تخصیص بهینه دارایی ها با فرض نااطمینانی های اقتصاد کلان و تحریم های بین المللی علیه ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ریسک و نااطمینانی از شاخص های اصلی تصمیم گیری در سرمایه گذاری است. در دنیای واقعی، اقتصاد پُر از نااطمینانی عوامل اقتصادی است که به بروز ریسک و مخاطره در فضای تصمیم گیری منجر می شود و رفتار سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار می دهد. در مطالعه حاضر، با استفاده از ترکیب مدل های شبکه عصبی مصنوعی و مدل مارکویتز، به برآورد پرتفوی بهینه سرمایه گذار در شرایط نااطمینانی پرداخته شد. بدین منظور، از دارایی های قیمت سهام، قیمت مسکن، قیمت سکه و اوراق مشارکت طی دوره زمانی 1378 1392 با داده های ماهانه استفاده شد. برای بررسی تأثیر شوک های اقتصاد کلان بر تصمیمات سرمایه گذار در انتخاب پرتفوی بهینه، از چهار متغیر نااطمینانی تورمی، نااطمینانی قیمت نفت، نااطمینانی نرخ دلار بازار آزاد و شاخص تحریم های بین المللی علیه ایران به عنوان متغیرهای وضعیت استفاده شد. برای محاسبه متغیرهای وضعیت از مدل ناهمسانی واریانس شرطی (GARCH) بهره گرفته شد. پس از محاسبه متغیرهای وضعیت، بازدهی و ریسک دارایی ها با کمک دو روش شبکه های عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) و شعاعی پایه (RBF) اندازه گیری شد. از نتایج مدل شبکه عصبی به عنوان متغیرهای ورودی در برآورد پرتفوی بهینه مارکویتز استفاده شد. نتایج تحلیل میانگین واریانس نشان می دهد که در دوره رونق بخش املاک، مسکن داراییِ مسلط در بین دارایی هایِ ریسکی بوده و بیشترین سهم دارایی را به خود اختصاص داده است. در طی دوره های اخیر، که دوره رکود بخش مسکن تلقی می شود، مسکن از سبد بهینه سرمایه گذاری خارج شده و به جای آن سهام و سکه داراییِ مسلطی در سبد سرمایه گذار است. به طور کلی، اوراق مشارکت، به منزله دارایی بدون ریسک در همه دوره ها، یکی از دارایی های قابل اعتماد در سبد بهینه سرمایه گذار به شمار می رود.