راهبردهای ارتقای دیپلماسی رسانه ای در زمینه توسعه فرهنگی ایران برای دوران پسابرجام (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ابزارهای ارتباطی به مثابه کارگزاران فرهنگی در شکل دهی به افکار عمومی و ذهنیت ها، تأثیر به سزایی دارند. تحولات منطقه آسیای غربی و افول گروه تروریستی داعش، همه پرسی جدایی کردستان عراق، روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور امریکا و حضور اکثریت جمهوری خواهان در مجالس سنا و کنگره امریکا و لفاظی های تند نومحافظه کاران در قبال ایران اسلامی و تهدید لغو توافق برجام از سوی ترامپ، بسترهای تبلیغی بسیار عمیقی را برای دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده است. هدف این تحقیق، راهبردهای مطلوب ارتقای دیپلماسی رسانه ای ج.ا.ا در راستای توسعه پایدار فرهنگی ایران در دوران پسابرجام است. این تحقیق با استفاده از روش دلفی، طی سه مرحله، با بهره گیری از الگوی برنامه ریزی استراتژیک انجام شد. برای دستیابی به اهداف تحقیق از نظرات 23 نفر از خبرگان این حوزه (کارشناسان و مدیران در عرصه های علوم سیاسی، روابط بین الملل، مدیریت فرهنگی، علوم ارتباطات، ارتباطات بین الملل و مدیریت رسانه) استفاده شد. نتیجه این تحقیق نشان داد راهبردهای رقابتی مناسب ترین راهبردها برای ارتقای دیپلماسی رسانه ای ج.ا.ا در راستای توسعه پایدار فرهنگی ایران در دوران پسابرجام هستند. در انتها راهبردهای رقابتی تدوین شده، اولویت بندی شدند. مهم ترین راهبردهای این تحقیق، راهبرد «یکپارچگی معنایی در بسته بندی پیام رسانه های ج.ا.ا برای مدیریت ادراک و فرار به موقع از پارازیت شناختی و روایت و ایده ساخته و پرداخته رسانه های غربی امریکایی در راستای تهاجم فرهنگی رسانه ای امریکا علیه ایران است». همچنین راهبرد «تأکید بر عبور از تک گویی به گفتگو در دیپلماسی رسانه ای ج.ا.ا در دوران پسابرجام که برای تحقق گفتگوی بین تمدن ها و ملت ها در راستای تنش زدایی و ایجاد فضای روانی بیناذهنیتی جهانی سالم برای گسترش روابط فرهنگی با ایران است». به نظر می رسد این راهبردها با نظریه موازنه نرم مطابقت دارد.