روانشناسی معاصر

پژوهش های قبلی نشان داده است که ماهیت نشانه ای استرس شغلی در بین زنان و مردان متفاوت است. در پژوهش حاضر توجه عمده به تفاوت نشانه های استرس شغلی شامل اضطراب و شکایت های روان تنی و متغیرهای اصلی تاثیرگذار بر استرس شغلی یعنی امنیت شغلی، ویژگی های شغلی و روابط اجتماعی در محیط کار در بین زنان و مردان بود. نمونه پژوهش حاضر شامل 321 نفر بوده که با توجه به تحلیل زیرگروه ها از بین دو جنس زن و مرد به ترتیب 177 و 144 نفر انتخاب گردیدند و به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب صفت-حالت، شکایت های روان تنی و مقیاس محیط کار پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که بین زنان و مردان در اضطراب (P<0.01)، شکایات روان تنی (P<0.05)، ویژگی های شغلی (P<0.01)، روابط اجتماعی در محیط کار (P<0.01) و امنیت شغلی (P<0.01) تفاوت معنادار وجود دارد. یافته ها با توجه به نظرات و یافته های تجربی مورد بحث قرار گرفته است.

در پژوهش حاضر، به بررسی رابطه «خود ناهمخوانی» و «بهزیستی» در بین مبتلایان به هراس اجتماعی پرداخته شد. پژوهش ها نشان داد که مبتلایان به هراس اجتماعی از بهزیستی پایین تری برخوردارند. همین طور، «خود ناهمخوانی» با هراس اجتماعی رابطه مستقیم و با بهزیستی رابطه منفی دارد. لذا این سوال مطرح است که کدام یک از انواع «خودناهمخوانی» تاثیر بیشتری بر بهزیستی مبتلایان داشته و آیا «خود ناهمخوانی» مستقیما باعش کاهش بهزیستی مبتلایان به هراس اجتماعی می شود یا از طریق افزایش هراس اجتماعی کاهش بیشتر بهزیستی را به دنبال دارد. برای اجرای این طرح، تعداد 250 نفر از دانشجویان مبتلا به هراس اجتماعی به تصادف انتخاب شدند که همزمان به پرسشنامه های بهزیستی و «خود ناهمخوانی» پاسخ دادند. نتایج نشان داد که خود ناهمخوانی «واقعی ناخواسته» و «واقعی/بایدی» به ترتیب تاثیر بیشتری بر بهزیستی دارند. همچنین اثر مستقیم «خود ناهمخوانی» بر بهزیستی بیش از اثر غیر مستقیم آن است. این یافته می تواند برای درمان هراس اجتماعی و ارتقا سطح بهزیستی مبتلایان دستاورد مهمی به شمار آید.

احسان هادی,حمزوی فاطمه * دانشگاه گیلان به منظور بررسی اثر مشاهده فیلم های پرخاشگرانه بر سیستم ایمنی بدن، به ویژه در دستگاه تنفسی، تغییرات در مقدار غلظت ایمونوگلوبولین ترشحی A موجود در بزاق آزمودنی ها مورد پیگیری قرار گرفت. 22 دانشجوی دختر به روش داوطلبانه انتخاب شدند. آزمودنی ها به شکل کاملا تصادفی در دو گروه 11 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. به آزمودنی های گروه آزمایش فیلمی پرخاشگرانه و به آزمودنی های گروه کنترل فیلمی خانوادگی نشان داده شد. بر اساس طرح اندازه گیری های مکرر از آزمودنی های دو گروه قبل و بعد از مشاهده فیلم ها در مدت پنج دقیقه در شرایط کاملا یکسان نمونه بزاق جمع آوری شد. داده های هر دو گروه بر اساس روش آزمایشگاهی ایلایزا تجزیه و تحلیل شد و با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد غلظت “slaA” در گروه آزمایشی بعد از تماشای فیلم پرخاشگرانه در مقایسه با غلظت آن قبل از تماشای فیلم به شکل معناداری افزایش یافته بود. همچنین این افزایش غلظت “slgA” در مقایسه با غلظت “slgA” قبل و بعد از مشاهده فیلم خانوادگی در گروه کنترل از نظر آماری معنادار بود. می توان نتیجه گرفت که مشاهده فیلم پرخاشگرانه بر میزان غلظت “slgA” بزاق اثر گذار است. نتایج نشان داد که مشاهده یک فیلم پرخاشگرانه همچون مشاهده یک فیلم ترسناک و قرار گرفتن در معرض یک استرس حاد به افزایش غلظت “slgA” منجر می شود

