علوم اجتماعی (علامه طباطبایی)

علوم اجتماعی (علامه طباطبایی)

علوم اجتماعی علامه 1384 شماره 30

مقالات

۱.

کدام معیار؟ بررسى اى انسان شناختى در زمینه تولید علم و چالش هاى علوم انسانى در ایران

کلید واژه ها: علوم انسانى تولید علمى مقالات داورى شده بین المللى شدن فرهنگ رشته اى علوم انسانى غربى و غیرغربى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی
تعداد بازدید : 451 تعداد دانلود : 845
" مقاله حاضر بحثى درباره وضعیت تولید علم در رشته هاى علوم انسانى در ایران است. براى این منظور به بررسى انتقادى مسئله چاپ مقاله در مجلات خارجى که اخیراً به مثابه یک شرط ضرورى براى ارتقاى اعضاى هیئت علمى مطرح شده است، پرداخته ایم. سعى شده است ابعاد این مشکل عملى در دانشگاه هاى کشور از منظر معرفت شناختى تحلیل و تبیین شود. ضمن تایید اهمیت چاپ مقاله خارجى به مثابه شکلى از تولید و انتقال ایده و دانش در رشته هاى علوم انسانى، تلقى آن به مثابه یک شرط اجتناب ناپذیر را مورد نقد قرار داده ایم. این مقاله به بررسى تفاوت هاى رشته اى، گفتمانى و اجتماعى در علوم انسانى ایرانى و غرب پرداخته و محدودیت هاى گفتمانى و اجتماعى نشر مقالات ایرانى در این مجلات را تحلیل کرده است. در بخش دیگر مقاله ضمن تایید ضرورت تلاش براى بین المللى شدن هر چه بیش تر آموزش عالى ایران، به این بحث پرداخته شده که با تاکید صرف بر چاپ مقاله نمى توان فرآیند بین المللى شدن را تحقق بخشید، بلکه باید کلیت ساختار آموزش و پژوهش در دانشگاه هاى کشور آمادگى این امر را داشته باشند. در زمینه برخى موضوعات محورى، سیاست هاى قابل توجه به صورت تجویزى توصیه شده است. "
۲.

زناشویى پسرعمو ـ دخترعمو در ایران: بررسى جامعه شناختى (Sociologic) و مردم شناختى (Anthropologic)

نویسنده:

کلید واژه ها: زناشویى خویشاوندى متقاطع (Cross) زناشویى خویشاوندى متوازى (Parallel) نهوه شیربها فصل نسبت هاى پدرى نسبت هاى مادرى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 561 تعداد دانلود : 539
" زناشویى بین عموزادگان یکى از شایع ترین اشکال ازدواج هاى خویشاوندى (همخون) در ایران است که از دیرباز در بین عوام و حتى خواص متداول بوده و در فرهنگ عامه (Folklore) این سرزمین انعکاسى وسیع یافته است. این سنت در مناطق روستایى ایران رواج بیش ترى دارد و در بین عشایر از بیش ترین اعتبار و استحکام برخوردار است. اهمیت و منزلتِ این سنت نزد بعضى از جوامع عشیره اى ایران ـ مثلا عشایر عرب خوزستان ـ به درجه اى است که براى حفظ و اجراى آن، مقررات غِلاظ و شِدادى وضع گردیده است تا آن جا که متخلفان از آن، در معرض مجازات هایى بسیار سنگین ـ حتى قتل ـ قرار مى گیرند. در این مقاله، تلاش شده است وسعت شیوع این گونه ازدواج و علل و زمینه هاى آن در ایران ـ از دیدگاه جامعه شناسى ـ بررسى و تحلیل گردد و به پى آمدهاى اجتماعى آن اشاره شود. "
۳.

هرمنوتیک از دیدگاه هایدگر در شهرسازى

نویسنده:

