد نظر به روش تحلیل محتوای ترکیبی بررسی شدند، جامعه آماری در این پژوهش، شامل ۵۷ تقریظ از ۵۵ کتاب فارسی دفاع مقدس است که در بازه زمانی سال۱۳۶۰ تا ۱۳۹۷ مورد تقریظ قرار گرفته اند که از این تعداد ۵۳ تقریظ متعلق به «آیت الله سید علی خامنه ای»، ۳ تقریظ متعلق به «سردار قاسم سلیمانی» و ۱ تقریظ متعلق به « محمد رضا سنگری» است. یافته ها: یافته ها نشان داد که «آیت الله سید علی خامنه ای»، با تعداد 53 تقریظ، بر کتاب های فارسی دفاع مقدس، دارای بیشترین تقریظ است. سپاسگزاری از خداوند، تقدیر از نویسندگان، توجه به زبان و ادبیات فارسی، ضرورت ترجمه برخی منابع، تأکید بر ساخت فیلم، توجه به نقش زنان در دفاع مقدس و تاریخ سازی از جمله مواردی است که ایشان در تقریظ های خود مورد تأکید قرار داده است. همچنین محتوای تقریظ ها شامل ۳ مقوله اصلی «بیان عواطف و احساسات»، «اظهارنظر» و «پیشنهاد» است که تجزیه و تحلیل داده های توصیفی بر اساس تعداد فراوانی 3 مقوله اصلی، حاکی از آن است که در میان تقریظ های مورد بررسی مقوله «بیان عواطف و احساسات» با 100 درصد دارای بیشترین فراوانی و پس از آن «مقوله اظهارنظر» با 86 درصد در رتبه بعدی قرار دارد. همچنین مقوله پیشنهاد با 20 درصد دارای کمترین فراوانی در تقریظ ها است. بر اساس این نتایج، هدف از نوشتن تقریظ بر کتاب های فارسی دفاع مقدس، بیشتر اطلاع رسانی مخاطبان جهت مطالعه، ترویج فرهنگ کتابخوانی، نشر و ترویج فرهنگ تحقیق و نویسندگی است. در ضمن بررسی تقریظ های مورد نظر نشان از نوعی نگرش با احساس صادقانه از یک سو شگفتی و تحسین و عزت، و از سویی دیگر همراه با غم و اندوه بوده است. نتیجه گیری: تقریظ افراد  تأثیرگذار باعث بالا رفتن شمارگان و گسترش و توسعه صنعت چاپ در کشور و همچنین افزایش ساعات مطالعه و توسعه فرهنگ کتابخوانی است.

هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر دریافت جایزه پرایس بر عملکرد پژوهشی دریافت کنندگان این جایزه از طریق مقایسه دستاوردهای علمی آنان در یک بازه زمانی یازده ساله (پنج سال قبل و بعد از دریافت جایزه) است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل کلیه بروندادهای پژوهشی تألیف شده توسط 25 نفر از برندگان جایزه پرایس است که تا پایان سال2016 در پایگاه وب علوم نمایه شده اند. داده های پژوهش از پایگاه وب علوم و گزارش استنادی نشریات گردآوری شد. همچنین آزمون های تی تست دوطرفه و ویلکاکسون به منظور مقایسه عملکرد پژوهشی برندگان مدال پرایس در بازه های زمانی پنج سال قبل و بعد از دریافت جایزه، مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد اگرچه در چهار شاخص از پنج شاخص مورد مطالعه در این پژوهش شامل تعداد بروندادهای پژوهشی، استنادهای دریافتی، کیفیت مجله های منتشرکننده مقاله ها و تعداد همکاران، عملکرد برندگان مدال پرایس در بازه زمانی پنج سال بعد از دریافت جایزه در مقایسه با پنج سال قبل با افزایش مواجه بود، اما این افزایش از لحاظ آماری در سطح معناداری قرار نداشته است. از سوی دیگر، گرایش برندگان جایزه پرایس به همکاری های علمی بین المللی، پس از دریافت جایزه به میزان چشم گیری افزایش یافته است. نتیجه گیری: دریافت مدال پرایس در حوزه اطلاع سنجی، تأثیر آماری معناداری بر رفتار تولید، استناد و مشارکت علمی برندگان این جایزه نداشته است.  به بیان دیگر، برندگان این مدال پس از دریافت آن، رفتارهای پژوهشی خود را تغییر نداده اند.

هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی وضعیت نرم افزارهای کتابخانه ای درون سازمانی در ایران است.   روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و برای انجام آن از روش پژوهش پیمایشیِ ارزیابانه استفاده شده است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه با صاحب نظران و ارزیابی با استفاده از سیاهه وارسی است. جامعه پژوهش 23 نرم افزار کتابخانه ای درون سازمانی بوده است که به صورت سرشماری مطالعه شده اند. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان داد از مجموع 23 نرم افزار کتابخانه ای درون سازمانی، 9 نرم افزار در حال حاضر در حال فعالیت هستند. همچنین، دلایل عمده روی آوردن کتابخانه ها یا سازمان های ذینفع به تدوین نرم افزارهای درون سازمانی، کاهش هزینه ها، تعریف کارکردهای ویژه برای مؤسسه، یکپارچگی محیط نرم افزاری مؤسسه و ارتباط نرم افزار کتابخانه با سایر نرم افزارهای مؤسسه و یا مانند سازمان های نظامی، مسایل امنیتی بیان شده است. دیدگاه کتابداران از نرم افزاهای درون سازمانی در دو بخش عملکردی و فنّی، نشان داد که از لحاظ شاخص های عملکردی، بخش امانت نرم افزار پند با 4/64%، بخش امانت نرم افزار پروان با 1/70%، بخش امانت نرم افزار تهران با 2/56%، بخش امانت نرم افزار ماوا با 80% و بخش مدیریت اطلاعات (امانت و سفارش ها) نرم افزار سیماد با 7/72%، نسبت به سایر شاخص های بخش عملکردی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. همچنین، از لحاظ شاخص های فنّی، بخش عملیاتی نرم افزار پند 6/46%، قابلیت اطمینان نرم افزار سیماد 100 %، بخش عملیاتی نرم افزار دانشگاه تهران 3/33%، بخش نگهداری نرم افزار تهران 53/61%، بخش کارایی نرم افزار مأوا 100% نسبت به سایر شاخص های فنّی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد از بُعد شاخص های فنّی، نرم افزارهای درون سازمانی استانداردهای فنّی نرم افزارها را کامل رعایت نکرده اند. چنانچه این نرم افزارها بخواهند همگام با تغییرات در استانداردهای فراداده ای و مدل های مفهومی جدید حرکت کنند و ارتقا یابند، اصلاح آنها هزینه های هنگفتی را  بر سازمان تحمیل می کند و در نهایت به دلیل عدم پشتیبانی و به روز نشدن با تغییر و تحولات، نرم افزارهای موجود به بن بست می رسند و سبب اتلاف وقت و هزینه می شوند.

در پژوهش حاضر، سعی شده با رویکرد متن پژوهانه به بحث دربارۀ  بهره گیری از دگرسنجه ها در ارزیابی میزان استفاده از منابع اطلاعاتی در کتابخانه ها پرداخته شود. پژوهش حاضر از نوع مروری است و با استفاده از مطالعه، بررسی و تحلیل متون انجام شده است. استفاده از دگرسنجه در کتابخانه به تنظیم معیار مناسب به نسبت استفاده از محتوای دیجیتال و رسیدن به منابع هسته و خاص منجر می شود. این امر کتابخانه را برای دریافت کمک های مالی و بورس تحصیلی از سازمان های بین المللی برای پروژه های خاص محققان خود یاری می کند. گسترش دگرسنجه زمینۀ آگاهی محققان از تأثیر منابع علمی خود در داخل و خارج از سازمان را فراهم می کند و باعث می شود افراد از تأثیر منابع علمی در اطراف خود آگاه شوند. در این وضعیت، افزون بر اینکه کتابداران از فعالیت های علمی گروه های متعدد دانشگاه باخبر می شوند و می توانند دانشجویان را با خود همراه کنند، مدیریت کتابخانه گزارشی کامل از فعالیت های علمی برجستۀ محققان خود در فضای مجازی را به سازمان یا دانشگاه تابعه ارائه می کند.

هدف : شناسائی مولفه های ضروری برای  ایجاد آرشیو مشارکتی در مراکز آرشیوی کلانشهر تهران با استفاده از فناوری وب 2. روش/رویکرد پژوهش :. نخست با تحلیل داده های برگرفته از  مصاحبه با متخصصان در موضوع آرشیو های مشارکتی شماری مقوله به دست آوردیم. سپس با استفاده از مقوله های به دست آمده پرسش نامه ای طراحی و در میان تمام 95 نفر آرشیویست ها و کارشناسان اسناد شاغل در مراکز آرشیوی شهر تهران  به گردش درآوردیم. داده های 77 پرسش نامه تکمیل و بازگشت داده شده را با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی  و آزمون فرید تحلیل شد یافته ها و نتیجه گیری : میزان موافقت آرشیویست ها با الگوی پیشنهادی در هشت مؤلفه با میانگین 1924/4 و انحراف معیار 67304/0 مطلوب بود. هشت  مؤلفه عبارتند از مدیریت آرشیو مشارکتی؛ حفاظت و نگهداری؛ مسائل حقوقی؛ مشارکت کاربران؛ فرهنگ آرشیوی؛ فناوری؛ دسترسی و آرشیویست ها.

