میلاد بیگدلو

میلاد بیگدلو

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۰ مورد از کل ۱۰ مورد.
۱.

نوشتگان (۵)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ بهمن و اسفند ۱۴۰۲ شماره ۶ (پیاپی ۲۰۴) 61 - 71

کلید واژه ها: فارسی کهن ختن چین تحول -a > -e

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۹
در شماره پنجم «نوشتگان»، نخست به نوشته های فارسی کهن از شرق دور پرداخته و برگی بازیافته از همین ناحیه را عرضه کرده ایم. در بخش دیگر، درباره تحوّل -a (< -ag < -aka- ) پایانی واژه ها به -e بحث و نمونه هایی پیش نهاده شده است که ممکن است کهن ترین شواهد این تبدیل باشد.
۲.

نوشتگان (۱)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ خرداد و تیر ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۰۰) 247 - 257

کلید واژه ها: فارسیِ نوِ متقدم ابوالینبغی ترجمه قرآن به فارسی خنسند یواقیت العلوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۴۴
در سلسله نوشته های «نوشتگان»، عمده توجّه بر زبان و مسائل لغوی فارسی نو در سده های آغازی پس از اسلام و نوشته های آن دوران خواهد بود. در نخستین شماره، (۱) خوانشی تازه از یکی از نخستین سروده های فارسی پس از اسلام، از ابوالینبغی، پیش نهاده شده است؛ (۲) ترجمه ای از یک واژه قرآن منقول در ترجمه ای سریانی از بخش های قرآن معرّفی شده است که احتمالاً از سده نخست یا دوم هجری است؛ (۳) به صورتی کم کاربرد از واژه «خرسند» به گونه «خنسند» پرداخته شده است؛ و در بخش پایانی، (۴) بخشی مغلوط از کتاب یواقیت العلوم تصحیح و دست نوشتی تازه از آن نیز شناسانده شده است.
۳.

نوشتگان (۲): ۵. گنیزۀ افغانستان و یک نامۀ کهنِ آن

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ مرداد و شهریور ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۰۱) 141 - 155

کلید واژه ها: گنیزه افغانستان فارسی-یهودی بامیان فارسی نو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۴۴
در این شماره از «نوشتگان»، گنیزه افغانستان، یکی از مهم ترین مجموعه هایِ متونِ فارسی-یهودی، به اجمال معرّفی شده است. در ادامه، به یکی از نامه هایِ متقدّمِ این مجموعه، احتمالاً از سده پنجمِ هجری، پرداخته و، ضمنِ اشاره به یک دو ویژگیِ آن، متنِ حرف نوشته و ترجمه آن را به نقل از حییم (Haim, 2012) پیش نهاده ایم. در پایان، فهرستی از واژه ها و عباراتِ متن افزوده شده است.
۴.

نوشتگان (۳)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ مهر و آبان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۰۲) 139 - 148

کلید واژه ها: کهن ترین اسناد فارسی - یهودی والتر برونو هنینگ دیرزیوی ختنی فرهنگِ کهنِ عربی - فارسی (۱۴۰۱)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۳
در شماره سوم «نوشتگان»، نخست (۶) بخشی از فصل «ایرانی میانه» نوشته والتر برونو هنینگ ترجمه شده و پیش از آن توضیحاتی داده ایم درباره پژوهش های مرتبط درباره متن های بررسیده او در این نوشته که پس از درگذشت او انجام شده است. در بخش بعد (۷)، کهن ترین نمونه از دعای زندگانیِ «صدوبیست» ساله از متنی ختنی معرّفی شده است. در پایان (۸) درباره دو واژه فرهنگِ کهنِ عربی-فارسی (۱۴۰۱) توضیحاتی افزوده ایم.
۵.

نوشتگان (۴)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ آذر و دی ۱۴۰۲ شماره ۵ (پیاپی ۲۰۳) 179 - 192

کلید واژه ها: ترجمان ترجمه خاور نزدیک سومری اکدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۵
در نوشته های کهن فارسی، واژه های «ترجمان» و «ترجمه» به چند تلفّظ آمده است و لغت نویسان نیز برای این دو ریشه هایی تراشیده اند. در این شماره از نوشتگان، (۹) مقاله ای از ایگناس جِی گِلب ترجمه شده که در آن به ریشه و نیای واژه «ترجمان» در روزگاران دورِ خاور نزدیک در زبان سومری و اکّدی پرداخته شده و صورت های مختلف این واژه در بافت کاربرد آن نقل شده است.
۶.

