بررسی تطبیقی رشد اخلاقی در قابوسنامه از دیدگاه کلبرگ

چکیده

دراین مقاله با روش تحلیلی- توصیفی نخست به نظریه و دیدگاه کلبرگ در مراحل رشد اخلاقی پرداخته و سپس این نظریات در قابوسنامه مورد تطبیق قرار گرفت.لورنس کلبرگ این مراحل را در سه سطح و شش مرحله بیان می کند که عبارتند از: سطح پیش قراردادی، سطح قرار دادی، سطح فرا قراردادی. هدف از این مقایسه آگاهی از تفاوتها و شباهتهای بین نظریات این دو اندیشمند می باشد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که قابوسنامه عنصرالمعالی به عنوان یک منبع علمی برای رشد اخلاقی علاوه بر دارا بودن مراحل رشد کلبرگ حاوی مراحل بیشتری است که از دین و مذهب نشأت گرفته است. وی برخلاف کلبرگ فقط به ترسیم انواع مراحل رشد اخلاقی بسنده نمی کند بله در مورد شیوه بهره وری از افراد دیگر در مراتب اخلاقی پند و اندرز نیزمیدهد. همچنین بر مبنای نظریه کلبرگ رسیدن به سطح فرا قراردادی در بزرگسالان تقریباً امکان پذیر نمی باشد ولی از نظر عنصرالمعالی با تکیه بر قوانین الهی و مذهب حتّی به این مرحله هم میتوان رسید