عبدالرضا باقری

این پژوهش ضمن پاسخ دهی به این سؤال که «چگونه شورای عالی امنیت ملی نقش خود را در حکمرانی امنیتی ایفا می نماید؟»، به آسیب های موجود در این حوزه می پردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مصاحبه با دوازده نفر از کارشناسان خبره به روش ارجاع زنجیره ای و سپس تهیه و تنظیم پرسش نامه (با ضریب آلفای کرونباخ 87/0) با استفاده از نکات کلیدی مستخرجه از مصاحبه و توزیع میان 30 نفر از صاحب نظران و دست اندرکاران حوزه امنیت ملی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها و بررسی فرضیات از روش ها ی آمار توصیفی واستنباطی و برای رتبه بندی شاخص ها از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شورای عالی امنیت ملی از طریق سه کارویژه تعیین سیاست، هماهنگی بازیگران عرصه حکمرانی و بسیج منابع می تواند نقش خود را در حکمرانی امنیتی جمهوری اسلامی ایران ایفا نماید. در واقع ماهیت حکمرانی شورا، حکمرانی تنظیمی است. همچنین یافته ها نشان می دهد تعداد 46 آسیب در این سه کارویژه قابل شناسایی است و مهمترین آسیب ها ی مترتب بر شورا در این سه حوزه عبارتند از: بعد تعیین سیاست (با میانگین 39/2)، بعد هماهنگی بازیگران عرصه حکمرانی (با میانگین 35/2) و بعد بسیج منابع (با میانگین 27/1).

یکی از دغدغه های بیشترِ دولتمردان در کنار استفاده از فضای جهانی شدن، تقویت احساس همبستگی ملی برای غلبه بر موانع با کمترین هزینه است که این همبستگی در کشورهای مختلف به واسطه ویژگی های جمعیت شناختی، ژئوپلیتیکی، سیاسی و... متفاوت است. در این تحقیق از نگاه کارشناسان دفاتر مطالعاتی معاونت های امنیتی، سیاسی و فرهنگی اجتماعی وزارت کشور به روش دلفی مهم ترین مؤلفه های همبستگی ملی در ج.ا.ایران تعیین شده و با روش همبستگی به بررسی رابطه این مؤلفه ها (هویت، اقتصاد و فرهنگ) با کارکرد ارتباط اجتماعی رسانه ملی (تلویزیون) با استفاده از نظریه روژه کلاوس می پردازد. با بررسی داده های حاصل از پرسشنامه این نتیجه حاصل می شود که با شدت رابطه 74/0 و درصد اطمینان 99 درصد بیشترین ارتباط از بین کارکردهای چهارگانه رسانه، بین کارکرد اطلاع رسانی و آگاهی بخشی رسانه ملی (تلویزیون) و همبستگی ملی برقرار است و بعد از آن به ترتیب کارکردهای الزام و اقناع با 61/0، پرورش با 54/0 و بیان با 49/0 قرار دارند.