پژوهش حاضر اثربخشی مصاحبه انگیزشی گروهی را در کاهش وزن افراد مبتلا به دیابت نوع دو بررسی نموده است. از میان مراجعان انجمن دیابت ایران و انستیتو غدد و متابولیسم، 93 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو انتخاب شدند. شرکت کنندگان به طور تصادفی به گروه های مصاحبه انگیزشی (30 نفر)، آموزش گروهی شناختی-رفتاری (26 نفر) و کنترل (37 نفر) اختصاص یافتند. میان گروه های پژوهش از نظر ویژگی های خط پایه تفاوتی دیده نشد. نتایج نشان داد که در گروه های مصاحبه انگیزشی و آموزش گروهی شناختی-رفتاری، در مقایسه با گروه کنترل، میانگین شاخص توده بدن (BMI) به طور معناداری پایین تر بود، و در گروه مصاحبه انگیزشی گروهی، در مقایسه با آموزش گروهی شناختی-رفتاری، میانگین هموگلوبین گلیکوزیله (HbAlc) به طور معناداری پایین بود. بر اساس یافته های پژوهش به نظر می رسد. در بیماران دیابت نوع دو، مصاحبه انگیزشی گروهی و آموزش گروهی شناختی-رفتاری، می توانند به عنوان مداخله ای موثر، موجب کاهش وزن شوند، و مصاحبه انگیزشی گروهی بهتر از آموزش گروهی شناختی-رفتاری می تواند کنترل قند خون را بهبود بخشد. این یافته ها از آن نظر قابل توجه هستند که هیچ کدام از این مداخله ها با هدف صرف کاهش وزن صورت نگرفته بودند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه تاب آوری و سخت کوشی با موفقیت ورزشی، بهزیستی روان شناختی و درماندگی روان شناختی بود. یکصد و سی و نه ورزشکار داوطلب (96 پسر، 43 دختر) از دانشجویان رشته های مختلف ورزشی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران و ورزشکاران باشگاه های سایپا، قزوین، صنام،‌ پیکان، پاس، پیروزی، ایران خودرو، آرارات و رازی در این پژوهش شرکت کردند. از ورزشکاران خواسته شد مقیاس تاب آوری کانر- دیویدسون (CD-RISC)، مقیاس سخت کوشی (HS) و مقیاس سلامت روانی (MHI) را تکمیل کنند. به منظور سنجش موفقیت ورزشی آزمودنی ها، «مقیاس موفقیت ورزشی» (SAS) در اختیار مربیان ورزشکاران قرار گرفت و ضمن تشریح اهداف پژوهش، از آنها خواسته شد پرسشنامه را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که تاب آوری و سخت کوشی با موفقیت ورزشی و بهزیستی روان شناختی همبستگی مثبت معنادار و با درماندگی روان شناختی همبستگی منفی معنادار دارند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که سازه های تاب آوری و سخت کوش می توانند تغییرات مربوط به موفقیت ورزشی و سلامت روانی را در ورزشکاران پیش بینی کنند. نتایج و پیامدهای پژوهش در این مقاله تشریح و تبیین می شوند.

هدف از این پژوهش ساخت و اعتباریابی آزمون تشخیصی حساب نارسایی برای دانش آموزان پایه پنجم دبستان شهر اصفهان بود. نمونه مورد نظر در این پژوهش 300 نفر از دانش آموزان پایه پنجم دبستان (152 پسر و 148 دختر) بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از نواحی پنج گانه آموزشی شهر اصفهان در سال تحصیلی 85-86 انتخاب شدند. در این پژوهش، کتاب ریاضی پایه پنجم دبستان تحلیل محتوا شد. ضریب کریپندورف مبنی بر توافق تحلیل محتوا 0.84 محاسبه شد. بر اساس مقوله های استخراج شده و هدف های رفتاری هر مقوله و با توجه به نظریه شناختی بلوم و حجم هر مقوله در کتاب درسی ریاضی 150 سوال طرح و به صورت مقدماتی اجرا گردید. سپس فرم نهایی اجرا و پارامترهای سوالات آزمون بر اساس نظریه کلاسیک آزمون و نظریه سوال-پاسخ محاسبه گردید. نتایج نشان داد که این آزمون دارای روایی مطلوب و نیز پایایی مناسب =0.92) و ضریب بازآزمایی (0.94= بوده و حساسیت و دقت این آزمون به ترتیب 99 و 96 درصد به دست آمد. پارامتر تشخیصی a (g) و دشواری b (g) بر اساس نظریه سوال-پاسخ نیز نشان داد که همه سوالات دارای قدرت تشخیص مناسب (بالای (0.5 و دشواری مطلوب بوده و با مدل 2 پارامتری برازش کامل دارند (P>0.05). منحنی تابع آگاهی آزمون نیز نشان داد که مناسب ترین کاربرد این آزمون در سطوح توانایی ریاضی -0.2 (?) تا +2 است.

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان و رابطه معنویت، استرس شغلی، تعهد سازمانی و رضایت شغلی در پرستاران شهر تهران بود. بدین منظور از یک طرح پژوهشی توصیفی از تحلیل رگرسیون استفاده شد. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، نمونه ای شامل 397 پرستار (307 زن، 75 مرد) از بیمارستان های تهران انتخاب شدند. آنها چهار پرسشنامه معتبر معنویت و مراقبت معنوی، استرس شغلی، تعهد سازمانی و رضایت شغلی را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که پرستاران رضایت شغلی کم و در عین حال تعهد سازمانی متوسط و بالاتر از متوسط و همچنین احساس معنوی و مراقبت معنوی بالا و استرس شغلی بالاتر از متوسط داشتند. نتایج ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون حاکی از آن بود که استرس شغلی با سه متغیر دیگر پژوهش رابطه منفی دارد. علاوه بر این، معنویت، تعهد سازمانی و استرس شغلی پیش بین های معناداری (P<0.05) برای رضایت شغلی پرستاران بودند.