الهه فراهانی

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش دو روش سیستم ارتباطی مبادله تصویر و آموزش ماتریس بر مهارت های زبانی و مهارت های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اوتیسم بود. روش این پژوهش روش نیمه آزمایشی  با طرح پیش آزمون_پس آزمون همراه با گروه گواه در نظر گرفته شد. جامعه آماری شامل تمامی کودکان مراجعه کننده به مراکز اوتیسم شهر قم در سال 1400 که با توجه به ملاک های راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی_ویرایش پنجم[1]  نشانه های اختلال را داشتند و طبق نظر مراکز و متخصصان تشخیص اختلال اوتیسم گرفتند. ۴۵ نفر (9 دختر و 36 پسر) نمونه به صورت در دسترس از مراکز اوتیسم استان قم انتخاب شدند و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه جایگزین شدند. گروه های آزمایش به مدت ۳ ماه و در هر هفته ۴ جلسه ی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه ای تحت آموزش قرارگرفتند. یک گروه، آموزش شش مرحله ای سیستم ارتباطی مبادله تصویر و یک گروه، آموزش ماتریس را به شکل انفرادی دریافت کردند و گروه گواه آموزشی دریافت نکردند. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از آزمون های زبان بیانی و دریافتی و گفتاری رشد نیوشا و نیمرخ مهارت های اجتماعی اوتیسم استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار 26 spss و از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده گردید. یافته ها نشان دادند که میان دو گروه آموزش ماتریس و آموزش پکس تفاوت معناداری مشاهده شد (p<0/05). بر اساس نتایج هردو مداخله اثربخش بوده اما می توان گفت که سیستم ارتباطی مبادله تصویر بر مهارت های زبانی و مهارت های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اوتیسم تأثیرگذارتر است.   Diagnostic and Statistical Manual of Psychiatric Disorders_5 (DSM5)