مسعود گرامی پور

هدف از این پژوهش بکارگیری یک رویکرد پژوهشی ترکیبی از نوع طرح همسوسازی همگرا جهت ارزشیابی برنامه درسی ریاضی پایه هفتم بود. بخش کیفی روش مطالعه موردی بود، در حالیکه مرحله کمی یک مطالعه ارزشیابی با مدل سیپ (CIPP) بود. جامعه پژوهش شامل معلمان و دانش آموزان ریاضی دختر پایه هفتم شهرستان اسلامشهر بودند. نمونه گیری هدفمند یک استراتژی جهت جمع آوری داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته بود، در حالیکه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای جهت تکمیل پرسشنامه ها و تحلیل امتحانات نهایی جریان داشت. نتایج نشان داد که کیفیت زمینه بالا و مطلوب است، در شرایطی که کیفیت درونداد پایین و نامناسب می باشد. بعلاوه، کیفیت فرایند و برونداد (مهارت) از نگاه معلمان و دانش آموزان قابل قبول بود. همچنین، تحلیل امتحانات ریاضی نشانگر دانش ناکافی دانش آموزان بود، در حالی که ایشان نگرش مثبتی نیز نسبت به ریاضیات نداشتند.

هدف: هدف این پژوهش، به تصویر کشیدن فرایند استفاده از رویکرد مدیریت دولتی نوین در کشور، تبیین رویکردی که در عمل پیاده شده و مقایسه آن با رویکرد ادعا شده است. روش: این پژوهش به شیوه ترکیبی اجرا شده است. در مرحله کیفی از راهبرد نظریه پردازی داده بنیاد (طرح نظام مند استراوس و کوربین) و روش نمونه گیری نظری استفاده شده است. در مرحله کمی، راهبرد پیمایش و هم بستگی در پیش گرفته شد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای، 400 تن به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای برآورد پارامترها و اجرای مدل یابی معادلات ساختاری از روش بیشینه درست نمایی در نرم افزار ایموس ۲۴ استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش در دو بخش کیفی و کمی نشان می دهد که تقلید و هم گرایی با روند جهانی، عوامل اصلی انتخاب رویکرد مدیریت دولتی نوین به شمار می آیند. همچنین نتایج نشانگر تأثیر ضعیف انتخاب رویکرد مدیریت دولتی نوین و تأثیر به نسبت قوی شرایط اختصاصی بر افزایش ناکارآمدی رویکرد مدیریتی حال حاضر کشور است. انتخاب رویکرد مدیریت دولتی نوین در کشور با وجود شرایط اختصاصی حاکم بر نظام مدیریتی، به ناکارآمدی بیشتر و افزایش پیامدهای منفی آن منجر شده است. نتیجه گیری: در جمع بندی کلی می توان گفت که بهبودی سه مؤلفه مهم حکمرانی خوب، یعنی حاکمیت قانون، شفافیت و مهار فساد،  پیش نیاز اصلی به کارگیری رویکرد مدیریت دولتی نوین و رکن اصلی آن، یعنی خصوصی سازی به شمار می آید. در غیر این صورت، به کارگیری این رویکرد در بخش دولتی با تبعات منفی بسیار بیشتری همراه خواهد بود.

یکی از راهکارهای آزادسازی انرژی درونی اساتید برای حضور فعال در دانشگاه یا مؤسسه آموزشی، شناسایی عوامل انگیزش آنها است. بدین منظور، پژوهشی کاربردی با راهبرد پیمایش در میان نمونه 453 نفری از اساتید کادری و مدعو دانشگاه پیام نور استان تهران انجام شد. با مرور ادبیات نظری و مصاحبه با برخی خبرگان آموزش از راه دور در دانشگاه پیام نور، پرسشنامه ای متشکل از 48 شاخص، تهیه و در اختیار نمونه قرار داده شد. نتایج تحلیل عاملی تأئیدی، حاکی از آن بود که نخست این شاخص ها را می توان در ده عامل احساس هویت، پیشرفت و ارتقا، مسئولیت و اختیار، مشارکت در تصمیم، ارتباط با همکاران، امنیت و رفاه، حقوق و پاداش، شرایط کاری، سیاست ها و رویه ها، و کم و کیف دانشجو قرار داد؛ آنگاه این عوامل را به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم کرد. همچنین، نتایج آزمون میانگین مشخص کرد، مهم ترین عامل در انگیزش اساتید «ارتقا و پیشرفت» بوده، «احساس هویت» نیز بیشترین رضایت انگیزشی را برای اساتید در وضع جاری به همراه دارد

