زهرا زندی

جرائم سایبری، مسئله ای در حال رشد و نگران کننده است، به خصوص هنگامی که افراد زیر سن قانونی را درگیر می کند. چرا که خشونت سایبری در نوجوانان می تواند عواقب حقوقی و روانی منفی را در پی داشته باشد. لذا، داشتن ابزاری برای تشخیص زود هنگام این رویدادها و درک مسئله برای پیشنهاد شیوه های کارآمد و مؤثر برای پیشگیری و درمان، اهمیت زیادی دارد. هدف این پژوهش ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه خشونت سایبری برای نوجوانان (CYBA) بود. در این پژوهش توصیفی-پیمایشی از بین دانش آموزان پسر و دختر سال دومِ مقطع متوسطه دوم شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 نمونه ای به حجم 291 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای (نسبتی) انتخاب شدند و به پرسشنامه خشونت سایبری برای نوجوانان (آلوارز-گارسیا و همکاران، 2016) پاسخ دادند. پایایی پرسشنامه با روش های آلفای کرونباخ، تصنیف اسپیرمن-براون و گاتمن و روایی و ساختار عاملی آن با روش های روایی سازه و روایی همزمان تعیین شد. ض رایب آلف ای کرونب اخ، تصنیف اسپیرمن-براون و همبستگی گاتمن ب رای کل پرسشنامه به ترتیب 94/0، 94/0 و 93/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل اندازه گیری خشونت سایبری برای نوجوانان از برازندگی نسبتاً مناسبی برخوردار است و ساختار 4 عاملی آن تأئید شد (86/0=CFI، 85/0=GFI و 079/0=RMSEA). روایی همزمان این پرسشنامه نیز از طریق همبسته کردن ماده های آن با ماده های پرسشنامه پروژه مداخله مزاحمت سایبری اروپا (ECIPQ) و مقیاس قلدری در مدرسه (BS) تأئید شد (05/0p<). در نتیجه CYBA یک پرسشنامه معتبر و قابل اطمینان برای اندازه گیری خشونت سایبری در نوجوانان است.