کلید واژه ها: هایدگر تاویل هرمنوتیک شهرسازى معنى و پدیدارشناسى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
تعداد بازدید : 131 تعداد دانلود : 834
" در این مقاله سعى گردیده تفکر هرمنوتیکى هایدگر در شهرسازى مورد مطالعه قرار گیرد و با توجه به طرح مباحث فلسفى و شناختى که مطرح مى گردد، تا آن جا که امکان دارد به هدف نزدیک شویم. هرمنوتیک در لغت به معناى تاویل کتب مقدس است و فهم این کتب را در قالب پدیدارشناسى مورد بازبینى قرار مى دهد. «هرمنوتیک» علم یا نظریه تاویل است. ریشه واژه «هرمنوتیک» واژه یونانى hermenevein است به معناى تاویل کردن، به زبان خود ترجمه کردن، و به معناى روشن و قابل فهم کردن و شرح دادن. در اساطیر یونان، هرمس پیام هاى اغلب رمزى خدایان را براى میرایان تاویل مى کند. پس تعجب آور نیست که هرمنوتیک به عنوان یک روش، از تاویل متون مقدس مى آغازد و با فقه اللغه نزدیکى زیادى دارد. مجادلات جنبش اصلاح طلبى بر سر این حکم کلیساى کاتولیک که تنها این کلیسا صلاحیت تاویل کتاب مقدس را دارد، با پافشارى پروتستان ها برخودبسندگى متن مقدس و عزم جزم آن ها بر نشان دادن روشنى و وضوح بنیادین کتاب مقدس به نتیجه رسید. پیکره کلى نظریه و عمل حاصل از این مباحثات، هرمنوتیک را پى ریزى کرد. تنظیم تدریجى این موارد و تبدیل آن به یک روش شناسى براى تاویل متن، در اواخر سده نوزدهم شکل نظریه فلسفى عام ترى به خود گرفت که اگر نه در همه سویه هاى کوشش ها و فرهنگ بشرى، دست کم در بیش تر آن ها بر اهمیت قاطع تاویل تاکید مى کرد. هرمنوتیک به واسطه نیروى آثار اولیه مارتین هایدگر، صورت گسترده تر فلسفه عام فهم انسانى را به خود گرفت (احمدى، :1377 9). به همین سبب در این مقاله سعى خواهد شد با توجه به اهمیت موضوع و کاویدن در اعماق اندیشه هایدگر و با توجه به بضاعت علمى اندک نویسنده، تا آن جا که امکان دارد حق مطلب را ادا کرده باشیم. زیرا این بحث هم یک بحث فلسفى است و هم موضوعى است که در قالب تفکرات پسامدرنى (post modernism) تجلى مى یابد و از آن جا که نامبرده بحث هاى مختلفى نیز در باب ساختن و سکونت دارد، به نوعى در قالب اندیشه هاى شهرسازى به آن همت گماریم. هرچند خود هرمنوتیک داراى تاریخى قدیمى است و در مطالعه متون کهن مى توان به آن پى برد ـ به ویژه در کشورهایى که ریشه هاى عرفانى حیات فطرى وجود داشته است و در ایران نیز این نوع اندیشه را در تفکر عارفان بزرگ مى توان یافت ـ لیکن به معناى جدید آن بخثى است که نوین است و به نوعى پهلو به پهلوى مدرنیسم و علم گرایى محض مى زند و مى خواهد نسبى بودن امور را مورد توجه و مطالعه قرار دهد. "
۴.

بررسى تطبیقى دیدگاه دانشجویان دانشگاه اصفهان و شهرکرد نسبت به برنامه هاى شبکه 4 سیماى جمهورى اسلامی ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: دانشجو مخاطب خاص رضامندى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات
تعداد بازدید : 382 تعداد دانلود : 603
" پژوهش حاضر سعى دارد دیدگاه دانشجویان دانشگاه هاى اصفهان و شهرکرد را نسبت به برنامه هاى شبکه 4 سیماى جمهورى اسلامى ایران مورد بررسى قرار دهد. این تحقیق در دو دانشگاه اصفهان و شهرکرد که تفاوت هاى محسوسى از نظر اقتصادى، فرهنگى، اجتماعى و جغرافیایى دارند، انجام شده است. جامعه مورد بررسى کلیه دانشجویان دانشگاه هاى اصفهان و شهرکرد هستند که در سال تحصیلى 83ـ 1382 مشغول به تحصیل بوده اند. به این منظور، متغیرهایى از جمله میزان رضایت دانشجویان در دانشگاه از برنامه هاى شبکه 4، ارزیابى محتواى علمى برنامه ها توسط دانشجویان، میزان استفاده دانشجویان از برنامه هاى این شبکه و... تعریف و با روش تحقیق پیمایشى و تهیه پرسشنامه اطلاعات جمع آورى گردید. اطلاعات جمع آورى شده با تکنیک هاى توصیفى و تحلیلى بررسى شدند و از آزمون «کاى اسکور» جهت تعیین معنى دارى رابطه متغیرها استفاده گردید. پس از تجزیه و تحلیل نتایج مشخص شد که دانشگاه محل تحصیل در دیدگاه دانشجویان نسبت به برنامه هاى شبکه 4 تاثیرى ندارد. حاصل بررسى دیدگاه دانشجویان و میزان رضایت آن ها از شبکه 4 سیما نشان داد که دیدگاه مثبتى از عملکرد شبکه 4 سیما وجود ندارد و این فقدان رضایت و نگرش مثبت در نهایت منجر به رویگردانى آنان از این منبع و رجوع به منابع اطلاعاتى دیگر است. همچنین نتایج نشان داد که دانشجویان اصفهان بیش تر از شبکه 4 سیما جهت رفع نیاز علمى خود استفاده مى کنند. همچنین دانشجویانى که این شبکه را یکى از منابع اطلاعاتى خود جهت رفع نیازهاى علمى در کنار دیگر منابع اعلام کرده اند، دیدگاه نسبتاً بهترى راجع به این شبکه دارند و سرانجام نتایج نشان مى دهد که دانشجویان مقاطع بالاتر محتواى علمى این شبکه را ضعیف تر ارزیابى نموده اند که این امر به ارضا نشدن نیاز دانشجویان مقاطع بالاتر تحصیلى از طریق این شبکه علمى مربوط مى شود. "
۵.

