تحلیل محتوای کتابهای درسی نظام آموزش و پرورش ایران بر اساس میزان توجه به مؤلفه های شایستگی فرهنگی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف : هدف از انجام این پژوهش، تحلیل محتوای کتابهای درسی نظام آموزش و پرورش ایران بر اساس میزان توجه به مؤلفه های شایستگی فرهنگی بود. روش: این پژوهش با راهکار کتابخانه ای و با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی و کیفی انجام شد و واحد تحلیل؛ متن، تمرینها، پرسشها و تصاویر در نظر گرفته شد. یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل محتوا، در کلیه کتابهای مورد تحلیل، 6864 مؤلفه شایستگی فرهنگی شناسایی شد که 2258 مؤلفه مربوط به کتابهای فارسی، 2137 مؤلفه مربوط به کتابهای هدیه های آسمان و دین و زندگی، 1432 مؤلفه مربوط به کتابهای علوم اجتماعی، 333 مؤلفه مربوط به کتابهای فرهنگ و هنر، 273 مؤلفه مربوط به کتابهای تفکر و سبک زندگی، 71 مؤلفه مربوط به کتاب انسان و محیط زیست، 137 مؤلفه مربوط به کتاب سلامت و بهداشت و 223 مؤلفه مربوط به کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی بوده است. دوره ابتدایی دوم با 2105 مؤلفه و دوره ابتدایی اول با 1211 مؤلفه دارای بیشترین و کمترین مؤلفه های مدّ نظر بوده است. نتیجه گیری: با وجود اینکه در کتابهای درسی به ویژگی های شایستگی فرهنگی توجه شده است، اما میزان پرداختن به مؤلفه های شایستگی فرهنگی در دوره های مختلف نامتعادل بود.