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان همکاری نویسندگان در مقاله های فصلنامه روان شناسی کاربردی دانشگاه شهید بهشتی بود. روش: روش پژوهش ارزیابانه و جامعه آماری 686 نویسنده 235 مقاله فصلنامه مزبور از شماره 1 تا شماره 36 در سال های 1385 تا 1394 بود. ابزا گردآوری داده ها سیاهه محقق ساخته شامل مشخصات مقاله، تعداد، جنس و مقطع تحصیلی نویسندگان، موسسه و دانشگاه محل تحصیل آن ها بود. داده ها از طریق مراجعه به نسخه چاپ شده مقاله ها گردآوری و با استفاده از آمار توصیفی و فرمول محاسبه ضریب همکاری تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد میانگین تعداد نویسندگان در بازه زمانی 9 ساله، حدود 3 نفر و بیش ترین تعداد نویسندگان برای هم نویسندگی مقاله ها مربوط به سال های 1393 و 1394 برابر با 6 نویسنده است. از لحاظ سهم دانشگاه ها در انتشار مقاله، پژوهشگران دانشگاه شهید بهشتی در انتشار 33/33 درصد از مقاله ها و پژوهشگران سایر دانشگاه ها در انتشار 66/66 درصد از مقاله های فصلنامه روان شناسی کاربردی سهم داشته اند. ضریب همکاری نویسندگان در نوشتن مقاله های فصلنامه روان شناسی کاربردی در داخل دانشگاه شهید بهشتی برابر با 59/0 و در خارج دانشگاه 62/0 بود. نتیجه گیری: از آن جا که میزان همکاری گروهی بین تولیدکنندگان مقاله در مجله روان شناسی کاربردی در سطح متوسطی قرار دارد و برابر با 58/0 است؛ لازم است تاکید کلیه مجله ها بر افزایش تعداد نویسندگان در مقاله ها باشد تا این هم نویسندگی در این مجله و تمام مجله های وزارتین به سطح مطلوبی برسد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان فرسودگی شغلی در کتابداران کتابخانه های دانشگاه شهید بهشتی می باشد. روش: روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها تحلیلی پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل تمام کتابداران کتابخانه های دانشگاه شهید بهشتی به تعداد 82 نفر است که نمونه پژوهش طبق جدول مورگان برابر با 66 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته براساس کار مازلاک (1982) و پرسشنامه رضایت شغلی حریری و اشرفی ریزی (1388) بود. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که فرسودگی شغلی کتابداران کتابخانه های دانشگاه شهید بهشتی در حد متوسط به بالا است، و میان فرسودگی شغلی کتابداران و سابقه کاری، وضعیت تاهل، جنسیت، مدرک تحصیلی، مقطع تحصیلی، وضعیت استخدام و رضایت شغلی تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: توصیه می شود تا مدیریت کتابخانه ها با تصمیمات و اقدامات مناسب در همه سطوح سازمان موجبات بهره وری نیروی انسانی را فراهم سازند.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی وضعیت آرشیوهای دیداری-شنیداری سازمان صداوسیمای ایران ازلحاظ زیرساخت ها و نیز مقایسه میزان یکپارچگی عملیات رقمی سازی آن ها با آرشیوهای مطرح دنیاست. روش/ رویکرد پژوهش: نظرات 52 کارشناس به نمایندگی از 52 آرشیو از زیرمجموعه سازمان صداوسیمای ایران است. ابزار اندازه گیری پژوهش پرسش نامه محقق ساخته است. داده ها با استفاده از آزمون t تک نمونه ای و آزمون کولموگروف-اسمیرنوف تحلیل شده اند. یافته ها و نتیجه گیری: تحلیل یافته ها نشان داد که درمجموع، آرشیوهای دیداری-شنیداری سازمان صداوسیمای ایران در روند رقمی سازی و در مؤلفه های تبدیل و دریافت و ذخیره سازی منابع در آرشیوهای دیداری-شنیداری دارای وضعیت مناسب و مطلوبی هستند. در بخش زیرساخت ها، مؤلفه های نرم افزار، سخت افزار، امنیت، و حفاظت در وضعیت مناسبی اند؛ ولی شبکه های ارتباطی در وضعیت مناسبی نیستند. مدیریت منابع رقمی وضعیتی مطلوب و مناسب دارد و وضعیت درزمینه یکپارچگی مناسب است. نتایج نشان داد که گرچه آرشیوهای دیداری-شنیداری سازمان صداوسیما با 95 درصد اطمینان با میانگین 25/1، از یکپارچگی نسبی برخوردارند، ولی ضروری است تا مدیران سازمان، به منظور هم سوشدن با آرشیوهای مطرح دنیا، ضمن بررسی وضع موجود و شناسایی نقاط قوت و ضعف در فرایند یکپارچگی آرشیو سازمان، تصمیماتی کاربردی و عملیاتی اتخاذ کنند.