با توجه به اهمیت پیاده سازی تمدن سازمانی، به عنوان رویکردی تکمیل کننده تعالی سازمانی، این پژوهش با هدف طراحی و تبیین مدل تمدن سازمانی در شرکت فولاد مبارکه اصفهان با روش آمیخته (کمّی و کیفی) انجام شد. در این پژوهش، 15 خبره جامعه هدف شامل استادان حوزه مدیریت، متخصصان و خبرگان این شرکت با روش گلوله برفی هدفمند شناسایی و مصاحبه با آن ها به روش عمیق نیمه ساختاریافته انجام گردید. جامعه آماری در بخش کمّی، مدیران و کارکنان با تجربه شرکت می باشند که حجم نمونه از طریق نمونه گیری خوشه ای و فرمول کوکران برابر 200 نفر به دست آمد. روایی و پایایی پرسشنامه باز طریق شاخص های CVR و آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. براساس یافته های بخش کیفی و روش دلفی، 4 مؤلفه اصلی و 40 مؤلفه فرعی، شناسایی و مدل تمدن سازمانی طراحی شد. همچنین براساس یافته های بخش کمّی، بارهای عاملی در کل مدل در مؤلفه های اصلی شامل انسان مداری، عدالت مداری، جامعه مداری و دانش مداری به ترتیب برابر 50/0، 578/0، 504/0 و 516/0 به دست آمد.

اگرچه تحلیل مدل درخت های راش برای شناسایی سؤال های سودار آزمون های مختلف معرفی شده است، اما تحقیقات اندکی در این خصوص صورت پذیرفته است. هدف از این تحقیق استفاده از مدل درخت های راش و بررسی عوامل مداخله گر در آشکارسازی کنش افتراقی سؤال های آزمون بود. برای پاسخگویی به سؤال های تحقیق از روش مطالعات شبیه سازی و داده های آزمون اختصاصی دانشگاه علوم انتظامی امین استفاده شد. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، توصیفی موسوم به تحقیقات روان سنجی است. جامعه آماری آزمون اختصاصی سال 1398 دانشگاه علوم انتظامی امین به تعداد 2414 نفر به صورت تمام شمار مورد تحلیل قرارگرفته است. جهت تشخیص نرخ آشکارسازی کنش افتراقی سؤال با استفاده از مدل درخت های راش از بسته DIFtree در نرم افزار R استفاده شد. نتایج حاصل از مطالعه شبیه سازی نشان داد که مدل درخت های راش، کنش افتراقی سؤال را در نمونه های با حجم بالای 1000 آزمودنی به صورت صد درصد شناسایی می کند. همچنین نتایج نشان داد که در آزمون اختصاصی دانشگاه علوم انتظامی تعداد 9 سؤال دارای کنش افتراقی سؤال هستند که در مهم ترین آن، تعداد 7 سؤال در گروه ریاضی با 18 سال سن (رسته دوم) و 6 سؤال در گروه ریاضی با 19 سال سن (رسته اول) دارای سوگیری نسبت به گروه علوم تجربی (رسته سوم) بوده وجهت آن به نفع رسته اول و دوم و به ضرر رسته سوم بوده است.

هدف پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی سواد مالی در دوره ابتدایی است. پارادایم پژوهش کیفی و به شیوه سنتزپژوهی با تکنیک تحلیل محتوا و فراترکیب انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در زمینه موضوع پژوهش مربوط به سال های 1385 تا 1399 و 2005 تا 2020 بود که بر اساس نمونه گیری هدفمند 114 منبع شامل اسناد، کتاب و مقالات ملی و بین المللی، از پایگاه های اطلاعاتی معتبر انتخاب گردید. داده های کیفی به شیوه کدگذاری و با استفاده از نرم افزار اطلس تی، تجزیه وتحلیل شد. اعتبارسنجی الگوی طراحی شده با بهره گیری از دو معیار اعتبارپذیری و قابلیت اعتماد انجام گردید. یافته ها نشان داد براساس 7 بعد کلی 32 مقوله استخراج گردید. این جستار منجر به ترسیم الگوی برنامه درسی سواد مالی، حول سه محور مبانی فلسفی، جامعه شناختی و روانشناختی و عناصر چهارگانه هدف، محتوا، فعالیت های یادگیری و روش های ارزشیابی گردید. براساس یافته ها سواد مالی با نظر به مسائل اقتصادی کشور، یکی از حلقه های مفقوده برنامه درسی دوره ابتدایی بوده و آموزش مهارت های بنیادی مالی ضروری است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در بازنگری برنامه درسی دوره ابتدایی و تدوین برنامه های توسعه حرفه ای معلمان مورد توجه سیاستگذاران، برنامه ریزان و دست-اندرکاران تعلیم و تربیت قرار گیرد و به ذی نفعان و متولیان آموزشی در شناخت عمیق نشانگان تربیت مالی یادگیرندگان کمک شایانی نماید.

