سروه اخرتی

بررسی و سنجش نگرش های محیط زیستی با توجه به مسائل و مخاطرات موجود به یکی از مهم ترین موضوعات اجتماعی روز تبدیل شده است. در این چهارچوب مقاله حاضر تلاش کرده است محیط زیست گرایی ایرانیان و عوامل مؤثر بر آن را در مقایسه با وضعیت جهانی مورد سنجش قرار دهد. تبیین محیط زیست گرایی با ارجاع به رویکردهای نظری در قالب فرضیات چندگانه اثرِ رفاه اقتصادی یا فقر معیشتی، اثر سرمایه اجتماعی، اثر جنسیت و اثر دین و دین داری آزمون شده است. ازنظر روش شناختی پژوهش حاضر به شیوه اسنادی و تحلیل ثانویه داده های آخرین موج پیمایش ارزش های جهانی (موج 7) انجام شده است. موج هفتم این پیمایش در فاصله سال های 2020-2017 و در 59 کشور جهان (ازجمله ایران با نمونه 1499 نفری) به اجرا درآمد. یافته ها نشان می دهد ایران در خوشه بندی محیط زیست گرایی در خوشه 1 با نمره بالا و در رتبه 11 در بین 59 کشور جهان قرار دارد. یافته های تبیینی حاکی از آن است که محیط زیست گرایی -هم در ایران و هم در مقیاس جهانی- با تحصیلات، رفاه اقتصادی، مشارکت اجتماعی و ارزش های فرامادی رابطه مستقیم و با متغیرهای سن، فقر و دین باوری رابطه معکوس دارد. از دیگر یافته های مهم پژوهش، گرایش های محیط زیستی متفاوت ادیان جهانی است؛ درحالی که یهودیان اهمیت یکسانی برای رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست قائل اند، مسیحیان بیشتر حامی محیط زیست و مسلمان بیشتر مدافع رشد اقتصادی هستند.