شادی شعبانی کیا

آنچه ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺍﺻﻄﻼﺣﯽ ﺑﻪ ﺳﻠﻔﯽ ﮔﺮﯼ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎنی ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺴﮏ ﺑﻪ ﺩﯾﻦ ﺍﺳﻼﻡ، ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﯿﺮﻭ ﺳﻠﻒ صالح می دانند؛ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻝ، ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺧﻮﺩ، ﺳﻌﯽ ﺑﺮ ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ ﺍﺯ سلف و گذشته یعنی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ (ﺹ)، ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻭ ﺗﺎﺑﻌﯿﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺭﯾﺸﻪ ﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻭ ﻧﻈﺮﯼ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺳﻠﻔﯽ - ﺗﮑﻔﯿﺮﯼ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﻪ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﯼ ﺍﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺍﻫﻞ ﺣﺪﯾﺚ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﺣﻨﺒﻠﯽ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ. ﺗﻔﮑﺮ ﻧﺺ ﮔﺮﺍﯾﺎﻧﻪ ﻭ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﻫﺎﯼ ﺍﺣﻤﺪﺑﻦ ﺣﻨﺒﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﻋﺖﮔﺮﺍ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ، ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺸﻮﻧﺖﮔﺮﺍﯾﯽ ﺳﻠﻔﯽ ﺑﻮﺩ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ ﻭ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﻮﻫﺎﺏ، ﺳﻬﻢ مهمی ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﻓﺮﻗﻪﮔﺮﺍﯾﯽ ﺧﺸﻮﻧﺖﻃﻠﺐ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ، ﻭﻫﺎﺑﯿﺖ ﺑﺎﺯﯼ ﮐﺮﺩﻧﺪ.سوال اصلی این پژوهش این است که «برداشت های غلط از تکفیر، ارتداد و مفهوم جهاد، چه تاثیری در اندیشه و عملکرد تکفیری ها درباره کشتار داشته است؟» یافته های حاصل از پردازش فرضیه حاکی است که « تکفیری ها با توجه به مبانی فقهی سلفی ها، برداشت های غلط از تکفیر و ارتداد و عدم تلقی درست از مفهوم جهاد، به خشونت گرایش پیدا کردند.» گروه های سلفی با برداشت های نادرستی که نسبت به مفاهیم تکفیر، ارتداد و جهاد دارند؛ با نگاهی غلط به این مفاهیم، باعث بروز نوعی دوگانگی و جنگ های خشونت طلبانه در جهان اسلام شده اند. چنین وضعیتی باعث ایجاد نگاه بدبینانه و جنگ طلب از دین اسلام در جهان و همچنین کشتار وسیعی از افراد بی گناهی شده است که در استنباط گروه های سلفی گناهکار شناخته می شدند. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی پردازش شده است.