یکی از عواملی که می تواند رابط بین قصدها و اعمال ما و پیامدهای بیرونی آنها قرار گیرد، عاملیت انسانی می باشد که بیانگر طراحی آگاهانه و اجرای قصدمند اعمال از سوی فرد به منظور تأثیرگذاری بر رویدادهای آینده است. هدف و روش: این پژوهش با رویکرد توسعه ای از نوع روان سنجی و روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ، شاخص هاى روان سنجی مقیاس ویژگی های عاملیت انسانی را با بهره گیری از نظریه اندازه گیری کلاسیک نمره آزمون و نظریه سوال-پاسخ مدرج مورد بررسی قرار داده و بدین منظور از ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری این پژوهش که شامل دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستانهای تهران بود با روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 500 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و تجزیه و تحلیل آماری بر روی 481 داده انجام شد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس ویژگی های عاملیت انسانی یون (2011) استفاده گردید و با بهره گیری از نرم افزارهای IRTPRO و SPSS سوالات پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نسبت روایی محتوا(CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) مقیاس ویژگی های عاملیت انسانی با روش والتس و باسل مناسب ارزیابی شد. مفروضه استقلال موضعی براساس شاخص x2 پیرسون با اعمال نظریه سوال-پاسخ مدرج شده سیمجیما و مفروضه تک بعدی بودن براساس تحلیل نظریه سوال-پاسخ چند بعدی برقراربودند. پارامترهای تشخیص با رویکرد سوال-پاسخ و رویکرد کلاسیک نمره آزمون هر دو رویکرد گویه 25 کمترین و گویه 2 بیشترین پارامتر تشخیص را داشتند. آستانه های پاسخ برای تمامی سؤالات به اندازه ای با یک دیگر فاص له داشتند که هیچ گزینه ای تحت پوشش گزینه دیگر ق رار نگرف ت و گزین ه ه ا ب ه ط ور مستقل در بازه هایی از تتا دارای احتمال انتخاب از سوی افراد بودند. باعتبار کل مقیاس با آلفای کرونباخ 945/0، قصدمندی894/0، پیش اندیشی780/0، خود واکنش گری871/0و بازاندیشی762/0محاسبه شد. همچنین نقش هر گویه در همسانی درونی با روش لوپ بررسی شد، که همه سوالات دارای نقش مطلوبی در همسانی درونی این مقیاس داشتند. مقدار ضریب اعتبار حاصل از نظریه سوال-پاسخ با روش حاشیه ای برای قصدمندی 92/0، پیش اندیشی 85/0، خودواکنش گری91/0، باز اندیشی 83/0 بدست آمد. .

« آزمون پال 2: سنجش فرایندی تشخیصی یادگیرنده» یکی از آزمون های پرکاربرد در حوزه اختلال های یادگیری است که دارای دو نسخه خواندن و نوشتن ریاضی است. هدف پژوهش حاضر بررسی انطباق آموزشی و فرهنگی این آزمون بود. به این منظور پس از ترجمه آزمون، مراحل انطباق ی ابی فرهنگی بررسی شد و از سه منبع کتب درسی ریاضی پایه دبستان، مصاحبه با معلمین و اجرای آزمایشی آزمون روی یک گروه 14 نفری از کودکان از دوره های پیش دبستانی تا پایه ششم، قابلیت کاربرد و ملاک های ویژه اجرای آزمون برای دانش آموزان ایرانی تهیه شد. اصلاحاتی در زمینه محتوای آزمون، در زمینه های محتوای بخش های حل مسئله کلامی، درک مفاهیم جزء و کل، در آزمون نمونه ایرانی انجام شد. همچنین ملاک های قطع آزمون برای دانش آموزان ایرانی در خرده آزمون های درک ارزش مکانی اعداد، خطایابی و توانایی انجام محاسبات به نسبت دستورالعمل اصلی آزمون در سن بالاتری قرار می گیرد. هندسه و اعداد اعشاری آیتمی است که در آزمون ریاضی پال 2 به صورت روابط جزء و کل پرداخته شده است اما در کتب درسی ایران مفصل تر و پیچیده تر است. آموزش محاسبه در نظام آموزش مدرسه ایران در سال های اخیر تغییراتی داشته که در دستورالعمل آزمون اصلاح گردید. شباهت های اجرا و نمره گذاری نسخه فارسی آزمون ریاضی پال 2 در نمونه ایرانی با دستورالعمل اصلی نسخه انگلیسی آزمون بیشتر از تفاوت های آن ها با یکدیگر است.

