مصطفی صفدری رنجبر

مصطفی صفدری رنجبر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۱ مورد.
۱.

شناسایی و اولویت بندی عوامل تعیین کننده تداوم خرید مشتریان فروشگاه های زنجیره ای اتکا با استفاده از الگوریتم شبکه های عصبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تداوم خرید مشتریان فروشگاه های زنجیره ای اتکا شناسایی و اولویت بندی شبکه های مصنوعی عصبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت بازرگانی مدیریت بازرگانی بازاریابی و مدیریت بازار
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT منطق فازی و هوش مصنوعی
تعداد بازدید : ۲۸۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۱۳
امروزه فروشگاه های زنجیره ای با رقابتی شدید رو به رو هستند. در چنین محیطی تعداد فزاینده ای از مشتریان به حجم بالایی از اطلاعات مجهز شده و از قدرت پذیرش ریسک بیشتری برخوردار شده اند. آنها بر اساس ارزش بیشتری که جای دیگری کسب می کنند، مستعد تغییر فروشگاه خود هستند، بطوریکه تعویض فروشگاه از جانب مشتریان به امری عادی و چالشی برای خرده فروشان بدل شده است. بنابراین فاکتورهایی که بر میزان تمایل مشتری به خرید دوباره تاثیرگذار هستند، نقش حیاتی در عملکرد و موفقیت فروشگاه ها ایفا می کنند. از این رو هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل تعیین کننده تداوم خرید مشتریان فروشگاه های زنجیره ای اتکا هستند. در این پژوهش با مطالعه مفصل تحقیقات پیشین چاپ شده در مجلات معتبر علمی در زمینه خرده فروشی، عوامل استخراج و با استفاده از روش های پیش آزمون و مصاحبه عوامل تصحیح و تعدیل شدند. در این پژوهش از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شد. جهت شناسایی عوامل تعیین کننده تداوم خرید از آزمون همبستگی و جهت اولویت بندی آنها از ابزار شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شد. مرور ادبیات ""خرده فروشی"" بیانگر آن است که به کارگیری این ابزار در این صنعت کاملاً بی سابقه و ابتکاری است. نتایج نشان داد که عوامل کیفیت کالا، قیمت، برنامه های وفاداری، تعداد پیشخوان های خدمات، کارمندان فروشگاه، برچسب های توضیحی قفسه ها، تنوع محصولات، امکانات پارکینگ، تحویل درب منزل، برند فروشگاه و جو فروشگاه، تعیین کننده ""تداوم خرید مشتریان"" در فروشگاه های اتکا هستند و همچنین اولویت بندی و میزان تاثیر این عوامل بر تداوم خرید مشتریان به ترتیب ذکر شده است. همچنین وضعیت موجود فروشگاه های اتکا از نظر هر یک از عوامل فوق تعیین شد. ضمناً جوان تر ها، افراد با تحصیلات بالاتر و افراد با درآمد بالاتر تداوم خرید پایین تری از خود نشان دادند. در نهایت پیشنهادهایی برای افزایش تداوم خرید مشتریان فروشگاه های اتکا و همچنین مطالعات آتی ارائه شده است.
۲.

اولویت بندی و تحلیل تعامل میان عوامل موثر بر موفقیت پروژه های توسعه محصولات جدید از طریق روش های ISM و DEMATEL(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه محصولات جدید عوامل اثرگذار عوامل اثرپذیر مدلسازی ساختاری تفسیری و DEMATEL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۸۷۲
شرکت های تولید کننده برای تضمین بقای خود در بازار رقابتی و طی کردن مسیر رشد و توسعه، ناگزیر به طراحی، ساخت و ارائه محصولات جدیدی به مشتریان و بازار هستند. از طرف دیگر، توسعه محصولات جدید ( NPD ) ، فرایندی کاملا پیچیده است و موفقیت آن تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. هدف این پژوهش، شناسایی، اولویت بندی و تعیین شدت تعاملات بین این عوامل به صورت کمّی است. در این پژوهش 9 عامل که تعداد زیادی از صاحبنظران به آنها اشاره کرده اند، تحلیل شده اند. برای نظرسنجی از نظرهای 12 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه استفاده شده است. روش به کار رفته برای اولویت بندی عوامل، مدل سازی ساختاری تفسیری ( ISM ) است و برای تحلیل کمّی روابط و تعامل میان عوامل از روش DEMATEL استفاده شده است. در این پژوهش، عواملی چون: ""حمایت سازمانی و مدیریت ارشد""، ""قابلیت های فناورانه"" و ""پاداش دهی به اعضای تیم"" به عنوان عوامل اثرگذار و علت شناسایی شده اند و عواملی چون: ""راهبردهای توسعه محصولات جدید""، ""نوآوری محوری"" و ""کیفیت فرایند"" به عنوان عوامل اثرپذیر و معلول شناسایی شده اند.
۳.

اصول و سازوکارهای کلیدی در نظام های اکتساب دفاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اصول و سازوکارهای کلیدی نظام اکتساب دفاعی راهبردها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۹ تعداد دانلود : ۳۱۴
هدف این مقاله احصاء اصول و سازوکارهای کلیدی نظام اکتساب دفاعی، دسته بندی آنها و ارایه راهبردهایی متناسب با هر دسته در بستر صنایع دفاعی کشور ایران است. رویکرد پژوهش حاضر، کمی است و از استراتژی پژوهش پیمایشی بهره برداری می کند. در این پژوهش، ابتدا از طریق مطالعه اسناد نظام های اکتساب دفاعی مرتبط با سه کشور پیشرو (آمریکا، انگلستان و فرانسه)، 28 اصل و سازوکار شناسایی شدند. در گام بعد با استفاده از نظرات 12 نفر از خبرگان صنایع دفاعی در قالب یک پانل، این اصول و سازوکارها به 20 مورد تقلیل پیدا کردند. در ادامه و با هدف ارزیابی اولویت و وضعیت موجود اصول و سازوکارهای شناسایی شده، پرسشنامه ای در میان 40 نفر از خبرگان و کارشناسان مرتبط توزیع گردید و 32 پرسشنامه تکمیل شد. در نهایت این 20 اصل و سازوکار با توجه به اولویت و وضعیت موجود، به چهار دسته تقسیم شده اند و متناسب با هر دسته یکی از راهبردهای پایش (اولویت کم- وضعیت نامطلوب)؛ بازنگری (اولویت کم- وضعیت مطلوب)؛ بهبود (اولویت بالا- وضعیت نامطلوب)؛ و حفظ (اولویت بالا- وضعیت مطلوب) پیشنهاد شده است.
۴.

شناسایی پنجره های فرصت فناوری بلاکچین در صنعت بانکداری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۱۷۶
با توجه به پیچیدگی ها، حساسیت ها و گستردگی نظام بانکی، شناسایی ابعاد مختلف این صنعت از منظرهای مختلف ضروری است. یکی از نکات کلیدی در این حوزه ورود فناوری های نو، شناخت آثار و فرصت های حاصل از نفوذ و پذیرش این فناوری هاست. بلاکچین به عنوان یکی از جذابترین و مطرح ترین فناوری نوظهور، می تواند به طور بالقوه کسب وکارها، نقش ها و ساختارهای صنعت بانکی را دستخوش تغییر نماید. بدین منظور این پژوهش با بهره گیری از رویکردی کیفی و روش تحلیل مضمون به دنبال شناسایی پنجره های فرصت فناوری بلاکچین و تاثیرگذاری آن بر صنعت بانکداری ایران است. از این رو به منظور گردآوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای (مقالات پژوهشی، کتاب ها و سایر مستندات علمی از پایگاه های معتبر) و مطالعات میدانی (مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان حوزه فناوری بلاکچین و حوزه بانکداری) بهره برداری شده است. یافته های این پژوهش، که مبتنی بر سه پنجره فرصت بازار و تقاضا، فناوری، سیاستی و نهادی دسته بندی شده است، بیانگر این است که حذف واسطه گری، ارائه خدمات غیرمتمرکز در حوزه احراز هویت و اشتراک اطلاعات را می توان به عنوان پنجره فرصت تقاضا برشمرد. بعلاوه، قابلیت ایجاد نوآوری و انطباق با خدمات فعلی بانکی با استفاده از شبکه خصوصی بلاکچینی برای بازیگران بزرگ و شبکه عمومی بلاکچین برای فین تک ها از موارد مرتبط با پنجره های فرصت فناوری است. همچنین، دستورالعمل تدوین شده توسط بانک مرکزی در حوزه رمزارزها، تحریم های بین المللی که علیرغم ایجاد مشکلات و محدودیت ها، انگیزه ای برای ارائه برخی خدمات بانکی مانند انتقال وجه بین المللی را مهیا می کند، به عنوان پنجره های فرصت سیاستی – نهادی شناسایی شده اند.
۵.

مسیر شکل گیری و تکامل قابلیت های فناورانه ساخت محصولات و سامانه های پیچیده در بنگاه های متأخر: مطالعه موردی شرکت توگا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قابلیت های فن آورانه محصولات و سامانه های پیچیده کسب فن آوری سازوکارهای یادگیری توگا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۴
طی دهه های اخیر کشورهای در حال توسعه تلاش های زیادی در زمینه کسب دانش و قابلیت های فن آورانه موردنیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانه های پیچیده به نمایش گذاشته اند. یکی از این موارد شرکت ایرانی مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) است که طی دو دهه قبل موفق به کسب قابلیت های ساخت و ارتقای توربین های گازی به عنوان محصولات و سامانه های پیچیده شده است. این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی پژوهش مطالعه موردی اکتشافی، مسیر شکل گیری و تکامل قابلیت های فن آورانه ساخت توربین های گازی در این بنگاه متأخر ایرانی را در طول 22 سال قبل به تصویر کشیده است. نتایج و یافته های این پژوهش حاکی از آن است که مسیر شکل گیری و تکامل قابلیت های فناورنه ساخت توربین های گازی در این شرکت شامل چهار مرحله است: 1) مرحله خرید و بهره برداری از توربین های گازی خارجی؛ 2) مرحله درونی سازی و انتقال فناوری ساخت توربین های گازی؛ 3) مرحله ساخت توربین های گازی در داخل با تنوع محدود؛ و 4) مرحله تنوع بخشی به سبد محصولات و ایجاد بهبودهای تدریجی در توربین ها بر پایه تحقیق و توسعه. بعلاوه به راهبردهای کسب فن آوری، سازوکارهای یادگیری فن آوری، سیاست ها و اقدامات دولت و میزان فروش محصولات شرکت در هر یک از مراحل اشاره شده است. یافته های این پژوهش می تواند درک و شناخت مدیران و سیاست گذاران این حوزه صنعتی و سایر صنایع تولیدکننده محصولات و سامانه های پیچیده را نسبت مراحل شکل گیری و تکامل قابلیت های فناورانه و ملاحظات و الزامات آن را ارتقا دهد.
۶.

تکامل و هم تکاملی قابلیت های فناورانه، سیاست های دولت و ساختار بازار در نظام نوآوری بخشی: صنعت توربین های گازی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تکامل هم تکاملی نظام نوآوری بخشی صنعت توربین های گازی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۲۶۵
هر نظام نوآوری بخشی متشکل از پایه دانشی و فناوری ها، نهادها و سیاست ها و ساختار بازار خاص خود است. به علاوه، این مؤلفه ها با الگوی خاصی در طول زمان تکامل می یابند و به هم تکاملی با یکدیگر می پردازند. مطالعه نحوه تکامل و هم تکاملی نظام های نوآوری بخشی به ویژه در کشورهای در حال توسعه می تواند دلالت های ارزشمندی را برای سیاست گذاری و مدیریت به دنبال داشته باشد. این پژوهش با بهره گیری از رویکردی کیفی و راهبرد مطالعه موردی به واکاوی تکامل و هم تکاملی در نظام نوآوری بخشی صنعت توربین های گازی در ایران پرداخته است. یافته ها بیانگر آن است که وجود بازار و تقاضای چشمگیر داخلی در بخش های مختلف صنعتی کشورهای در حال توسعه نظیر ایران می تواند به عنوان یک فرصت مناسب برای حرکت بنگاه ها داخلی به سمت اکتساب قابلیت های فناورانه محسوب شود مشروط به آنکه سیاست گذاران از فرصت ایجادشده نهایت بهره را برده و از طریق طراحی و به اجرا درآوردن سیاست های هوشمندانه در زمینه خریدهای دولتی، سرمایه گذاری در حوزه های تحقیقاتی، توسعه زیرساخت ها و همچنین تسهیل همکاری با شرکت های خارجی برای هدایت جریان دانشی به داخل کشور، زمینه مناسب انباشت و تکامل قابلیت های فناورانه را فراهم آورند.
۷.

همپایی فناورانه بنگاه های شرق آسیا : روندها، موضوعات و برنامه های تحقیقاتی آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۳۴۰
در این مقاله به مرور آخرین پژوهش های انجام شده در حوزه همپایی فناورانه در بنگاه های آسیای شرقی پرداخته ایم؛ موضوعی که اخیراً اهمیت وافری یافته است. بدین منظور، 76 مقاله چاپ شده در 17 نشریه را در بازه زمانی 23 ساله (1995-2017) با موضوع همپایی فناورانه در منطقه آسیای شرقی مرور کرده ایم که در محدوده پوشش رشته های دانشگاهی مدیریت راهبردی، تجارت بین الملل، کارآفرینی، مدیریت فناوری و نوآوری و اقتصاد بوده اند. بر اساس مرور نظام مند این پیشینه نظری، چارچوبی جامع برای این موضوع ارائه داده ایم. درنهایت، مهم ترین شکاف های پیشینه نظری را مشخص کرده و پیشنهادهایی در خصوص حوزه های تحقیقاتی آینده در زمینه همپایی فناورانه بنگاه های آسیایی ارائه کرده ایم.
۸.

