مجید بلالی

در گذشته رسانه های مکتوب و دیداری-شنیداری کشور در بازار تولید و پخش، مشابه و رقیبی نداشتند، اما امروزه در سپهر رسانه ای بسیار پررقابتی فعالیت می کنند. گسترش تکنولوژی اینترنت، حاکم شدن وسایل ارتباطی نوین از یک سو و وجود شبکه توزیع خانگی، تولیدات مردمی و بیش از دوهزار کانال تلویزیونی ماهواره ای، تأثیر بر مخاطب را بسیار سخت تر از قبل کرده است. در این وضعیت، آگاهی از اینکه هر رسانه چه کارکردی داشته و در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان کشور چه جایگاهی دارد، به مسئولان کمک می کند تا تصمیم لازم را اتخاذ کنند. در این مقاله به منظور بررسی رقابت بازار در صنعت رسانه ای و سبد مصرف رسانه مردم کشور، ابتدا با کمک منابع کتابخانه ای کارکردهای رسانه مشخص شد: کارکرد نظارت بر محیط (نقش خبری)، ایجاد همبستگی اجتماعی در واکنش به محیط (نقش ارشادی و راهنمایی)، نقش آموزشی و سرگرمی و اوقات فراغت. سپس در نظرخواهی با الگوی تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی از 17 نفر از متخصصان و نخبگان عرصه فرهنگ و رسانه، سهم و و میزان توجه مردم به هر رسانه و برای هر کارکرد خاص مشخص شد. نتایج به کمک نرم افزار برای 13 نوع رسانه موجود در کشور تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد امروزه کارکرد عمده رسانه ها سرگرمی شده است. از جنبه کارکرد سرگرمی، سهم عمده را تلویزیون، ماهواره، بازی های کامپیوتری، رادیو و وب سایت ها دارند. از جنبه کارکرد ارشاد و آگاهی بخشی، سهم عمده به تلویزیون، ماهواره، وب سایت ها، رادیو و روزنامه می رسد. از جنبه کارکرد آموزشی، سهم عمده به تلویزیون، ماهواره، وب سایتها، کتاب و رادیو میرسد و از جنبه کارکرد اطلاعرسانی و خبر، سهم عمده به تلویزیون، رادیو، ماهواره، وب سایتها و روزنامه می رسد. به صورت کلی بیشترین مصرف رسانه ای در سبد مردم کشور در اختیار تلویزیون، ماهواره، رادیو، وب سایت ها، بازی کامپیوتری و فیلم های شبکه خانگی است

مقاله حاضر می کوشد، ضمن ارائه الگویی برای شناسایی عوامل کلیدی مؤثر در مقیاس ملی و جهانی، زمینه تهیه سناریوهای ممکن و محتمل در سال های آینده سازمان صداوسیما تا افق 1404 را فراهم آورد. داده های این مقاله، شامل 47 عامل است که با روش ترکیبی مصاحبه با نخبگان و روش دلفی به دست آمده است و طی دو مرحله، عوامل اصلی مشخص، پالایش یا ترکیب شده اند. در نهایت نیز 24 عامل و روند اصلی مشخص و از طریق پرسشنامه هایی، تأثیرات متقابل آنها جمع آوری و با نرم افزار میک مک، داده ها تحلیل شده است. سرانجام شش عامل به عنوان رویدادهای کلیدی و پیشران که بیشترین تأثیر را بر آینده سازمان دارند، شناسایی شدند. با توجه به نتایج، برای هر کدام از این شش عامل هجده سناریو پیشنهاد و شرایط آینده یک سازمان بسیار بزرگ و پیچیده شبیه سازی و مدل سازی شده است که می تواند درک شفافی به متخصصان این حوزه برای برنامه ریزی ارائه دهد.

در این مقاله برای بررسی بازار خودروهای لوکس کشور، ابتدا روند عرضه- تقاضای خودرو با توجه به ذائقه مشتریان و دیگر عوامل اثرگذار در تصمیم خرید، با کمک منابع کتابخانه ای و مصاحبه با متخصصان و نخبگان بررسی شده است. نتایج با الگوی تصمیم گیری AHP و نرم افزار super decision تحلیل شده است. جهت ایجاد مدل برای پنج خودروی مبنا در کل نوزده عامل مؤثر شناسایی شد (شش مشخصات محصول، چهار محدوده سنی، سه شرایط مشتری، شش روش های مؤثر در تبلیغ و معرفی محصولات). سپس با مدل ایجادشده، بازار بالقوه 21 خودروهای لوکس با قیمت به نسبت بالا در رنج 40 تا 150 میلیون تومان بررسی شد. نتایج نشان می دهد، به دلیل تعرفه بالا و تنوع کم محصول وارداتی، خودروهای مونتاژ داخل، با پوشش خدمات گسترده تر، تعرفه قطعات پایین تر و قیمت مناسب تر بازار بهتری دارند. البته اگر درصد قطعات داخلی یا زمان عرضه آنها خیلی زیاد باشد، رشد بازار کمتری دارند. اعتماد مشتریان به برند خودروهای کره نسبت به ژاپنی و اروپایی کمتر است ولی به علت قیمت مناسب بازار خوبی دارند.

به‌دلیل رقابت سنگین بین خودروسازان و تهدیداتی که توسط رقبای خارجی برای آنها وجود دارد، آنها سعی می‌کنند با همکاری یا ادغام، موجب کاهش رقابت داخلی شده و در هزینه‌های شرکت‌های خود صرفه‌جویی نمایند. ‌برآورد حجم بازار خودرو در کشور متاثر از دو عامل تقاضا و عرضه می‌باشد. تقاضا تابعی از نیاز جدید به خودرو و میزان خروج خودروهای فرسوده است و عرضه نیز تابعی است از ظرفیت تولید و بازارهای صادراتی. عوامل کلیدی موثر برتقاضا، درآمد سرانه و میانگین سنی جمعیت می‌باشند و پیش‌بینی تقاضا حاکی از نزدیک شدن بازار خودروی ایران به مرحله تعادل می‌باشد. ‌در این مقاله به‌منظور ارایه راهکار برای موفقیت مدیران و اثربخشی تلاش‌هایی که در جهت بقا و ارتقا این صنعت صورت می‌گیرد، مفهوم راهبرد ادغام، همکاری استراتژیک و واگذاری مطرح شده و با مطالعه بازار پیچیده خودرو در دنیا و چالش‌های آنها برای بقا و رشد، وضعیت صنعت خودروسازی کشورمان مورد توجه قرار می‌گردد. سپس با مصاحبه با متخصصان و نخبگان و استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره (AHP) راهبردهای این صنعت تحلیل می‌گردد. در این مقوله مزایای ادغام چون کاهش هزینه‌ها، دسترسی به دانش، فن‌آوری، تامین کنندگان و بازارهای مشترک و نیز توان مالی بالاتر در برابر معایبی چون انحصار و دولتی شدن بیشتر بررسی می‌شود و در این بین اثر کاهش تعرفه واردات و حذف سوبسید بنزین و استانداردهای زیستی نیز در نظر گرفته می‌شود. راهبرد پیشنهادی همکاری در تولید با خودروسازان خارجی است