فاطمه عزیزی

روستاهای کلان شهر هایی از جمله تهران، با توجه به موقعیت نسبی، مهاجرپذیر بوده؛ و پیوسته مهاجرت بر تحولات اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی روستا های پیراشهری این کلانشهر تاثیرگذار است. در این راستا، یکی از مهمترین تحولات در روستا های پیراشهری تهران با تمرکز بر مهاجرت، تحولات اقتصادی می باشد. در این بین، هدف پژوهش حاضر، سنجش تحولات اقتصادی و پیامدهای حاصل از مهاجرت در روستاهای پیراشهری کلانشهر تهران است. روش تحقیق در پژوهش حاضر ترکیبی، حاصل از روش های کمی و کیفی است و برای گردآوری داده ها از روش های پرسشنامه ای و مصاحبه کمک گرفته شده و در بخش کمی با توجه به حجم جامعه آماری 9591 خانوار، حجم نمونه خانوارهای مورد پرسشگری بر پایه فرمول کوکران برابر 380 خانوار تعیین شد و در بخش کیفی نیز، حجم نمونه نخبگان مورد مصاحبه با روش نمونه گیری هدفمند 36 نفر تعیین شد. یافته های تحقیق در بخش کمی پژوهش نشان داد که شاخص تولید با میانگین 2/2 و شاخص اشتغال با میانگین 13/4 به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را از اشتغال پذیرفته است. همچنین نتایج در بخش کیفی پژوهش نیز نشان داد، مهاجر پذیری موجب رویه شدن سفرهای روزانه برای اشتغال، متنوع شدن الگوی درآمدی روستا، سرمایه ای شدن زمین و مسکن روستا، تحول در بنیادهای تولیدی روستا و رخنه بی انگیز گی در اشتغال به فعالیت های کشاورزی شده است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های مفهومی هوش سازمانی در آموزش و پرورش لرستان بر پایه پژوهش کیفی و تحلیل محتوا شکل گرفت. اطلاعات محتوایی هوش سازمانی در دو گام جمع آوری شدند: نخست، پیشینه پژوهشی نظریه های موجود درباره هوش سازمانی به طور جامع مرور شد. سپس، با 15 متخصص مدیریت آموزشی مصاحبه و نظرات آن ها درباره هوش سازمانی ضبط شد. تحلیل محتوای پیشینه پژوهشی و نظریه ها بیانگر 9 مولفه هوش سازمانی، یعنی، ارتباطات بین فردی، سازگاری با محیط، نظام فناوری، نظام اطلاعاتی، مدیریت دانش، مدیریت استراتژیک، رهبری در سازمان، ویژگی های فردی هوشمندی و امکانات مالی و زیربنایی سازمان بود. از تحلیل محتوای مصاحبه با متخصصان 18مولفه طبقات محیط اثربخش، تعاملات بین فردی، فضای مجازی، آموزش مادام العمر، ارائه دانش، امکانات زیربنایی، مسئله محوری، مسائل اقتصادی، فرهنگ سازمانی، مدیریت سازمان، هدفمندی در سازمان، تعلق سازمانی، عدالت سازمانی، هوش معنوی، تشویق اعضاء، اهمیت تحصیل، خردمندی و پژوهش شناسایی شدند. یافته منحصر به فرد این مطالعه که در مصاحبه با متخصصان دیده شد، معنویت بود که در مطالعه هوش سازمانی در آموزش و پرورش باید در نظر گرفته شود.

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر ویژگی های جمعیت شناختی گردشگران داخلی ایران بر نیت سفر آنان در دوران پاندمی کوید-19 و متغیرهای اثرگذار بر آن (ریسک ادراک شده، نگرش به اجتناب از ریسک و فراوانی سفر گذشته) بوده است. هم چنین، اهداف سفر گردشگران بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی آنان مقایسه شده است. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس احتمالی انجام شده است. داده ها از شهریور تا مهر 1399 و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته آنلاین گردآوری شده است. حجم نمونه 383 نفر بوده است. پایایی پرسشنامه بر اساس مقادیر آلفا کرونباخ تایید شده است. به دلیل استخراج گویه های پرسشنامه از ادبیات، روایی محتوا تایید شده است. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی، آزمون t- test، ANOVA و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها وجود تفاوت های مرتبط با جنسیت در نیت سفر، نگرش نسبت به اجتناب از ریسک، ریسک ادراک شده و فراوانی رفتار گذشته را تایید کرد. گروه های سنی از لحاظ نیت سفر و ریسک ادراک شده تفاوت معناداری نداشتند، اما از نظر نگرش به اجتناب از ریسک و فراوانی سفر گذشته تفاوت معناداری نشان دادند. نیت سفر و نگرش به اجتناب از ریسک از نظر میزان درآمد با یکدیگر تفاوت داشتند. فراوانی سفر گذشته، نگرش به اجتناب از ریسک و ریسک ادراک شده از نظر مراحل زندگی خانوادگی با یکدیگر تفاوت داشتند. تنها متغیری که با توجه به میزان تحصیلات تفاوت داشت، نیت سفر بود. نتایج نشان داد که به ترتیب 5%، 6%، %11 و 5% از تغییرات در نیت سفر، ریسک ادراک شده، نگرش به اجتناب از ریسک و فراوانی سفر گذشته را می توان با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی توضیح داد. نتایج حاکی از وجود تفاوت های معنادار در اهداف سفر بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی بود. این یافته ها به افزایش آگاهی سازمان های بازاریایی مقصد در مورد رفتارهای گردشگران داخلی در دوران پاندمی کوید-19 کمک می کند.

گردشگری ساحلی پتانسیل ایجاد فرصت های اقتصادی و اشتغال در بسیاری از کشورها را دارد. هدف از تحقیق حاضر، تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری ساحلی ایران با استفاده از روش های تصمیم گیری چندشاخصه است. بدین منظور، ابتدا عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری ساحلی در ایران با استفاده از ادبیات موضوع و بهره گیری از نظرات خبرگان و روش دلفی فازی شناسایی شدند. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از دید شیوه گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را خبرگان صاحب نظر در زمینه گردشگری ساحلی ایران تشکیل می دهند. با استفاده از روش نمونه گیری قضاوتی از نظرات 15 نفر از خبرگان در حوزه تحقیق استفاده شده است. پس از گردآوری داده ها، با استفاده از روش آنتروپی شانون اهمیت و وزن هر یک از عوامل مشخص می شود. سپس با استفاده از روش ارزیابی نسبت جمعی (ARAS) به ارزیابی و اولویت بندی عوامل پرداخته شده است. براساس روش آنتروپی، عامل «بازاریابی و تبلیغات در مورد جاذبه های گردشگری مناطق ساحلی» از بیشترین اهمیت در حوزه توسعه گردشگری ساحلی ایران برخوردار است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری ساحلی ایران، «امنیت مناطق ساحلی»، «ایجاد فرصت اشتغال و توجه به محصولات و مشاغل محلی در مناطق ساحلی» و «امکانات تفریحی در مناطق ساحلی» دارای بالاترین اولویت می باشند.

کارایی سازمانی می تواند با افزایش استقلال حرفه ای کارکنان مانند قدرت تصمیم گیری و آزادی بیشتر فکر و عمل بهبود یابد. هدف از این پژوهش بررسی سطح استقلال کاری درک شده آموزش دهندگان سازمان نهضت سواد آموزی شهرستان سنندج بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل آموزش دهندگان نهضت سوادآموزی شهرستان سنندج بود، 100 نفر به عنوان نمونه انتخاب و جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استقلال کاری شایسته معلمان استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه ها با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. نتایج نشان داد که آموزش دهندگان با داشتن استقلال کاری لازم با قوه ابتکار خود و تجاربی که به دست می آورند با جنبه های برنامه درسی آشنا می شوند، در راه های مواد آموزشی دخالت کردن آنها منجر به حرفه ای تر شدن آنها می شود. نتایج نشان میدهد که هر چه آموزش دهنده در سطح دانش، اجتماعی، از زمان تدوین اهداف برنامه درسی، تا اجرا و محتوای آن و حتی در میزان، مکان و زمان آموزش هایی ضمن خدمت برای وی مشارکت داشته باشد آموزش دهنده به توقیت مهارت های خود می پردازد و به دنبال توسعه حرفه ای بودن خود است. این بدان معنی است که آموزش دهنده در پایان ارزشیابی از میزان موفقیت سوادآموزان، میزان موفقیت خود را ارزیابی می کند. ارزشیابی به عنوان بازخوردی از عملکرد آموزش دهنده کمک می کند تا اشتباهات خود را اصلاح کند، نقاط قوت خود را تقویت کند تا بتواند به سطوح حرفه ای خود بیفزاید.

مقدمه: بیمه های اجتماعی به صورت مجموعه ای از راهبردها و برنامه ها برای حفظ و بقای جوامع انسانی و توسعه آن ها در مناطق مختلف شهری و روستایی انجام می شود. دراین میان، مناطق روستا یی و عشایری به واسطه موقعیت خاص اکولوژیک و اقتصادی اجتماعی جایگاه ویژه ای دارند؛ لذا دراین مناطق، گسترش حوزه نفوذ بیمه، در معرض توجه قرار گرفته است. صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر عهده دار این مهم، در مناطق روستایی است. درحالی که شش سال، از فعالیت این صندوق، در مناطق روستایی می گذرد، از جمعیت مشمول آن حدود ۲۷ درصد به عضویت صندوق درآمده اند. مقاله حاضر چالش های روند گسترش بیمه را بررسی می کند. روش: تحقیق کاربردی حاضر، به روش توصیفی و هم بستگی است. در گردآوری اطلاعات از روش اسنادی کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختمند استفاده شده است. مصاحبه با کارشناسان صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر انجام شده و برای یافتن ارتباط بین شاخص توسعه یافتگی استان ها و تعداد بیمه شدگان از روش هم بستگی پیرسون استفاده شده است. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که موانع گسترش بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر عوامل متعددی دارد. دسته ای از عوامل، ساختاری و اجرایی بوده و دسته ای دیگر، برخاسته از وضعیت جامعه هدف است. ازجمله چالش های ساختاری و قانونی می توان به قوانین و مقررات و تعاریف و نبود تبلیغات صحیح و مناسب اشاره کرد. درخصوص جامعه هدف، می توان به دلایلی مانند بی اعتمادی به کارگزاران بیمه، عدم آگاهی از مزایای بیمه گفته شده، ناتوانی اقتصادی بیمه گزاران در پرداخت حق بیمه، به خصوص در مناطق کمتر توسعه یافته و مانند آن اشاره کرد. ضریب هم بستگی پیرسون نشان می دهد، هم بستگی بین درصد پوشش بیمه شدگان صندوق بیمه روستائیان و عشایر و شاخص توسعه انسانی (۰٫۰۴۸)، در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنا دار است. بحث: با توجه به ارتباط مستقیم و تنگاتنگ بین تأمین اجتماعی و توسعه پیشبرد بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر در مناطق روستایی کشور، به ویژه در مناطق کمتر توسعه یافته، محروم و حاشیه ای و برای دستیابی به حداکثری پوشش جغرافیایی و جمعیت، عرضه تسهیلات و حمایت های بیشتر و اتخاذ روش های خاص ترویجی و مشارکتی ضروری است. ازطرف دیگر، برای حل مشکلات ساختاری و اجرایی موجود بر سر راه گسترش پوشش بیمه ای جامعه هدف، به ارزیابی و اصلاح قوانین و اصلاح روند فعالیت اجرایی صندوق بیمه روستائیان و عشایر نیاز است.