شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر تربیت اخلاق معلمی با تأکید بر آموزه های اسلام در معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران

چکیده

زمینه و هدف: توجه به اخلاق و اخلاق معلمی، امروزه تبدیل به یکی از موضوعات پذیرفته شده در مدارس و مراکز آموزشی و یکی از موضوعات جالب و قابل توجه برای محققین است که تحت عناوین مختلفی مانند اخلاق کار، اخلاق حرفه ای، و ... به آن پرداخته شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر تربیت اخلاق معلمی با تأکید بر آموزه های اسلام در معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران انجام پذیرفت. روش پژوهش: پژوهش مذکور از نظر هدف بنیادی- کاربردی، از نظر داده های اطلاعاتی، از نوع آمیخته و از نظر نحوه اجراء، داده بنیاد در بخش کیفی و توصیفی پیمایشی در بخش کمی بود. شرکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش، خبرگان آموزش و پرورش بود. برای تعیین نمونه ها از روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند استفاده شد که 20 نفر با استفاده از اصل اشباع به عنوان حجم نمونه، در نظر گرفته شد. در بخش کمی نیز جامعه آماری، شامل تمامی معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران بود. برای تعیین حجم نمونه بخش کمی از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 300 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش نمونه گیری در این پژوهش تصادفی خوشه ای بود. در بخش کیفی پژوهش حاضر از مصاحبه های نیمه ساختمند استفاده شد. به منظور گردآوری داده ها در بخش کمی، از روش های کتابخانه ای (شامل کتاب ها، پایگاه های معتبر علمی و پایان نامه های دانشگاهی) و میدانی(پرسشنامه محقق ساخته ) استفاده شد. روایی و پایایی ابزار مورد بررسی و تأثیر قرار گرفت. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. در بخش کمّی از آزمون تی تک نمونه ای بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که ابعاد تربیت اخلاق معلمی با تأکید بر آموزه های اسلام در معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران، شامل تربیت شناختی، تربیت عاطفی، تربیت رفتاری است. همچنین، ابعاد مؤثر بر تربیت اخلاق معلمی با تأکید بر آموزه های اسلام در معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شامل، ارزش ها و هنجارهای اخلاقی جامعه، سیاست گذاری و برنامه ریزی در نظام آموزشی، معلم و برنامه درسی است. نتیجه گیری: بسترها و موانع پیاده سازی تربیت اخلاق معلمی با تأکید بر آموزه های اسلام در معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران شامل ابعاد محیطی، اجتماعی، آموزشی، حمایت، برنامه ریزی در نظام آموزشی و آگاهی معلمان معرفی شدند.