مفاهیم نقوش شکار در دوره ساسانی با تأملی بر هنر مردمان پیش از تاریخ (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

انسان های اولیه برای غلبه بر حیوانات در شکار، نقش آن ها را بر دیوار غارها می کشیدند و با انجام اعمال جادویی و تیراندازی به تصاویر حیوانات، به پیروزی نمادینی بر آن ها دست می یافتند. درادامه با پیشرفت فرهنگ ها و تغییر الگوهای معیشتی، باورها نیز دستخوش تطور شد. رفته رفته گزیده ای از حیوانات مورداحترام قرار گرفتند و به توتم ها تبدیل شدند. بااین حال در ادوار مختلف و با گذشت زمان، شکار همچنان به عنوان وسیله ای برای نمایش قدرت و اعتقادات مذهبی به خصوص برای شاهان باقی ماند. به نظر می رسد که شکار همان عملکرد قدرت نمایی گذشته خود را دارد و حتی در ادوار اسلامی به عنوان یکی از رفتارهای شاهانه مدنظر بوده است. در ایران، شاید بهترین نمونه این چنین نمایشی را بتوان در دوره ساسانی دید. بنابراین، سؤال اصلی این است: آیا هنرمندان این دوره با به کارگیری موضوع شکار و نمایش آن به وسیله ابزار و مواد مختلف روی سطوح گوناگون، خواسته اند همان اهمیت شکار در پیش از تاریخ را به عنوان قدرت نشان دهند؟ هدف پادشاهان ساسانی از انتخاب موضوع شکار برای نقش بستن روی سطوح مختلف در دوران حکومت خود چه بود؟ در این مقاله، با رویکردی تحلیلی تاریخی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای به موضوع شکار در این ادوار پرداخته شده و هدف اصلی این مقاله رسیدن به مفهومی هرچند مناسب و نزدیک به نوع نگاه مردمان در این ادوار به موضوع شکار است.