یک مدل جدید DEA شبکه ای فازی با اندازه های امکان و الزام برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم گیرنده با ارتباطات شبکه ای و داده های فازی (مطالعۀ موردی: صنعت برق ایران) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در تئوری امکان، به عنوان یکی از پرکاربردترین رویکردها در منطق فازی، تاکنون رابطه ای برای حل مدل هایی با محدودیت هایی از نوع مساوی و بر مبنای ریاضیات تئوری امکان ارائه نشده است؛ بنابراین از اهداف اصلی این تحقیق معرفی روابط دی فازی سازی محدودیت هایی به صورت مساوی، با اندازۀ الزام در نوع خاصی از مدل DEA شبکه ای-فازی، به منظور ارزیابی عملکرد و اندازه گیری کارایی های کلی و مرحله ای در صنعت برق ایران است. در این تحقیق با ترکیب مدل SBM فازی مبتنی بر تئوری امکان و مدل SBM شبکه ای ( N-SBM) ، مدل های تحلیل پوششی داده های شبکه ای فازی را توسعه و بهبود داده و چهارچوبی مناسب و قابل کاربردی برای شرایط با داده های غیرقطعی و با ساختار چندمرحله ای و شبکه ای ایجاد شده است. در پژوهش حاضر، ابتدا روابط دی فازی سازی محدودیت های مساوی با اندازۀ الزام ارائه شده است، سپس به کمک روابط پیشنهادی، مدل جدیدی از تحلیل پوششی داده های شبکه ای-فازی مبتنی بر تئوری امکان ارائه شده است. به منظور اعتبارسنجی مدل شبکه ای فازی پیشنهادی و با توجه به نقش زیربنایی صنعت برق در اقتصاد کشور، ماهیت شبکه ای آن و عدم قطعیت موجود در بعضی از متغیرها و داده های موجود در صنعت برق، از مدل پیشنهادی در ارزیابی عملکرد و محاسبۀ کارایی های مرحله ای و کلی واحدهای تصمیم گیرنده در صنعت برق ایران بهره برده شده است که با توجه به نتایج حاصل، رویکرد پیشنهادی می تواند ابزاری کارآمد در فرآیندهای مشابه با ارتباطات شبکه ای-فازی در نظر گرفته شود. همچنین در این مقاله و برای اولین بار به یکی از چالش های اصلی موجود در پژوهش های موضوعی تئوری امکان، که همان نبود روابط دی فازی سازی محدودیت های مساوی با اندازۀ الزام است، اشاره و راهکار ارائه شده است.A new fuzzy DEA network with possibility and necessity measures for performance evaluation of DMUs with network relations and fuzzy data: A case study in Iran regional power companies
Purpose: This paper aims to introduce necessity and possibility equality constraints in a real case, developing and improving fuzzy network DEA models by using proposed relations and creating a suitable and applicable framework for situations with uncertain and ambiguous data with multi-stage and network structure. Design/methodology/approach: First, the defuzzification relations of necessity equality constraints have been introduced. Then a new fuzzy network DEA model using proposed relations has been developed. After presenting the appropriate mathematical model and due to the infrastructural role of the electricity industry in the country's economy, electricity industry network structure, and uncertainty in some data of the electricity industry, the proposed fuzzy network DEA (FNDEA) has been used based on the possibility theory to evaluate all efficiency and sub-efficiency scores of Iran regional power companies. Findings: For evaluating the efficiency of the proposed FNDEA, the designed fuzzy network DEA has been used to calculate all efficiency and sub-efficiency scores of Iran's regional power companies. According to the results, the proposed research approach can be used as an efficient tool for performance evaluation in processes similar to network-fuzzy nature. Research limitations/implications: For future studies, FNDEA-SBM could be reformulated using a credibility measure which is considered as an average of the Pos/Nec measure, and a general fuzzy measure that is equal to the convex combination of Pos and Nec measures. Also, the adjustable fuzzy DEA model (AFDEA), which was proposed by Peykani could be adopted to equality constraints using Theorem 1. The novel fuzzy concepts such as Z-number, fuzzy type-2, and random fuzzy variables model (for more details see Azadeh & Kokabi (2016), Qin, Liu, Liu and Wang (2009), and Tavana, Shiraz, Hatami-Marbini, Agrell and Paryab (Tavana et al., 2013). In addition, further investigation into the evaluation and ranking of DMUs in different contexts and real-life case studies with fuzzy data can be carried out by applying the proposed model. Practical implications: The results of the proposed fuzzy network DEA model based on the possibility and necessity measures provided useful managerial implications for the efficiency and sub-efficiency evaluation of regional power companies. The study proved the usefulness of fuzzy network DEA as a decision-making tool in processes similar to network-fuzzy nature. Social implications: Due to the infrastructural role of the electricity industry in the country's economy, it is significant to evaluate the overall efficiency and sub-efficiencies of generation, transmission, and distribution centers of regional power companies. Allocating the optimal resources in the generation, transmission, and distribution centers of regional power companies based on the proper criteria increases the efficiency of the electricity industry and the quality of the level of welfare of the community. Originality/value: Concerning the necessity (Nec) measure, there is a lack of any procedure or formula to deal with equality chance constraints and this is one of the main challenges in possibility theory; therefore, in this paper and for the first time a solution has been provided to deal with such a challenge.
تبلیغات