الفاظِ کفرِ فارسی در فقهِ حنفی: بایسته هایِ زبانی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۳ خرداد و تیر ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۹۴) 237 - 252

کلید واژه ها: عبارات فارسی در نوشته های عربی توضیحات زبانی الفاظ کفر فارسی در فقه حنفی عباراتِ فارسیِ متقدم نوشته های فقهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۰
 به تازگی، کتابی با نامِ الفاظ کفر فارسی در فقه حنفی (کفریات زبانی در میان عامه) به کوششِ دکتر رسولِ جعفریان چاپ شده است. این کتاب حاصلِ گردآوریِ پاره ها و جمله هایِ فارسی از نوشته هایِ فقهِ حنفی است. این پاره هایِ فارسی از نگرِ زبانی و زبان شناختی ارزشمند است و ویژگی هایِ کهن و صورت هایِ نامعمول را می بازمی نماید. علیٰ رغمِ این ارزشمندی، بخشی برایِ جنبهٔ زبانیِ این جملاتِ فارسی اختصاص داده نشده است. از سویِ دیگر، این کتاب هیچ نمایه ای ندارد، و حتّیٰ فهرستی از واژه ها و عباراتِ مهمِ فارسی نیز گردآوری و به دست داده نشده است. در این نوشته کوشیده شده است تا به شماری از ویژگی هایِ زبانیِ این نوشته اشاره و بخشی از نادرستی هایِ تصحیحیِ این نوشته و شکلِ درستِ آن ها پیشِ رو نهاده شود. افزون بر این، فهرستی برایِ واژه ها و عباراتِ مهمِ فارسی از نگرِ زبانی نیز فراهم آورده شده است.
۷.

اقرارنامه هایی به فارسیِ نوِ متقدّم از ناحیه بامیان (۳۹۵- ۴۳۰ هجریِ قمری)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۳ آذر و دی ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۱۹۷) 79 - 108

کلید واژه ها: گنیزه افغانستان بامیان اقرارنامه ها اقرار فارسیِ نوِ متقدم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۶۲
در این مقاله، هشت اقرارنامه کهنِ اسلامی به فارسیِ نوِ متقدّم، محفوظ در کتابخانه ملّیِ اسرائیل، تصحیح شده است. این اقرارنامه ها بخشی از گنجینه نُسَخِ موسوم به «گنیزه افغانستان» است که از قرارِ معلوم در ناحیه بامیان در مرکزِ افغانستان بازیافته شده است. این هشت اقرارنامه، مورَّخِ ۳۹۵-۴۳۰ هجریِ قمری، به گمان کهن ترین اسنادِ حقوقیِ بازمانده به زبانِ فارسیِ نو است. از تاریخِ این اسناد برمی آید که اسنادِ حقوقیِ اسلامی در ناحیه بامیان (و گویا در مناطقِ دیگرِ شرقِ ایران) از همان آغازِ سده پنجم به فارسی نوشته می شده است. دیگر این که بررسیِ دقیقِ ساختارهایِ قالبیِ این اقرارنامه ها نشان از آن دارد که این ساختارها به تأسی از ساختارهایِ حقوقیِ عربی نوشته شده است، و این خود نشان دهنده مراحلِ نخستینِ نوشتارِ حقوقی به زبانِ فارسیِ نو است    
۸.

واژه نامه عربی-فارسیِ جُرجانی: دربردارنده واژه هایِ پزشکی، غیرپزشکی و گویشیِ گردآوریده از نوشته هایِ فارسیِ سیّد اسماعیل جرجانی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۳ مرداد و شهریور ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۹۵) 89 - 115

کلید واژه ها: سید اسماعیل جرجانی ذخیره خوارزمشاهی واژ هنامه دوزبانه گویش های کهن برابرهای فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۶۵
اسماعیل بن حسین جرجانی از  پزشکان و نویسندگانِ شناخت هشده سده پنجم و ششمِ هجری است. نوشته هایِ فارسی جرجانی از نخستین نوشته هایِ علمی به زبانِ فارسی به شمار می رود. او، در سراسرِ این نوشته ها، از اصطلاحاتِ گوناگونِ پزشکی و غیرپزشکی بهره برده و برابرهایِ فارسی و گویشیِ آن ها را به دست داده است. گردآوری و بررسیِ این نمون هها برای بررسی هایِ گوناگون، از جمله در پژوهش هایِ تاریخیِ زبان و پیگیریِ سیرِ تحوّلِ فارسی، مطالعاتِ گوی ششناختی و نیز بررسیِ حدودِ نوآوری ها و بهره مندی هایِ زبانیِ جرجانی از برابرهایِ ساختهٔ پیشینیانِ او ارج مند است. در نوشتهٔ حاضر، این اصطلاحات و برابرِ آن ها از چهار کتابِ فارسیِ جرجانی )ذخیرهٔ غراض الطبیه والمباحث العلائیه، یادگار و خفیِ َ خوارزمشاهی، الا علائی( گردآوری و در هیئتِ واژ هنامه ای دوزبانه درآورده شده است. تصحیفاتِ این بخ شها تصحیح و برایِ مواردی نیز توضیحاتی آورده شد هاست. افزون بر این، واژه هایِ گویشی ب هگون های جداگانه آورده شده و نمون ههایی از کاربردِ این واژ هها در گویش هایِ امروزی به دست داده شده است.
۹.