 این پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی هوش هیجانی در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول که طراحی الگو بود از دو روش استفاده شد. روش اول سنتز پژوهی و روش دوم از پدیدارشناسی استفاده شد و اطلاعات آن  از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان هوش هیجانی که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند به دست آمد. داده های بدست آمده از دو روش با رهیافت کدگذاری نظام مند تحلیل و الگوی مورد نظر استخراج شد، نتایج نشان داد در کلی ترین سطح با دو دلیل می توان از ضرورت پرورش هوش هیجانی دانش آموزان دفاع کرد: تأثیر هوش هیجانی بر سلامت روانی و تأثیر هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. همچنین این نتیجه حاصل شد که بهترین رویکرد برنامه درسی مبتنی بر هوش هیجانی رویکرد جامع، چندبعدی، کل نگر و تلفیقی است. در پایان الگویی ارائه شد که دارای سه بعد برنامه درسی موضوعی یا منظم، برنامه درسی تلفیقی و محیط و فضای مدرسه (خارج از کلاس درس) می باشد. دو بعد اول این الگو مربوط به کلاس درس می باشد و مخاطب اصلی آن دانش آموزان می باشند. بعد سوم آن مربوط به محیط فیزیکی و روانی مدرسه و خارج از کلاس درس می باشد که مخاطب اصلی آن را کارکنان مدرسه تشکیل می دهند. در مرحله دوم که بررسی اعتبار الگو با استفاده از روش دلفی بود  میزان توافق متخصصان برنامه ریزی درسی  و هوش هیجانی  که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند  91.16 درصد برآورد شد

اگرچه کلاس های درس مجازی در زمان همه گیری کرونا با سرعت بسیار زیادی در دانشگاه های کشور بکار گرفته شد اما کیفیت و اثربخشی این کلاس ها مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است. در همین راستا پژوهش حاضر به ارزیابی تکوینی کلاس های مجازی دانشگاه ها در زمان همه گیری کرونا پرداخت. روش پژوهش کیفی و کمی بود. از بین اعضای هیأت علمی رشته مدیریت آموزشی دانشگاه های آزاد و دولتی تهران، با روش نمونه گیری هدفمند، 20 نفر برای بررسی بخش کیفی و 384 دانشجوی تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل سال تحصیلی 1400-1399 دانشگاه های آزاد و دولتی تهران با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده های کیفی از مصاحبه نیم ساختاریافته و برای گردآوری داده های کمی از پرسشنامه محقق ساخته 43 سوالی با 9 سازه و حداقل مقدار آلفای کرونباخ 701/ ، استفاده شد. جهت تحلیل داده های بخش کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شد و ابعاد و مؤلفه های ارزیابی تکوینی کلاس های مجازی دانشگاه ها شناسایی شد. سپس با استفاده از تحلیل شکاف و تحلیل اهمیت-عملکرد به ارزیابی وضعیت کلاس های درس مجازی پرداخته شد. براساس نتایج تحلیل کیفی 3 مضمون فراگیر، 9 مضمون سازمان دهنده و 43 مضمون پایه شناسایی شد. یافته ها نشان دادند کارایی نظام آموزشی و توسعه آموزش مجازی در حد مطلوب است. همچنین مشخص شد کلاس های مجازی مورد مطالعه از نظر ایجاد محیط یادگیرنده، استعدادیابی و پاسخ به نیازهای آموزشی دانشجویان، مشارکت دانشجویان در بحث آموزش و یادگیری آنلاین، نهادینه سازی ارزیابی تکوینی، توانمندسازی اساتید در ارزیابی تکوینی و ترمیم نواقص و شکاف های یادگیری دانشجویان از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند.