خشایار حجتی امامی

    فرش دست باف، یکی از هنرهای صناعی ایران است. لزوم افزایش جایگاه اجتماعی شاغلین این عرصه هنری، بر کسی پوشیده نیست، این مهم میسر نمی شود مگر، تغییر دیدگاه افراد در دوران کودکی. در اغلب جوامع توسعه یافته آشنایی با مشاغل مختلف در کودکی فرا گرفته می شود. از این رو ضروری است، برای کودکان از سنین 7-11 سال که از نظر روان شناسان حوزه رشد، بهترین سن ایجاد خلاقیت برای آینده شغلی است، جهت بقای این هنر و صنعت و آشنایی نسل جدید در جوامع شهری، با روند تولید فرش، نقوش رایج، اصول و قواعد تولید فرش تلاش شود. این مهم میسر نخواهد شد، مگر با به کارگیری ابزاری به نام بازی سازی؛ بدین صورت، روند تولید فرش دست باف به وسیله بازی و سرگرمی برای گروه سنی 7-11 سال -که چندان ملموس نیست- قابل درک می گردد. در نهایت نیز کودک، بتواند کف پوشی حاصل دست خود، با کنار هم قرار دادن قطعاتی T شکل از جنس نمد بر روی صفحه ای سوراخ دار، که تداعی کننده، گره بر روی دار است، ایجاد نماید. این پژوهشِ توصیفی کاربردی از نوع کیفی، جهت حل مساله از مدل دوالماسه بهره گرفته است. روش جمع آوری اطلاعات، مشاهده، رفتارنگاری و پرسش نامه توامان بوده است. جامعه آماری پژوهش پیش رو 100 نفر از کودکان 7-11 ساله دو مدرسه دخترانه و پسرانه از منطقه دو تهران، که از نظر مالی در سطح متوسط بوده، از مراکز اصلی تولید فرش فاصله داشته ، توانایی و تمایل به همکاری در پژوهش از خود نشان داده اند، به صورت تصادفی طبقه بندی شده انتخاب گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد: کودکان نسبت به روندی که با الهام از مراحل تولید فرش دست باف طراحی شده، حس خوشایندی داشته اند. هم چنین، از کف پوش ساخته دست خویش و طرح دلخواه، بیش تر استقبال می کنند تا فرش های موجود در بازار، که برای فروش ارایه شده است.