همکاری های علمی و فن آورانه میان صنایع دفاعی و دانشگاه ها: رویکرد تحلیل علّی لایه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همکاری های علمی و فن آورانه دانشگاه صنایع دفاعی تحلیل علی لایه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۸۱
موضوع همکاری بین دانشگاه و صنعت، برای دهه های متوالی، فکر سیاست گذاران و همچنین پژوهش گران را به خود مشغول کرده است. در کشور ما نیز، تلاش های زیادی، هم در زمینه نظری و هم در میدان عمل، به منظور شکل دهی به همکاری پویا و اثربخش میان دانشگاه و صنعت و به ویژه صنایع دفاعی، انجام گرفته است. اما، آن چه مشهود است، این است که هنوز همکاری علمی و فن آورانه مطلوب و مورد نظر میان دانشگاه و صنایع دفاعی شکل نگرفته است و گویا راه کارهای ارایه شده و سازوکارهای طراحی شده برای گذار از موانع و چالش های پیش رو، کم اثر مانده اند. به نظر می رسد که عدم کارایی و اثربخشی راه کارهای برون رفت از شرایط فعلی، به سطحی بودن راه-کارها ارتباط دارد، که خود ریشه در سطحی بودن تحلیل ها و موانع و چالش های شناسایی شده، دارد. این پژوهش، بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل علّی لایه ای (CLA) و بهره گیری از نظرات جمعی از خبرگان دانشگاه و صنایع دفاعی، ضمن شناسایی وضعیت موجود همکاری ها میان صنایع دفاعی و دانشگاه ها بر عمق تحلیل ها افزوده و به شناسایی وضعیت مطلوب در رابطه با همکاری دانشگاه و صنایع دفاعی پرداخته و راه کارها و سازوکارهایی را برای گذار ارایه کند. یافته های این پژوهش، در برگیرنده ی وضعیت موجود، وضعیت مطلوب و سازوکارهای گذار در رابطه با همکاریهای علمی و فن آورانه صنایع دفاعی و دانشگاه ها در لایه های مختلف، یعنی لیتانی، علل نظام مند، گفتمان/جهان بینی و اسطوره ها/استعاره ها است.
۹.

ارائه چارچوبی متوازن برای اندازه گیری و ارزیابی نوآوری در سازمان های دفاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اندازه گیری نوآوری ارزیابی نوآوری سازمان های دفاعی تحلیل مضمون مدلسازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۲۷
نوآوری را می توان توسعه و به کارگیری راه های جدید و به طور چشمگیر بهبود یافته برای پاسخ گویی به نیازها و مسائل اجتماعی و اقتصادی تعریف کرد. تاکنون الگوها و رویکردهای متعددی در سطوح مختلف سازمانی و ملی برای اندازه گیری و ارزیابی نوآوری ارائه شده است. از طرفی، به دلیل ماهیت متفاوت سازمان های دفاعی، نوآوری در این سازمان ها شامل پیشران ها، الزامات و ملاحظات خاصی است. بنابراین، پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد کیفی و استراتژی طرح چندشیوه ای شامل روش تحلیل مضمون و روش مدلسازی ساختاری تفسیری به ارائه چارچوبی متوازن برای اندازه گیری و ارزیابی نوآوری در سازمان های دفاعی پرداخته است. این چارچوب مشتمل بر دو دسته از مضامین فراگیر پیشران (تحلیل های راهبردی مبتنی بر دکترین دفاعی؛ تحلیل سبد محصولات و فناوری های دفاعی؛ شبکه سازی و توسعه همکاری های فناورانه؛ بازطراحی نهادها، فرآیندها و توسعه سرمایه های انسانی؛ مدیریت منابع، زیرساخت ها و ظرفیت ها) و مضامین فراگیر وابسته (نتایج سرمایه های انسانی؛ نتایج شبکه همکاران دفاعی؛ نتایج مشتریان و نیروهای مسلح؛ نتایج عملکردی نوآوری های دفاعی؛ نتایج مالی و ماموریتی؛ نتایج جامعه و امنیت ملی) است. ویژگی اصلی این چارچوب آن است که نوآوری های فناورانه و سازمانی، نوآوری های تدریجی و ریشه ای، افق زمانی گذشته، حال و آینده و ملاحظات اجتماعی، فنی و اقتصادی را به طور همزمان در برمی گیرد.
۱۰.

نقش مدیریت منابع انسانی، ساختار و فرهنگ سازمانی در ارتقای کارآفرینی سازمانی (مطالعه موردی: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی سازمانی روابط علت و معلولی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی و DEMATEL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۱۵۴
هدف این تحقیق آن است که با استفاده از روش DEMATEL نحوه تعامل و اولویت بندی میان عوامل موثر بر کارآفرینی سازمانی را مشخص نماید. عوامل مورد بررسی شامل عوامل مرتبط با مدیریت منابع انسانی، ساختار و فرهنگ سازمانی می باشد. گروه خبرگان این تحقیق را 12 نفر از مدیران وکارشناسان ارشد شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی تشکیل می دهند. در این تحقیق روش جمع آوری داده طراحی و توزیع پرسشنامه میان افراد خبره است که روایی آن از طریق روش اعتبار محتوا و نظر 4 نفر از متخصصان و خبرگان سنجیده شده است. برای تعیین پایایی پرسشنامه نیز از روش آزمون مجدد یا بازآزمایی استفاده شد و نتایج حاکی از 84 % همبستگی میان پاسخ های داده شده به پرسش ها بود. در این تحقیق 12 عامل کلیدی و موثر بر کارآفرینی سازمانی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های این تحقیق نشان دهنده آن است که عوامل موثر بر ارتقای کارآفرینی سازمانی را می توان به دو دسته عوامل اثرگذار که به طور عمده عوامل مرتبط با مدیریت منابع انسانی و عوامل اثرپذیر که اکثرا عوامل مرتبط با فرهنگ و ساختار سازمانی تقسیم کرد که نقش عوامل اثرگذار ایجاد بستر برای ایجاد و تحقق عوامل اثرپذیر است و میزان اثرگذاری آنها بر ارتقای کارآفرینی سازمانی بیشتر است.
۱۱.