بررسی انتقادیِ کتاب قصه سلیمان ذمتنی کهن از حوزه زبانی آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ آذر ۱۴۰۰ شماره ۹ (پیاپی ۹۷) 77-107
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۳
قصه سلیمان نوشته ایویعقوب یوسف بن علی بن عمر تبریزی است که تاریخ نوشته شدن آن به سال های پایانی سده ششم تا سال های آغازین سده هفتم بازمی گردد. این کتاب به کوشش علیرضا امامی و ادوان امیری نژاد نخست بار در سال ۱۳۹۸ از سویِ نشر اوقاف دکتر محمود افشار به همکاری نشر سخن به چاپ رسیده است. متنِ به دست داده شده، علی رغم کوشش بسیار و ارزشمند مصححان، خالی از کاستی و نادرستی و نابسامانی نیست. هدف این پژوهش تصحیح نادرستی ها و برطرف کردن کاستی های کار مصححان است. هدف دیگر این پژوهش شناسایی و رفع جاافتادگی ها و نادرستی های دیگر موجود در نوشته ابویعقوب تبریزی است که از چشم مصححان به دور مانده است. این کار با بهره گیری از نوشته های کهن فارسی، توجه به بافت زبانی و بافت گفتار و سنجش قصه سلیمان با نوشته های هم دوره انجام شده است. همچنین، کوشش شده است که کاستی های بخش مقدمه و فهرست های این تصحیح برطرف شود. نیز، در این پژوهش واژه ای نو نیز در متن یافته و با یاری گرفتن از دو متن کهن دیگر، معنای آن روشن شد.
۱۰.

تفسیرِ بصائرِ یمینی: کاستی ها و بررسیِ ویژگی هایِ آوایی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۲ مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۹۰) 297 - 316

کلید واژه ها: تفسیر بصائر یمینی معین الدین محمد بن محمود نیشابوری تصحیح متن ویژگی های آوایی ترجمه های کهن قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۸۹
تفسیرِ بصائرِ یمینی از تفسیرهایِ فارسیِ ارزشمند و کهنِ قرآن است که در سدهٔ ششمِ هجری به دستِ قاضی معین الدّین محمّد بن محمود نیشابوری نوشته شده است. بخشی از این کتاب، در سالِ ۱۳۵۹، به تصحیحِ علی رواقی از سویِ انتشاراتِ بنیادِ فرهنگِ ایران به چاپ رسید؛ نزدیک به چهار دهه پس از آن، در سالِ ۱۳۹۸، متنِ کاملِ این تفسیر به تصحیحِ همو در چهار جلد از سویِ مؤسسهٔ پژوهشیِ میراثِ مکتوب چاپ شد. متأسفانه، در این تصحیح، تنها به واژه هایِ کم کاربرد و نادرِ این کتاب پرداخته شده است و از بررسیِ دیگر ویژگی هایِ آن چشم پوشیده شده است. این بی توجّهی به جنبه هایِ گوناگون به کاستی هایی در مقدّمه و به تصحیح هایِ قیاسیِ بی مورد در متنِ مصحَّح انجامیده است. هدفِ این نوشته شناساییِ کاستی هایِ مقدّمهٔ مصحِّح و شناساندنِ بهترِ بصائرِ یمینی بود؛ از این روی، برخی از کاستی هایِ مقدّمه، از جمله جنبهٔ تفسیر، ترجمه، قرائاتِ قرآنی و شیوهٔ تصحیح، به گونه ای مجمَل، یاد کرده شد. همچنین، از میانِ جنبه هایِ زبانیِ ناگفتهٔ این اثر، جنبهٔ آوایی برگزیده شد و کوشیده شد تا ویژگی هایِ درخورِ آن نمایانده شود    

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان