تحلیل اثر رانت نفت بر رفاه اقتصادی در ایران، با تأکید بر اقتصاد زیر زمینی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در پژوهش حاضر رفاه اقتصادی و حجم اقتصاد زیرزمینی به ترتیب با استفاده از شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی و روش علل چندگانه آثار چندگانه محاسبه و برآورد شد. سپس با استفاده از رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی در قالب خطی (متقارن) و غیرخطی (نامتقارن)، اثر رانت نفتی بر رفاه اقتصادی با توجه به سطح اقتصاد زیرزمینی در دوره زمانی 1352 تا 1400 بررسی شد. نتایج پژوهش در بلندمدت نشان می دهد که رانت نفتی اثر مثبت بر رفاه اقتصادی در الگوی متقارن دارد. در قالب نامتقارن نیز رانت نفت اثر مثبت و البته نامتقارن بر رفاه اقتصادی دارد. بدین نحو که با افزایش ها در رانت نفت، رفاه اقتصادی افزایش یافته و با کاهش ها در آن، رفاه اقتصادی کاهش می یابد. همچنین اندازه اثرگذاری افزایش ها بر رفاه اقتصادی در رانت نفت بیش از کاهش ها در آن است. یافته دیگر آنکه سطح بالاتر از اقتصاد زیرزمینی، سبب کاهش اثرگذاری مطلوبِ افزایش ها در رانت نفتی بر رفاه اقتصادی می شود. نرخ تورم نیز در هر دو قالب با اثری منفی بر رفاه اقتصادی همراه است. طبقه بندی JEL : I31, O17 C22,Analysis of the Effect of Oil Rent on Economic Well-being in Iran with an Emphasis on the Underground Economy
In this study, economic well-being and the underground economy were calculated and estimated using the Index of Economic Well-Being (IEWB), and the MIMIC method, respectively. Then, using the ARDL method in linear (symmetric) and non-linear (asymmetric) formats, the effect of oil rent on economic well-being was investigated according to the level of the underground economy over the period 1973 to 2021. The long-run results demonstrate that oil rent has a positive effect on economic well-being in a symmetric model. In an asymmetric form, oil rent has a positive and asymmetric effect on economic well-being, which means that with increases in oil rent, economic well-being boosts, and with its decreases, economic well-being lessens. Also, the impact of increases in oil rent on economic well-being is more than its decreases. Another finding is that the higher size of the underground economy causes a reduction in the favorable effect of increases in oil rent on economic well-being. The inflation rate has a negative effect on economic well-being in both models. According to the results, it is suggested that governments should strengthen the tax system and the National Development Fund during increases in oil rent, so that economic well-being is not damaged when decreases in oil rent.JEL Classification: I31, O17, C22
تبلیغات