چالش های پیش روی صنایع دفاعی کشور در گذار به پارادایم نوآوری باز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پارادایم نوآوری باز چالش ها صنایع دفاعی آزمون فریدمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۲۴۸
صنایع دفاعی در کشورهای متعددی در حال طی کردن فرآیند گذار به پارادایم نوآوری باز هستند. صنایع دفاعی کشور ما نیز به منظور بهره گیری هر چه بیشتر از ظرفیت های دانشی کشور و کاهش هزینه ها و زمان دست یابی به محصولات و خدمات، ناچار به طی این مسیر هستند. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش شناسایی، دسته بندی و اولویت بندی چالش های پیش روی صنایع دفاعی کشور در گذار به پارادایم نوآوری باز است. بدین منظور، پس از مصاحبه با 12 نفر از خبرگان صنایع دفاعی 25 چالش کلیدی مورد شناسایی قرار گرفت. سپس با استفاده از نظرسنجی از 10 تن از خبرگان دانشگاه و صنعت چالش های شناسایی شده به شش دسته تقسیم شدند. در ادامه از طریق توزیع پرسشنامه میان 67 نفر از مدیران و کارشناسان صنایع دفاعی و اجرای آزمون فریدمن با 42 پرسشنامه تکمیل شده، چالش ها به صورت تک تک اولویت بندی شدند. از دیگر نتایج این پژوهش می توان به اولویت بندی چالش های شناسایی شده به صورت دسته ای اشاره کرد که بر حسب اولویت بدین ترتیب است: فرهنگی، انگیزشی، زمینه ای، فرآیندی، زیرساختی و قابلیتی. در پایان به مدیران و سیاست گذاران صنایع دفاعی پیشنهاد شده است که توجه و تمرکز بیشتری را به رفع چالش های نرم (فرهنگی، انگیزشی و زمینه ای) اختصاص دهند، زیرا رفع این چالش ها زمینه و فضا را برای رفع چالش های سخت (فرآیندی، زیرساختی و قابلیتی) فراهم می سازد.
۱۲.

تحلیل ظرفیت قانونی ایران برای پشتیبانی از یادگیری و فرارسی فناورانه: مطالعه ای تطبیقی با تجارب موفق بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همپایی فناورانه یادگیری فناورانه ابزارهای سیاستی پژوهش اسنادی مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۸۱
سیاست های حمایتی دولت نقش چشمگیری در یادگیری و همپایی فناورانه در کشورهای در حال توسعه بازی می کنند. طی دو دهه اخیر در ایران قوانینی به تصویب رسیده اند که توسعه فناوری و پر کردن شکاف فناورانه با کشورهای پیشرو را هدف گرفته اند. پژوهش حاضر با بکارگیری رویکرد کیفی و روش تحلیل اسنادی به مقایسه تطبیقی سیاست های موجود در قوانین مذکور و سیاست های موجود در تجارب موفق همپایی فناورانه در کشورهای در حال توسعه پرداخته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که: اول، تنوع سیاست ها در این قوانین تشابه زیادی با سیاست های موثر بر یادگیری و همپایی فناورانه در کشورهای در حال توسعه دارد؛ دوم، همچون تجارب سایر کشورهای در حال توسعه، در قوانین کشور سیاست های غیرمالی با فاصله چشمگیری از سیاست های مالی قرار دارند؛ سوم، مشابه تجربه کشورهای در حال توسعه، در ایران نیز کفه ترازو به سمت سیاست های طرف عرضه است و به سیاست های طرف تقاضا کمتر توجه شده است. علیرغم وجود قوانین و سیاست های متعدد و متنوع، عدم توفیق ایران در یادگیری و همپایی فناورانه را می توان به افقی و غیرتخصصی بودن ابزارهای سیاستی و همچنین چالش هایی که در مرحله اجرای سیاست ها ظهور پیدا می کنند، نسبت داد.
۱۳.

