الگوی مفهومی انگیزش قرآن بنیان (تحلیل محتوای کیفی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف پژوهشِ حاضر ارائه «الگوی مفهومی انگیزش مبتنی بر قرآن» با بررسی مفاهیم استخراج شده از قرآن کریم بود. سؤال اصلی پژوهش عبارت بود از: «الگوی مفهومی انگیزش قرآن بنیان چیست؟». این پژوهش از نوع تحقیقات بنیادی−توسعه ای به شمار می رود و روش کیفی مورد استفاده در این پژوهش، «تحلیل محتوای کیفی» بود که در آن متن آیات کل قرآن (جامعه آماری) بررسی و مضمون های مربوط به «الگوی مفهومی انگیزش» به عنوان نمونه (بالغ بر 2700 آیه) شناسایی شد. سپس با مراجعه به تفاسیر، طبقه بندی مفهومی، کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت و محقق در راستای ارائه الگویی جامع پس از کدگذاری به سه مضمون پایه اعم از «علّی»، «ساختاری» و «پیامدی» رسید. یافته ها در بخش مضمون علّی متشکل از مقوله وادارنده بیرونی و درونی 29 مؤلفه، بازدارنده بیرونی و درونی با 16 مؤلفه طراحی شد. در مضمون ساختاری دو مقوله شناختی با 4 مؤلفه اصلی و تمایلات رفتاری با 11 مؤلفه ارائه و در مضمون پیامدی در مقوله های فردی 9 مؤلفه، خانوادگی 5 و اجتماعی 10 مؤلفه طراحی شد. روایی و اعتبار این الگو در مرحله اولیه توسط هفده نفر از کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت. مقدار cvr و cvi نشان دهنده روایی محتوایی این الگوی مفهومی است. نتایج نشان داد الگوی مفهومی انگیزش قرآن بنیان با مفهوم انگیزش در روان شناسی معاصر از حیث ماهیت، مبانی روان شناختی، ساختارهای شناختی−رفتاری، عوامل مؤثر و روش سنجش متفاوت است.A Conceptual Pattern of Quran-Based Motivation (Qualitative Content Analysis)
The aim of this study was to present "a conceptual pattern of Quran-based motivation". This pattern was obtained from reviewing the concepts extracted from interpreters' interpretations. The main question was that: what is a conceptual pattern of Quran-based motivation? This study was a basic-developmental research, and its methodology was a qualitative content analysis. All verses of Quran (the population) were reviewed and the themes related to a conceptual pattern of motivation were identified as the sample (over 2700 verses). By referring to the interpretations, conceptual categorization and open, axial, and selective coding were done. To achieve a comprehensive pattern, the researchers reached the three basic themes of "causal", "structural", and "consequential" after coding the data. The causal theme included internal and external compelling category (29 items), and internal and external inhibitory category (16 items). Two cognitive categories (4 items) and behavioral tendencies (11 items) in the structural theme, and personal (9 items), family (5 items), and social (10 items) categories were designed in the consequential theme. In the first stage, the validity and reliability of this pattern were examined by 17 experts. The value of CVR and CVI confirmed the content validity of this conceptual pattern. The results showed that the conceptual pattern of Quran-based motivation is different from the concept of motivation in contemporary psychology in terms of nature, foundations, structure, factors, and methodology.
تبلیغات
