عبدالناصر جوان مجرد

سرمایه های اجتماعی و روانشناختی از متغیرهای احتمالی اثرگذار بر پیشرفت دانشجویان است.  این مطالعه با هدف بررسی نقش سرمایه های اجتماعی و روانشناختی در پیش بینی اشتیاق تحصیلی در دانشجویان انجام شد. این مطالعه توصیفی، از نوع همبستگی بود. از میان جامعه دانشجویان  کارشناسی دانشگاه گیلان در سال تحصیلی 98-97 (12000 نفر)، نمونه ای به حجم 529 نفر (278 دختر و 251 پسر) به شیوه نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس اشتیاق تحصیلی (فردریکز و همکاران، 2004)، پرسشنامه سرمایه اجتماعی (دلاویز، 1384) و پرسشنامه سرمایه روانشناختی (لوتانز و همکاران، 2007) استفاده شد.  تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام انجام شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که امیدواری، مشارکت گروهی و اعتماد اجتماعی29 0/0 از تغیرات اشتیاق تحصیلی را در دانشجویان تبیین می کنند. می توان نتیجه گرفت که سرمایه های اجتماعی و روانشناختی نقش موثری بر اشتیاق تحصیلی دانشجویان دارند. بر این اساس برنامه ریزان نظام آموزش عالی در تدوین برنامه های آموزشی جهت افزایش بیشتر اشتیاق تحصیلی دانشجویان به نقش سرمایه های اجتماعی و روانشناختی توجه داشته باشند. 

مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه بین کیفیت برنامه درسی و اشتیاق تحصیلی با نقش میانجی خودکارآمدی روانشناختی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش، روش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای اجرای پژوهش، تعداد 600 نفر از دانشجویان دانشگاه گیلان با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. سپس، آنها مقیاس های کیفیت برنامه درسی، اشتیاق تحصیلی و سرمایه روان شناختی (خودکارآمدی روانشناختی) را تکمیل کردند. داده های حاصله با استفاده از نرم افزار آماری Amos24 با رویکرد مدل مسیر و به کمک آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین کیفیت برنامه درسی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان رابطه مثبت معناداری وجود دارد (r = 0.47, p < 0.01). هم چنین، خودکارآمدی روانشناختی دانشجویان در رابطه بین کیفیت برنامه درسی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان نقش میانجیگری جزئی ایفا می کند (0.23). بنابراین، با بهبود کیفیت برنامه درسی رشته های تحصیلی و حس خودکارآمدی روانشناختی در دانشجویان می توان اشتیاق تحصیلی آنان را ارتقا داد.