تحلیل چندسطحی عوامل موثر بر همپایی فناورانه در صنعت نرم افزارهای بانکی؛ یک شرکت ایرانی توسعه دهنده نرم افزارهای بانکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همپایی فناورانه تحلیل چندسطحی صنعت نرم افزارهای بانکی تحلیل مضمون تحلیل عاملی تاییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۱۱
همپایی فناورانه یک جزء مهم و کلیدی از فرایند توسعه کشورهایی است که نسبت به کشورهای پیشرو در زمینه فناوری و اقتصادی عقب تر هستند. کشورهای دنباله رو می توانند از فرصت های ایجاد شده به واسطه ظهور فناوری های جدید، وارد فضای رقابت جهانی شوند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل کلیدی اثرگذار بر فرآیند همپایی فناورانه در صنعت نرم افزارهای بانکی ایران و بررسی میزان اثرگذاری و اولویت بندی آنها است. روش پژوهش مورد استفاده روش آمیخته است که در بخش کیفی از تحلیل مضمون و در بخش کمی از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. در این راستا، عوامل اساسی تاثیرگذار با بهره گیری از روش تحلیل مضمون و با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته مشخص شدند و 55 مضمون شناسایی شد که در قالب شبکه مضامین دسته بندی شدند. با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی اثرگذاری تمامی عوامل شناسایی شده تایید شد. از بین عوامل موثر در سطح بنگاه عامل بسترهای مناسب امنیتی، از بین عوامل موثر در سطح صنعت عامل افزایش تعامل و ارتباط با کاربران و مشتریان دائمی و از بین عوامل موثر در سطح ملی عامل تعامل و ارتباطات در جهت تولید، انتشار و استفاده از دانش جدید بالاترین اثرگذاری را دارند.
۱۴.

دو دهه با سیستم های نوآوری بخشی: مسیر پیموده شده و افق های پیش رو(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۳۳۶
ریشه های مفهوم سیستم های بخشی نوآوری به مطالعاتی بازمی گردد که حدود سه دهه پیش انتشار یافته اند. اما این مفهوم حدود دو دهه پیش به طور جدی معرفی شده و از آن زمان به بعد، با روندی افزایشی، در صنایع متنوع و در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه به کار رفته است. با این حال، تاکنون مطالعه نظام مندی در زمینه پیشینه پژوهشی سیستم های بخشی نوآوری صورت نگرفته است. در این مقاله، با مطالعه 76 مقاله منتخب، به مرورِ نظام مند پیشینه این نوع پژوهش طی دو دهه اخیر پرداخته ایم. بدین منظور، در کنار مروری بر مفهوم، ویژگی ها و مؤلفه های سیستم های نوآوری بخشی، برخی آمارهای توصیف مرتبط با مقالات منتخب را ارائه داده ایم. به علاوه، مطالعات انجام شده را بر اساس سطح توسعه یافتگی جوامع دسته بندی کرده ایم و در ادامه به ارائه دسته بندی موضوعی از مطالعات صورت گرفته پرداخته ایم که مشتمل بر مفاهیم همپایی فناورانه، پنجره های فرصت، کالاهای سرمایه ای و محصولات و سامانه های پیچیده، و گذار به رهبری بازار در اقتصادهای نوظهور است.
۱۵.

درونی سازی پنجره های فرصت بلاکچین در صنعت بانکی ایران از طریق رویکرد نظام نوآوری فناورانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری بلاکچین پنجره های فرصت صنعت بانکی نظام نوآوری فناورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۵۹
کارکردها و سازوکارهای لازم برای تحقق درونی کردن پنجره های فرصت، با استفاده از رویکرد نظام نوآوری فناورانه قابل تحلیل و ارزیابی است. در همین راستا هدف از این پژوهش، استفاده از این رویکرد برای شناسایی و ارزیابی کارکردها و سازوکارهای لازم برای درونی سازی پنجره های فرصت فناوری بلاکچین در صنعت بانکی ایران است. برای تحقق این هدف از رویکرد کمی، استراتژی پژوهش پیمایش، ابزار پرسشنامه جهت گردآوری داده و تحلیل عاملی تاییدی جهت تحلیل داده ها بهره برداری شده است. نمونه آماری 80 نفر از جامعه خبرگان مسلط به صنعت بانکی و فناوری بلاکچین انتخاب شده است. در این پژوهش با مدنظر قراردادن هفت کارکرد نظام نوآوری فناورانه، میزان اثرگذاری هر یک از سازوکارهای مطرح شده برای کارکردها تعیین و اولویت بندی شد. یافته های این پژوهش، بیانگر آن است که سازوکارهایی همچون تحقیقات پروژه ای داخلی توسط بانک ها (کارکرد خلق دانش)، افزایش تنوع بازیگران و تعاملات آن ها (کارکرد انتشار دانش)، استفاده از پلتفرم های بین المللی به جای پلتفرم بومی (کارکرد جهت دهی به بازار)، پروژه های عملیاتی و پژوهشی داخلی (کارکرد کارآفرینی فناورانه)، لزوم تعیین جهت گیری توسعه بلاکچین با اخذ نظرات و نیازهای کاربران پیشرو توسط بانک مرکزی به عنوان بازیگر کلیدی (کارکرد جهت دهی به جستجو)، حذف موانع کسب وکاری (شکل دهی به بازار)، ورود فین تک ها به توسعه کسب وکارها (کارکرد مشروعیت بخشی) جهت درونی سازی پنجره های فرصت بلاکچین در صنعت بانکی ایران اهمیت دارند.
۱۶.