بررسى کارآمدى روابط عمومى و عوامل موثر بر آن : مطالعه موردى: ادارات آموزش و پرورش استان گلستان

کلید واژه ها: آموزش و پرورش سازمان استان گلستان روابط عمومى کارآمدى کارکنان آموزشى کارکنان ادارى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 355 تعداد دانلود : 50
" براى این که سازمان ها بتوانند روابطى منطقى با مردم و گرفتن نظرات و دیدگاه هاى مشتریان داشته باشند، واحدى تحت عنوان «روابط عمومى» پدید آورده اند و این واحد به عنوان مجراى ارتباطى سازمان با مشتریان، و دیگر سازمان ها، و آحاد جامعه تلقى مى شود که سازمان ها از طریق این واحد به بیان اهداف، دیدگاه ها، نقد عملکرد سازمان ها، گرفتن نظرات مردم و لحاظ کردن آن ها در فرآیند برنامه ریزى سازمانى مى پردازند. با توجه به موارد فوق، هدف اصلى این پژوهش بررسى عوامل موثر بر کارآمدى روابط سازمانى و مآلاً بررسى عوامل مؤثر بر کارآمدى روابط عمومى ها در آموزش و پرورش استان گلستان است. روش تحقیق، روش پیمایشى بوده و براى جمع آورى اطلاعات از ابزار مصاحبه، بررسى اسناد و عمدتآ پرسشنامه استفاده شده است. براى تعیین پایایى ابزار تحقیق از ضریب آلفاى کرانباخ استفاده شد که مقدار آن 92/0 حاصل گردید. جامعه آمارى این پژوهش را کلیه کارکنان ادارى و آموزشى شاغل به کار در سازمان، ادارات و واحدهاى آموزشى آموزش و پرورش استان گلستان در سال 82 - 81 تشکیل مى دهند که تعداد کارکنان ادارى 1403 نفر و تعداد کارکنان آموزشى 302 / 25 نفر بوده است. براى تعیین حجم نمونه این تحقیق از فرمول منطقى کوکران استفاده شده است که مطابق آن 458 نفر از کارکنان ادارى و آموزشى به عنوان نمونه آمارى این تحقیق مشخص شده اند که به شیوه نمونه گیرى تصادفى سیستماتیک توام با روش طبقه اى متناسب انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج و یافته هاى تحقیق نشان مى دهد که بین سن و سطح تحصیلات با ارزیابى کارکنان نسبت به اثربخشى فعالیت هاى روابط عمومى، همبستگى منفى معنى دارى وجود دارد. لذا جهت تغییر نگرش کارکنان نسبت به روابط عمومى باید برنامه ریزى براى کارکنان جوان تر و کم سوادتر صورت پذیرد. بر اساس آنالیز واریانس یکطرفه مشخص شده است که ارزیابى هاى مناطق آموزش و پرورش ناحیه یک و دو گرگان، على آباد کتول، آق قلا، کلاله، بندر گز و رامیان، از کارآیى و اثربخشى روابط عمومى، در سطح نازلى قرار دارد. لذا در برنامه ریزى ها و گسترش فعالیت هاى روابط عمومى، این مناطق باید در اولویت قرار گیرند. مقایسه میانگین ها نشان مى دهد که کارکنان آموزشى نگرش منفى ترى نسبت به روابط عمومى ها دارند، لذا در اجراى برنامه هاى تغییر نگرش، این دسته از کارکنان باید در اولویت قرار گیرند. "

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۷