حمیدرضا افرند سرخنی

زمینه و هدف:قاچاق چوب آلات جنگلی و تجاوزات جنگل نشینان از معضلات پیچیده منابع طبیعی در ایران است. این تجاوزات اغلب در مکان ها و زمان های مشخص رخ می دهد. با جمع آوری این اطلاعات و با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، می توان کانون های بزه را در یک طرح جنگلداری مشخص کرده و با تدوین برنامه و گشت پیشگیرانه در قالب نیروی انتظامی، نگهبان جنگل و قرقبان، حفاظت بیشتری از این میراث طبیعی به عمل آورد. روش:با استفاده از شبکه آماربرداری ۲۰۰×۱۵۰ متری و به روش تصادفی نظام مند جنگل مورد آمایش قرار گرفت و طول و عرض جغرافیایی کلیه نقاطی که در آنها اثری از تجاوزات جنگل نشینان و قاچاقچیان در قالب قاچاق چوب، شاخه زنی، کت زنی و چرای غیر مجاز دام رویت شد، در دستگاه GPS و نیز فرم های آماربرداری سازمان جنگل ها ثبت گردید. سپس با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نقشه ای جداگانه برای هر مورد تجاوز ترسیم شد. یافته ها:با توجه به نقشه های به دست آمده مشخص شد که کانون های قاچاق چوب، شاخه زنی، کت زنی و چرای دام به ترتیب فقط در ۲۴، ۱۵، ۲۱ و ۴۸ درصد از کل عرصه جنگلی واقع است و تقریبا در سایر نقاط جرمی انجام نمی شود. نتیجه گیری:با ترسیم کانون های بزه توسط GIS، و مشخص شدن زمان ارتکاب آنها، برنامه گشت پیشگیرانه برای مدیریت طرح جنگلداری تدوین شد که در صورت اجرای این برنامه احتمال کشف موارد جرم بیشتر خواهد شد.