واکاوی رژیم های فناورانه، سیاستی و بازار در صنایع با محصولات و سامانه های پیچیده: صنعت توربین های گازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محصولات و سامانه های پیچیده رژیم فناورانه رژیم سیاستی رژیم بازار توربین های گازی سیاست گذاری صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۳۷۳
بخش های مختلف صنعتی با رژیم های فناورانه، سیاستی و بازار متفاوت شناخته می شوند. این تفاوت ها در میان صنایع با محصولات و سامانه های پیچیده و صنایع با محصولات مصرفی و سیستم تولید انبوه پررنگ تر است. پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد کیفی و استراتژی مطالعه موردی به واکاوی رژیم های فناورانه، سیاستی و بازار صنعت توربین های گازی به عنوان یک صنعت با محصولات و سامانه های پیچیده پرداخته است. بعلاوه، به منظور پررنگ کردن تفاوت میان رژیم های فناورانه، سیاستی و بازار این صنعت با صنایع با محصولات مصرفی و سیستم تولید انبوه، به مقایسه تطبیقی این صنعت با شش صنعت در کشور کره جنوبی پرداخته شده است. یافته های این پژوهش گویای آن است که صنعت توربین های گازی به عنوان یک صنعت با محصولات و سامانه های پیچیده دارای رژیم فناورانه، سیاستی و بازار متفاوت و متمایزی نسبت به صنایع با محصولات مصرفی و سیستم تولید انبوه است. این یافته از آن جهت اهمیت دارد که، این تفاوت ها می تواند بر الگوی یادگیری و همپایی فناورانه و پنجره های فرصت این صنعت تأثیر چشمگیری داشته باشد
۱۷.

الگوی فرآیندی برای طراحی و تدوین راهبرد فن آوری در بنگاه های صنعتی (مطالعه موردی یک تولیدکننده تجهیزات اتوماسیون صنعتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی فرآیندی استراتژی فن آوری اقدام پژوهی درخت فن آوری واحد فن آوری استراتژیک ماتریس جذابیت- توانمندی روش پرومته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۹۷
به منظور کسب مزیت رقابتی از طریق فن آوری های پیچیده، پرهزینه و در حال تغییر، بنگاه ها نیاز به مدیریت  استراتژیک آنها دارند. استراتژی فن آوری، شامل مجموعه ای از تصمیم ها و اقدامات راهبردی در زمینه فن آوری است که باید به منظور تبدیل ورودی ها به خروجی ها، توسط مدیران اتخاذ گردند. هدف نهایی این گونه استراتژی ها،    دست یابی به مزایای رقابتی در سطح بنگاه است. مساله اصلی پژوهش حاضر آن است که یافتن الگوی فرآیندی مناسبی برای طراحی و تدوین استراتژی فن آوری در بنگاه های صنعتی که همه ی مراحل شناسایی، انتخاب و اکتساب فن آوری را شامل شود و برای هر یک از مراحل، ابزار مشخصی را پیشنهاد داده باشد، امری دشوار است. بر این اساس، این مقاله با استفاده از راهبرد پژوهش اقدام پژوهی، به معرفی یک الگوی فرآیندی برای طراحی و تدوین استراتژی فن آوری در بنگاه های صنعتی پرداخته است. در این الگو، شناسایی فن آوری ها با استفاده از مفاهیم درخت فن آوری و واحد فن آوری استراتژیک، انتخاب فن آوری ها از طریق ماتریس جذابیت- توانمندی و تعیین روش اکتساب فن آوری ها از طریق روش تصمیم گیری چند معیاره پرومته، صورت می گیرد. این الگو در شرکت ایرانی تولیدکننده تجهیزات اتوماسیون صنعتی با نام قشم ولتاژ، به کار گرفته شده است و فعالیت های شناسایی، انتخاب و اکتساب فن آوری برای یک محصول با نام واسط انسان و ماشین صورت گرفته است. الگوی ارایه شده می تواند از طریق نظام مند کردن فرآیند طراحی و تدوین استراتژی فن آوری، موجب بهبود و ارتقای اثربخشی تصمیم گیری های استراتژیک و عملیاتی مرتبط با فن آوری در بنگاه های صنعتی گردد.
۱۸.

درونی سازی پنجره های فرصت با هدف همپایی فناورانه مبتنی بر گذار پایدار: توربین های بادی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همپایی فناورانه گذار پایدار پنجره های فرصت نظام نوآوری فناورانه توربین بادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۹۶
هدف از پژوهش حاضر شناسایی سازوکارهای درونی سازی پنجره های فرصت به منظور تسهیل و تسریع همپایی فناورانه با رویکرد گذار پایدار در صنعت توربین-های بادی در ایران است. برای انجام این پژوهش از رویکرد کیفی و استراتژی مطالعه موردی استفاده شده است. به این منظور، سیر تکامل تاریخی صنعت توربین های بادی در ایران از سال 1367 تا 1399 و وضعیت موجود این صنعت با استفاده ازتحلیل اسناد و مدارک و مصاحبه با خبرگان این صنعت و بر اساس کارکردهای نظام نوآوری فناورانه مورد بررسی قرار گرفته است. سپس چالش هایی که بر سر راه درونی سازی پنجره های فرصت و همپایی این صنعت در ایران وجود دارد، شناسایی شده اند. یافته ها حاکی از آن است که روند توسعه صنعت تا سال 1394 سیر صعودی داشته، با این حال علیرغم تلاش های شکل گرفته در راستای درونی سازی پنجره های فرصت، آهنگ رشد آن در سال های اخیر کُند شده است که این موضوع سبب عقب ماندن این صنعت در عرصه رقابت جهانی شده است. در حال حاضر از مهمترین چالش های صنعت، می توان به ضعف در جهت دهی به تحقیقات، سازوکارهای ضعیف مشروعیت بخشی و همچنین نبود بازار مناسب داخلی و خارجی، اشاره کرد. در انتها پیشنهاداتی به منظور درونی سازی هر سه پنجره فرصت یاد شده از طریق کارکردهای نظام نوآوری فناورانه در صنعت توربین های بادی ارائه شده است.
۱۹.

پیشران های کسب و ایجاد قابلیت های فناورانه ساخت محصولات و سامانه های پیچیده در بنگاه های متاخر: مطالعه موردی شرکت توربوکمپرسور نفت (OTC)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قابلیت های فناورانه محصولات و سامانه های پیچیده بنگاه های متاخر شرکت توربوکمپرسور نفت پیشران ها توربین گازی IGT25

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۶۶
اقتصادهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه، طی دهه های اخیر تلاش های زیادی در زمینه همپایی فناورانه، به منظور دستیابی به دانش و قابلیت های مورد نیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانه های پیچیده به نمایش گذاشته اند. طی سال های گذشته در ایران، برای دستیابی به دانش، مهارت ها و فناوری های ساخت توربین های گازی تلاش های زیادی صورت گرفته و نتایج مطلوب و قابل ملاحظه ای نیز به دست آمده است. این مقاله با استفاده از رویکرد کیفی و راهبرد پژوهشی مطالعه موردی، به مطالعه تجربه شرکت توربوکمپرسور نفت (OTC) در دستیابی به دانش و قابلیت های فناورانه و مدیریتی ساخت توربین های گازی صنعتی در قالب طرح توربین گازی IGT25 می پردازد و پیشران ها و عوامل مؤثر بر این تجربه    موفقیت آمیز را شناسایی می کند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سیاست ها، حمایت ها و اقدامات دولت، شبکه سازی، تعامل و همکاری بین کنش گران و ذی نفعان اصلی، روش های کسب قابلیت های فناورانه، وجود بازار و تقاضای داخلی چشم گیر قابلیت های سازمانی و مدیریتی ، بافتار و عوامل محیطی نقش کلیدی در همپایی شرکت توربوکمپرسور نفت و دستیابی این شرکت به دانش و فناوری های ساخت توربین های گازی ایفا می کنند.
۲۰.

واکاوی قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی، خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۸۹
نبود تقاضا و بازار، از مهمترین موانع توسعه فناوری و انتشار نوآوری خصوصاً در کشورهای در حال توسعه است. این مطالعه با هدف تحلیل یکی از مهم ترین تجارب قانونگذاری برای تحریک تقاضای نوآوری در ایران یعنی قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی، خدماتی انجام شده است. تحقیق حاضر از حیث نوع کیفی بوده و تغییرات قانون مزبور را بصورت طولی با تحلیل محتوای نُسخ قانون و هفت مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان بررسی می نماید. تحلیل نُسخ مختلف قانوننشان می دهد طی دو بار اصلاح به تدریج از تعداد ابزارهای سیاستی با رویکرد سیستمی کاسته شده و تعداد ابزارهای سیاستی محرک تقاضای خصوصی اضافه شده است. در بازنگری اول در سال 1391، سیاست هایمحرکتقاضایمصرف کنندگان نهایی مورد تاکید قرار گرفته، اما در بازنگری دوم در سال 1398 الگویی تقریبا مشابه با قانون سال 1375 (تحریک تقاضای کسب وکارهایبزرگتر) مشاهده می شود که حاکی از ناکارآمدی اصلاحات سال 1391 است. به صورت مشخص، نتایج این مطالعه نشان می دهد که طی این دوره سیاستگذاری، سیاست های مستقیم تحریک تقاضا نقش پررنگ تری در مقایسه با ابزارها و سیاست هایی با منطق یکپارچه سازی و هماهنگی طرف عرضه و تقاضا پیدا کرده است. همچنین، در دو نوبت اصلاح قانون، توجه به ارتقای توانمندی فناورانه و تحریک تقاضای خصوصی تقویت شده، اما ضمانت اجرایی قانون بهبود نیافته است. به علاوه، اجرای دقیق قانون جز در دوره کوتاهی در اوایل دهه 1380 شمسی، به صورت جدی در شورای اقتصاد دنبال نشده است. یافته های این تحقیق، دلالت ها و پیشنهاداتی جهت تلاش های آتی سیاست گذاری برای توسعه صنعتی، فناورانه و نوآورانه ارائه می نماید.   

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان