مهدی کبیری پور

با ظهور مفهوم «تفکر راهبردی»، متفکران و محققان بسیاری تلاش کرده اند تا از نگاه خود تعریف مشخصی برای آن ارائه کنند و یک مدل منطقی برای سنجش قابلیت تفکر راهبردی ارائه نمایند. باوجوداین و به رغم غنای بسیار زیاد منابع دینی و علوم اسلامی، تلاش های ناچیزی برای استخراج مؤلفه های تفکر راهبردی با رویکرد اسلامی انجام شده و خلأ تحقیقات بومی و اسلامی در این زمینه کاملاً مشهود است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه های اساسی تفکر راهبردی با بررسی منابع اسلامی است. در این تحقیق، برای گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز، از تفاسیر قرآن کریم، احادیث و روایات، آثار و سخنرانی اندیشمندان دینی معاصر، و منابع استنادی علوم اسلامی استفاده شده است. همچنین، با توجه به هدف تحقیق، از شیوه تحلیل مضمون (تم) بهره گیری شده و واحدهای منتخب متن مورد مطالعه در فرایندی تکاملی به کدها، تم ها، و محورها (مؤلفه های نهایی) تبدیل شده است. سپس، برای تعیین اولویت محورهای تفکر راهبردی، پس از اخذ نظر خبرگان، به وسیله پرسش نامه، از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، به ترتیب اولویت، محورهایِ توجه به سنت های الهی، بصیرت، آرمان خواهی، دوراندیشی، حکمت، و اتصالِ تدبیر تبیین کننده مفهوم تفکر راهبردی از منظر اسلام است.