این پژوهش با ه دف اصل ی ارائه الگ وی پیشنه ادی برای نرم افزار استخ راج و آرشی و داده از رسانه ه ای اجتماع ی تدوین شده است. در پژوهش حاضر ضمن مطالعه کتابخانه ای درخصوص استخراج داده و آرشیوسازی رسانه های اجتماعی به بررسی نرم افزارهای تولید شده در این زمینه پرداخته شده است؛ در نهایت براساس سیاهه وارسی تهیه شده، یک الگوی پیشنهادی از این نوع نرم افزارها ارائه شد. این روند با همراهی متخصصان رسانه های های اجتماعی در علم اطلاعات و دانش شناسی انجام گرفت. در این پژوهش، گردآوری اطلاعات، به روش مطالعه اسنادی و پیمایشی تحلیلی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. با نمونه گیری هدفمند و رصد افراد مطلع، تعداد ۳۱ نفر از متخصصان رسانه های های اجتماعی در علم اطلاعات و دانش شناسی انتخاب شدند. قابلیت های به دست آمده از نرم افزارها در قالب طیف لیکرت در اختیار متخصصان قرار گرفت و از آن ها خواسته شد که میزان موافقت خود را با ضرورت وجود هر یک از این قابلیت ها مشخص نمایند. برای بررسی بودن یا نبودن هر یک از قابلیت های نرم افزارها از روش سی وی آر[1]، بار عاملی اکتشافی و بار عاملی تأییدی استفاده شد. میزان پذیرش هریک از قابلیت ها، با میانه ارزیابی(معیار سنجش میانه 3) شد. سپس، هریک از گویه ها بر اساس میانگین موجود در آزمون فریدمن رتبه بندی شدند. در مرحله دوم سی وی آر هر یک از قابلیت ها، و در مرحله آخر بار عاملی تأییدی و بار عاملی اکتشافی بررسی شد. پرسش های پژوهش با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای بررسی شدند. قابلیت های «امکان جستجوی پیشرفته آرشیو»، «دسته بندی آرشیو ها(مرورآسان)» و «ارائهگزارش های بصری» نمره بالاتر از 50 و معیارهای «بازنشانی رکوردهای حذف شده»، «امکان ایجاد آرشیو باز برای دسترسی عام»، «اخذ گواهی های اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی»، «دریافت نسخه کامل پس از پرداخت هزینه» و «نسخه دمو» نمره کمتر از 50 را در سی وی آر به دست آوردند. تمامی قابلیت ها بار عاملی تأییدی و اکتشافی بیشتر از 3/0 داشتند؛ بنابراین، در نظر گرفته شدند. اما با مقایسه بار عاملی قابلیت ها با سی وی آر امکان حذف قابلیت هایی با سی وی آر کمتر از 50 وجود دارد. تمامی قابلیت های تخصصی نرم افزارهای فعلی از دیدگاه متخصصان ضروری هستند. قابلیت های «امکان جستجوی پیشرفته آرشیو»، «دسته بندی آرشیو ها (مرورآسان)» و «ارائهگزارش های بصری» مهم ترین الزامات نرم افزارها ازدیدگاه متخصصان هستند. قابلیت «اخذ گواهی های اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی» کمترین اهمیت را از دید متخصصان دارد. معیارهای «حذف خودکار آرشیوها در زمان تعریف شده»، «بازنشانی رکوردهای حذف شده»، «امکان ایجاد آرشیو باز برای دسترسی عام»، «اخذ گواهی های اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی»، «حذف خودکار آرشیوها در زمان تعریف شده»، «دریافت نسخه کامل پس از پرداخت هزینه» و «نسخه دمو» می توانند از قابلیت های نرم افزار حذف شوند. البته در بررسی نرم افزارهای فعلی استخراج داده از رسانه های اجتماعی، مشاهده شد که برخی از این قابلیت ها دارای اهمیت بالایی است. قابلیت «امکان ذخیره سازی محلی» توسط متخصصان به سیاهه وارسی نهایی اضافه گردید.